Dünyayı büyük güçler arasında paylaştıran Yalta Konferansı’nın başkahramanı tahmin edilebileceği gibi vaktiyle Churchill olmuş…
II. Dünya Savaşı sonrasında “Doğu Avrupa benim. Akdeniz senin!” diye Eski Kıta’yı pay eden, dönemin ABD Başkanı Roosevelt ile Churchill ve Stalin, burada milyonların kaderini belirlemişler.
Churchill Stalin’e, “Haydi gel seninle küçük sorunlar için tepişmeyelim!” demiş ve cebinden bir kâğıt parçasını çıkartıp üzerine yüzdeler karalamış:
Sonra “Bak!” diye üstelemiş: “Burada Büyük Britanya İmparatorluğu ile Rusya’nın âli çıkarları söz konusu. Sen gel Romanya’da yüzde 90 nüfuz sahibi ol, ben de Yunanistan’ı alayım. Yugoslavya’yı da yüzde 50 yüzde 50 kırışalım.”
Yüzdelere şöyle bir göz atan Stalin kâğıdı akabinde tekrar cebine indiren Churchill’e iade etmiş.
Bu hikâyeyi, kurşuna dizilen son Çar
II. Nikola’nın yazlık sarayı diye bilinen Livadya’yı gezdiğimde anlatmışlardı. II. Dünya Savaşı’nı bitiren meşhur Yalta Konferansı’na ev sahipliği yapan sarayda, bu görüşmelerin yapıldığı masa hâlâ duruyordu.
Bu öyküyle beraber, “Yalta”nın şartlarının o dönemde artık pek zayıf ve hasta olan ABD Başkanı Roosevelt’e, Churchill ve Stalin tarafından adeta dikte edildiğini anlatmışlardı.
Yalta Konferansı’ndan üç ay sonra beyin kanaması geçirerek ölen Roosevelt’in, beyni sulandığı için bu koşulları tereddütsüz kabul ettiğini söylemişlerdi…
Odadaki fil ABD
Bugün de Suriye savaşı sonrası Ortadoğu düzeninin yeni şartları gene bir Karadeniz kenti olan Soçi’de şekilleniyor. Bu defa da koşulları ABD Başkanı’na Putin’in adeta dikte ettirdiği havası doğuyor.
Yalta-Soçi paralelliğini kuran ben değilim.
Benzetmeyi Moscow Times yapıyor...
Moscow Times’da çıkan 23 Kasım tarihli çok çarpıcı bir analiz, “Soçi zirvesini 1945’teki savaş sonrası Avrupa da nüfuz alanlarını paylaşan üçlü Yalta zirvesine” benzetiyor.
“Putin Türkiye ve İranlı liderlere ev sahipliği yaparken ABD’nin odadaki fil olduğunu” belirten gazete, diğer deyişle Soçi’deki bölüşümün gerçekte masadaki aktörlerle değil de, onlardan çok… varlığı odada güçlü bir biçimde hissedilen “ABD fili” ile gerçekleştiğini ima ediyor.
Moscow Times’a göre Putin ve Trump, Suriye’de esasen bir post-IŞİD mutabakatına varmış durumda.
Moskova’nın doğu ve güney Suriye de ABD’nin askeri varlığına müsamaha göstermesi karşılığında Washington da “Esad gitsin!” ısrarından vazgeçmiş görünüyor.
Mutabakatın esası bu.
Moscow Times, bu aranjmanın Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ve ABD ordusunun kontrol ettiği Rakka’yı da içeren kuzeydoğu için de geçerli olduğunu yazıyor.
Kürt özerkliğine eşdeğer plan
“Rusya’nın garantisi ile bu alan” diyor gazete; “İran ve Esad’ın erişiminden uzak (off-limits) olacak. Ve (söz konusu bölge) Suriye’nin yeni anayasası kapsamında iktidar paylaşım planında yer alacak. Suriye Demokratik Güçleri’nin çoğu Kürt YPG’den oluştuğu için bu, Suriye’de bir tür Kürt özerkliği yaratmaya eşdeğer olacak.”
Moskova’nın bu plana yanaşmasının en başlıca sebebi “Kürt kartını” ABD’ye bırakmamak istemesi olarak görülüyor…
Moskova-Washington arasındaki mutabakatın diğer önemli boyutu, İran’ın Suriye içindeki etki alanının sınırlandırılmasını içeriyor.
ABD’nin kuzeydoğu ve güney Suriye’deki varlığı büyük oranda bir yandan da, İran’ı çevrelemek amaçlı.
“Rusya-Türkiye-İran üçlü zirvesinin verdiği ve ABD’nin tümüyle pas geçildiği görünümüne rağmen, Moskova ve Washington Suriye de gerçekte çok yakın plan bir işbirliği yapıyor olabilirler” diyor sonuçta Moscow Times (“Putin is Gunning for the Syrian Finish Line”)
Büyük devletler söz konusu olduğunda görüntüler alabildiğine yanıltıcı olabiliyor.
Trump’ı başkanlığa getiren seçimlere bizzat yoğun biçimde müdahil olduğu söylenen Putin’in, Ortadoğu’da şartları dikte ettiren şekilde böyle borusunu öttürmesine hiç şaşmamak lazım.
Nilgün Cerrahoğlu / CUMHURİYET
II. Dünya Savaşı sonrasında “Doğu Avrupa benim. Akdeniz senin!” diye Eski Kıta’yı pay eden, dönemin ABD Başkanı Roosevelt ile Churchill ve Stalin, burada milyonların kaderini belirlemişler.
Churchill Stalin’e, “Haydi gel seninle küçük sorunlar için tepişmeyelim!” demiş ve cebinden bir kâğıt parçasını çıkartıp üzerine yüzdeler karalamış:
Sonra “Bak!” diye üstelemiş: “Burada Büyük Britanya İmparatorluğu ile Rusya’nın âli çıkarları söz konusu. Sen gel Romanya’da yüzde 90 nüfuz sahibi ol, ben de Yunanistan’ı alayım. Yugoslavya’yı da yüzde 50 yüzde 50 kırışalım.”
Yüzdelere şöyle bir göz atan Stalin kâğıdı akabinde tekrar cebine indiren Churchill’e iade etmiş.
Bu hikâyeyi, kurşuna dizilen son Çar
II. Nikola’nın yazlık sarayı diye bilinen Livadya’yı gezdiğimde anlatmışlardı. II. Dünya Savaşı’nı bitiren meşhur Yalta Konferansı’na ev sahipliği yapan sarayda, bu görüşmelerin yapıldığı masa hâlâ duruyordu.
Bu öyküyle beraber, “Yalta”nın şartlarının o dönemde artık pek zayıf ve hasta olan ABD Başkanı Roosevelt’e, Churchill ve Stalin tarafından adeta dikte edildiğini anlatmışlardı.
Yalta Konferansı’ndan üç ay sonra beyin kanaması geçirerek ölen Roosevelt’in, beyni sulandığı için bu koşulları tereddütsüz kabul ettiğini söylemişlerdi…
Odadaki fil ABD
Bugün de Suriye savaşı sonrası Ortadoğu düzeninin yeni şartları gene bir Karadeniz kenti olan Soçi’de şekilleniyor. Bu defa da koşulları ABD Başkanı’na Putin’in adeta dikte ettirdiği havası doğuyor.
Yalta-Soçi paralelliğini kuran ben değilim.
Benzetmeyi Moscow Times yapıyor...
Moscow Times’da çıkan 23 Kasım tarihli çok çarpıcı bir analiz, “Soçi zirvesini 1945’teki savaş sonrası Avrupa da nüfuz alanlarını paylaşan üçlü Yalta zirvesine” benzetiyor.
“Putin Türkiye ve İranlı liderlere ev sahipliği yaparken ABD’nin odadaki fil olduğunu” belirten gazete, diğer deyişle Soçi’deki bölüşümün gerçekte masadaki aktörlerle değil de, onlardan çok… varlığı odada güçlü bir biçimde hissedilen “ABD fili” ile gerçekleştiğini ima ediyor.
Moscow Times’a göre Putin ve Trump, Suriye’de esasen bir post-IŞİD mutabakatına varmış durumda.
Moskova’nın doğu ve güney Suriye de ABD’nin askeri varlığına müsamaha göstermesi karşılığında Washington da “Esad gitsin!” ısrarından vazgeçmiş görünüyor.
Mutabakatın esası bu.
Moscow Times, bu aranjmanın Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ve ABD ordusunun kontrol ettiği Rakka’yı da içeren kuzeydoğu için de geçerli olduğunu yazıyor.
Kürt özerkliğine eşdeğer plan
“Rusya’nın garantisi ile bu alan” diyor gazete; “İran ve Esad’ın erişiminden uzak (off-limits) olacak. Ve (söz konusu bölge) Suriye’nin yeni anayasası kapsamında iktidar paylaşım planında yer alacak. Suriye Demokratik Güçleri’nin çoğu Kürt YPG’den oluştuğu için bu, Suriye’de bir tür Kürt özerkliği yaratmaya eşdeğer olacak.”
Moskova’nın bu plana yanaşmasının en başlıca sebebi “Kürt kartını” ABD’ye bırakmamak istemesi olarak görülüyor…
Moskova-Washington arasındaki mutabakatın diğer önemli boyutu, İran’ın Suriye içindeki etki alanının sınırlandırılmasını içeriyor.
ABD’nin kuzeydoğu ve güney Suriye’deki varlığı büyük oranda bir yandan da, İran’ı çevrelemek amaçlı.
“Rusya-Türkiye-İran üçlü zirvesinin verdiği ve ABD’nin tümüyle pas geçildiği görünümüne rağmen, Moskova ve Washington Suriye de gerçekte çok yakın plan bir işbirliği yapıyor olabilirler” diyor sonuçta Moscow Times (“Putin is Gunning for the Syrian Finish Line”)
Büyük devletler söz konusu olduğunda görüntüler alabildiğine yanıltıcı olabiliyor.
Trump’ı başkanlığa getiren seçimlere bizzat yoğun biçimde müdahil olduğu söylenen Putin’in, Ortadoğu’da şartları dikte ettiren şekilde böyle borusunu öttürmesine hiç şaşmamak lazım.
Nilgün Cerrahoğlu / CUMHURİYET
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder