14 Aralık 2021 Salı

Türkiye'de eğitimin son 20 yılında 'kütüphane' yok - AYDIN İLERİ / SOL-Görüş

İki ayda 'Kütüphanesiz Okul Kalmayacak' söylemi popülizmdir. Kütüphanecilik bilimiyle, ilgisi olmayan, gerçekçi olmayan, hayal ürünü bir söylemdir. 


Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından Türkiye'de eğitimin 20 yılı isimli bir kitap yayınlandı. Kitap MEB web sayfasından online erişime açıldı. 

Kitapta 2000-2019 yılları arasında MEB ile ilgili temel veriler, istatistikler bilgi ve grafiklerle açıklanmış.

Kitapta okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretimde "Eğitime Erişim Göstergeleri" ele alınmış. 

Ele alınan başlıklar (Okul Öncesi, İlköğretim ve Ortaöğretimde Öğrenci Sayısı, Okullaşma Oranı, Kız Öğrencilerin Okullaşma Oranı, Erkek Öğrencilerin Okullaşma Oranı, Öğretmen Sayısı, Okul Sayısı, Derslik Sayısı, Öğretmen Başına Düşen Öğrenci Sayısı) ayrıntılı olarak il il verilirken bu okullarda varlığı iddia edilen "okul kütüphaneleri”ne yönelik tek bir bilgi verilmemiş. 
 
TÜİK'e 20 yıl boyunca istatistiki bilgi veren MEB kendi hazırladığı eğitimin 20 yılı kitabında okul kütüphanelerine dair hiçbir bilgi paylaşmamış. 

Okullarda olduğu iddia edilen Okul Kütüphanelerinin sayıları kitapta verilen diğer bilgilerden daha mı önemsiz. 

140 sayfalık raporda "kitap" sözcüğü 3 yerde geçiyor. 

Kitap kelimesinin geçtiği yerler de MEB'in ücretsiz dağıttığı ders kitabı sayılarını içeriyor. 

Raporun hiçbir yerinde "kütüphane" "kitaplık" "okul kütüphanesi" "kütüphaneci" sözcükleri yer almıyor.

20 yıllık süreçte MEB'de çalışan öğretmen verileri raporda yer alırken MEB'de çalışan "Kütüphaneci “ye dair hiçbir veri paylaşılmıyor.

2019 yılında MEB tarafından hazırlanan “Milli Eğitim Bakanlığı 2019-2023 Stratejik Planı”nda da "kütüphane", "kitaplık", "okul kütüphanesi" "kütüphaneci" sözcükleri yer almamıştı. Eğitimin 5 yılı planlanırken, 5 yıllık sürede eğitime yön verecek stratejiler belirlenirken kitaba, okul kütüphanesine ve kütüphaneciye hiç yer verilmemişti. Okullara kütüphane kurulması, kitap alınması, kütüphaneci istihdamı planlanmamıştı.

Biri MEB'in 5 yıllık geleceğini planlayan strateji belgesi, diğeri 20 yıllık AKP iktidarının geçmiş faaliyetlerini anlatan rapor. İkisi de MEB resmi belgesi, yayını.

Bu belgeler ışığında 20 yılda eğitimde kütüphaneye, kütüphaneciye, okuma kültürüne yer vermemesinin sonuçlarını, bedelini Türkiye ağır ödüyor. PİSSA, TİMS ve ABİDE eğitim başarısı ölçme sınavlarının sonuçları ortada. 

Kendi anadilinde eğitim alan öğrencilerin fen, matematik sonuçlarına bakmadan, Türkçe ve Sosyal Bilgilerdeki başarısı her şeyi gösteriyor. 

Anadilinde girdiği sınavda okuduğunu anlamayan, anlamadığı sorulara doğru yanıtlar veremeyen öğrenci profili var.

Uluslararası sınavları geçtik MEB'in düzenlediği ABİDE sınavı sonuçları bile o kadar kötü ki MEB web sayfasından ABİDE sınav sonuç analizlerini yayından kaldırdı.

CİMER üzerinden 1 yıla yakın süredir bilgi edinme hakkı üzerinden defalarca başvurduğum halde sonuçları içeren raporu paylaşmıyor. Saklıyor, bahaneler üretiyor.

MEB'in 20 yıllık eğitim raporunda ve 5 yıllık stratejik planında adı geçmeyen okul kütüphaneleri 2 ayda nasıl kurulacak?

20 yıllık eğitim sürecinde ve 5 yıllık Stratejik Planında adı bile geçmeyen okul kütüphanelerini 26 Ekim 2021 günü lansmanı yapılan "Kütüphanesiz Okul Kalmayacak Projesi" kapsamında 2021 yılı sonuna kadar tüm okullara "okul kütüphanesi" kurmayı hedefleyen proje kapsamında "İki ayda 57 bin 108 okuldan kütüphanesiz olan kalmayacak" dendi.

Kasım ayında gerçekleşen 5 günlük ara tatil sonrasında 22 Kasım 2021 tarihine 1.170 yeni kütüphanenin bir haftalık ara tatil sonrasına yetiştirildiği Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Millî Eğitim Bakanı Mahmut Özer tarafından açıklandı.

Kampanya başından bu yana 3200 okula kütüphane kuruldu

22 Kasım’da yapılan açıklamanın hemen ardından yeni bir haber yayınlandı MEB sayfasından: “Millî Eğitim Bakanlığınca ekim ayı sonunda başlatılan ve iki ay gibi kısa bir sürede tamamlanması hedeflenen "Kütüphanesiz Okul Kalmayacak" projesinde önemli bir mesafe kat edildi. Yıl sonunda hedefe ulaşmak için yoğun çalışmaların yürütüldüğü proje kapsamında, bir ayda 3 bin 200 okula yeni kütüphane kuruldu.”

"3200 okula kütüphane kurduk" açıklamasından 15 gün sonra kurulan kütüphane rakamı birden bire 10 bine yükseldi. Bakan Özer, Millî Eğitim Bakanlığının 2022 yılı bütçesine ilişkin konuşmasında "Kütüphanesiz Okul Kalmayacak" kampanyasına da değinerek “26 Ekim 2021'de başlattıkları 'Kütüphanesiz Okul Kalmayacak' projesiyle tüm okullarda mevcut kütüphaneleri yenilemeye ve kütüphanesi olmayan okullara yeni kütüphaneler kurmaya başladıklarını" hatırlattı. Kütüphanelerin tefrişatlarının meslek liselerinde üretildiğini anlatan Özer, "Kültür ve Turizm Bakanlığımız da yeni kurduğumuz kütüphanelerimizin kitap ihtiyaçlarını karşılıyor. Bu kapsamda şu ana kadar 10 bin okulumuza yeni kütüphane yaptık. 2021 yılı sonu itibarıyla tüm okullarımızda kütüphaneleri tamamlayacağız. 2022'de kütüphanesiz okul kalmayacak." diye konuştu.
 
Kampanyanın başladığı 26 Ekim 2021 tarihinden bakanın TBMM'de konuşma yaptığı 12 Aralık 2021 tarihine kadar geçen süre 48 gün. Bakan, 48 günde 10 bin kütüphane kurduklarını iddia ediyor. Konuşmadan sonra yılın bitmesine kalan gün sayısı 19 gün. Kalan 19 günde de bütün okullara kütüphane kurulacağını ve 2022 yılında kütüphanesiz hiçbir okulun kalmayacağını söylüyor.

48 günde 10 bin okul kütüphanesini kurmayı ve kalan sürede Türkiye’de tüm okullarda kütüphane kurulacağını dünyadaki fantastik edebiyat yazarları bir araya gelse hayal edemezdi. Bakan beyin hayal dünyası çok müthiş.

Dört duvar arasına raf ve kitap koyma ile kütüphane kurulmaz!

İki ayda “Kütüphanesiz Okul Kalmayacak” söylemi popülizmdir. Kütüphanecilik bilimiyle, ilgisi olmayan, gerçekçi olmayan, hayal ürünü bir söylemdir. 

İktidarda olan AKP hükümetlerinin 19 yıldır yapamadığı, 5 yıllık stratejik planlarına bile almadığı, Milli Eğitim şuralarında birkaç geçiştirmelik cümle içinde bile zar zor kullanan Milli Eğitim Bakanlığı'nın okul kütüphanelerini 2 ayda nasıl kuracağı ve bu kurulan kütüphaneleri nasıl işleteceği merak konusu... 

AKP'nin iktidara geldiği 3 Kasım 2002 tarihinden bu yana 10 bakan değişti. 

19 yıl, "381 ay" geçti. 19 yılda, "381 ayda" kurulamayan okul kütüphaneleri iki ayda kurulabilir mi?

57 bin 108 okulda kütüphane kurulacak fiziksel alan var mı? 

57 bin 108 okulda kütüphane kurulacak raf, masa, sandalye, vb. kütüphane mefruşatı hazır mı? Hazır değilse nasıl tedarik edilecek?

57 bin 108 okula kaç kitap alınacak? 

57 bin 108 okul kütüphanesini kim işletecek? Kütüphanelerdeki teknik altyapıyı, kataloglama ve sınıflamayı kim yapacak?

Kütüphanecisiz kütüphane olur mu?

Dört duvar içindeki kitaplar, sandalyeler, raflar, masalar "kütüphanenin asli unsuru kütüphaneci" yoksa kütüphane niteliği kazanmaz.

Projenin hiçbir yerinde, hiçbir yetkili açıklamasında kütüphanecinin bahsi bile geçmiyor.
 
57 bin 108 okula kütüphane kurulacak, peki kütüphanecisiz kütüphane nasıl kurulacak? Kütüphanelere yaşam katacak, kütüphanecilik bilimi eğitimi almış uzman personel "kütüphaneciler" ne zaman MEB kadrolarına alınacak?

2021 yılı kasım ayı itibari ile MEB'de çalışan kütüphaneci sayısı sıfır "0".

Çocuklar kütüphane kullanma hakkından mahrum

Geçtiğimiz günlerde "20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü"nü yine buruk kutladık. Çocuklar birçok temel haktan mahrum olduğu gibi kitaba, bilgi kaynaklarına ücretsiz erişmekten de mahrum. Türkiye'de çocuklar okullarında ve mahallerinde kütüphane hakkı ellerinden alınmış durumda.

Çocuk coğrafyasında kütüphane ve kitap yok.

  • TÜİK'in 2020 verilerine göre 32 bin 158 eğitim kurumunda kütüphanesi olduğu iddiasını doğru kabul etsek bile 24 bin 950 okulda hiç kütüphane yok.
  • TÜİK’in MEB’den edindiği okul kütüphanesi rakamlarının gerçekle hiçbir bağı yok. Bu rakamların gerçek olmadığını MEB tarafından yayınlanan "Türkiye'de eğitimin 20 yılı" isimli kitaptaki veriler, bilgiler onaylıyor. Eğitimde kütüphanenin adı yok. 
  • TÜİK'in MEB'den aldığı okul kütüphanesi verileri tamamen kağıt üzerinde şişirme rakamlar.

MEB’in geçmiş 20 yılında ve gelecek 5 yıl stratejisinde kütüphaneye, kitaba, kütüphaneciye yer yok.

Çocukların nitelikli kütüphaneleri kullanmaya, bilgi kaynaklarına eşit ve parasız erişmeye hakkı var.

Bu hak doğrultusunda çocukların okullarına Okul Kütüphanesi, yaşadıkları çevreye Çocuk Kütüphaneleri, Halk Kütüphaneleri kurulmalı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Yerel Yönetimler çocuklara fırsat eşitliği sağlayacak, bireysel gelişimlerini tamamlayacak, kaliteli zaman geçirecekleri uzman, eğitimli, liyakat sahibi kütüphane personeli olan, kütüphanecilerin çalıştığı kütüphaneleri çocuklar için hayata geçirmeleri acil görevdir. 

AYDIN İLERİ* / SOL-Görüş
  

* Kütüphanecilik Bilim Uzmanı / aydinileri@gmail.com

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder