Ağlıyorum, o halde varım! - TAYFUN ATAY

Bazen konu bulmakta zorlanırsınız köşe yazınıza, bazen de konu çokluğunda seçim yapmakta… Ama bir de yazacak onca konu varken onları bir kenara bıraktıran gelişmeler olur. Dışınızda olup bitenlerle içinizde olup bitenler, kamusal sorumluluk ile kişisel mutluluk arasında sıkışır kalırsınız.
Öyle bir ânın içinden kalemim kâğıda değiyor bugün.

 “Görünüyorum O Halde Varım: ‘Meşhuriyet Çağı’nda Kültür ve İnsan” başlıklı kitabım, 2017 yılının en iyi kitabı seçildi.
“Hürriyet Kitap Sanat” eki bünyesinde 10 kişilik çok kıymetli bir jüri, “zamanın sonsuz ‘görünme/beğenilme’ merakı”na neşter attığımı belirttikleri çalışmamı yılın en iyi 10 kitabı listesinde zirveye oturttu.
Takdirlerine teşekkür ediyorum!..
Biz “yazılı kültür” çocuğu olarak dünyaya gözlerimizi açtık. Memleketin, içerisine doğduğumuz kesitinde hayatın nabzını kitap, dergi, gazete tutmaktaydı.
Çocukluktan itibaren sabah ritüelimiz, evde yataktan ilk çıkan için, kapıya yönelip kapı kulpuna sıkıştırılmış gazete tomarını almaktı.
Babamın gardırobu eski yıllara ait biriktirilmiş gazetelerle doluydu. Menderes’in idamını da, İnönü’nün vefatını da manşet yapan gazeteleri saklamıştı o…
Annemi bugün bile en çok yatakta iki büklüm Fakir Baykurt’un “Tırpan”ını okurken hatırlıyorum.
Doğan Avcıoğlu’nun 2 ciltlik “Türkiye’nin Düzeni”ni ilk çıktığında taze taze alıp eve getirmişti babam.
“Hadi bakalım, bugün şu iki bölümü oku yeter, yarın diğer bölümlerle devam edersin” demişti yaz tatilinde "Pal Sokağının Çocukları"nı okurken annem…
İsmail Hami Danişmend’in “İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi”ni fasikül fasikül biriktirip ciltletti babam… Meydan-Larousse’u da öyle…
Henüz daha gazetelerin kuponla ansiklopedi dağıtmadığı günlerdi o günler!..
Ortaokulda ödülüm, Türkçe öğretmenim İbrahim Göktan’dan gelmişti; İstiklal Marşı’nın ilk iki dizesini nesre sınıfta tek çevirebilen olduğum için!.. Hiç unutmadım, 9 verdi. Bir not kırdı, çünkü en sonda küçük bir hata yapmıştım:
“Yurdumun üstünde tüten en son ocak sönmeden, bu şafaklarda yüzen Alsancak korkma, sönmez” şeklinde çevirmiştim. “Sonu,‘sönmez, korkma!’ olacak” dedi, bir not kırdı.
Dünyalara değişmeyeceğim tek “kırık not”tur!..
Asistanlık sınavını kazanıp Hacettepe-Antropoloji’de karşısına çıktığımda Bozkurt (Güvenç) Hoca’mın ilk isteği, o güne kadar okuduğum kitapların listesiydi. Listeyi verdim, “Güzel” dedi ve ekledi: “Yetmez, şunları da okumaya başla hemen!..”
AVM’lerimiz yoktu, kitabevlerimiz vardı. Ankara Kızılay’da Kültür Kitabevi, Sakarya Caddesi’nde Bilgi Kitabevi, Zafer Çarşısı’nda Turhan Kitabevi, Bayraktar Kitabevi, Dost Kitabevi, sonra Konur Sokak’ta da Dost Kitabevi…
Onların içinde dolaşa dolaşa “insan” olduk!..
Şimdi elbette çok şey değişti.
Eve yine sabah gazete giriyor. Ama ilk iş, yani “ritüel”imiz giderek “Mobil”i alıp bakmak oldu ne var ne yok diye…
Akşamları çoğumuzun iki avucunu kitap kapaklarından ziyade cep telefonunun kılıf kapakları dolduruyor.
Sınıfta öğrencilerimize, “Hangi kitapları okudun, liste yap getir” demek yerine “Hiç kitap okudun mu” diye sorar olduk. Ve “Hayır, okumadım; kitapla aram yok; kitap okumakla bir şey olunacağına inanmıyorum” cevaplarıyla karşılaşır olduk.
Devir değişti. Tekno-ekonomik altyapı bizi “Gutenberg Galaksisi”nden aldı, “Bill-Gates Galaksisi”ne uçurdu. Bu “galaksi”, ekranı gözde kılarken kitabı gözden düşürdü.
Elbette yine de bilen biliyor, görselin altında hâlâ yazı var.
Büyük çoğunluk seyrin rehavetinde bir düşünsel edilgenliğe savrulsa da güçlü bir azınlık, ticari akıllı güçlü azınlık, “kültür endüstrisi”ne yön veren azınlık biliyor ki yazı yoksa, düşünce yoksa, “konsept ve kontent”, yani kavram ve içerik yoksa, görselin "canı" da yok.
Ama işte yabana atılmaz bir “sorunlu değişme” bu: “Aşk-ı Memnû”yu öncelikle dizi sanıp onun kitabını da yapmışlar diyen çocuklarımız var.
“Kürk Mantolu Madonna”yı popstar Madonna sanan yetişkinlerimiz var.
Kitapla aram yok diyen “sosyoloji” öğrencilerimiz var.
“Kitap okumaya değil, diploma almaya geldik” diyen yüksek lisans öğrencilerimiz var.
“İtinayla tez yazılır” sitelerine para döken doktora öğrencilerimiz var!..
Biliyorum, yakınmanın yararı yok. Kim bilir, belki de yaşlılıktır! Zamanında “Homeros Galaksisi”nin, yani “sözlü kültür”ün kaybına “Gutenberg Galaksisi”ne geçilirken nasıl ah-vah edildiyse, şimdi de “Bill-Gates Galaksisi”nde “yazılı kültür”ün kaybına ah-vah ediyoruz…
Mu dersiniz?!  
Uzun uzun tartışılması gereken bir konu bu ve 2017’nin en iyisi olarak takdir edilen kitabım “Görünüyorum O Halde Varım”, böylesi bir tartışmada “uvertür” olabilirse mutluluğum daha da büyüyecek!..
Jürinin takdiri beni hatıraların hüzünlü dönencesine sevk etti: Annem, babam, öğretmenlerim!..
Onların "kitap gibi" hatırasından şimdi siz okurlarıma akan tarifsiz duygularımı da herhalde Özdemir Asaf’ın şu dizeleri kristalleştirebilir:
“Ağladığımı gör deye ağlamayorum;
 Ağladığım için ağladığımı görüyorsun.”
Demek ki okuyorum, yazıyorum, düşünüyorum, görüyorum, izliyorum, görünüyorum derken…
Bize de şu fani dünyada kalan bu oldu:
 
Ağlıyorum, o halde varım!.. 

Tayfun Atay / CUMHURİYET

Hıfzı Topuz 95, Yeni Adana 100 yaşında - NAZIM ALPMAN

Türkiye’nin “değerleri” denildiğinde akla ilk gelecek olanlar giderek azalıyor. Bu değerlerimizle ilgili hafta sonunda çok önemli iki toplantı var. İlki 23 Aralık 2017 cumartesi akşamı (bugün) Bahçeşehir Üniversitesi Beşiktaş Kampüsü Fazıl Say salonunda saat 19.00’da Hıfzı Topuz için yapılıyor.
Atatürkçü Düşünce Derneği “2017 Aydınlanma Ödülünü” Hıfzı Topuz’a bu törenle verecek. Ödül töreninin bir başka anlamı var:
Hıfzı Topuz’un 95. yaş günü kutlaması da olacak!

Tam bir “Cumhuriyet Çocuğu” diyeceğimiz değerli meslek büyüğümüz Hıfzı Ağabey 1923 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Cumhuriyet ile doğdu, onun değerleriyle büyüdü hayatı boyunca da bu değerler ekseninde yaşadı, çalıştı, mücadele etti, hâlâ da ediyor… Bu açıdan verilecek ödül Hıfzı Topuz’a çok yakışan bir değerlendirme olacak.
Hıfzı Topuz 1942’de Galatasaray Lisesini, 1948’de de İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. 1957-59 arasında Strasbourg Üniversitesinde “Devletler Hukuku ve Gazetecilik” alanında yüksek lisans çalışmasını tamamladı. 1960’da da Türkiye’nin ve Fransa’nın “İlk İletişim Doktoru” unvanını kazandı.
Hıfzı Topuz bu görkemli eğitim kariyerini hemen hiç kullanmaz, kendisini “gazeteci-yazar” olarak takdim eder. Zaten bütün yaşamı da gazetecilik üzerine çalışma yapmakla geçti.
Uzun yıllar Paris’te Unesco merkezli olarak çalıştı. İletişim üzerine sayısız ürün verdi. 1990’lı yıllarda Türkiye’ye kesin dönüş yaptıktan sonra de büyük bir edebiyat külliyatı oluşturacak kadar çok kitap yazdı. Araştırarak yazmaya da devam ediyor. Kitap fuarlarında önünde uzun imza kuyrukları oluşuyor.
En son TÜYAP İstanbul Kitap Fuarında yine böylesi enerjik iki imza günü birden yaptı. Kendisine, yetmiş yaşına geldiği için artık imza günlerine katılmama kararı alan bir başka değerli yazardan söz ettiğimde, kaç yaşında diye sorduktan sonra onu gençliğine vurgu yaptı:
-Daha dünkü çocuk!..
Hıfzı Topuz olanca dinamikliğiyle yazmaya, çalışmaya ve Aydınlık bir Türkiye için mücadeleye devam ediyor.
                                                                              •••

İkinci önemli toplantı 24 Aralık 2017 Pazar günü Adana’da Seyhan Otel’de yapılıyor. İlk baskılarını 1918 yılının Aralık ayında yapan Yeni Adana Gazetesi tam 100 yaşına basıyor.
Dile kolay, “100 Yaşında Bir Gazete” olmak. Türkiye’nin en eski gazetesi, kesintisiz olarak yayınına bugün de devam ediyor.
Hem de kurucusu Ahmet Remzi Yüregir öncülüğünde yayın hayatına başlıyor.
Ama gelin birlikte bir gazete çıkartayım diyerek değil…
Fransızların Adana’yı işgal etmesinden sadece beş gün sonra, göndere çekilen Fransa bayrağına bakarak karar veriyor Ahmet
Remzi Yüregir:
-Bu bayrağın indireceğiz!
Nasıl yapacaklarını soran arkadaşlarına da bir doğum müjdesi gibi açıklıyor:
-Gazete çıkartacağız!İşte Yeni Adana gazetesin 100 yıllık hikayesi böyle başlıyor.
Bugün de başında yine aynı ailenin büyüğü Çetin Remzi Yüregir’in bulunduğu bir ekip tarafından günlük olarak yayınlanıyor.
Yeni Adana gazetesi bir sütuna sığmayacak kadar zengin geçmişe sahip. Geçtiğimiz yaz İZTV’deki Yakın Tarih kuşağı için gazetenin belgeselini yapmıştık. Günlerce çekim yaptık ancak 40 dakikasını kurgulayabildik. Haliyle yetmedi.
Pazar günü Adana’nın tarihinde en önemli yere sahip gazetenin 100. Yıl Kutlama töreni olacak.
Yeni Adana gazetesi ve gazeteci Hıfzı Topuz bu ülkenin temelinde bulunan Atatürk ilkelerinin günümüzdeki en köklü temsilcileri olarak yollarına devam ediyorlar.

 Hıfzı Topuz 95, Yeni Adana 100 yaşında!

Nazım Alpman /BİRGÜN

Sınır ötesine taşan kaos: Almanya’da infaz timleri - ERK ACARER

Türkiye’de kutuplaşma tüm hızıyla devam ediyor. AKP iktidarının kaybedeceği olası seçimleri tanımayacağına ilişkin bir ajandası olduğu anlaşılıyor. Adını sıkça dile getirdiğimiz ‘kurumların’ bir anlamı var. SADAT, Osmanlı Ocakları, 22 ilde teşkilatlanan Halkın Özel Harekat birimi (HÖH) gibi yapıların üzerine mafya ve ‘medya’ tetikçilerini koymak mümkün. 15 Temmuz’dan sonra kurulan ve mantar gibi çoğalan ‘darbesavar’ dernekler de konu kapsamında.

Ülkeye çöken karanlığı görmemek elde değil. Ancak bu karanlığın Avrupa’ya sıçradığına ilişkin somut örnek ve istihbaratlar da var. HDP’li Garo Paylan’ın gündeme taşıdığı ve Alman güvenlik birimlerinin teyit ettiği, ‘suikast timleri’ bilgisi çarpıcı. Bunu, ‘kahin medya tetikçilerinin’, ‘Avrupa’da infazlar yapılsın’ önerisi ile birlikte değerlendirebiliriz. Şüphesiz AKP’li Metin Külünk’ün, kendisinin yalanladığı ancak Alman istihbaratının ‘doğrudur’ dediği Almanya Osmanlı Ocakları’na, 2 zarfta yüklü miktarda para vermesi de aynı çerçevede.
AKP iktidarına, çok fazla yöneltilecek soru var. İlk kez bir iddiayı gündeme getirerek şunu soralım: 16 Nisan referandumundan önce hangi vekil, Almanya Osmanlı Ocakları’ndan Antalya’ya giden kişi ile ne amaçla buluştu?

Vekil Hakan Taş’a saldırı
Almanya’da ‘Ne oluyor?’ sorusunun cevabını önce 2014 sonra daha yakın geçmişe giderek yanıtlamaya çalışalım. 4 Ekim 2015 tarihinde, IŞİD’in Kobane’ye girdiği gece Hamburg’ta örgütlü bir şekilde Kürt toplanma merkezine satır ve bıçaklarla saldırılması, bir çok insanın yaralanması tesadüf değildi. Aynen geçtiğimiz 24 Aralık 2017 günü Die Linke (Sol Parti) Berlin Eyalet Milletvekili Hakan Taş’a, Türk mahallesi Kreuzberg’de yapılan saldırı gibi. Bir sonraki gün Türkiye’de tutuklu HDP eş başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın duruşması için Türkiye’ye gelecek olan Taş, başının sağ tarafından yaralandı.

Taş, saldırıyı; “Seçilmiş bir gün olması ve Belin’de yaşanması emrin doğrudan Türkiye tarafından verilmiş olduğunu gösteriyor” ifadeleriyle değerlendirdi. Konuyu daha ‘derin’lere getirerek şu sözlerle devam etti:
“Saldırgan yakalanmadı, soruşturma sürüyor. Türkiye’deki Osmanlı Ocakları gibi benzer yapıları Almanya’da da görüyoruz. Almanyalı Osmanlılar, AKP iktidarı tarafından destekleniyor. Bunun yanı sıra 6 binin üzerinde Türkiye’den gönderilmiş istihbaratçı var. Diyanet İşleri Türk İslam Birliği de (DİTİB) 900 camiden sorumlu. İktidara bağlı çalışıyor. Türkiye’ye ihbarlar yapılıyor. Ülkeye sokulmayan muhalifleri bu ihbarların neticesi olarak değerlendirebiliriz. Yeşiller Partisi Vekili Cem Özdemir’e, Sol Parti Vekili Sevim Dağdelen’e yapılan saldırılar, hedef göstermeler aynı merkezlerden. Gazeteci ve kanaat önderlerine yönelik istihbarat ciddiyetle ele alınmalı.”
Elbette ‘Neden?’ sorusu da önemli.
AKP’nin Türkiye’deki kutuplaşma ve kaosu sadece ‘seçim’ için Avrupa’ya taşıması yeterli bir sebep sayılamaz. AKP ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın politikasını yeni türde bir otoriter siyaset olarak nitelendirebiliriz. Sınır ötesi mezhepçi ve milliyetçi bir siyaset anlayışı! Avrupa’ya çılgınca bir mesaj: “Beni destekleyenlerin olduğu her yerde, benim kurallarım geçerli. Avrupa devlet ve anayasaları bile ikinci planda kalıyor.”

Sol Parti Hamburg Meclis Grup Başkanı Cansu Özdemir, HDP’li Paylan’ın, gündeme getirdiklerini “Farkında olduğumuz ve artarak devam eden tehditler” olarak değerlendiriyor: “Son yıllarda böylesi önemli girişimler oldu. Türkiye’den suikast timleri gönderildi. Alman istihbaratı da teyit ediyor. Paylan’ın aktardıklarını ciddiyetle ele almamız lazım. Kürtler, Aleviler, Ermeniler ve Türkiye kökenli muhalif gazeteciler risk altında.”

UETD-DİTİB-Almanyalı Osmanlılar
Özdemir sözünü esirgemiyor. Sözlerini aynen aktarıyoruz: “Almanya uzun süredir göz yumduğu için Erdogan rahat bir sekilde bir ağ kurabildi ve bunu gittikçe güçlendiriyor. Bu ağın üç kolu var; siyasi, dini ve silahlı kol. Siyasi kolunu Avrupalı Türk Demokratlar Birliği (UETD) oluşturuyor. Lobi çalışmalarını yürütüyor. Mesela Yılmaz İlkay Arın, Rhein-Necker bölgesinin UETD Başkanı. Erdogan’ın güvendiği bir birey. Arın, aynı zamanda Union of Turkish Sport Clubs in Europe (UTSCHE) Başkanı ve UETD Mannheim Başkanı Suat Selçuk ile birlikte ‘Müge Arın Transport’ firmasını işletiyor. Arın’ın MİT ile görüştüğü tespit edildi. Ağın, Dini kolunu DİTİB, Milli Görüş, din Ataşeleri ve ilişkide oldukları farklı radikal selefi örgütleri oluşturuyor. Ücüncü ve en tehlikeli kolunu ise 2015 yılında kurulan ve hala yasaklanmamış olan ‘Almanyalı Osmanlılar’ çetesi ve MİT’e bağlı özel gönderilmiş suikast timleri oluşturuyor.”
Özdemir şöyle sürdürüyor: “Erdogan yıllardır Almanya’ya “Teröristleri tutuklamıyorsunuz, serbest hareket ediyorlar“ diye sitem ediyor. Ona göre muhaliflere yeterince müdahale edilmiyor ve bu yüzden kendi mekanizmalarını devreye koyuyor. Türkiye’deki uygulamalar Avrupa’ya adapte edilmeye çalışılıyor. Almanya’da cezaevine atma imkanı olmadığı icin bu ağ devreye giriyor.”
Tam burada Almanyalı Osmanlılar ismli Türkiye destekli çeteyi biraz açmak gerekiyor. Türkiye uzanan bu bağları Sol Parti Hamburg Meclis Grup Başkanı Cansu Özdemir şöyle özetliyor: “Çete 2015’te, AKP tarafından ‘terörle mücadele’ için kuruldu ve yine AKP tarafından finanse ediliyor. Hamburg Eyalet Kriminal Dairesi (LKA) Haziran 2016 yılında Berlin’de, Metin Külünk'ün çete lideri Mehmet Bağcı'ya para dolusu iki zarf verdiğini ve bu paralarla silah alındığını tespit etti.

Bu örgüt, muhalifleri ve diğer etnik ve inanç örgütlerine mensup kişileri tehdit etmek ve saldırmak için Erdoğan'dan talimat bekliyor. Metin Külünk’ün komedyen Jan Böhmermann’ın Erdoğan'a yazdığı mizah şiiri için cezalandırması amacı ile UETD eski başkanı Yılmaz İlkay Arin’den çeteyi görevlendirmesini istediği biliniyor. Almanyalı Osmanlılar, boks kulübü olarak tanıtıldı ve bir yıl içinde bin 500 üyeye ulaştı. Su anda Almanya genelinde 2.500 üye olduğu bilgisi var. AKP’nin Avrupa’daki etkinliklerin de cete üyeleri güvenlikten sorumlu oluyorlar.

NRW (Kuzey Ren Vestfalya) eyalet hükümeti bu paramiliter örgütünün Türk güvenlik birimleriyle ilişkide olduğunun kanaatinde. NRW Eyaleti İçişleri Bakanı Herbert Reul, 19 Ekim 2017'de yapılan İçişleri Komsisyonu’nun toplantısında yaptığı açıklamasında Almanyalı Osmanlılar’ın, Türk makamları açısından ‘terörle mücadele’ adı altında örgütlendiklerini aktardı. Soruşturma yetkililere göre AKP Milletvekili Metin Külünk, çeteye “Kürtlerin kafasına sopa ile vurun” talimatını vermiş. Almanyalı Osmanlılar Başkanı Mehmet Bağcı'nın AKP yetkilisi ile yapmış olduğu bir telefon görüşmesinde ise ‘Bu dava uğruna canımızı veririz’ dediği ortaya çıktı.”
Bu kadar çarpıcı iddiaların üzerine ağın selefi bağlantıları da anlatılıyor. Özdemir bunları anlatıyor, Selefiler ile ağ ilişkileri şöyle yansıyor:
“Stuttgarter Nachrichten gazetesinde yayınlanan bir fotoğraf bu ilişkiyi kanıtlıyor. Bir UETD yetkilisi ile Almanyalı Osmanlılar’dan bir lider İbrahim Abou Nagie ile poz veriyor. Aralarında Essen Konsolosluğu başkonsolosu Kemal Basa görülüyor. Abou Nagie, bugün yasaklanan "LIES- die wahre Religion" stand kurucularından. Bu örgüt onlarca genci IŞİD için savaşa gönderdi. Baska bir tespit daha yaptik: Ansaar International e.V. (Ensar İnsani Yardim Derneği), Almanya’da bağış toplayıp sözde müslüman ülkelerdeki yoksullara dağıtıyor. Fakat bu paraların radikal İslamcı gruplara aktarıldığını biliyoruz. Tesadüfe bakın ki, iki banka hesabi var: Biri Düsseldorf, Neuss’da ve digeri Reyhanlı, Hatay’da.

Erk Acarer / BİRGÜN

Ne zaferi! Kandırmayı bırakın artık- MUSTAFA K. ERDEMOL

BM Güvenlik Konseyi’nde Kudüs’ün İsrail’in başkenti olarak tanınmaması anlamına gelen kararın çıkması elbette küçümsenemez. Bu yönde hazırlanan tasarıya 128 ülke “kabul”, 9 ülke “ret” oyu verirken, 35 ülke de çekimser kaldı bildiğiniz gibi. Malum medyamız bunu Reis’in zaferi gibi verdi elbette ama Arap medyası meseleye “Filistin’in zaferi” olarak baktı yine.

Bizim medyayı geçelim. BMGK’deki oylama sonucunun Filistin için (bir kez daha) zafer olarak görülmesi, Zafer kavramını en azından Filistinliler açısından anlamsız bir hale getirmiş olmalı diye düşünmeye başladım, doğrusunu isterseniz. Filistinli de “Bu kaçıncı zafer?” diye soruyordur herhalde. Onca yıldır birçok (!) “zafer”e rağmen hala “başarıya” ulaşamamış bir mücadelenin mensubu olarak sormakta da çok haklı.

Küçümsenemez, tamam ama, BMGK’de olan, aynı kurumun yıllar önce aldığı kararın, üye ülkelerin çoğu tarafından onaylanmış olmasıdır sadece. BM Filistin’i 1947’de ikiye bölmekle iki devletli çözümü tanımıştı zaten, bu kararına uygun davranmak zorunda, olan budur. Üye ülkelerin Filistin lehine “ilk kez” bu kadar çoğunluk halinde oy kullanması bir hayli önemsenmiş görülüyor, anladığım kadarıyla. Oysa 2012’de Filistin’in BM’ye “üye olmayan gözlemci devlet” statüsü kazanmasına yol açan oylamadaki rakamlar bu oylamadan daha fazla Filistin lehine “çoğunluk” yansıtıyordu.. O zaman da BM üyesi 193 ülkeden 138’i Filistin lehine “evet” demiş, 9’u “hayır” oyu kullanmış, 41’i çekimser kalmıştı. Oylamaya beş ülkenin katılmadığını da hatırlatayım.

Bu da o zaman “Filistinliler için büyük zafer” olarak yorumlanmıştı. Haklılık payı vardı çünkü “üye olmayan gözlemci devlet” statüsü Filistin’e,İsrail’i uluslararası mahkemelere şikayet hakkı kazandırmıştı. Ama bundan önce de bir başka “zafer” vardı. Yaser Arafat liderliğindeki Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) BM’de “üye” de değildi “gözlemci” de ama ikisi arası bir yere sahipti.
Daha büyük “zafer” de şuydu: Yaser Arafat başkanlığında 1988’de “sürgünde” kurulan Filistin devletini, 130’dan fazla ülke tanıdığını ilan etmişti.

Yani Filistin sürekli zafer kazanıyor ama ne hikmetse her zafer kazandıkça toprak kaybediyor. 1946’dan günümüze kadar kaybettiği toprakların haritasını bulmaya çalışın, ne dediğimi anlarsınız.
ABD’nin, son Kudüs konulu BM oturumunda üye ülkeleri tehdit etmesinin de ilk kez rastlanan bir durummuşçasına ele alınması bir garip gerçekten. 2012’de de, yani Filistin’in “üye olmayan gözlemci devlet” statüsü kazandığı oylama öncesi de ABD Filistin’e destek veren ülkeleri açıkça tehdit etmişti. ABD Senatosu Filistin’e yapılan para yardımının kesilmesini kararlaştırmıştı örneğin, başvurusunu çekmesi için. Ama beklediği olmamış, Filistin istediği statüyü elde etmişti. O zaman da ABD-İsrail ikilisi yalnız kalmıştı, geçen gün BMGK’de kaldıkları gibi.

ABD, evet, en büyüğü geçen günkü BMGK’de yediği “tokat”tır ama daha önce de “yalnız” kalmıştır BM kurumlarında. Hatırladığım iki vakıa var böyle. 2001’de ABD BM İnsan Hakları Komisyonu’na seçilememişti. Bu 1947’den beri ilk kez karşılaştığı bir durumdu. Seçmemişti üye ülkeler. Diğeri de 2013’de UNESCO’ya Filistin’in “tam üye” yapılmaması konusunda baskı yapmasına karşın bunda başarılı olamamasıdır.

BMGK’de çıkan kararın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu üzerinde hiç bir etkisi olmayacak, bu kesin. BM’nin aldığı kararlarının tersine işgal ettiği bölgelere yerleşim birimleri inşa etmeye yıllardır devam eden İsrail’i hangi BM kararı durdurabildi ki? Ama bu karar asıl Donald Trump için bir tokat olmuştur. İç politikada aleyhine yansımaları olacaktır bunun. Bir de ABD-Avrupa kavgası artık iyice ortalığa saçılmıştır. Bu Filistin bahanesiyle bir kez daha ortaya çıkmış oldu.

Filistinlilerin kazandığı bir zafer yoktur ortada. Ya da AKP Genel Başkanı’nın iddia ettiği gibi gerçekten “İslam alemi”nin Filistin zaferi ise bu, Filistinliler zafer kazana kazana yok olacaklar demek ki.

Filistinlilerin bu tür “zafer”lerden daha fazlasına ihtiyaçları var oysa.


MUSTAFA K. ERDEMOL / BİRGÜN

Aziz Nesin aydınlığında! - ORHAN GÖKDEMİR

Yarın Ankara yoluna düşeceğiz. Ankara Nazım Hikmet’te dostlarımızla Aydınlanma mücadelemizin simge ismi Aziz Nesin’i konuşacağız.

Ankara yoluna aşinayım ta 1980’li yıllardan. Yıl 1987. Yalçın Küçük Hocanın başını çektiği Toplumsal Kurtuluş dergisinin kurucuları arasındayım bütün toyluğuma rağmen. Mesut Odman’la, Durmuş Tiryaki’yle, Candan Baysan’la tanışıklığımız o yıllardan. Kısa aralıklarla İstanbul-Ankara arasında gittim geldim bir süre. Her İstanbullu gibi biraz şaşı bakıyordum Ankara’ya. Bunda “Dal”ında kalmamın, mahpusunda yatmamın da etkisi vardır belki, kim bilir? Geçen ay “olaylı” Doğan Avcıoğlu toplantısından sonra Hocayla yemekte buluştuk. Yalçın Hoca “övünüp duruyorsun ama seni hapse ben soktum” dedi sohbet arasında. Gülüştük. Yüce Gök’e ve Yalçın Hoca’ya şükürler olsun, sayesinde buralardayız!

Şaka değil, o sayede benim için çok önemli olan pek çok aydınımızla tanıştım. Bir kısmıyla uzun, bir kısmıyla kısa dostluklarımız oldu. Sırrı Öztürk yayıncım oldu mesela, Talat Turhan’la birlikte kitaplar yazdık. Can Yücel’i, Müştak Eranus’u ve Rasih Nuri İleri’yi de dergi için gidip gelmeler vesilesiyle tanıdım. Aziz Nesin’le tanışma onuruna da o sayede eriştim. Toplumsal Kurtuluş’un fırtına gibi estiği zamanlar, hevesli ve genç bir gazeteciyim. Yalçın Hocanın isteğiyle Maçka’daki çalışma ofisine gittim, konu neydi hatırlamıyorum. Ufak tefek, ak saçlı bir adam karşıladı beni. Ülkenin en üretken, en inatçı, en aydınlık insanlarının birinin karşısında olduğumun bilincindeydim. Borçluyuz. Bizde, bizim kuşakta, hepsinin izi kalmıştır.

Madem mevzu Aydınlanma mücadelemiz, bir de Turan Dursun’u hatırlatayım. Hiç karşılaşmadım onunla. Doğu Perinçek çevresinin yayınladığı “2000’e Doğru” dergisinde “Din Bilgisi” yazardı. Bir yazardan çok dünyaya yolu kazara düşmüş bir uzaylı gibiydi Turan Dursun. Dinin ta içinden ve en altından geliyordu. Okuya okuya inançtaki hurafenin kokusunu almış, aldıktan sonra baktığı her yerde o hurafelerin izini sürmeye başlamıştı. Öfkeliydi insanın din ile kandırılmasına, yakaladığını tepeliyordu.

Turan Dursun’u resmi tabancalı yobazlar öldürdü. Aziz Nesin Sivas’ta yobaz yangınından kıl payı kurtuldu. Aydınlanma mücadelemizin iki yiğit savaşçısıdırlar.
Peki, ışıklarını yitirdiler mi?
Onların izinden yürüyen bizler karanlığa yenildik mi?
Ne dünün meselesi karanlık, ne aydınlık bugünün mücadelesi. İnsanlığın en kadim kavgalarından birinin tam ortasındayız. Her şey olması gerektiği gibi. Gerici karanlığı devrimler yırtıp atar. Sonra ışığın rengi solar. Gericiliğin hamle yaptığı dönemleri mutlaka bir ışık huzmesi aralar. İşimiz o aralığı genişletmektir. Aziz Nesin, karanlıkta parıldayan o ışık huzmesidir. Yönümüzü ona dönüyoruz…

                                                                             ***

Yaşamı tutarsız olanda akli tutarlılık aranmaz. Ne eğitim meselesidir tutarlık, ne aile, ne soy, ne sop. Sınıfsal bir meseledir bu. Aziz Nesin yaşamıyla da aklıyla da tutarlı bir aydınımızdır. Cumhuriyet kuşağıydı Aziz Nesin. Yoksul halkın yanında tutmuştu safını. O saftaki yoldaşlarının çıkarının laik cumhuriyette ve aydınlanmada olduğunun bilincindeydi. En nefret ettiği de o fukara halkın din ile aldatılmasıydı. Şöyle diyordu bir söyleşisinde: "Ben bir rastlantıyla okuma olanağı bulmuştum. Açların, çıplakların, okumayanların yerini, şans bize gülmüş, biz doldurmuştuk. Peki, bana bunları kim veriyor diye sorduğumda, o günlerdeki yanıtım devlet oluyordu. Daha sonra devlet kimi temsil ediyor sorusuyla asıl karşılığını buldum. Halk veriyordu, Türkiye gibi okumayanların milyonları bulduğu bir ülkede okuyabilenleri aslında halk okutuyordu... Bu borç ödenmez, ama ödemeye çalışmak gerekiyor işte böylece de sosyalist oldum…"

1915’de doğuyor, 1908 ile 1923, doğumu iki devrimin arasındadır. 1930’da parasız yatılı Çengelköy Askeri Lisesi'ne giriyor. Maçka Askeri Fen Tatbikat Okulunu 1941'de üsteğmen olarak bitiriyor. Babasının adı olan “Aziz”i o yıllarda yazdığı yazılarında kullanıyor. Malum askerlerin yazı yazmaları pek hoş bir faaliyet sayılmıyor. 1944’te ordudan atılıyor. Ordudan atılması ülkenin en önemli yazarlarından biri için kapının aralanması anlamına geliyor ama. İstanbul'a döndüğünde Yedigün'de yazmaya başlıyor. Demek ki yazmaya başladığında ülke CHP’den Demokrat Parti’ye geçmektedir. “Demokrasiye geçiş” diyoruz şimdi.

Bir parantez açayım: Yazı devrimine ilk gençliğinde yakalanmıştır Aziz Nesin. Notlarını hep Arap elifbası ile tuttuğunu biliyoruz. O elifbaya çok hâkim olmasına rağmen yenisinden yakınmamıştır hiç. O kadar ki Sivas yangınının arkasından tuttuğu notlar da Arap elifbasıyladır. “Bu kaçıncı öldürülüşüm hain!” başlığıyla kaleme aldığı o notlarda Metin Altıok, Behçet Aysan ve Uğur Kaynar’ın otelin merdiven basamaklarında çekilmiş fotoğrafının detaylarına ilişkin şunları yazmaktadır: “Resimde üçünün de elinde savunma silahları var: Behçet’in önünde yangın söndürme aygıtı, Uğur’un elinde seçemediğim bir şey, Metin’in elinde de saplı badana fırçası. Metin savunma silahını, benimle Sivas cehennemini birlikte yaşadığımız arkadaşıma göstererek, ‘Hanımefendi’ demişti, ‘Bir şairin silahı da ancak işte böyle olur.”

Bu da bir yazarın hayatıdır neticesinde. 1946'da Esat Adil, Türkiye Sosyalist Partisi'ni kurar ve Nesin de bu partiye üye olur. İki ay üye kaldıktan sonra istifa ederek ayrılır. Marko Paşa’yı çıkarmaya başlar. 1948'de Azizname'yi yazdığı için tutuklanır, yargılanır, serbest kalır. 1949'da İngiliz Prensesi Elizabeth, İran Şahı Pehlevi ve Mısır Kralı Faruk şikâyette bulunur. Bir de bunları küçük düşürdüğü iddiasıyla yargılanır. Bir yıl sonra Politzer'in "Marksist Felsefe Dersleri" adlı kitabını çevirdiği ve yayınladığı için 16 ay hapse mahkûm olmuştur. 6-7 Eylül olaylarında suçlu odur. Yatar çıkar. O sırada Demokrat Parti alaşağı edilir. 27 Mayıs’a destek olmak için kazanmış olduğu Altın Palmiye ödüllerinden birini Hazineye bağışlar. Yanıldığını çabuk anlayacaktır, Şöyle özeleştiri yapar: "Ayıbımı yüzüme vurmazsanız, ilk Altın Palmiye'yi, 27 Mayıs'ın coşkulu, duygulu sevinci içinde, götürüp Devlet Hazinesine verdiğimi söyleyeceğim; hani hacılarımıza döviz yetiştirmeye çalışan Devlet Hazinesi'ne…” 1961’de yazılarından rahatsız olan Cemal Gürsel’in emriyle yeniden tutuklanır.

 Biz son döneminin tanığıyız ne yazık ki. 12 Eylül karanlığında parlayan bir yıldızdı o. Bilar’ı kurdu. Aydın Bildirisine öncülük etti. Dağılan Üniversiteleri “Halk Üniversiteleri” olarak toparlamaya çalışıyordu. Bu uğurda yazıp çizmeyi bile bıraktı. Her sözünde her eyleminde yaklaşmakta olan karanlığa dikkat çekiyordu. O karanlık nihayet son döneminde Sivas’ta onu da yakaladı. Kabataş’tan yola çıkıp Kasımpaşa üzerinden Zincirlikuyu’ya yürüdük ertesi gün. Tabutlarda yobazlar tarafından yakılmış aydınlığımızı taşıyorduk.
                                                                             ***

1990’lı yıllarda bir söyleşisinde manidar soruları bakın nasıl cevaplıyor:
“-Geçenlerde ‘enayi’ dediğiniz Türk halkına artık güveninizin kalmadığını söylediniz. Neden?
Zaten yoktu ki güvenim! Türk halkı yorumları hep yanlış yapılmıştır. En büyüğünü bilerek Mustafa Kemal yapmış, ‘Türk halkı zekidir, çalışkandır” demiştir. Bunlar o zamanlar önemliydi. Türk halkı ezikti, bitikti. Moral vermek istemiştir. Yoksa o da Türklerin tembel olduğunu, zeki olmadığını biliyordu.
-Popülist bir yazarsınız. Sözleriniz bir bozgun yaşadığınızı düşündürüyor.
Bu demek değil ki halkı sevmiyorum, bütün Türkiye aptaldır. Ama Türk halkı zeki değildir. Zeki olmanın koşulları vardır. Örneğin bu halk iyi besleniyor mu? Yalan! Protein alıyor mu? Yalan! Domuz yiyor mu? Nasıl zeki olacak?
-Zeki olmak için domuz yemek şart mı?
Et yemek şart. Ama domuz yerse akıllılık eder. Çocukluğumdan dinsel şeylerden etkilenmişim, ben yiyemiyorum. Zekânın kuşaktan kuşağa geçmesi için tarih bilinci olması, eğitilmesi gerekir. Bu millet eğitiliyor mu? Yalan!
-Size ‘Bu halk enayi’ dedirten gerçek şey ne?
Şirketlerde yüzde 51 hisseyi elinde tutan egemendir. Toplumumuzun da yüzde 60’ı enayidir. Onun için toplum enayi diyorum.
-Halkın desteğiyle yaşadığınızı söylerdiniz. Halk desteğini çekti mi sizden?
Halk desteğini çekti benden ama zaten desteği isteyerek vermedi ki. Yoksul bir ailenin çocuğuydum, halka gidip yardım isteseydim canıma okurlardı. Bu insanlar vergileriyle bana yardım ettiler. Bunu ödemenin yolu, halka sen iyisin demek değildir. Aptal, enayi olduğunu anlatmak gerekiyor.”
Aziz Nesin mizahı, aydınlığı, solculuğu, halkçılığı, devrimciliğidir bu. İster sürünsün, ister diz çöksün halkımızı seviyoruz. Zalimine karşı ayağa kalkarsa daha çok seviyoruz.

                                                                              ***

Ankara yolundayız. Aydınlığı ve Aziz Nesin’i düşünüyoruz. Çok işimiz var belli. Çünkü aydınımızın, solumuzun aydınlanmayla ilişkisi oğullarının Aziz Nesin’le ilişkisine benziyor. İkisinin de kadri bilinmemiş, devrimine ihanet etmiş düzenle karıştırılarak yan bakılmıştır. Hâlbuki Aydınlanma artık komünizan bir iştir. Bütün ışıkların izindeyiz, bütün ışıklar bizimdir.
Aziz Nesin mizahı, aydınlığı, solculuğu, halkçılığı, devrimciliğidir bu. Onun izinde tekrarlıyoruz: Enayi olmayacağız, ışığa döneceğiz!

Orhan Gökdemir/ SOL

Misak-ı Milli ile kurtulduk - ALİ SİRMEN

İslam İşbirliği Teşkilatı’nın İstanbul’da toplanmasının üzerinden henüz bir hafta geçmeden, Trump’ın Kudüs kararını reddetme önerisinin, BM Güvenlik Konseyi’nin 15 üyesinden 14’ünün oylarına karşılık, ABD’nin vetosu ile geri çevrilmesinin ardından bütün İslam âleminin gözlerinin BM Genel Kurul toplantısında yapılacak Kudüs görüşmelerine çevrildiği bir sırada, Birleşik Arap Emirlikleri Dışişleri Bakanı Abdullah bin Zayed ile Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan arasında patlak veren nahoş tartışma kimilerinin akıllarını başlarına getirememiş ise, bundan sonra da bir daha asla getiremeyecek demektir. 
 
Yok, yok gâvura kızıp oruç bozar gibi, Abdullah bin Zayed’e kızıp kafa bozarak, “bizi sırtımızdan hançerleyen Araplar!” teranesini yeniden ısıtıp önünüze sürecek değilim. Zira haddini bilmez Bin Zayed’in kahraman “Medine müdafii” Fahreddin Paşa’yı kutsal emanetler hırsızlığıyla suçlamaya kalkması ne denli edepsiz bir gaflet ise, “bizi sırtımızdan hançerleyen hain Araplar” teranesi de o denli büyük bir tarihi aymazlıktır ki bundan zamanında uyanamamamızı şimdiye dek yeterince pahalıya ödedik.

***

Hıfzı Topuz’un Namık Kemal’i anlattığı kitabının “vatan şairi”miz ile Batılı aydın Dandrino’nun konuşmasına yer verdiği bölümünde, Namık Kemal’in kaybına üzüldüğü vatan topraklarının yasını tutmasını eleştiren Avrupalı aydın şunu söyler:
- Oralar sizin değil, başkalarının vatanı, siz orada yabancısınız! 

 
Osmanlı aydın ve yurtseverinin açmazını bu hayali diyalogdan daha iyi vurgulayan bir sahne bulunamaz. Vergi gelirlerine yabancı güçler tarafından el konulmuş, öz toprakları üzerinde ve başkentinde yargı erki dahil, egemenlik hakları yabancılar tarafından parsellenmiş Osmanlı, kendisini üzerindeki hükmü gerçekten bekçilikten öteye geçmeyen toprakların egemeni sanıyor, buraları asıl sahiplerinin desteği de olmaksızın elinde tutmak için Anadolu çocuklarının kanlarını döküyordu. Bu ortamda, “hürriyet!” avazeleri arasında gelen meşrutiyet, toprakların gerçek sahiplerinin mi, yoksa bekçilerinin mi özgürlüğünü ve refahını sağlayacaktı? Bütün bu unsurları, tek bir Osmanlı kimliği altında birleştirmek, aslında olmayacak bir duaydı ve Osmanlı’nın son dönemi bu olmayacak duaya nafile “amin”le geçti. 
 
Arap kendini Osmanlı ile ne aynı ulusun parçası ne de aynı dinin kardeşi olarak görüyordu.
Osmanlı kimliği ve “Araplarla din kardeşliği dayanışması” Osmanlı’nın hüsnü kuruntusuydu. Araplar, 1. Dünya Savaşı sırasında, bu gerçeği görmemekte direnen Osmanlı’nın peşinden değil, bu gerçeği fark edip kendi çıkarına kanalize eden Lawrence’ın ve İngilizlerin peşinden koştu.
Bu durumda bizim için bu boş saplantıdan sıyrılmadan kurtuluş yoktu. 

***

Nitekim kurtuluş, o saplantıdan vazgeçişle geldi.
Vazgeçişin belgesi Misak-ı Milli idi.
Misak-ı Milli ulusal sınırlar içinde kalan bu vatanın evlatlarını, onun dışında kalanların sorumluluğundan, yükümlülüğünden halas ederek kurtarıyordu.
Misak-ı Milli, toplumu kendisinin olana sahip çıkarken kendisinin olmayandan da vazgeçirerek, başka bir deyişle yalnız aldıklarıyla değil, aynı zamanda bıraktıklarıyla evlatlarını kurtarıyordu.
Bu şekilde hem vazgeçen toprakların, hem de vazgeçilen toprakların evlatları aynı anda birden kurtuluyorlardı.
Bu gerçeği gözler önüne seren son tartışma, bize bir kez daha bölgeye ve Arap dünyası ile İslam âlemine doğru yaklaşımın ne olduğunu göstermiştir.
Son yıllarda, tarihi gerçeklerle de bağdaşmayan kof bir Osmanlılık tutkusu peşinde koşma uğruna bir yana bırakılan, Cumhuriyet’in temel felsefesi doğrultusundaki politikaya bir an önce dönülmediği takdirde, yeni zararlar, kayıplar ve hüsranlar yaşanması da kaçınılmaz olacaktır.

Ali Sirmen / CUMHURİYET

Gerici uygulamaların kolaylık nedeni! - RIFAT OKÇABOL

Okullardan gelen gerici uygulamalarla ilgili haberler her gün artıyor.
Bu durumun okullardaki kadrolaşmaya paralel olarak çoğaldığı görülüyor. İlk ve ortaöğretimdeki müdür ve müdür yardımcılığı görevlerini ağırlıklı olarak din kültürü ve ahlak bilgisi dersi öğretmeni ya da, imam hatip/ilahiyat okumuş kişiler yürütüyor.  Mart 2014’te çıkarılan dershane yasasıyla, 8 yılını tamamlamış müdür ve müdür yardımcılarının görevlerine son verilmesi, okullardaki bu tür kadrolaşmayı kolaylaştırmış bulunuyor. Yine dershane yasasıyla, proje okulu uygulamasının getirilip toplumun önem verdiği liselerin proje okulu kapsamına alınarak, nitelikli liselere de müdür ve müdür yardımcısı yanında öğretmen düzeyinde de kadrolaşma fırsatı yaratılmıştır (proje okulu uygulamasında Danıştay’ın iptalden yana olurken, Anayasa Mahkemesi’nin projeyi benimsemesi insanı şaşırtıyor).

Okullardaki gericileşme uygulamaların yaygınlaşmasının ikinci nedeni de bakanlığın merkez bürokrasisindeki kadrolaşma oluyor., İktidarın desteği yanında bakanlık bürokrasisinin de arkalarında olduğunu bilmeleri, okul yöneticilerinin gericileşme cesaretini artırıyor. 2011’inde çıkarılan 652 sayılı KHK ile bakanlığın üst düzey bürokratlarının görevleri sona erdirilmişti. Bu KHK maddesi, bakanlıkta muhalif ya da tarafsız bürokratların gönderilmesini ve yerlerine ağırlıklı olarak cemaat mensuplarının getirilmesini kolaylaştırmıştı. Dershane yasasıyla yeniden üst düzey bürokratların görevleri sona erdirilmişti. Bu kez de bakanlıktaki cemaatçiler yerine, birebir AKP’li olanlar getirilmişti.  Ayrıca 652 sayılı KHK ile bakanlıkta sözleşmeli bürokrat istihdam edilmesi de kolaylaşmıştı.

Bu arada, bakanlığın beyni ve karar organı durumunda olan Talim ve Terbiye Kurulu (TTK)’nun da giderek, yönetmelik ve yasalarla oynanarak,  daha gerici bir yapıya indirgendiği görülüyor.  31 Ocak 1993’te çıkarılan TTK Yönetmeliği, AKP iktidarından önce 4 Aralık 1999’da değiştirilmişti. AKP ise bu yönetmeliği 17 Ekim ve 8 Kasım 2003’te, 8 Ağustos 2006’da, 12 Eylül 2012’de ve 28 Eylül 2016’da değiştirmiş bulunuyor. 2006 yönetmeliğinin 25. maddesine göre TTK üye dağılımı şöyle oluyor: Matematik-fen bilimleri (4 üye), sosyal bilimler (2), dil bilimleri-Türkçe, Türk dili ve edebiyatı, yabancı dil- (3), meslekî ve teknik eğitim (2), güzel sanatlar, beden eğitimi ve spor (1), rehberlik ve psikolojik danışmanlık (1), program geliştirme (1) ve eğitim yönetimi  ve denetimi (1). 2006 yönetmeliğinin 26. maddesine göre TTK üyesi olmak için “öğretmen menşeli olup çeşitli öğretim ve yönetim kademelerinde görev yapmış olmak” gerekiyor.

652 sayılı KHK‘nin 28. maddesi ile TTK’nin yapısı da değiştirilmişti: Üye sayısı 15’ten 10’a indirilirken, TTK üyelerinin “eğitim ile ilgili alanlarda öğretim üyeleri, en az on yıl süreyle öğretmenlik veya okul yöneticiliği yapmış olanlar ile kamu görevlileri arasından” seçilir denerek öğretmen olmayana da üyelik yolu açılmıştı. Mart 2014’te çıkarılan dershane yasasıyla da, karar organı olan TTK,  inceleme birimine dönüştürülmüştü.  2016 yönetmelik değişikliği ile de, daha önceki yönetmeliklerde var olan, “ Kurul Başkanı ve üyelerinin atanabilmesi için 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48'inci maddesindeki[1] şartlar ile 68'inci maddesinin (B) bendindeki[2] şartları taşıması gerekir” maddesi yürürlükten kaldırılıyor.

Bu yürürlükten kaldırma, TTK üyesi atamada keyfiliği getiriyor (yasanın memur olmak için aradığı koşulu yönetmeliğin iptal etmesi yasal olmadığından, Danıştay’ın bu iptal maddesini, iptal etmiş olması gerekiyor.

Benzer gerici kadrolaşmanın üniversitelerde de gerçekleştiği biliniyor. Doğramacının YÖK başkanlığında ağırlıklı olarak Türk-İslam sentezci kişiler rektör ve dekan yapılmıştı. Bu durum Gürüz’ün YÖK başkanlığında da yaygın olarak devam etmişti. A. Gül Cumhurbaşkanı olunca, Şule Dede’nin[3] belirttiği gibi, çoğunluğu dini referansları öne çıkan kişileri rektör atamıştı. Günümüzde de benzer durum devam etmektedir: Son atanan 9 rektörün dokuzunun da ilahiyatçı olduğu söylenmektedir.
“Kılavuzu karga olanın…” denmesi boşuna değil herhalde!

Rıfat Okçabol / SOL

---

[1] Devlet memurluğuna alınacaklarda aşağıdaki genel ve özel şartlar aranır. A) Genel şartlar: 1. Türk Vatandaşı olmak,(1) 2. Bu Kanunun 40’ncı maddesindeki yaş şartlarını taşımak, 3. Bu Kanunun 41’inci maddesindeki öğrenim şartlarını taşımak, 4. Kamu haklarından mahrum bulunmamak.
[2] Üst derece kadrolara atanabilmek için gerekli hizmet süreleri.
[3] Bkz. ‘Gül’ kokulu rektörler, takunyalı üniversite, Bilim ve Gelecek, 104, Ekim, 6-30.

Servet mülkiyetinde yabancılaşma - KORKUT BORATAV

Yabancı Sermaye Akımları; Yabancıların Mülkiyeti…
2003-2016 yıllarının tümünde dış dünyadan Türkiye’ye (net olarak)  600 milyar doları aşkın yabancı sermaye girdi. Bir bölümü doğrudan yatırımlara, hisse senedi, tahvil alımına, mevduata bağlandı; gerisi bankalara, şirketlere, devlete açılan kredilerden oluştu.
Peki, bu “paralar” ne oldu; bugün nerede?
Bir kere, her yıl bu (ve önceki) yatırımlardan kaynaklanan getirilerin bir bölümü, kâr, faiz, portföylerin “değer artışı” biçiminde dış dünyaya transfer edildi. On dört yıl boyunca bunların toplamı 150 milyar doları aştı.
Hepsi bu değil… Borsaya, mevduata, sabit varlıklara, örneğin gayrimenkullere, yeni tesislere yatırılan yabancı sermaye getirilerinin bir bölümü Türkiye’de kaldı; anaparaya eklendi; yeni yatırımların finansmanında kullanıldı; vadesi gelen krediler yenilendi; çoğu kez artırılarak “döndürüldü”.

Bu sonuncu gelişimler, dış kaynak akımlarının Türkiye içinde servete dönüşmesi anlamını taşır. Böylece yabancı sermaye akımları sadece yurt dışına kâr, faiz aktarımına değil; ülke içinde mülkiyetin yabancılaşmasına da yol açıyor.
Elbette, yabancı sermayenin batan, “afiyetle tüketilen”, Türkiyeli şirketlere dönüşen bölümleri de olmuştur; tümüyle izlenmesi güçtür. Buna mukabil merkez bankaları, yerli / yabancı ayrımı yapılabilen “yatırımcıları” uluslararası yatırım pozisyonu istatistikleri altında izleyebiliyorlar. Bunlar gelir (akım) değil, servet (stok) bilgilerini içerir.
Bu hesapların Türkiye örneğini örnek verelim; kullanalım: Yabancılara ait yukarıda sıraladığım tüm yatırım, plasman, kredi (alacak) türlerinin toplamına Türkiye’nin dış (“yabancılara”) yükümlülüğü deniliyor.
Yabancıların Türkiye’deki servetlerini ifade eden bu toplam, Eylül 2017’de 666 milyar dolara ulaşmıştı.

Türkiye Burjuvazisinin Dış Varlıkları
Dış dünyaya servet, sermaye aktarımında Türkiye burjuvazisi niçin geri kalsın? Rantiyelerimiz Londra’da konut, Frankfurt borsasından tahvil alabilir; İsviçre’de hesap açabilirler. Şirketlerimizin Moldova, Azerbaycan, veya Kenya’da şube açmaları, yeni yatırımlara kalkışmaları da serbesttir. Bankalar (en başta TCMB) rezervlerini ABD tahvillerine bağlamışsa veya Batı bankalarında mevduatta tutmaktaysa sermaye ihraç etmiş olurlar.
Yabancıların Türkiye’deki servetlerinin bir paraleli Türkiye burjuvazisinin ve devletinin dış dünyadaki varlıklarıdır. Uluslararası yatırım pozisyonu hesapları bu toplamı da vermektedir ve Türkiye’nin dış varlıkları Eylül 2017’de 226 milyar dolara ulaşmaktadır. Bu toplamın yarısı TCMB’nin ve bankaların  tahvil, mevduat biçiminde tuttuğu rezervlerden oluşmaktadır.
Dikkat ediniz: Böylece oluşan servet hesabında Türkiye’nin dış varlıkları ($226 milyar), dış yükümlülüklerinin ($666 milyarın) altındadır. “Net pozisyon” eksi 440 milyar dolardır. Bu durum, Türkiye’nin net sermaye ithalatçısı olmasının bir sonucudur ve bu özellik, ülkemizin  emperyalist sistemin merkezinde değil, çevresinde yer aldığını göstermektedir.
Servet hesabına değil de sermaye akımlarına baktığımızda da aynı  durumla karşılaşıyoruz. 2003-2016 döneminde yıllık ortalamalara bakalım: 43 milyar dolarlık sermaye ithali; 6 milyar dolarlık sermaye ihracı… Yabancı yatırımcılar Türkiye’den dışarıya  her yıl ortalama 11 milyar dolarlık kâr, faiz vd transfer ediyorlar… Türkiye’ye dış dünyadan aktarılan benzer getirilerin ortalaması ise 5 milyar dolar…
Tüm nicel göstergeler aynı sonuca varıyor: Türkiye kapitalizmi emperyalist sistemin bağımlı çevresinde yer almaktadır.

Mülkiyette Yabancılaşmanın Türkiye Seyri
Emperyalist sistem, böylece, sermayeyi vatanından koparırken, her ülkede mülkiyeti giderek “gayri millî” yapmaktadır. Semayenin vatansızlaşma, uluslararasılaşma süreci yüz elli yıl öncesine uzanır. Terminolojiyi basitleştirelim: Mülkiyetin yabancılaşması söz konusudur ve ve bu süreç, artık, istatistiklerde hesaplanabilmektedir.
Türkiye’de bu anlamdaki dışa açılmanın seyir defterini AKP’li  yıllarla sınırlayalım ve aşağıdaki tabloda izleyelim. Türkiye’nin dış dünyadaki varlıklarını (Satır 1) ve Türkiye’nin “dış yükümlülüklerini” (Satır 2) millî gelire oranlıyoruz. (Hatırlatalım: “Dış yükümlülükler”, yabancıların Türkiye’deki servetleri anlamındadır.)
Varlıklar, yükümlülükler ve millî gelir hesabı dolarla yapılmaktadır. Yıllık çalkantılardan arınmak için ana eğilimleri  dönem ortalamalarından izliyoruz.

Tablo 1: Mülkiyetin Yabancılaşması: Türkiye 2002-2016 (Dönem Ortalamaları, %)

(*) Net pozisyon = Dış varlık eksi Dış yükümlülük

Tabloda ortaya çıkan çarpıcı tespitlerden biri,  AKP’nin ilk yıllarında ekonominin dışa açılmasının (mülkiyetin yabancılaşması sürecinin) “adeta” yavaşlamasıdır. 2002 ile sonraki dört yılın ortalaması (Sütun 1-2) karşılaştırılırsa, millî gelire oranla dış varlıklar üç puan; dış yükümlülükler dört buçuk puan gerilemiştir.

Bu gerilemeyi “adeta” diye nitelendirdim; zira değişim büyük ölçüde doların ucuzlaması, TL’nin reel olarak değer kazanmasıyla ilgilidir.  O yüzden 2002-2006 arasında milli gelir (GSYH) dolarla hesaplanırsa iki mislinden fazla (%131 oranında), sabit fiyatlı TL ile hesaplanırsa  sadece %41 oranında artmıştır. Türkiye’nin dövizle tanımlanan varlıkları ve yükümlülükleri (örneğin dış borçları) değişmese dahi, dolarlı millî gelir şişmiş; dış varlık/GSYH ve dış yükümlülük/GSYH oranları  da salt bu nedenle (payda büyüdüğü için) aşağı çekilmiştir.

2007 ve sonrasında ise (araya giren kriz ve finansal gerilim yıllarının katkısıyla) reel döviz fiyatı ılımlı bir artış eğilimi göstermiştir. Bu, dış varlık / yükümlülük oranlarını yukarıya çeken bir katkı yapmıştır. Ancak, dikkat ediniz: Bu artış Türkiye’nin dış varlıklarında değil, dış yükümlülüklerinde gözlenmektedir (Sütun 4-5).

Son dönemin (2012-2016’nın) ortalamasını AKP iktidarı öncesiyle  (Sütun 4 ve 1’i) karşılaştırınız: Türkiye’nin dış dünyadaki varlıklarının millî gelire oranı 1,6 puan aşınmıştır. Yabancıların Türkiye’deki servet mülkiyetinin (“dış yükümlülük”lerimizin) payında ise 7,3 puanlık bir artış söz konusudur.

Bu iki zıt yönlü hareket, döviz kurlarını aşan bir temel dönüşüme işaret etmektedir.

İlk olarak Türkiye  kapitalizmi, dış dünya  üzerinde iddialı değildir; sermaye ihraç ederek olgunlaşma eğilimleri zayıftır. Burjuvazimizin dış dünyada  mülkiyet edinimi göreli olarak durağandır; esasen dış varlıklarımızın önemli bir bölümü devlete (TCMB’ye)  ait  rezervlerden oluşmaktadır.

İkinci olarak, Türkiye’de servet  mülkiyeti üzerinde yabancıların payı  belirgin boyutlarda artmakta; mülkiyet yabancılaşmaktadır.

Farklı doğrultuda gerçekleşen bu iki eğilimin yansıması, son satırda açıkça gözleniyor: Türkiye, emperyalist sistemin bağımlı çevresinde yer aldığı için uluslararası yatırım (mülkiyet) pozisyonu daima eksidir. 

Ancak zaman içinde bağımlılık olgusu daha da ağırlaşmıştır: 2002 ile son dönemin net pozisyon / millî gelir ortalamasına (yüzdeler olarak) bakınız: -35,9 → -44,8… Dokuz puanlık bir bozulma…
Kıssadan hisse: AKP’li yıllarda uluslararası sermayenin Türkiye’de varlık edinimleri artmış; servet mülkiyeti önemli boyutlarda yabancılaşmıştır.

Türkiye burjuvazisi ise dış dünyada mülk edinmeye fazla hevesli değildir. Bir bölümü (belki de hepsi) için Türkiye’nin kamusal varlıklarına kapkaççı yöntemlerle el koyma seçenekleri, fırsatları çok daha çekici olsa gerek…

                                                                               ***

Mülkiyetin yabancılaşması, emperyalist sistemin “normal” dönemlerini belirleyen yaygın bir eğilimdir. Farklı ülkelerde gelişim biçimi, temposu izlendiğinde, emperyalizmin bünyesindeki çeşitlenmelere; hiyerarşik konumlarda değişmelere de ışık tutabiliyoruz.
Önümüzdeki hafta bu türden bilgiler içeren uluslararası istatistiklere ve Türkiye’nin göreli konumuna göz atmak istiyorum.

Korkut Boratav / SOL

Adım adım! - Meriç Velidedeoğlu

Değerli dostlar bu yazıya da yine geriye dönüp, “94 yıl” öncesine kısaca değinerek başlasak diyorum; 1919’dan 1923’e dek dört yıl süren “Ulusal Kurtuluş Savaşı”nın, “Lozan Antlaşması”yla noktalanmasının ardından, kurulacak yeni yönetimin yapısı gündeme gelir.
 
Gerçi bir “Meclis”, bir “Meclis Hükümeti”, “Bakanlar Kurulu”nun Başkanı olarak, alınan kararları onaylayacak “Meclis Başkanı” vardı, ama bu “Başkan”ın, “Devlet Başkanı” olduğunu belirten bir yasa olmadığını vurgular Atatürk.
Ve bu belirsizlikten, “Padişah” yanlısı milletvekillerinin nasıl yararlandığını “Söylev”de (Nutuk), “Padişahlık kaldırıldıktan sonra, ‘Devlet Başkanlığı’nın, ‘Halifelik’ mevkiinde ‘belirdiğini’ görüyorlardı!” diyerek, “Halife” konusunu gündeme getirdiklerini belirtir.
Dahası, “Milli Mücadele”yi birlikte başlattıkları “Rauf Bey”in de, en doğru yönetim biçiminin “ ‘Başkanlık’ ve ‘Başkan’ın da ‘Halife’ olduğu” görüşünde direndiğini vurgular.
Yönetimin başında “Başkan” olmasını isteyenler, Başkan’ın ayrıca “Halife” olmasıyla da bütün dünya Müslümanlarının başı olacağını dile getirirler -özellikle- gazetelerdeki yazılarıyla...
Ne ki, “Cumhuriyet”in ilanının hemen ardından, “Cumhurbaşkanı”nın seçilmesiyle karalar bağlarlar, çünkü devletin başında bir “Başkan”, daha doğrusu hem “Halife” hem “Başkan” olması isteklerinin önü kesilir; öyle umutsuzluğa düşerler ki, “Atatürk”e bile “Halife” olmasını önerirler... Bütün bunları, en ince ayrıntılarıyla, “belgeler”e dayanarak, “Söylev”de anlatır Atatürk.

Evet değerli dostlar, Erdoğan’ın son konuşmalarını dinlerken bunları yer yer düşünmekten kendimi alamadım, sizlerle de paylaşmak istedim... 

Ayrıca yine Erdoğan’ın bu son konuşmalarında -özellikle de Saray’ındaki toplantılarında- kolunu kaldırıp eliyle oluşturduğu “Rabia” işaretini, kendini dinleyenlere yaptırırken de, insan yine “20. yy”ın başındaki kimi diktatörlerin, sağ kollarını kaldırarak yaptıkları selamlaşmayı anımsamasının önüne geçilemiyor; benimle yaşıt değerli dostlar anımsarlar diyorum... 

Günümüzde “TV” var; “sabah-öğle-ikindiakşam- yatsı” haberleriyle, anında izliyoruz Erdoğan’ı...
Ve bu arada, geçen yüzyılın dünyayı güldüren “komedyen”inin, ünlü “Şarlo”sunu -özellikle yüz mimikleriyle- aratmayan, ABD Başkanı D. Trump, Kudüs’ü İsrail’in başkenti ilan ediverdi...
İslam dünyasından ilk çıkışı Erdoğan, 57 üyeli “İslam İşbirliği Teşkilatı”na (İİT) İstanbul’da toplanma çağrısı yaptı, dönem başkanı olarak. 

Başka bir ses çıkmadı; dolaysiyle bu kıpırdanış, tüm dünya Müslümanları adına oluyordu; bunu sürdürdü, Hıristiyanların başı Papa’yı da aradı, destek aldı; “İİT”nin toplantısının açılış konuşmasında, “İslam dünyasını içeriden çökertme operasyonu uygulanıyor!” diyerek, tüm İslam âlemini uyardı; “yürekleri aynı kıbleye dönen” dediği, tüm İslam dünyasının “Başkanı” bağlamındaki görevle... 

Bu seslenişi, 2019 seçimlerinin, “Başkan” seçimi boylamında olmasını istemesinin nedenini de ortaya koymuyor mu?
Ne dersiniz?

Meriç Velidedeoğlu / CUMHURİYET

Bir zamanlar gazetecilik ve hapislik - NAZIM ALPMAN

Ali Sirmen gerek yazılarıyla gerek konuşmalarıyla, her olağanüstü dönemde girdiği askeri cezaevleri, yattığı hapislikleri ve karşısındakileri kırıp geçiren (büyük bir ciddiyetle yaptığı) esprileriyle gerçek bir Babıali efsanesidir.

Ali Sirmen’in anılarından oluşan “Bir Eski Cumhuriyet İçin” adlı söyleşi kitabı İmge Yayınlarından geçtiğimiz yaz çıktı. Kısa sürede ikinci baskıyı da yaptı. Ümit Aslanbay’ın özenli bir çalışma ile kitaplaştırdığı eser, gazetecilik açısından bir başyapıt niteliğine sahip bulunuyor.

Özellikle gazetecilik koşulları ve nitelikleri bakımından 2000’li yılların yerlerde sürünen mesleğimizin eskiden nasıl yapıldığını okuyup anlamak için Ali Sirmen kitabı büyük bir görevi yerine getiriyor.

Tabii Türkiye’de fikir insanı olmanın zorunlu bir devamı niteliğine sahip hapislik koşulları bakımından ülkenin nereden, nereye geldiğini de anlamak için iyi bir kıyaslama imkanı sunuyor.

***

Ümit Aslanbay soruyor, Ali Sirmen de bütün samimiyetiyle anlatıyor…
-Sizin de yargılandığınız Madanoğlu Davası var. Cezaevine giriş süreciniz nasıl başladı?
-“Akşam gazetesindeydim, Madanoğlu Davası nedeniyle arandığımı duydum. Emniyet Müdürlüğüne telefon ettim, beni arıyor muşsunuz? Yoo aramıyoruz diye cevap geldi. Sonra gelin dediler, gittim  Sirkeci’deki Sansaryan Han’a… İstanbul Emniyet Müdürlüğü oradaydı. Gözaltına alındım. Ama dava Ankara’da. Bizi Ankara’ya nasıl sevk edeceklerini bilmiyorlar. Biz otobüsle gidelim, parasını biz veririz dedik. Kabul ettiler. Sivil polislerle birlikte yola çıktık. İçimizden şu geçiyor, bir daha İstanbul’a ne zaman döneceğimiz belli değil. Bir veda yemeği yesek de öyle gitsek. Polislere söyledik, kabul ettiler. Pendik’te indik, bir balıkçı lokantasına girip içkili balıklı bir İstanbul’a veda yemeği yedik polislerle birlikte…”

Ankara’da tutuklu olarak Askeri Bando Mızıka Okulunda bir süre kaldıktan sonra İstanbul’a Davutpaşa Kışlasına getiriliyorlar. Dayanışma en üst düzeyde sürüyor. Mesela Yaşar Kemal sıklıkla ziyarete geliyor. Ali Sirmen o günleri şöyle anlatıyor:
-“Yaşar Kemal, Noel Baba gibiydi, her seferinde eli kolu dolu gelirdi. Ziyaretçilerimiz koğuşlara kadar gelirdi. Bir seferinde iki kiloluk Neskafe getirmişti. Annem geldiğinde ona kahve yaptım. Şaşırdı, oğlum siz burada bizden iyisiniz dedi. Bir gün de Beyti’den kebaplarla gelmişti Yaşar Kemal.”

Bu dönem yakın tarihimizde “12 Mart Faşizmi” olarak geçiyor. Askeri cezaevi olarak kullanılan 1970’lerin Davutpaşa kışlası ile 2000’lerin “sivil” Silivri Cezaevini kıyaslayınca, yeni rejimin niteliği konusunda bir isimlendirme yapabilmek mümkün değil!..

***

Ali Sirmen’in Akşam gazetesi yılları zengin anılarla dolu… Gazete sahibi işadamı Malik Yolaç’ın da ara sıra gazetede imzasız başyazıları yayınlanıyor. Bu yazılardan biri için dava açılıyor. Yazı İşleri Müdürü Doğan Koloğlu da haliyle sorumlu olarak mahkumiyet alıyor.

Bundan sonrasını Ali Sirmen anlatsın:

-“Esas sürpriz mahkemede ortaya çıkıyor. Malik Yolaç, Doğan Koloğlu’nu işten atmıştı. Bu koşullarda dahi Doğan, Malik Yolaç’ın adını vermedi. Söz konusu başyazıyı patronum Malik yazdı demedi. Kısa süre hapis yattı, çıkınca da Erol Simavi, onu (Doğan Koloğlu) Hürriyet’te işe aldı.”Şimdilerde hapishaneye konulmuş meslektaşları aleyhinde savcıları geride bırakan suçlama yazıları kaleme alan “gazetecileri” görüp, okuyunca eski gazetecilerin masal kahramanları gibi görünmelerine şaşırmamak gerekiyor.

Ali Sirmen de o kahramanlardan biri olarak mesleğini aynı çizgide sürdürüyor. Sirmen bizlere ister istemez “vay canına” dedirtiyor:-Bir zamanlar gazetecilik ve hapislik neymiş!

Nazım Alpman / BİRGÜN

Gericiliğe meydan okuyan savaşçı: Aziz Nesin - ALİ RIZA AYDIN

Ayça’nın, havaların soğumasını güneşin kendilerini terk edişine bağlayarak “dön çağrısı” yapmak için güneşe yazdığı mektuplara güneşten iki yanıt gelir. Birincisinde “Allah’ın izniyle bütün dünyayı ısıtıyorum”; ikincisinde “Allahı’mız, tabiatı yaratırken bazı kanunlar koymuştur. Bu kanunlar bozulursa tabiatın dengesi bozulur” der güneş.

Ortalıkta dolaşan, bilimsellikten ve özellikle de “çocuk bilimi”nden uzak birçok masal kitabından biri. Ecehan Ergin Çetin tarafından yazılan, “Çocuk Gezgini, Hikayelerle Karakter Eğitimi” logolu bir yayıncının “neşeli masallar dizisi”den çıkan “Güneşten Gelen Mektup” adlı, resimli bir masal kitabı…
Arka kapaktaki nota göre, “Bandrol Uygulamasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”in 5. maddesinin değişik (g) bendi çerçevesinde bandrol taşıması zorunlu olmayan kitaplardan. 2012 yılında yapılan değişikliğe göre “‘Parayla satılamaz’ ibaresi taşımak kaydıyla Milli Eğitim Bakanlığı tarafından veya Merkezi Açıköğretim Sistemi kapsamında Anadolu Üniversitesi tarafından öğrencilere ücretsiz dağıtılan ders kitapları”nda bandrol kullanılması eser veya hak sahiplerinin isteğine bağlı. Buradan yazı konusu kitabın Milli Eğitim Bakanlığı tarafından dağıtılan ders kitapları arasında olduğu anlaşılıyor.

Bilimselliği ve fizik yasalarını yok sayan, “evrim”i ve teorisini eğitim ve öğretimden dışarı atmaya kalkışan, dinsel spekülasyon ve referanslara sığınan AKP gericiliğinin yalnızca bir küçük örneği yukarıda anlattığımız. Böyle birçok masal, kitap dolaşıyor, okutuluyor, anlatılıyor derslerde ve ders dışında.

Sustukça palazlanan, tepki göstermedikçe dallanıp budaklanan, güler yüzlü resimlerin arkasına saklanıp yobazlaşan, çocukları da pis oyunlarına alet eden gericilik ordusu bireyin ve yaşamın tüm damarlarına sızıyor. Sızarken de hem maddenin evrimini, hem biyolojik evrimi hem de kültürel evrimi uzaklaştırmaya çalışıyor.

Aklı ve bilimi yalnızca kendilerinin sanan sömürücüler gericilerle ele ele vermiş herşeyi sahiplenmeye kalkarken, “düzen bozulmasın” diye susanlar insanlığa da ihanet ediyor Aydınlanma’ya da…
Oysa insan, “Aydınlanma mücadelesinin inatçı savaşçısı” Aziz Nesin’in dediği gibi, “yalnızca söylediklerinden değil, sustuklarından da sorumlu”.
Yaşamı boyunca gerici akıntıya karşı kürek çekmekten,  meydan okumaktan hiç yılmıyor Aziz Nesin. Doğumunun 102. yılı olan 20 Aralık 2017’de O’na ne kadar çok ihtiyacımız olduğunu anlıyor ve O’ndan güç almaya devam ediyoruz.

“Ben de Çocuktum” diyor Aziz Nesin Cumhuriyet öncesi, kurtuluş savaşı, Cumhuriyet ve sonrasına yayılan çocukluğunu yalın bir dille anlatırken ve bakın güneşten gelen mektuplardaki dinsel referansa nasıl yanıt veriyor kardeşinin ölüm gününde:
“Babam bigün eve elma getirmiş. Bana: Dön arkanı! dedi.
Yüzümü duvara çevirdim. Önüme bir elma düştü, bir daha…

Babam,
Bak… Bu elmaları sana Allah gönderdi, dua et! dedi.
Elma gönderen Allah, kardeşimi iyi etmedi, öldü kardeşim.”
Utanmayla ilgili söyledikleri ise sınıfsallık üzerine net bir ders:
“Çoğumuz kendi suçumuzmuş gibi yoksulluğumuzdan utanırız. Ben de yıllarca yoksulluk ayıbımdan utandım, taa yazar olana dek… Çoğunluğun yoksul olduğu ülkede, yoksulluğun değil, varlıklılığın daha utanılası olduğunu yazarlığa başlayınca anladım.”

Aydınlanma Hareketi, bir yandan gericiliğe karşı mücadelesini somut eylemlerle sürdürürken, gerici müfredata, kitaplara, eğitime ve hukuka karşı davalar açarken diğer yandan da toplantı, sempozyum, gazete, broşür, kitap gibi araçlarla aydınlatıcı çalışmalarına devam ediyor. “Yeni Bir Aydınlanma İçin” adlı (Yazılama Yayınevi) kitap da “Aziz Nesin anısına” çıkarıldı.
Broşürlerden sonuncusu ise “KAYIP ÜNİTE: EVRİM” adını taşıyan 47 sayfalık bir çalışma…
Broşürün önsözünde de belirtildiği gibi:
“Her şey değişiyor. Ve bu değişim herkesi etkiliyor. Evrim Teorisi’ni ders kitaplarından çıkarıp, onun ‘henüz sadece bir teori olarak kabul edildiği, aslında bir safsata olduğu’ yalanını ortaya atanlar, evrim olgusuyla bağlantılı olarak yapılan bilimsel çalışmaların göz kamaştırıcı ürünlerinden yararlanmayı reddedemiyorlar. Her yıl yenilenen grip aşılarına iştahla yapışanların kapıdan kovdukları evrim kaba etlerinden giriyor vücutlarına.”
“Evrim Teorisi, ders kitaplarından çıkartılsa bile sadece ifade ettiği gerçeklikle değil, teknik ve pratik sonuçlarıyla her yerdedir.”

Gericilerin karanlığı ile hedef aldığı genç zihinleri, yobazların insafına terk etmemek görev ve sorumluluğu taşıyan herkes gericiliğe karşı Aydınlanma mücadelesi yapmak, “evrim”i kayıp ünite olmaktan kurtarmak zorunda…
Evrim yoksa bilim de yok!*

Aziz Nesin kısa ve öz anlatmış: “kendisini çatlatmadan toprağı çatlatamaz tohum”.

Ali Rıza Aydın / SOL 
 
*VI. EVRİM BİLİM VE EĞİTİM SEMPOZYUMU’na herkesi bekliyoruz: 23-24 Aralık 2017, Boğaziçi Üniversitesi Garanti Kültür Merkezi…    

‘FETÖ’ kazındıkça altından AKP çıkıyor - AYŞE YILDIRIM

“Devletin genel politikası çerçevesinde yönetim kurulu kararı ve bağlı olunan bakanlığın uygun görüşü veya muvaffakatı ile alımların gerçekleştiğini” söylüyor İbrahim Şahin.
Ne için?
Yönetim kurulu başkanlığı yaptığı dönemde TRT’ye alınanların yüzde 84’ünün “FETÖ”cü olduğu ortaya çıktığı için.
Alican Uludağ’ın dün Cumhuriyet’te manşetten yayımlanan haberi ‘AKP-FETÖ’ ortaklığının en önemli delillerinden biridir.
Şahin, açıkça hükümeti ve TRT’nin bağlı olduğu dönemin başbakan yardımcılarını suçluyor: “Samanyolu grubundan gelenlerin FETÖ’cü olduğunu bilmiyordum. Yayın politikaları hükümet, devlet, AK Parti yanlısı görüldüğünden bunların geçişine izin verildi.”
“Hükümet istedi biz de aldık” diyor açıkça.
Sadece TRT’de de değil cemaatin “kendilerine gösterilen olumlu yaklaşım ile” devletin hemen tüm kurumlarında kadrolaştıklarını anlatıyor.
Olumlu yaklaşımı gösteren kim? 

AKP...
Şahin, bu itirafları yapınca sonuç ne oluyor?
Dosya “takipsizlik” verilerek kapatılıyor. Dosya kapanıyor ama gerçekler kapanmıyor. Eski İstanbul Valisi ve eski Emniyet Müdürü ‘FETÖ’cü oldukları için tutuklanıyor. Eski Emniyet Müdürü Hüseyin Çapkın, Mehmet Ağar’ın “kefilliğiyle” tahliye ediliyor, eski vali Hüseyin Avni Mutlu’nun tutukluluğu devam ediyor. Mahkemede tanık olarak ifade veren eski bir “itirafçı” emniyet müdürü ne diyor:
“İstanbul’da 120 emniyet müdürü vardı. Bunlardan 75-80’i cemaattendi. Türkiye genelinde ise bu oran rütbelilerde yüzde 70’in altına düşmez. Polis memurlarında ise yüzde 50’nin altında olacağını sanmıyorum.”
Mahkeme Başkanı Çapkın’a soruyor:
“Bu kadar çok FETÖ’cünün o dönem emniyette olmasını hiç fark etmediniz mi?”
Çapkın ne diyor:
“Bugünkü bilgilerin onda biri o gün bilinseydi, kesinlikle ifşa ederdik. Ancak o dönemde bunların FETÖ’cü oldukları bu şekliyle bilinmiyordu.”
Hükümetin atadığı vali ve emniyet müdürü “FETÖ”cü yapılanmayı biliyor anlayacağınız. Onlar yargılanıyor ama onları atayanlar ıslık çalmaya devam ediyor.
Adana’nın Ceyhan eski belediye başkanı da önceki gün “FETÖ”den tutuklandı. CHP’li filan değil AKP’li.
Usulsüzlük, eşini belediye başkan yardımcısı yaparak özel nüfuz kullanmak, imar uygulamalarında menfaate dayalı işler yapmak suçlamalarıyla AKP’den ihraç edilmişti Alemdar Öztürk. 15 Haziran’da da görevden alınmıştı.
Şimdi de üç belediye meclis üyesi, dört belediye çalışanı ve iki Ceyhan Ticaret Odası üyesiyle birlikte gözaltına alınıp “FETÖ’ye belediyeden kaynak aktardığı, finans sağladığı” gerekçesiyle tutuklandı. Şimdi anladınız mı “kökünü kazıyıncaya kadar” deyip durdukları cemaatle ortaklıklarının boyutunun ne olduğunu. Birini kazıyın altından diğeri çıkıyor. Mesele kimi hain ilan edip kimlerle aynı yolu yürüyeceklerine karar vermeleri. Yoksa “parsel parsel satanları” da mahkeme karşısına çıkarmaları gerekmez miydi?
Sırf bu üç olay bile “FETÖ”nün devletin bütün kurumlarına nasıl “sızdığının” değil nasıl “yerleştirildiğinin” kanıtıdır. Ve bu iş öyle dosyaları kapatmakla ya da Yargıtay’ın “kaçınılmaz hata” demesiyle kapanmaz da, aklanmaz da.

Aradıkları suçlu için arada bir aynaya baksalar yeterli.

Ayşe Yıldırım / CUMHURİYET

Necip Fazıl onları yazmak için para alıyordu - ALİ SİRMEN

TBMM’de bütçe görüşmeleri sırasında Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, muhalefete çatarken Necip Fazıl’dan şu alıntıyı yapmış:
- Bugün bizim muhalefet iktidarı düşürmek hırsıyla vatanı düşürmeye bile razıdır.
Bakanın bu sözleri üzerine ortalık birbirine girmiş, milletvekillerinin yumruk yumruğa gelmelerine ramak kalmış.
CHP’lilerin büyük tepkisi söz konusu tümcenin ünlü Büyükdoğu gazetesinde yayımlandığı 1956 yılında Türkiye’de ana muhalefette bugünkü gibi, yine onların bulunmasından kaynaklanıyor. 
 
Necip Fazıl, Kadri Gürsel’in önceki gün köşesinde yazdığı gibi, basın özgürlüğünü, demokrasiyi hiçe sayan, bunları kendi baskıcı, yasakçı, dinci ideolocyasını iktidara getirmek için araç olarak kullanmaktan kaçınmayan, Türkiye’de oportünist sağın sık sık başvurduğu, kumarhanede basıldığında oraya “edebi tetkiklerde bulunmak için” gittiğini söyleyebilecek kadar pişkin, temizliği çok kuşku götüren bir kaynaktır. 
 
Dün Özgür Mumcu, dininin ve kininin davacısı gençlik emeli peşinde olan Necip Fazıl’ın bıraktığı teokratik, totaliter rejim özlemi mirasını anlattı köşesinde.
Basınımızın duayeni, Altan Öymen de anı türünün başyapıtları arasında yer aldığı tartışma götürmez dev eserinin “Öfkeli Yıllar” adlı bölümünde, Necip Fazıl’ın o dönemde iktidarın para vererek istediğini yazdırdığı “besleme basın”ının öncüleri arasında olduğunu anlatır. 

***

Altan Öymen, “Öfkeli Yıllar”ın 461- 465. sayfaları arasında, Necip Fazıl’ın kendi ifadesine dayanarak, önceleri haftalık olarak çıkan Büyükdoğu dergisinde sürekli olarak övgüler düzülen Tevfik İleri’nin aracılığıyla, Başbakan Menderes ile nasıl görüştüğünü ve Büyükdoğu’nun günlük gazeteye dönüşmesi için kendisine nasıl para verildiğini anlatır.
Şimdi Menderes’ten para isteyen görüşmesinden olumlu sonuç almış olan Necip Fazıl’ı dinleyelim:
“... Başvekâletten çıkınca doğru Tevfik İleri’ye koştum ve Başvekille bütün konuşmalarımızı tek tek anlattım ve müjdeyi verdim.
- Evet, dedi arkanızdan telefon etti ve o da kısaca anlattı... Siz gelir gelmez kendisini telefonla aramamı istedi.
... Telefon ahizesi Tevfik İleri’nin kulağında:
- Her şeyi anladım. Kendisine anlatır ve onun adına teşekkür ederim.
Tevfik İleri ahizeyi yerine bıraktı ve mes’ut gözlerle bana baktı:
- Size söyleyemediği bir sözü bana söyletiyor. Öğleden sonra Başvekâlete gidecek ve Müsteşar Salih Korur’u göreceksiniz. Size Beyefendi’nin emriyle 5000 lira takdim edecek. Bu gazetenin kuruluncaya kadarki masraflarınız ve rahatınız içindir...”
Ne var ki sonra parayı almak için gittiği Ahmet Salih Korur, Necip Fazıl’ı hiç memnun bırakmamıştır. Necip Fazıl o bölümü de şöyle anlatır:
“... Ankara masonlarının üstadı olan mumaileyh bizden ziyade efendisine beslediği gizli nefret hissiyle paraları her sayışta yüzümüze bir tokat atarcasına elindeki desteden 5000 lira ayırdı ve önümüze doğru itti:
- Al! Onca kasadarlığı bana ‘sen!’ diye hitap etmesine yetiyordu...”
Ve Necip Fazıl, daha sonra verilecek olanlardan ayrı olarak, gazete çıkana kadar rahatı için verilen 5000 lirayı alır.

***

Bu olaydan sonra da Necip Fazıl gazetesinde iktidarı öven muhalefete söven yazılar yazmaya koyulur.
Hatta bir ara daha da ileri giderek, akıl da verir:
- İsmet Paşa intihar etmelidir!
 
İşte Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’nin referans gösterdiği Necip Fazıl ile “Büyükdoğu”sunun günlük gazeteye dönüşmesinin öyküsü bu.
60 yıl önce Necip Fazıl’a bastırıyorlardı parayı, yazdırıyorlardı istediklerini...
Yani 60 yılda medya cephesinde yeni bir şey yok!
Basına yaklaşımı ve basından referansı bu olan bir iktidarın basın özgürlüğü klasmanında 180 ülke arasında 155’inci sırada olmasında şaşıracak bir yön yoktur.
Hani ne demiş büyüklerimiz:
- Bana referansını söyle sana kim olduğunu söyleyeyim.

Ali Sirmen / CUMHURİYET

Avusturya’nın ‘Türkennot’ hırsı - Nilgün Cerrahoğlu

İtalyan yazar Claudio Magris çeşitli dillere çevrilen “Tuna” adlı eserinde, “Almancada tercüme edilmesi çok zor ‘Türkennot’ diye bir sözcük vardır. Anlamı acı, karşı konulmaz çaresizlik, bela ve de Türk dehşeti demektir...” der.
Magris, Tuna halklarının hepsinin birbirinin hep “öteki”si olduğunu anlatır.
Ötekilerin en ötekisi de tabii Türklerdir...
Bir türlü mazi olmayan ve hiç unutulmayan dört yüz yıl öncesinin tarihi ile günümüz arasındaki devamlılığı gözler önüne seren bu başyapıt eserinde Magris, Viyana kuşatmasını şöyle anlatır:
“Viyana’yı 200 bin kişiyle kuşatan Kara Mustafa’nın ordusu, yalnız askerlerden ibaret değildi. Orduda aynı zamanda teknisyenler, artizanlar, hokkabazlar, şairler, sadrazamın 1500 cariyesi, cariyelerin teslim edildiği karaderili harem ağaları da bulunuyordu... 60 günlük Viyana kuşatması, bu abartılı ayrıntılarıyla hâlâ bugüne ait bir olaymış gibi hatırlanır. Orta Avrupa tarihinin katmanları, geçen yüzyıllara rağmen, hâlâ sonuçlanmamış çatışmaları ve açık yaralarıyla canlı kalan, bu haliyle eski büyük bir ağacın köklerinde ve dallarındaki yaşam damarlarını andırır...”
 
Kahlenberg manifestosu
Avrupa’nın en genç başbakanı Kurz, Neonazi hareketlerinde gençliğini geçiren halis “faşist” ortağı Heinz Christian Strache ile beraber kurduğu sağ koalisyon hükümetini açıklarken, Magris’in bu satırlarını hatırladım. 

Çünkü yakın döneme değin dışişleri koltuğunda oturan Avusturya Halk Partisi (ÖVP) lideri Kurz ile Neonazi kökenli “başbakan yardımcısı” Strache, “yeni kabineyi açıklamak için” bula bula II. Viyana kuşatmasının yaşandığı “Kahlenberg”i seçmişti.
“Türklerin Avrupa kapılarından çevrilmesinin” simgesi olan Kahlenberg’den yeni hükümeti ilan etmek bile başlı başına bir “anti-İslam, anti-Türk ve anti-öteki programı” sayılabilir.
Kabinedeki 14 koltuktan kilit konumdaki savunma, dışişleri, içişleri, altyapı (bayındırlık), sağlık, sosyal yardım bakanlıkları bundan böyle Avusturya Özgürlük Partisi’nin (FPÖ) yani “faşo”ların elinde olacak.
FPÖ’lü savunma bakanı Mario Kunasek, milliyetçi kökenleri ile namlı...
“Şahin” içişleri bakanı FPÖ’lü Herbert Kickl, “Viyanalıların (aryan!) kanını koruyalım!” diyor.
Dışişleri bakanı FPÖ’lü Ortadoğu uzmanı üyesi Karin Kneissl keza, Trump’ın Kudüs kararını destekliyor.
2016’da cumhurbaşkanlığı yarışına giren ve kılpayı kaybeden aşırı sağcı Norbert Hofer de yeni hükümette “altyapı bakanı” olarak yer alıyor...
Avusturya’yı “İslamlaşma tehdidinden” korumak, bundan böyle Kurz-Strache hükümetinin bir numaralı hedefi olacak.
“Avusturya’yı yabancılar için daha az cazip” kılmak için yabancılara verilen “destekler” azaltılacak, göçmenlere sosyal hizmetler rafa kaldırılacak, siyasi İslama cephe açılacak, sınır kontrolleri artırılacak, Türkler için çifte vatandaşlık zorlaşırken... İtalya’nın Süd-Tirol bölgesinde yaşayan Alman kökenli azınlığa “soydaş” kontenjanından etnik vatandaşlık teşvik edilecek; azami çalışma saatleri günde 10 saatten 12 saate çıkarılırken veraset vergisi kaldırılacak ve en önemlisi ilkokula başlamak için bile “yeterli Almanca” aranacak... 

Fiili ‘apartheid’…
Bu özet program bile Avusturya’nın ne denli sağa kaydığını anlatmaya yeter.
Ayrımcılık ilkokuldan başlayacak...
Yetersiz “dil bilgisi” gerekçesiyle kapıdan çevrilen yabancı kökenli miniklerin, Avusturya’ya entegrasyonu bir daha asla mümkün olmayacak.
Hali vakti yerinde olanlar verasetten muaf tutulup refahlarını katlarken, en alttakiler günde 12 saat iş yapacak, üstüne “aryan Avusturyalılara” tanınan haklardan yararlanamayacaklar...
20. yüzyılın kazanımları olan haklar kısaca bir bir ellerinden alınırken; Avusturya’da fiilen bir “apartheid/ırk ayrımı rejimi” kurulmuş olacak.
İnsan tarihin çarkının nasıl olup da böyle göz göre göre geri çevrildiğine inanamıyor.
Uygar Avrupa’nın göbeğinde dünyanın gözü önünde bir “apartheid rejimi” inşa ediliyor.
Bir İtalyan yazarla başlamıştık. “Avusturya, büyük dünya provalarının yapıldığı küçük bir dünyadır” diyen Alman yazar Friedrich Hebbel’le bitirelim.
Evet, Avusturya çok büyük provaların yapıldığı yer...

 Nilgün Cerrahoğlu / CUMHURİYET

Kiralık kalem - ÖZGÜR MUMCU

Star gazetesi, devletin resmi gazetesi gibi bir yayın organı. Haliyle, düzenlediği Necip Fazıl ödülleri de devlet erkânının katılmayı sevdiği neredeyse resmi nitelikte bir törenle takdim ediliyor. 
Siyasal İslamın en büyük derdi kültürel iktidarını kuramaması. O konuda bir hayli içli, güçsüz ve hırslı. Diğer mahalleden devşirilen Necip Fazıl’a bu denli sarılmalarında da bu derin kompleksin önemli bir yeri var. 

Gelgelelim, bal bal diyerek nasıl ağız tatlanmazsa, Necip Fazıl, Necip Fazıl diyerek de kültürel iktidar kurulamıyor. Bir defa, sahiplenilen şaire asgari saygı bile gösterilememiş. Star gazetesi, ödül törenini sürmanşetten afili bir Necip Fazıl çizimi ve imzasıyla “Ya İslamla yükselir, ya inkârla çürürsün, bu yol mezarda bitmiyor, gittiğinde görürsün...” diye duyurdu. 
Fakat bu dizeler “Üstad’a” değil, Abdürrahim Karakoç’a aitti.
Kıyıda köşede kalmış ufak bir haberden değil, koskoca sürmanşetten bahsediyoruz. Kim bilir kaç gözün incelemesinden geçmiştir. 

Bu basiretsizliği görünce dünkü yazıda cevabını aradığım soruların peşini bırakmaya karar verdim. Böylesine özensiz ve özenti şahısların, Necip Fazıl’ın teokratik ve totaliter devlet projesi hakkındaki düşüncelerini merak etmenin bir anlamı yok. Okumamışlardır, okudularsa anlamamışlardır, büyük ihtimalle de başkasının yazdıklarıyla karıştırmışlardır. 

“Üstad” hayatta olsa ve Star gazetesinin yaptığı bu hatayı görse sinirlenir miydi? 
Celalli bir insana benzer. Muhakkak kızardı. Ancak muhtemelen belli bir ödeme karşılığı sesini yükseltmezdi. Necip Fazıl’ın paraya düşkünlüğü sadece kumar tutkusuyla sınırlı değildi malum. Türk Jokey Kulübü parasını bastırdı diye “At’a Senfoni” diye şiir yazıp dize dize at övebilmiş biriydi neticede.

Necip Fazıl’severler, Necip Fazıl’ı fazla bilmedikleri için kendisini dik duruşlu biri zannederler. Mesela Sayın Erdoğan şöyle demişti: “Herkesin kalemini sattığı ya da kiraladığı bir ortamda, bu dönemde de var ya, Necip Fazıl kalemini titretmiyordu.”
Necip Fazıl kalemini ata kiralamış biri, iktidarlara hiç mi kiralamamış? 
Şu mektupları kim yazdı?
“Müsteşar Bey’den 2500 lira ve ‘Mecmuanı çıkar da görelim ve sonra yardım edelim’ cevabı aldım. İlk defa bir itimatsızlık sezer gibiyim. Ben parayı alır da mecmuayı mı çıkarmam veya çıkarırım da uygunsuz bir istikamet mi tutarım? Ben ki her şeyi uğrunuza riske etmiş, her defa mükemmel eseri vermiş ve bu kadar tecrübe ve çileden geçmiş bir adamım.”
“Benim yaptığımı yapanlara hükümetler ve rejimler servetlerini ve nimetlerini yağdırır. Bütün bunlara karşı 15 bin lira zarar çarpıtılmış ve daha nice kasıt ve sabotaja karşı yalnız bırakılmış olarak sürünmekteyim. Haftalardır Ankara’nın bu hücra ve münzevi otelinde cinnet buhranları içinde çırpınmaktayım. Bütün istediğim zarara birkaç bin zamla 20 bin lira temininden ibarettir. Bunca muvaffakiyetten sonra uğratıldığım bu hal ve düştüğüm şeref kırıklığı hayatıma mal olabilir.” “Reklam ve sair ihtiyaçlarım için 10 bin lira lütfedilirse... Ayda 6 bin lira tahsis olunursa... Akis, Kim, Form gibi mecmuacıklarla bütün muhalefet matbuatını saf fikirle çürütücü, muazzam bir içtimai ve edebi, ideoloji, bina edici ve yüreklere nüfuz edici bir mecmua kuracağıma emin olunabilir.”
 
Necip Fazıl bırakalım kalemini kiralamayı, kalemini kiralamak için dilenmiş bir adamdır. Bütün hayatını bir din diktatörlüğü hayaliyle geçirmiş, örtülü ödenek beslemesi bu adamın takipçileri ülkeyi yönetiyor. 

Tekrar soralım. 

Ey bu memleketi idare edenler, Necip Fazıl’ın başyücelik rejimi hakkındaki fikirleriniz nedir? Birinizin çıkıp buna cevap verecek kadar “üstad” sevgisi yok mudur? 
Savunsanıza üstadınızı. 
Bir kiralık kalem kadar bile cesur değil misiniz?

Özgür Mumcu  / CUMHURİYET

Deniz’in parkası, Rıdvan’ın trajedisi - FATİH YAŞLI

Bugüne kadar hiç kimsenin herhangi bir tartışmada çıkıp “Bu yaptığın sağcılığa yakışıyor mu kardeşim” dediği görülmüş şey değildir, hele hele hiçbir solcu, karşısında bir sağcı varsa, bu cümleyi asla sarf etmez, çünkü bilir ki karşısındaki tam da sağcılığa yakışan şeyi yapmıştır, sağcılık zaten böyle bir şeydir.
Oysa başta eli kalem tutanları olmak üzere liberaliyle, İslamcısıyla, milliyetçisiyle Türk sağı kendisini “sol standartları enstitüsü” gibi görmekte ve sıkça kimin “gerçek solcu” ve neyin “gerçek sol” olduğuna karar verebilmektedir.
 Neden peki?

Basit aslında: Sağcılar da içten içe bilirler ki eşitlik, özgürlük, adalet başta olmak üzere siyasal alana ait ne kadar olumlu kavram varsa, bunların asıl sahibi soldur, etikle politikanın ilişkisini sol kurmuştur, solda durmanın kendisi varoluşsal ve önsel olarak doğruda durmak anlamına gelmektedir. Dolayısıyla solun en ateşli muarızları dahi, yaptıkları şeyin bütünüyle çelişkili olduğunu bildikleri halde, zaman zaman solcuları gerçek solcu  olmaya, gerçek birer solcu gibi davranmaya çağırabilmektedir.

Rıdvan’ın yaptığı tam olarak böyle bir şey değildir elbette, solcuları doğrudan hakiki birer solcu gibi davranmaya çağırmamaktadır ama arada bir bağlantı olduğu kesindir; “parkasız Deniz Gezmiş” tabiri, Türkiye’de anti-emperyalizmin, NATO’yla mücadelenin, ABD karşıtlığının gerçek sahiplerinin solcular olduğunun mutlak bilgisiyle, tartışılmaz gerçekliğiyle kurulmuş bir cümledir. Rıdvan “Neden Erdoğan’ı destekliyorum” sorusunu ancak buradan, bu benzetme üzerinden yanıtlayabilmiştir ki, durduğu yerden haklıdır; çünkü Türkiye sağının tarihinde bu mevzuya dair örnek alınabilecek, örnek gösterilebilecek tek bir figür dahi, evet tek bir figür dahi yoktur.

Rıdvan’ı bir kenara koyarak soralım, neden anti-emperyalizm denildiğinde bu ülkede akla Çatlı’lar, Kırcı’lar, Ağca’lar gelmemektedir de Deniz’ler gelmektedir, neden İslamcı/sağcı bir lideri güzellemek için sağın tarihinden herhangi bir figür bulunamamakta, Deniz’in parkasına müracaat edilmektedir?

Sorunun yanıtı yukarıda verilmişti aslında: Evet, bir Soğuk Savaş ürünü olarak Türk sağı, Demokrat Partisi’yle, Menderes’iyle, Demirel’iyle, Komünizmle Mücadele Dernekleri’yle, İlim Yayma Cemiyeti’yle, Fethullah’ıyla, Türkeş’iyle, komando kamplarıyla, Özal’ıyla, ABD’nin, NATO’nun, Pentagon’un, CIA’in, Glaido’nun koridorlarında, ofislerinde, laboratuvarlarında icat edilmiştir ve buradan anti-emperyalizm ya da Amerikan karşıtlığı çıkması eşyanın doğası gereği mümkün değildir.

Tam da bu nedenle, benzetmeye, benzetilen kişiden de önce “tarih bilinci” son derece gelişkin olan, yani geldiği yeri bilen bir ismin, Bahçeli’nin karşı çıkması ve “Deniz Gezmiş bir teröristtir” demesi şaşırtıcı değildir. Siyaseten varlık nedenleri Deniz’lerle, Mahir’lerle, Türkiye soluyla mücadele olanlar, nereden geldiklerini unutmamışlar, üstelik Rıdvan’ın sözlerinin yalakalığa yakışmayacağını söyleyerek bunun kriterlerini ancak kendilerinin koyabileceğini dosta düşmana ispatlamışlardır.

Peki Rıdvan’ın söylediklerinin bir “tesadüf” olduğunu düşünebilir miyiz?
Kesinlikle düşünemeyiz. Hayır, “birileri kulağına üflemiş olabilir” anlamında söylemiyorum bunu, “söylettiler” demiyorum. “Tesadüf değil, çünkü zamanın ruhu bunu gerektiriyor, zamanın ruhu söyletiyor” diyorum. Zamanın ruhu ile ne kastettiğimin anlaşılması için ise 26 Kasım tarihli “Memlekete komünizm lazımsa…” adlı yazımdan şu satırları hatırlatmak istiyorum:

“Bu ülkede Atatürkçülük, anti-emperyalizm ve anti-kapitalizm, tarihsel olarak solla, solun değerleri ve söylemleriyle anılır, Türkiye sağının ise bunlarla hiç işi olmamış, bilakis sağ kendisini bunlara duyduğu husumet üzerinden var etmiştir. Dolayısıyla Atatürkçü olunacaksa, emperyalizm karşıtlığı yapılacaksa, kapitalizm eleştirilecekse, bunların siyaseten asli sahibi olanlarla kavga etmek gerekmektedir.”

Rıdvan kavga etmeyi değil ama sola ait değerleri, değerlerin asli sahiplerinden çalmayı ve bu değerlerle uzaktan yakından ilgisi olmayan biriyle özdeşleştirmeyi denemiştir, çünkü iktidara anti-emperyalizm adına verilebilecek bir destek için elde başka araç yoktur. Rıdvan’ın trajedisi de zaten burada başlamaktadır, solun bunu şiddetle reddedeceği zaten bellidir de, sağda da kendisini sahiplenen kimse olmamıştır.

Tüm bunlardan çıkan sonuç ise 45 yıl sonra dahi “Deniz’in parkası”nın bu topraklarda neyi sembolize ettiğinin görülmesi olmuştur. Deniz ve arkadaşları hâlâ aramızdadır, hâlâ bizimledir. Bize düşen ise bıraktıkları mirasa kıskançlıkla sahip çıkmaktır, hayır nostalji ve romantizm adına değil, uğruna ölüme gittikleri değerleri savunma adına. Eğer şu karanlık günlerde ve şu umutsuzluk zamanlarında bir ışık, bir umut aranıyorsa, buradadır, sembolize ettiği  her şeyle birlikte Deniz’in parkasındadır.

Fatih Yaşlı /BİRGÜN