Teknopolitik: Teknolojinin izinde, dünyanın yeni düzeni -Füsun Sarp Nebil-
Teknopolitika ve askeri güçler arasında derin bir ilişki vardır; teknoloji hem bir araç hem de askeri etkinliği, stratejik kararları ve küresel politik dinamikleri etkileyen bir güç alanı olarak hizmet etmektedir.
Perşembe günü "3. İstanbul Siber-Güvenlik Forumu (İSF): Yeni Teknopolitik Siber Uzay ve Türkiye“ konferansında bir sunumum olacak. Bu sunum dolayısıyla teknopolitik ve askeri kuvvetlerin teknolojiyle ilişkisini, özellikle de 5G'nin son durumunu çalıştım. Bu konuları okuyucularıma da 3-4 yazıda aktaracağım.
Zaten aynı kapsamda "dijital egemenlik" ya da "yerli haberleşme cihazları" derken "Ulak ne oldu?" diye düşündüğüm için, dün size bu dizinin ilk bölümünü "Kötü Biten Bir Başka Yerli Teknoloji Hikayesi diyerek, sunmuş oldum. O bölümün anlamını, eğer takip ederseniz yazı dizimiz sonunda daha iyi anlıyor olacaksınız.
Önce "Teknopolitik" kavramına yakından bakalım. Bu aynı zamanda benim T24 köşemin de adı. Çünkü artık, teknoloji dünyayı, ticareti, ekonomiyi, sağlığı, orduları yani her şeyi etkiliyor. Teknopolitik, teknolojinin dünya siyasetinde ve toplumsal yapıda oynadığı yeni rolü anlamak için kullanılan bir kavram. Bu kavram, teknolojinin ekonomik, politik ve kültürel dinamikleri nasıl dönüştürdüğünü ve yeni bir dünya düzeni inşa etmekte olduğunu anlatıyor. Teknoloji, artık sadece bir araç değil; sosyal, ekonomik ve özellikle de askeri alanlarda küresel güç dengelerini şekillendiren stratejik bir güç haline geldi.
Teknopolitik'in ana unsurları
Şimdi Teknopolitik'in neyi nasıl etkilediğine daha yakından bakalım;
1. Dijital ekonomi ve inovasyon yarişi Dijitalleşme, ekonomilerin dönüşümünü hızlandırarak verimliliği artırıyor ve yeni iş modelleri yaratıyor. Devletler ve şirketler, yapay zekâ, blokzincir, biyoteknoloji ve veri analitiği gibi alanlarda üstünlük sağlamaya çalışıyor. Teknolojiye yatırım yapan ülkeler ekonomik olarak güçlenirken, bu yarışa giremeyen ülkeler ekonomik bağımlılıkla karşı karşıya kalabiliyor.
2. Dijital egemenlik ve siber güvenlik Dijitalleşme ile birlikte, devletlerin "dijital egemenlik" kavramı önem kazandı. Siber saldırılar, bilgi güvenliği ve veri gizliliği gibi konular, ülkelerin güvenlik stratejilerinde ön plana çıkıyor. Siber casusluk ve veri savaşları gibi tehditler, devletler arasında gerginliğe yol açıyor ve güvenli dijital altyapıların inşasını zorunlu kılıyor.
3. Yapay zekâ ve otonom sistemler Yapay zekâ, hem ekonomik üretim süreçlerinde hem de askeri stratejilerde önemli bir rol üstleniyor. Otonom sistemler, savaş alanında ve güvenlik sektöründe insan gücüne olan ihtiyacı azaltarak stratejik avantajlar sağlıyor. Ancak, bu teknolojilerin kontrolü ve etik sorumlulukları üzerine ciddi tartışmalar yapılıyor.
4. Veri ve mahremiyet yönetimi Veri, dijital çağın petrolü olarak kabul ediliyor. Devletler ve şirketler, veriye dayalı karar alma süreçleri ile küresel ölçekte etkinlik kazanıyor. Bu da bireysel gizlilik haklarının ve veri güvenliğinin korunmasını zorlaştırıyor. Veri toplama ve işleme süreçlerinin düzenlenmesi konusunda küresel standartlara ihtiyaç duyuluyor.
5. Teknoloji ve sosyal yapı Teknoloji, toplumsal dinamikleri değiştiriyor ve yeni sosyal yapılar oluşturuyor. Sosyal medya, bireylerin bilgiye erişim biçimlerini ve iletişim tarzlarını dönüştürüyor. Dijital vatandaşlık, ifade özgürlüğü ve internet sansürü gibi konular, teknoloji ile toplumsal yapının kesişim noktasında önemli tartışmalar yaratıyor.
Teknopolitik ve geleceğe etkisi
Teknopolitik, gelecekte uluslararası ilişkileri ve toplumları derinden etkilemeye devam edecek. Teknolojiye hakim olan ülkeler, küresel güç dengesinde daha fazla söz sahibi olacaklar. Öte yandan, teknolojinin toplumları daha kapsayıcı veya daha bölücü bir şekilde nasıl şekillendireceği sorusu, politika yapıcıların üzerinde düşünmesi gereken önemli bir konu olarak karşımızda duruyor.
Bu bağlamda, teknopolitik kavramı, sadece teknolojik ilerlemenin değil, aynı zamanda bu ilerlemenin toplumlar, kültürler ve değerler üzerindeki etkilerini de anlamak için kritik bir araçtır.
Ancak daha önemlisi, teknopolitik kavramının ülke güvenliği ve askeri kuvvetler üzerindeki etkisini anlamaktır. Teknopolitik ile askeri kuvvetler (ordu) arasındaki ilişki, teknoloji, politika ve askeri stratejinin kesişiminde yer alır. Teknopolitik, teknolojinin politik, sosyal ve ekonomik güç yapılarını etkilemek için nasıl kullanıldığına atıfta bulunur ve ordu genellikle bu dinamikte merkezi bir rol oynar. İlişkinin temel yönleri şunlardır:
1. Askeri stratejide teknopolitika
Silah sistemleri geliştirme: Politik kararlar, insansız hava araçları, yapay zekâ destekli silahlar ve siber araçlar gibi gelişmiş askeri teknolojilerin geliştirilmesini yö
Askeri-endüstriyel kompleks: Hükümetler, savunma yüklenicileri ve endüstriler arasındaki teknolojik yenilik için iş birliği genellikle teknopolitik öncelikleri yansıtır.
Caydırıcı olarak teknoloji: Milletler, düşmanları caydırmak ve nüfuz sağlamak için teknopolitik bir strateji olarak nükleer silahlar veya hipersonik füzeler gibi son teknoloji teknolojilere yatırım yapar.
2. Siber savaş ve dijital teknopolitik
Siber güvenlik: Ordular giderek daha fazla ulusal kritik altyapıları siber saldırılardan korumaya çalışmaktadır.
Saldırgan siber yetenekler: Ülkeler, güç yansıtmak veya rakiplerinin sistemlerini bozmak için siber cephanelikler geliştirir ve dijital teknolojiler üzerindeki kontrolün teknopolitik önemini vurgular.
Bilgi savaşı: Propaganda veya politik istikrarsızlık için bilgiyi manipüle etmek amacıyla teknolojinin kullanılması hem teknopolitik hem de askeri operasyonların kapsamına girer.
3. Jeopolitik rekabet ve askeri teknopolitik
Silahlanma yarışları: Üstün askeri teknoloji için küresel rekabet, Soğuk Savaş'ta veya modern süper güçler (örneğin ABD ve Çin) arasında görülenler gibi teknopolitik güç mücadelelerini yansıtır.
Teknoloji egemenliği: Askeri olarak yerli teknolojiye güvenmek, yabancı sistemlere olan bağımlılığı azaltmak ve güvenliği artırmak için kullanılan bir teknopolitik stratejidir.
4. Askeri örgütlenmede teknopolitik
Dijitalleşme ve yapay zekâ: Teknolojik gelişmeler, yapay zekâ tarafından geliştirilen karar alma süreçleri de dahil olmak üzere orduların nasıl işlediğini etkiler.
Otomasyon ve Robotik: Askeri bağlamlarda otonom insansız hava araçlarının ve robotların tanıtılması, stratejileri ve güç dengesini yeniden şekillendirir.
5. Teknopolitik ve sivil-askeri ilişkiler
Gözetleme teknolojisi: Askeri düzeyde gözetleme araçları genellikle sivil yönetime girerek gizliliği ve sivil özgürlükleri etkiler, bu da teknopolitik tartışmalarda derinlemesine yer alan bir konudur.
Teknopolitikanın teknoloji politikasi üzerindeki etkisi: Bazı ülkelerde askeri öncelikler, Ar-Ge için fonlama da dahil olmak üzere ulusal teknoloji stratejilerini önemli ölçüde şekillendirir.
Örnekler:
Manhattan Projesi: Teknopolitik ve askeri hedeflerin nükleer silahlar yaratmak için bir araya geldiği ve küresel güç dinamiklerini değiştirdiği tarihi bir örnek. Siber Casusluk (örn. Stuxnet): Askeri ve siyasi aktörlerin stratejik hedeflere ulaşmak için ileri teknolojiyi kullanması için enteresan bir örnektir.
Özetle, teknopolitika ve askeri güçler arasında derin bir ilişki vardır; teknoloji hem bir araç hem de askeri etkinliği, stratejik kararları ve küresel politik dinamikleri etkileyen bir güç alanı olarak hizmet etmektedir. Bu nedenle yarın Askeri Kuvvetlerin hangi teknolojilere odaklanması gerektiğine dalacağız...
/././
Medyada neler oluyor, yeni gazete ve televizyon için neler konuşuluyor?-Candan Yıldız-
Gazetecilikte birinci kural, bu değirmenin suyu nereden geliyor sorusunu sormak.
Medyada olanlar siyasete ve ekonominin çarklarına dair çok şey söyler. Siyaset bulanık… Erken seçim hep olduğu gibi yine konuşuluyor. Medyadaki değişim de dikkat çekici…
Değişimden al haberi…
Sözcü’den ayrılan ekibin yeni gazete ve televizyon kuracakları haberlerine de bu bağlamda bakmak istedim. (Habercilikte yeni ana akımı temsil eden internet medyasında olan bitenler, Google algoritmasının değişmesiyle kayıp yaşayan bağımsız mecraların karşılaştığı zorluklar ve aldığı sermaye / kaynak desteği azalan / kesilen mecraların durumu, ayrı bir yazı konusu.)
Hatırlayacaksınız Sözcü’nün patronu Burak Akbay yurtdışında, “FETÖ’ye yardım” iddiasıyla yargılandığı davadan ceza aldı ve dosyası öğrendiğim kadarıyla Yargıtay’da…
Basılı gazeteler arasında en çok satan gazetelerden biri olan Sözcü’nün televizyonu yine hatırlanacağı üzere uzun süre açılamamıştı.
Kanal yayın hayatına başlamak için 1,5 yıl RTÜK'ten logo onayı beklemişti. Daha önce Turkuaz Medya Grubu bünyesindeki A Haber’i kuran Erdoğan Aktaş 2020’de göreve Sözcü’de gelmiş, 7 Temmuz 2021 tarihinde RTÜK tarafından logo değişikliğine onay verilmişti. Kanalın yayın hayatı 14 Mayıs 2023 Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimleri öncesine denk gelmiş, kanal 1 Mart 2023'te yayına başlamıştı.
Bu uzun girizgâhın nedeni, bir dönemin Hürriyet’i gibi Sözcü’nün kendi dönemindeki ağırlığının altını çizmek ve bugünlerde yazarlarını, editoryal kadrosunu kaybetmesinin nedenini yazmak.
Sözcü yazarlarını kaybediyor, zira hem içerde çeşitli anlaşmazlıklar var hem de yeni bir gazete ve televizyon kurulacak.
Bir ara parantez, Sözcü’nün bu kayıplara karşı basında etkili, ağırlığı olan isimlere teklif götürdüğünü de biliyorum.
Devam edelim…
Kurulacak yeni kanalın adı iddiaya göre Nefes… Bu isimle hâlen dijital yayın yapan bir mecra olduğunu da not edelim. Medyaya yeni bir Nefes mi, siyasetteki kutuplaşmaya karşı yeni bir Nefes mi olacak, henüz kesin bir şey söylemek için erken.
Ama medyaya yansıyan isimler “yeni Nefes” duygusunu çağrıştırmıyor. Gazetenin kurucu genel yayın yönetmeni Metin Yılmaz olacak. Yılmaz 17 yıl Sözcü’nün genel yayın yönetmenliğini yapmıştı.
Medya geleneğimizde Simavi’lerden Karacan’lara ‘gazeteci patronlar’ olageldi. En yakın bilinen isim de “Gücü Özgürlüğünde” sloganıyla yayın hayatına başlayan Habertürk’ün kurucusu, Haziran 2007’de hayatını kaybeden Ufuk Güldemir… CHP’den aktif siyasete atılan Tuncay Özkan da Kanaltürk’ün sahibiydi. KRT ile de ilişkiliydi.
Öğrendiğim kadarıyla Metin Yılmaz’la uzun yıllar beraber çalışmış, Sözcü’nün de avukatlığını yapmış İsmail Yılmaz kanalın sahibi görünüyor. Ama bu sahipliğin kâğıt üstünde olduğu söylentileri de yok değil. Zira Cumhuriyet’ten iki isme giden transfer teklifi “Gerçek patron kim” sorularına beklenen ölçüde yanıt verilmediği için reddedilmiş.
Gazetelerin az sattığı bir dönemde gazete çıkarmak büyük cesaret. Hele televizyon kurmak daha da büyük bir cesaret. Zira kuruluş ve operasyon maliyetleri milyon dolarlardan başlıyor.
Planlanan kanalın ana sponsorunun Türkiye’deki gayrimenkul sektörünün oyuncularından biri Erden Timur olduğu iddiası da gündeme geldi. Nef inşaat şirketinin sahibi Erden Timur Galatasaray Klubü’nün yöneticilerindendi. Timur, yıllar önce Güneri Cıvaoğlu’na verdiği söyleşide şirketi Nef ile ilgili şöyle demişti:
“Hayata nefes alarak başlarız. Yaşama son nefesi vererek veda ederiz, o yüzden kurucusu olduğum şirkete de nefesten esinlenerek Nef adını koydum.”
O Nefes şimdi bu medyaya mı ulaştı? Soruyu Erden Timur’la paylaştım. İddiayı yalanladı ve “Uzaktan yakından alakam yok” yanıtını verdi.
Nefes TV’nin başına geçecek ismin, 11 yıl boyunca yazdığı Sözcü’den kasım ayı başında ayrılan, aynı zamanda OdaTV’nin sahibi olan Soner Yalçın olacağı ifade ediliyor. Yalçın’ın adı, Tuncay Özkan’la kavgaları sürecinde “Yalı Partisi” haberlerine de konu olmuştu. Yalçın’ın siyasetin aktörleriyle, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun ekibiyle ilişkileri de biliniyor.
Sözcü’nün verdiği maaşların üç katı ücretler teklif ettiği konuşulan, tazminat kayıplarını taahhüt ettiği belirtilen Nefes’in, medya grubu inşa etme sermayesi bağlamında nefesi nereye kadar yetecek? Konuştuğum bir kaynak beş yıllık bir kaynaklarının olduğunu söyledi.
İkitelli’de 4 bin metrekarelik bir binanın iki katı gazetenin, iki katı da televizyon için planlanmış. Televizyon için KRT ile görüşüldüğü, ancak anlaşmaya varılamadığı da belirtiliyor. Hatta KRT’de maaşların 20 gün gecikmesi satışla ilişkilendirilmişti, ama anladığım kadarıyla el sıkışma olmamış.
Nefes gazetesi ve televizyonu nasıl bir boşluğu dolduracak? Nasıl bir yayın politikası izleyecek, iktidara muhalif mi olacak ya da kontrollü muhalefet mi yapacak? Bir gazeteci arkadaşım, AKP’li bazı isimlerin kendisine “O kanal bizim tarafın işi” dediği iddiasını aktardı, ben şüpheyle karşıladım. Başka bir söylenti de İmamoğlu’nu destekleyen iş insanlarının bu kanalın arkasında olduğu yönünde.
Rivayetler çeşitli…
Gazetecilikte birinci kural, bu değirmenin suyu nereden geliyor sorusunu sormak. Bir avukatın kanal sahibi olması hayatın olağan akışını zorluyor, malum -ortalamanın çok üzerinde kazandığı tahmin edilen- Ersan Şen de kuramadı. Şen’in girişimcisi olduğu Ekol TV Yalıkavak Marina vakası ile gündeme gelen Mübariz Mansimov’a nasip oldu ya da olduruldu…
Ancak Nefes’in asıl patronunun kim olduğuna yönelik çeşitli rivayetlerin dolaşıma girmesi iktidarın iş çevrelerine yönelik yaptırım olasılığıyla da ilgili olabilir tabii… Ya da yıpranmama hakkı… Ancak elbette -varsa İsmail Yılmaz dışında- patron kim sorusunu sormak meşru ve doğru olan.
KRT için şimdilerde Sadettin Saran’ın sahibi olduğu Saran Medya’nın talip olduğu konuşuluyor.
Benzer bir hareketlilik 31 Mart 2019 seçimleri sonrası ‘İmamoğlu yanlısı kanal’ olarak hedef gösterilen Olay TV’nin kurulması döneminde de yaşanmıştı. Ancak o kanalın ömrü sadece 26 gün oldu.
Ne kadar doğru olduğunu bilmiyorum; ancak bir dönemin hak ihlalleri haberleriyle bilinen Radikal gazetesinin isim hakkının da Demirören grubunca satıldığı veya devredildiği konuşuluyor.
Yeniçağ yazarı Yavuz Selim Demirağ, gazetenin genel yayın yönetmeni olduğu yönündeki haberler için “Aslı yoktur” dedi.
Ankara ekibi için ismi geçenlerden birinin, uzun süre Milliyet'te çalışan Ayhan Aydemir olduğu konuşuluyor.
Gazete patronunun kim olduğu yönünde ise Kanada'da faaliyet gösteren bir iş insanı olduğu söylentisi var
Medyadaki bu hareketliliği izini sürerek siyaseti okumak mümkün demiştim yazının başında… Ne olursa olsun, gazeteci gazeteciliğini, siyasetçi de siyasetçiliğini yapmalı. Başka amaçlar için araçsallaştırıldığında gazeteciliğin ne kadar büyük itibar kaybettiği konusunda yeterince tecrübe yaşamadık mı!
/././
7,5 yıl sonra yapılan keşif ve sıfırlanan telefonlar -Tolga Şardan-
"Resmi keşif raporuna göre; Onur muhtemelen bilinci yerinde değilken, birden fazla kişi tarafından balkondan bırakılmış, hafif sol tarafına doğru yere çarpması sonucu balkon altına doğru yönelmiş. Sanıkların beyanları, Onur’un aktif atlama yaptığı şeklinde olmasına karşın, resmi rapor diğer düşme analizleri gibi Onur’un kontrolsüz / serbest ve ilk hızsız düştüğünü tasdik etti"
Ankara’da 2016’da Bilkent’teki bir sitede eğlenen lise öğrencisi dört gençten Onur Özkan’ın yüksekten düşerek ölümü ile sonuçlanan olayın adli soruşturma ve yargılama aşamasında yaşananlara devam ediyorum.
Olayın ardından başlatılan ve 63 ay süren savcılık soruşturması sonunda hazırlanan iddianameye geçmeden önce, gün ışığına çıkan bazı gariplikleri, Onur Özkan’ın babası Levent Özkan’ın anlatımıyla aktarayım:
“Pırıl pırıl bir evladın kaybı sonrası olay yerinde keşif yapılmasını ancak 7,5 yıl sonra sağlayabildik. 8,5 yılı aşkın bir süredir adaletin tecellisini bekledik. Adalete olan güvenimiz nedeniyle bu olayı basına ve sosyal medyaya düşürmedik.”
Oğlunun ölümü sonrasında gelişmeleri adım adım takip eden baba Levent Özkan, ortaya çıkan kimi delillerin yanında adli sistem içinde tespit ettiği ilginçlikleri şöyle anlattı:
“Soruşturma süreci devam ederken; üst aramasında bulunamayan, daha sonra sanıklar gözaltındayken kaçırılan ve olaydan 12 gün sonra Onur’un arkadaşlarından elde edilen cep telefonlarıyla ilgili hazırlanan resmi bilirkişi raporunda, görüntülerin silindiği ve cep telefonlarının sıfırlandığı belirlendi.
Bu konuda savcılığa suç duyurusunda bulunduk. Açılan davada 3 polis memuru görevi ihmalden ceza aldı.
Aynı konunun soruşturma aşamasında cep telefonunun HTS’leri alınan, aynı zamanda sanık B.İ.’nin dayısı olan A.B.’nin, olayın yaşandığı gece yarısı saat 03:37’de görevli savcıyı aradığı ortaya çıktı.
Aynı kişinin, savcılık katibi E.B. ile ifade alınacağı gün ve sonrasında görüşmeler yaptığı anlaşıldı. Dayı A.B.’nin, dosyaya dilekçe verdiğimizde ve 26 Nisan 2016’da savcı ile ilk kez görüşebildiğimiz günde, diğer bir katip S.Y. ile çok kez telefon görüşmesi yaptığı tespit edildi.
HTS kayıtlarından; savcının daha Onur hayattayken sanık tarafı ile görüştüğü görüldü. Delilleri karartma nedeniyle açılan davada B.İ.’nin dayısı A.B. delil yetersizliği nedeniyle beraat etti. Davaya bakan Hakim G.H.’nin, B.İ.’nin avukatı Pınar Akgül Doğusoy’un hukuk bürosunda avukatlık yaptığını gördük.”
İddianamedeki anlatımlar
Onur Özkan’ın ölümü sonrasında savcılık soruşturmasının tamamlanmasıyla Özkan’ın ölümü sırasında aynı evde bulunan arkadaşları K.D., B.İ. ve A.S. hakkında “kasten öldürme” iddiasıyla Ankara Çocuk Ağır Ceza Mahkemesi’nde dava açıldı.
Savcı Adem Akıncı’nın hazırladığı 19 sayfalık iddianamede şu tespitlere yer verildi:
“(…) Dört arkadaşın, A.S.’ye ait evde birlikte vakit geçirmek konusunda gün içinde anlaştıkları, bu kapsamda alkollü içecek ve yiyecek alan suça sürüklenen çocukların belirtilen adreste birlikte vakit geçirmeye, televizyon izlemeye, alkol almaya ve eğlenmeye başladıkları,
Aynı gün saat 21.37 sıralarında suça sürüklenen çocuk B.İ. ile maktulün birlikte dışarıya çıktıkları, bir süre dışarıda dolaştıktan sonra yeniden ikamete döndükleri, maktulün almış olduğu alkolden etkilenmesi nedeniyle suça sürüklenen çocukların maktulü duşa sokarak suyun altına tuttukları,
Bir süre sonra suça sürüklenen çocuklar ve maktul arasında sebebi belirlenemeyen bir sebeple çıkan tartışma neticesinde tarafların karşılıklı olarak birbirlerini darp ettikleri, maktulün kendisini korumak amacıyla ikamette bulunan şemsiyeyi eline alarak kendisini korumaya çalıştığı, maktulün elinde bulunan şemsiyenin olay esnasında kırıldığı,
Kavga esnasında suça sürüklenen çocukların birlikte maktulü yere yatırdıkları ve bu esnada başına darbe alan maktulün kafasından kan gelmeye başladığı,
Suça sürüklenen çocuk B.İ’nin ‘daha sonra salona geçip eşyaları fırlatmaya başlayınca, kendisine (Onur Özkan, Y.N.) zarar vereceğinden korkarak kendisine sarılıp yere yatırdıkları, kendisinin (Onur Özkan, Y.N.) daha güçlü ve kuvvetli olduğu için biraz zorlandıkları, bu sırada dudağının patladığı kan geldiği ve ‘kafam acıyor’ diye söyleyince kendisini bıraktıkları’ şeklindeki beyanı ve maktulun başında ölü muayene ve otopsi sırasında yaralanma tespit edildiği,
Maktulün bayılması üzerine olay yerine gelen ve kimlikleri tespit edilemeyen haklarında Cumhuriyet Başsavcılığımızın 2021/116753 soruşturma sayılı dosyası üzerinden ayrı bir soruşturma yürütülmekte olan kimliği belirsiz şüpheliler ile suça sürüklenen çocukların maktulün öleceğini düşünerek maktulü ikametin balkon penceresinden sırt üstü şekilde yere doğru bıraktıkları,
Tam bu esnada suça sürüklenen çocuk K.D.’nin kullanmakta olduğu telefon ile 112 Acil Servis Merkezi’ni ve 155’i arayarak ikamette bulunan arkadaşlarının intihar etmeye çalıştığı yönünde bildirimde bulunarak kayıt oluşturduğu,
Olay günü saat 23.46 sıralarında maktulün üzerinde sadece iç çamaşırı olacak şekilde ikametin balkon kısmından sırt üstü vaziyette yere düştüğü, maktulün düşmesinden kısa bir süre önce bir parçası ikametin içerisinde bulunan ve kavga esnasında mağdurun elinde bulunan şemsiye parçasının da binadan yere düştüğü ve bu şemsiye parçasının olay sonrasında bulunduğu yerden alınarak götürüldüğü,
Olay neticesinde Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne kaldırılan maktulün 17/04/2016 tarihli tıbbi belgelerine göre sağ parietal bölgede şişlik ve ödem, sağ periorbital ekimoz, sağ parietal bölgede laserasyon olduğunun kanda etanol düzeyinin 126,6 mg/dl olduğunun, BBT’de sol tempoparietal bölgede subdural mesafede hiperdens görünüm yaygın parankimal ödem bitemporal fraktürler olduğunun, kafa tabanında fraktürler olduğunun tespit edildiği ve devamında maktulün 17.04.2016 günü saat 05.00 sıralarında hayatını kaybettiğinin belirlendiği anlaşılmıştır. (…)”
Dikkat çeken ses analizleri
İddianamede, Özkan ailesince dosyaya sunulan özel bilirkişi raporuna yer verildi.
İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Elektronik Fakültesi’nde görevli öğretim üyesince hazırlanan bilirkişi raporundaki bilgiler şöyle yer aldı:
“(…) 23/03/2018 tarihli ‘14251334.wav’ isimli dosyada bulunan çeşitli arka plan gürültü aralıklarının tespit edildiği, bu kayıt içinde de kuşku duyulacak seslerin mevcut olduğu, bu kayıttaki en önemli bulgulardan birinin 70 Hz’lik yüksek geçiren süzgeç, ardından 600 Hz alçak geçiren süzgeç uygulaması sonucunda 0m32.125s - 0m38.216s zaman aralığında bariz duyulan ‘ölecek atalım’ sesi ve ardından da bir başka yetişkinin ‘niye burada duruyorsunuz diyorum’ sesinin çok berrak olmasa da duyulması olduğu,
Bir diğer önemli ayrıntının da bu dosyadaki ‘sen başla’ veya ‘sen başına mı vurdun’ sesi ile 4.
Dosyadaki ‘14251251.wav’ adlı dosyadaki ‘kim yaptı’ sesinin aynı kişiye ait olabileceği düşüncesi olduğu, bunun da gerek 112, gerekse de 155 görüşmelerinin arka planında aynı kişilere ait seslerin bulunabileceğine işaret etmekte olduğu. (…)”
İddianame yer alan tespitler bununla sınırlı değil elbette.
Adli Tıp Kurumu raporları, adı geçenlere ait ses dosyalarının çözümleri, sanıkları ifadeleri, tanıkların verdikleri bilgiler ayrıntılarıyla yer aldı.
İddianamenin sonuç bölümünde, Özkan’ın ölümünden sorumlu oldukları iddiasıyla üç gencin yargılanması talep edildi.
“Onur’un kontrolsüz düşüşü kanıtlandı”
Savcılık iddianamesi Haziran 2021’de tamamlanıp mahkemeye gönderildi.
Yargılama üç yılı aşkın devam etti. Ve dava, ekimde tamamlandı. Mahkeme, “şüpheden sanık yararlanır” ilkesi gereğince üç gencin beraatine karar verdi.
Baba Levent Özkan, mahkemeden çıkan sonucu şöyle değerlendirdi:
“Ancak yargılama sonucu hazırlanan savcı mütalaasında sanıklar tarafından ifadelerde geçen çelişki ve yalanların bile dikkate alınmadığına, sanıkların aleyhine ve bizim lehimize olan hiçbir hususun mütalaaya konulmadığına, tam aksine sadece sanıkların lehine olacak şekilde cımbızlanarak mütalaa oluşturulduğuna şahit olduk. Bu mütalaa sonrası ‘şüpheden sanık yararlanır’ denilerek beraat kararı verilmesi sonrası adalete boşuna güvendiğimizi geç de olsa anlamış olduk.
Yıllarca taleplerimize rağmen keşif yapılmamış, dava sırasında talep ettiğimiz keşif işlemi ile ilgili karar her defasında bir sonraki duruşmaya ertelenirken; üçüncü duruşmada, 29 Haziran 2022’de, henüz keşif yapılmamışken, ‘dosyanın geldiği aşama, delillerin büyük ölçüde toplanmış bulunması da göz önünde bulundurularak suça sürüklenen çocuklar hakkında verilmiş bulunan adli kontrol kararlarının kaldırılmasına” kararı verildi.
15 Kasım 2022’deki dördüncü duruşmada, ODTÜ’den alınan düşme raporu dosyaya sunuldu. Bu rapor da daha önce alınan düşme raporlarını destekleyen bir rapordur. Nihayet 16 Mart 2023’teki beşinci duruşmada keşif yapılmasına karar verildi. Keşif tarihi, 1 Haziran 2023 olarak belirlendi.
Keşif işleminin Polis Kriminoloji’den 3 kişilik bir heyet ile yapılması kararlaştırıldı. 1 Haziran’da keşif iptal edildi. 29 Eylül 2023 tarihine atıldı. Keşiften birkaç gün önce mahkeme heyeti değişti. Dosya, 2 no’lu heyete geçti. 2 no’lu Heyet Başkanı, dosyaya son derece hakim bir şekilde keşfi yönetti. Ve, 31 Ekim 2023’deki duruşmaya Polis Kriminoloji uzmanlarının resmi keşif raporu sundu.
Resmi keşif raporuna göre; Onur muhtemelen bilinci yerinde değilken, birden fazla kişi tarafından balkondan bırakılmış, hafif sol tarafına doğru yere çarpması sonucu balkon altına doğru yönelmiş. Sanıkların beyanları, Onur’un aktif atlama yaptığı şeklinde olmasına karşın, resmi rapor diğer düşme analizleri gibi Onur’un kontrolsüz / serbest ve ilk hızsız düştüğünü tasdik etti.”
Onur Özkan’ın ölümüyle ilgili yargı süreci, şimdi istinafta devam edecek.
/././
"Konser" soruşturması: Mansur Yavaş, Ankara Büyükşehir Belediyesi'nde 2 yöneticiyi geçici olarak görevden aldı
***
(T-24)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder