22 Eylül 2013 Pazar

'Cumhuriyet Gelinleri'- Oktay Ekinci.

Yarım yüzyılı geride bırakan Muğla-Devrim gazetesi sayesinde bu“devrimci” kentimizdeki etkinliklerden haberimiz oluyor.
Gazetenin emektar sahibi ve Başyazarı Ünal Türkeş’Güney Ege’de olan bitenleri anında izleyebildiğimiz internet yayınından ötürü de “sağ olasın”diyoruz...
Devrim’in 17 Ağustos manşeti dikkati çekmeyecek gibi değildi: “Cumhuriyet Gelinleri.” Kimlerdi bu gelinler; aynı isimdeki bir kitapta nasıl ve neden derlenmişlerdi? Hem haberi, hem de kitabın yazarı Ayten Taşpınar’ın açıklamalarını özetleyerek paylaşıyorum.
Park ‘Gezi’ Kokuyor
Belediyenin 11’inci kültür yayını olan kitap, Belediye Parkı’nda düzenlenen bir sergiyle tanıtılmış. Cumhuriyetimizin ilk 30 yıldaki Muğla gelinlerini, aileleri ve yaşam öyküleriyle tanıtan kitabın hazırlanmasına önderlik eden “Cumhuriyet Kadınları Derneği Muğla Şubesi” eski ve yeni başkanları Tülay Kayar ileJale Eren amaçlarının, “laik ve çağdaş bir toplumun doğmasında Muğla gelinlerinin payını ve katkılarını kanıtlamak” olduğunu söylüyorlar.
Belediye Başkanı Osman Gürün de çok önemsedikleri kitabı şöyle tanımlıyor:
“Cumhuriyet’ine, Atatürk devrimlerine sahip çıkan, bunu yaşam biçimi yapmış Muğlalıların siyah beyaz hikâyesi gibi..”
Ayten Taşpınar kitaptaki fotoğrafları veren ailelere de teşekkür ettiği konuşmasında demiş ki “Bugün Belediye Parkı, Taksim Gezisi gibi kokuyor.”
İşte böylesi bir heyecanı Muğlalılara yaşatan Taşpınar, 1967’den bu yana resim öğretmenliği yaptığı Muğla’ya, 1973’te Cumhuriyet’in 50 yılı anısına“Gazi Mustafa Kemal Atatürk” afiş tasarımını; 10 Kasım 2008’de“Gazetelerimizde Atatürk” sergisini armağan etmiş; hemen her yıl “çocuklar ve resim” çalışmalarını yürütmüş, sergilerini düzenlemiş…
Atatürkçülerin Anaları
Ankara ve İstanbul’daki sanat fuarlarına da katıldığı çalışmaları arasındaki“Cumhuriyet Gelinleri” için şunları söylüyor: “...adı ‘Muğla gelinleri’ olsaydı, sadece belgesel olurdu. Cumhuriyet gelinlerinde cumhuriyetimizin varlığı öne çıkıyor. Kadınlarımızın aydınlığa doğru değişimi var. Esas olan da bu kazanımların farkına varmak, sahip olmak, korumak, sürdürmek ve yükseltmektir.”
Nitekim Cumhuriyet Kadınları Derneği Genel Başkanı Şenal Sarıhankitaptaki yazısında diyor ki; “Cumhuriyetin harcında eşit emeği olan kadınların eşitlik mücadelesinin en önemli kazanımlarından olan medeni nikâhla düğünleri yapılmış gelinler, Cumhuriyet tarihine not düşüyorlar.”
Bugünkü “halkçı ve devrimci Muğla”yı yaşatanların anaları, ninelerini olan gelinler hakkında Taşpınar şöyle devam ediyor: “Kitabımızdaki ‘fotoğraflarda yaşayan Cumhuriyet”in ilk kuşak gelinleri, Muğla ilinden, hatta köylerinden ileri gelen ailelerinden. Bugünkü kuşaklar ise onların çocukları, torunları...’
Kitabın her sayfası, eski fotoğrafların ve anıların yer aldığı bir afiş şeklinde... Fotoğrafların çoğu ise düğün-dernek ortamlarından. Bu nedenle giysilerin çağdaşlığından kadın-erkek birlikteliğine kadar cumhuriyetin kültür tarihini de izliyorsunuz.
Hem bunu belgeleyen Taşpınar’a, hem de toplumsal tarihimize kazandıran“cumhuriyet gelinleri”ne teşekkürlerimizle...
Oktay Ekinci.


22 Eylül 2013 - Cumhuriyet

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder