İstanbul'da kurdukları fabrikada üretime başlayan Xiaomi ve Salcomp'ta ağır çalışma koşullarına karşı sendikalaşmak isteyen işçiler bir bir işten atılıyor.
Çin sermayeli Xiaomi ve iş ortağı Salcomp’un İstanbul Avcılar’da kurduğu fabrikasında ilk günden beri baskı ve sorunlar bitmedi. Talepleri için Türk-İş’e bağlı Türk Metal Sendikasına üye olan işçiler ise işten atıldı.
Açılışında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ve Sanayi Bakanı Mustafa Varank’ın yıllık 5 milyon adet akıllı telefon üretim kapasitesi ve 2 bin işçiye istihdam ‘müjdesi’ verdiği fabrikada şu anda yaklaşık 800 işçi çalışıyor. İşçi sirkülasyonunun sürdüğü fabrikada sürekli olarak işçi çıkışı ve alımı yapılıyor. Büyük umutlarla işbaşı yapan işçiler çözülmeyen sorunlar karşısında işten çıkmayı tercih ediyor ve yeni iş arayışına başlıyor. Sorunlarını çözmek için yan yana gelen işçiler ise çözümü sendikalı olmakta görüyor.
Salcomp yönetiminin aldığı teşviklerle yetinmediğini, işçileri asgari ücret karşılığında uzun süreler çalıştırmaya devam ettiğini söyleyen işçiler, “Yönetim içeride tespit ettiği sendikal faaliyet yürüten işçileri performans düşüklüğü, emre itaatsizlik gibi gerekçelerle tek tek işten çıkarıyor” dedi.
"ÇALIŞMAK EN BÜYÜK İBADETTİR"
Salcomp fabrikasında çalışan bir işçi işe girdiği günden bu yana sorunların devam ettiğini söyleyerek, “Zorunlu mesai baskısı var. 2 kez gelmediğimizde tutanak tutulacağı ve işten çıkarılacağımız söyleniyor. Ücretlerimizde de düzensizlikler oluyor. Fazla mesai ücretlerini yaklaşık 5 aydır alamayan arkadaşlarımız var” diye konuştu. Fabrika yöneticilerinin kendilerine yönelik davranışlarını anlatan işçi, “Çok kaba ve sert tavırları var, çoğu arkadaşımız bu durumdan rahatsız oluyor. Bir şey söyleyeceği zaman işçiyi yakasından tutup çektikleri bile oluyor” dedi. İlk başlarda cuma namazına gitmek isteyenlerin engellendiğini söyleyen işçi, “Bize ‘Çalışmak en büyük ibadettir’ diyorlardı. Bunun için izin vermiyorlardı ya bankaya gideceğimizi söyleyip ya da başka bir iş için olduğunu söyleyip izin alabiliyorduk” ifadelerini kullandı.
15 KİŞİ ATILDI
Tepki gösterdiklerinde, sorunların çözülmesi için yöneticilere talepte bulunduklarında sürekli olarak ‘Yeni kurulan firmalarda böyle sıkıntılar olur’ denilerek geçiştirildiklerini söyleyen işçiler çözümü ise birleşmek ve sendikalaşmakta görüyor. Sendikalaşma konusunda da engeller yaşadıklarını söyleyen işçiler, “İçeride sendikayı hiç bilmeyen işçiler var ama sendikalaşma talebi giderek daha duyulur hale geliyor. Takım liderleri sendika karşıtı propaganda yapmaya başladı. Yönetim sendikalaşmanın önünü kesmek için sendikal faaliyet yürüten işçileri işten çıkarmaya başladı işçiler işten atmalara da tepki gösteriyor. Sendikalı olmak anayasal hakkımız buna rağmen sendikalaştığımız için işten çıkarıyorlar. Tabii böyle bir çıkarma sebebi olmadığı için de başka gerekçeler uyduruyorlar. Bir de işten çıkarılan arkadaşlarımıza gösterilen tutum da bizi rahatsız ediyor, gurumuzu kırıyor, sanki bir kabahat işlemiş gibi 2 güvenlik koluna giriyor kapıdan dışarı öyle çıkarılıyor. İçerideki diğer arkadaşlara gözdağı vermek için bunu yapıyorlar” diye konuştu.
Şu ana kadar sendika üyesi olduğu için 15’e yakın işçinin işten çıkarıldığını söyleyen işçiler, “Biz yılmayacağız, pes etmeyeceğiz hem içeride yan yana gelmeye örgütlenmeye hem de işten çıkarılan arkadaşlarımızın hakkını aramaya devam edeceğiz. Buradan çıkıp başka yere girmek de çözüm değil bizim çalıştığımız fabrikada koşullarımızı düzeltmemiz gerekir. Bunun içinde birlik olmalı ve mücadelemizi sürdürmeliyiz” dedi.
***
Xiaomi'ye iş kapısı dedik kölelik çıktı / Salcomp'tan bir işçi-EVRENSEL
Salcomp'tan bir işçi yazdı: Xiaomi işletmesi Türkiye’de üretim yapacağını açıklayınca hepimiz sevindik. Bugün görüyoruz ki kuralsızlık, sadece üretim merkezli, düzensiz çalışma sistemi devam ediyor.
Xiaomi işletmesi Türkiye’de üretim yapacağını açıklayınca hepimiz sevindik. Çünkü hem kurumsal bir firma hem de herkes için yeni bir iş imkanı doğdu. 2 bin kişinin istihdam edileceği duyurulan bu fabrikaya binlerce başvuru oldu. Şubat ayında kurulan fabrikada şu anda 800 kadar işçi çalışıyor.
Pandemi döneminde, işsizliğin rekor seviyelere geldiği dönemde Xiaomi şirketinin açtığı Salcomp fabrikasında çalışmak büyük bir fırsat gibi geldi hepimize. Şimdi ise herkes bu işyerinden kaçmaya yer arıyor, neden mi? Salgının pik yaptığı dönemde geceli gündüzlü çalışmaya devam ettik, yüzlerce çalışan kovid oldu, daha ilk aydan maaşlarımız eksik yattı. Nisan ayında maaşlar tekrar eksik yatınca montaj hattı üretimi durdurdu. Çinli yetkililer fabrikaya gelip sözler verdiler ve üretim tekrar başladı. Sözlerin birçoğu tutulmadı, 8 saat çalışma dediler, 11 saat bile çalıştık. Zorunlu mesailer sürdü gitti. Her fırsatta işçiden almaya çalıştılar. Üretim müdürü canı istediğinde çay molasını kaldırdı, kimi zaman çay saatinde çay bile vermediler. Mesela 15 dakikalık çay molasına gitmek için fabrikanın bir ucundan bir ucuna geçip x-ray cihazında sıra bekleyip iş kıyafetlerini çıkarmamız gerekiyor. Mola saatlerinde dinlenme alanımız hâlâ yok, bahçede kaldırıma, ağaç diplerine, merdivenlere oturuyoruz. 1 ay boyunca yemekhane olmadığı için konteynerde yemek yedik. Servis problemleri hiç bitmedi. Fabrika açılalı 6 ay olmasına rağmen hâlâ servis sorunu yaşayan arkadaşlarımız var. Tüm bunların yanında her ay fazla mesailerimiz yattı mı yatmadı mı kaygısı yaşıyoruz. İnsan kaynakları bordro istediğimiz zaman bizleri tersliyor. Kafalarına göre sayım var deyip bir gün iki gün üretimi durdurup bizi telafi çalışmasına zorunlu bırakıyorlar. Fazla mesailerimiz de telafi çalışmaları ile hiç oluyor.
ÇARESİZ MİYİZ?
Fabrikada çalışma şartları böyle olunca da çalışanların bir kısmı yeni iş arayışlarına girdi, işini bulan çıktı gitti. Yeni gittiği işyerinde 8 saat çalışmayı, 1 saat yemek molasını bir lüks olarak gördü.
Kalanlar da koşulların değişeceği, ücretlerin iyileşeceği umudu ile kaldı. Ama bugün görüyoruz ki kuralsızlık, sadece üretim merkezli, düzensiz çalışma sistemi devam ediyor. Bir değişim olacaksa bunu biz çalışan işçiler yapacağız. Hatırlayalım Ramazan Bayramı öncesi iş bıraktığımızda 150 liralık market çeki verdiler. Fabrika önünde atılan işçiler eylem yapacak haberi ile servisler içeri alındı, üretim müdürü iş çıkışı çikolata dağıttı. Ne zaman birlikte hareket etmemizden korktular, hepimizin ağzına bir parmak bal çalıp avutmaya çalıştılar. Neden, çünkü işçilerin birlik olmasından korkuyorlar.
Birlik olursak kazanamayacağımız hak yok, biz daha güçlüyüz maaşlarımızı onlar verse de. Biz üretmezsek onlar kazanamaz. Bant başına geçip kendileri mi telefon üretecekler? Bizi işsizlikle mi korkutacaklar? Asgari ücret her yerde aynı arkadaşlar, bizim kaybedecek bir şeyimiz yok ama kazanacak çok şeyimiz var. Bizim gibi birçok metal fabrikasında sendika var, işçiler yeni işbaşı yaptıklarında asgari ücretin en az 500 lira üzerinde ücretle işe başlıyor. İkramiyeleri, yakacak yardımları, çocuk parası, eğitim destekleri alıyorlar, fabrikalarında kreşler var. Bizde niye olmasın? Salcomp’un bunu verecek gücü yok mu? Var elbette. Günde binlerce telefon üretiyoruz, en ucuz telefon 2 bin lira ama en basiti, onu almaya dahi gücümüz yetmiyor. Bu yüzden insanca yaşayacak bir ücreti ve çalışma koşullarını sağlatabiliriz.
ÇÖZÜM İŞTEN AYRILMAK DEĞİL, BİRLİK OLMAK
Hak verilmez alınır sözü işte tam burada devreye giriyor. Hiçbir patron işçisine böyle bir çalışma ortamı vermek istemez. Kârlarından zarar etmek istemezler. Onlar istiyor ki köle gibi, karın tokluğuna çalışalım, gel dediklerinde gelelim git dediklerinde gidelim. Buna dur demek için önce birliğimizi kurmalıyız. Kendi bölümlerimizde komitelerimizi kurmalı, temsilcilerimizi seçmeli, ortak talepler etrafında birleşmeliyiz. Bir fabrikada işçilerinde sözü olacaksa bunun da yasal olarak tek dayanağı sendikadır. Toplu sözleşme ile ücretlerimizi, sosyal haklarımızı çalışma zamanlarımızı belirleyebilir, en önemlisi iş güvencemizi kazanabiliriz. Patronun iki dudağı arasında olan işten atılma kaygımıza son verebilir, geleceğe güvenle bakabiliriz. Sendikalar işçilerin birliğinin ete kemiğe bürünmüş halidir, hiçbir sendika gelip bizi kurtarmayacak bunu bilmeliyiz. Biz fabrikada birlik olmadığımız sürece sendikaların yapacağı bir şey yoktur. Yüzlerce Salcomp işçisi e-devlet üstünden üyeliklere başladı. Salcomp fabrikasının işçilerin sendikalaşma sürecine müdahale etmemesini istiyoruz. Bugüne kadar onlarca işçiyi sendikalaştıkları için işten çıkardınız, buna artık bir son verin. Sendika anayasal hakkımızdır.
Sendikalaşma sürecinde işçilerin söz hakkının olduğu, kapalı kapılar ardında pazarlıkların yapılmadığı, temsilcilerin bizlerin içinden, işçiler tarafından seçileceği demokratik, şeffaf bir sendikal anlayışı tartışmalı ve bunun için mücadele etmeliyiz. Bunun için nasıl bir sendika tartışmasını daha derinden yürütmeliyiz.
Bizi ek ücret adı altında verilen parayla susturup, bu tür şeylerle bölmek isteyen işverenin oyununa gelmeyelim. Bugün verdiklerini yarın alacaklardır. Daha iyi bir ücret ve işçilerinin de sözünün dinlendiği bir çalışma ortamı için birleşelim.
EVRENSEL
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder