OLAYLAR:
- 1633- İtalyan gök bilgini Galileo Galilei, engizisyon mahkemesinde dünyanın döndüğüne ilişkin tezini inkara zorlandı.
- 1788 - New Hampshire, ABD Anayasasını onaylayarak 9. Eyalet olarak birliğe katıldı.
- 1867- Osmanlı tarihinde bir padişah ilk defa olarak askeri sefer dışında seyahate çıktı. Sultan Abdülaziz Han’ın Avrupa gezisi 44 gün sürdü. Gezi 7 Ağustos 1867’de sona erdi.
- 1908 - Londra'da 200 bin kadın, seçme ve seçilme hakkı için yürüdü.
- 1920 - Zonguldak havzasında 1848'de açılan kömür ocaklarını Belçikalı ve Fransız şirketler işletmekteydi. I. Dünya Savaşı'ndan sonra 1919 yılında Fransız askerleri, şirketlerinin haklarını korumak bahanesiyle önce Zonguldak’ı, ardından da Karadeniz Ereğli’yi işgal etti. Ancak Zonguldak ve çevresindeki Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri'ne bağlı güçlerin karşı koymasıyla tehlikeye düşmüşler ve 21 Haziran 1920'de de bölgeyi terk etmişlerdir.
- 1921 - Sakarya'nın düşman işgalinden kurtuluşu.
- 1921 - Zonguldak'ın düşman işgalinden kurtuluşu.
- 1927 - Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kanunu, Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edildi.Bu kanun, 1986 yılında, Turgut Özal’ın başbakanlığı döneminde, yeniden düzenlenerek yürürlüğe konuldu.
- 1930- İran’da Kürt isyancı Lider Sımko Ağa Öldürüldü. Gerçek ismi Şıkaklı İsmail Xan olan Sımko Ağa, kardeşi Cafer Ağa’nın İran hükümeti tarafından Öldürülmesi üzerine başlatılan isyanın başına geçer. İsyan büyüyerek Mahabat kentine kadar gelir. Sımko Ağa isyan sırasında Mahabat’da 600 İran jandarması ve Amerikan misyonerler heyetini öldürür. Şah Rıza, İsmail Xan’a bir daha Valilik teklif eder. Sımko Ağa, İran’ın teklifini, halkına karşı daha iyi bir muamalenin yapılması halinde kabul edeceğini bildirir. Bu teklifin görüşüleceği bir yere gidildiği sırada yolda suikastle öldürülür.
- 1934 - Soyadı Kanunu kabul edildi.
- 1934 - Türkiye'de Yahudilere karşı gerçekleştirilen Trakya Olayları başladı.
- 1940 - Devlet Opera ve Balesi ilk temsilini verdi: Mozart'tan "Bastien ile Bastienne".
- 1941 - II. Dünya Savaşı: Almanya, geceleyin Sovyetler Birliği'ni işgale girişti.
- 1942 - II. Dünya Savaşı: Tobruk, İtalyan ve Alman kuvvetlerinin eline geçti.
- 1942 - II. Dünya Savaşı: Oregon'da Kolumbiya Nehri yakınlarında yüzeye çıkan, Japon millî denizaltısı "Fort Stevens" askeri üssüne doğru 17 top atışı yaptı. Bu Japonların tüm savaş boyunca Amerikan ana karasına gerçekleştirdiği doğrudan birkaç saldırıdan biriydi.
- 1945 - II. Dünya Savaşı: Okinawa Muharebesi sona erdi.
- 1946 - Türkiye Garanti Bankası Kuruluş Kanunu kabul edildi.
- 1946 - Rize Çay Fabrikası'nın temeli atıldı.
- 1948 - "Manchester Baby" (SSEM) kod adlı bir program, bir bilgisayarın kendi elektronik hafızasında depolanarak, oradan çalıştırılan ilk bilgisayar programı olma unvanını kazandı.
- 1948 - Columbia Records plak şirketi, ilk Long Play (LP) müzik albümünün tanıtımını New York'ta "Waldorf-Astoria" Oteli'nde geçekleştirdi.
- 1967- Vietnam Savaşı’na karşı olduğu için askere gitmeyi reddeden Muhammed Ali Clay 5 yıl ağır hapis ve 10 bin $ para cezasına çarptırıldı. Muhammed Ali’nin “Dünya Ağır Siklet Boks Şampiyonluğu” ünvanı da bir süre önce geri alınmıştı. Ceza üzerine Clay: “400 yıldır zaten hapisteyim, üç beş yıl daha yatacakmışım, ne çıkar. Ama katillere yardım edip, fakirleri öldürmek için, 15.000 km. mesafe katetmeyeceğim. Ölmek istersem, burada ölürüm. Şimdi, sizinle çarpışarak ölürüm. Benim düşmanım sizlersiniz. Çinliler, Viet-konglar ya da Japonlar değil.”
- 1968- İTÜ Rektörü Bedri Karafakioğlu, Maçka Teknik Okulu Cemiyet Başkanı Çetin Uygur’u gece evinde kabul ederek işgalci öğrencilerin taleplerini görüştü. İTÜ’de İşgal Konseyi, Senato’dan taleplerini Öğrenci Birliği Başkanı Harun Karadeniz aracılığıyla iletecek.
- 1968 - Gece İstanbul Üniversitesi’nin bazı öğretim üyeleriyle öğrencilerin “Merkez İşgal Konseyi”arasında bir toplantı yapıldı. İÜ Senatosu, işgal kaldırılmadan isteklerin görüşülmeyeceğini bildirdi. İÜ’de 121 asistan, öğrencilerin “haklı reform taleplerini” desteklediklerini açıkladı.
- 1968 - Meclis’te üniversite olayları tartışıldı. Cumhuriyet Halk Partisi grubu adına konuşan Nihat Erim, “Bu genç kuşağın patlamasıdır” dedi.
- 1970- Bağımsız 8 sendikanın başkanı düzenledikleri basın toplantısında Sendikalar Kanunu Tasarısı’na karşı olduklarını açıkladı.
- 1971- Eski Milli Birlik Komitesi üyesi İrfan Solmazer, ‘Devlet bütünlüğünü bozmak üzere gizli örgüt kurduğu’ iddiasıyla gözaltına alındı.
- 1973- İstanbul Sanat ve Kültür Vakfı’nca düzenlenen I. İstanbul Festivali başladı.
- 1974- İskenderun Demir Çelik Fabrikaları’nda çalışan 10 bin işçi eylem yaptı. Eylem nedeniyle aralarında iki sendika başkanının da bulunduğu 17 kişi tutuklandı. (Eylem bir gün sonra sona erecektir.)
- 1975- CHP Genel Başkanı Ecevit’in Bolu/ Gerede mitingi öncesi halka, Gerede girişinde konvoya ve alanda konuşurken kendisine ve milletvekillerine AP, MHP ve İmam Hatipliler saldırdı. Ecevit kürsüde konuşmasını yaparken AP, MHP ve İmam-Hatipliler sloganlar atıp kürsünün tam karşısında Türk bayrağı açtı. Alandaki bir binadan silah atılmasının ardından sağcı güruh taş, sopa ve şişelerle kürsüdeki Ecevit’e saldırdı. Saldırının sürmesi üzerine Ecevit kürsüden indi, CHP Milletvekili K.Tabak’ın koruyuculuğunda miting alanından uzaklaştı. Koruma polisinin telsiziyle Vali’ye ulaşabilen Ecevit’in talebiyle Bolu komando taburundan birlik gönderildi, ardından Ecevit Karabük’e geçti. Gerede olaylarında CHP’lilere ait 20 işyeri tahrip edildi, 2’si kurşunla 40 kişi yaralandı.
- 1977- Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit kabinesini kurdu; Ancak, Ecevit hükümeti 3 Temmuz günü Meclis’ten güvenoyu alamadı.
- 1977 - İstanbul’da Galatasaray Mühendislik Yüksek Okulu öğrencilerinin topluca okula gitmek için bindikleri belediye otobüsünün, Elmadağ’da “ülkücüler” tarafından kurşunlanması sonucu, öğrencilerden Devrimci Yol taraftarı Ahmet Aytaç yaşamını yitirdi, 4 öğrenci de yaralandı.
- 1977 - Likud lideri Menahem Begin, İsrail’in 6. Başbakanı oldu.
- 1978- Mersin’de kurulu Soda Sanayi A.Ş.’de örgütlenen DİSK/Petkim-İş üyesi işçiler, uyuşmazlık sonucu başlayan ve yüzkırk gün süren grevin Ecevit Hükümeti tarafından ertelenmesinin ardından, işverenin lokavt kararı karşısında duyarsız kalan iktidara seslerini duyurmak amacıyla yapılan mitingten de sonuç alamayınca, Mersin’den Ankara’ya uzanan bir yürüyüş yapma kararı aldı. Mersin Valiliğinin engelleme girişimlerine karşın işçiler 21 Haziran’da yürüyüşü başlattı. İşçilerin Ankara’ya girmesine izin verilmedi. Soda işçileri on beş gün Gölbaşı’nda bekletildi.
- 1980- Haziran’dan itibaren göç dalgasının yaşandığı Çorum’da Şubat-Haziran arasındaki faşist saldırılarda can kayıpları sinyal veriyor.
- 1982 - ABD Başkanı Ronald Reagan'a suikast teşebbüsünde bulunan John Hinckley, mahkeme tarafından akli dengesi yerinde olmadığı için suçsuz bulundu.
- 1984- Ordu Ünye Çiğdem köyü kırsalında, kolluk güçleriyle girdikleri çatışmada, Devrimci Yol militanları Necmi Karagülle (1957- Ardanuç), Galil İrgün (1957- Fatsa) ve İbrahim Levent (1954- Manisa/ Saruhanlı) öldürüldü.
- 1985- Amerikalı, Brezilyalı ve Batı Alman adli tıpçıları Brezilya’da bulunan iskeletin Nazi doktor Josef Mengele’ye ait olduğunu belirlediler.
- 1986- Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) ile Demokratik Sol Parti (DSP) 21 Haziran 1986’da Sosyalist Enternasyonal’e “danışman üye” olarak alındılar.
- 1988- Başbakan Turgut Özal’ın suikastçisi Kartal Demirağ’ın ifadesini yayınlayan Cumhuriyet muhabiri Erbil Tuşalp DGM Savcısı’nın talimatıyla gözaltına alındı. Erbil Tuşalp’ın gözaltına alınması sonrasında Cumhuriyet Gazetesi Ankara Bürosu’nda arama yapıldı.
- 1988 - Cem Karaca beraat etti. Beraat kararı, Hafta Sonu Gazetesi”nde 30 Ocak 1981’de yayınlanan ”uydurma haber”de Cem Karaca ile ilgili kullanılan fotoğrafın 1979’da bir Alman tarafından Münih’teki 1 Mayıs kutlamaları sırasında çekildiğinin anlaşılması üzerine alındı.
- 1989- Joan Baez İstanbul Açıkhava’da konser verdi. Konserin 2.bölümünde Zülfü Livaneli de sahneye çıktı.
- 1990 - İran'da 7,3 şiddetindeki depremde, 50 bin kişi öldü.
- 1991- Tez Koop-İş Sendikası ile Migros Türk arasında 1991-92 yıllarını kapsayan toplu iş sözleşmesi imzalandı. Sözleşmeyle işçilerin 1 milyon 80 bin lira olan ortalama aylıkları 1 milyon 650 bin lira zam gördü.
- 1992- Artvin’in Şavşat ilçesinde, elinde bomba patlayan TİKKO üyesi Doğan Karadağ (1962- Hozat) yaşamını yitirirken, beraberinde yaralanarak kolluk güçleri tarafından yakalanan TKP/ ML MK üyesi İsmail Bulut’un (1961- Hozat) öldürüldüğü açıklandı.
- 1994- Ümraniye Belediyesi’nden “sınav iptal etme” yöntemiyle atılan 137 kamu çalışanı Valiliğe suç duyurusunda bulundu.
- 1995- TBMM Anayasa Komisyonu’nda CHP’nin kamu çalışanlarına grevli-toplu sözleşmeli sendika yolunu açan Anayasa değişikliği önerisi ile Genel Kurul’da grevsiz-toplu sözleşmesiz sendika hakkını tanıyan önerge koalisyon hükümetini oluşturan ANAP ve DYP oylarıyla reddedildi.
- 1995 - Kamu çalışanlarına grev ve toplu sözleşmeli sendika hakkı için anayasa değişikliği önergeleri Meclis’te görüşülürken çalışanlar 3 büyük ilde iş bırakıp alanlara çıktı.
- 1995 - Şişli Belediyesi’nden çıkarılan 662 işçi, eylemlerini sürdürdükleri Okmeydanı Temizlik ve Fen İşleri Müdürlüğü önünden Belediye’ye yürümek isteyince polis copla müdahale etti; sokak aralarına yayılan çatışmada 28 kişi yaralandı, 106 işçi gözaltına alındı.
- 1996- Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Emekli General Necdet Öztorun’un adını kullanarak Başbakanlığı döneminde Tansu Çiller’i dolandırıp örtülü ödenekten 5.5 milyar TL sızdırdıkları iddiasıyla Selçuk Parsadan dahil 4 kişi hakkında en az 5 yıl hapis istemiyle dava açtı.
- 1996 - İstanbul Eczacı Odası “ilacın meta olmadığı” gerekçesiyle “İlaç Tanıtım Yönetmeliği”nin iptali için Mahkeme’ye başvurdu.
- 1996 - CHP İzmir milletvekili Sabri Ergül, Manisalı Gençler’e gözaltında işkence iddialarıyla ilgili olarak 24 Haziran’da 10 polis memurunun duruşması öncesi Manisa Emniyet Müdürü ve bir komiser hakkında “emir veren konumunda oldukları” gerekçesiyle suç duyurusunda bulundu.
- 1996 - Cezaevlerindeki açlık grevleri için Güvenpark’ta eylem yapan tutuklu/hükümlü yakınları sürüklenerek gözaltına alındı, akşam üzeri serbest bırakıldı.
- 1997- İHD İstanbul Şubesi yöneticileri Diyarbakır, Malatya ve İzmir Şb’nin kapatılması ve Ankara Şb.başkanının tutuklanmasını protesto etti.
- 1997 - Bergama’lı köylüler siyanürle altın çıkarılmasını savunan Avusturya Büyükelçisi’nin basın toplantısını bastı.
- 2001- Düzenledikleri Kurultay’da gözaltında yaşadıkları cinsel şiddeti anlattıkları için 19 kadının yargılanmasına devam edildi.
- 2004- BEKSAV üyeleri İstanbul/Bakırköy Özgürlük Meydanı’nda Bush ve Rumsfeld’i “halk mahkemesinde” yargıladı.
- 2004 - İncirlik’te NATO karşıtı eylem yapan TKP’li grup jandarma ile çatıştı: 26 gözaltı.
- 2006 - Plüton'un yeni keşfedilen uydularına Nix ve Hydra adları verildi.
- 2008- Hekimler “Tam Gün” yasa tasarısına ve sağlığın meta haline getirilmesine karşı Galatasaray’dan Taksim’e yürüdü.
- 2008 - MEB'in hazırlamış olduğu 6. sınıf SBS ilk kez yapıldı.
- 2009- Grönland’a kendi kendini tayin etme hakkı verildi.
- 2011- Yüksek Seçim Kurulu, BDP’nin desteklediği Diyarbakır’dan bağımsız milletvekili seçilen Hatip Dicle’nin milletvekilliğini oybirliği ile düşürdü.
- 2011 - ABD’de işi ve özel sağlık sigortası olmayan 59 yaşındaki James Verone, hapishane sisteminin sağlık hizmetlerinden faydalanabilmek için banka soydu.
- 2012- BEDAŞ’ta işten çıkarılan 25 taşeron işçisi Boğaz köprüsünün ayağında basın açıklaması yaptı
- 2013- Gezi Direnişi’ne yönelik operasyonlarda gözaltına alınan 25 ESP’liden 18’i tutuklandı, 7’si için adli kontrol uygulanacak. Mersin’de Forum AVM’den Barış Meydanı’na yürümek isteyen gruba polis müdahale etti. İzmir/Gündoğdu Meydanı’ndaki çadırların polisin şafak baskınıyla sökülmesi akşam Gündoğdu’dan Basmane’ye yürüyüşle protesto edildi. Haldun Dormen İzmir/ Gündoğdu Meydanı’nda, Sahne Tozu Tiyatrosu’ndaki öğrencileriyle birlikte “durdu”. İstanbul’da park forumları yoğun katılımla sürüyor. İstanbul Yeniköy Parkı’nda düzenlenen Forum’a Muhtar’ın örgütlediği 30 kişilik bir grup tekbirlerle saldırdı.
- 2013- Küresel Barış ve Adalet Koalisyonu (BAK) üyeleri, 24-26 Haziran tarihleri arasında İstanbul’da yapılacak “Irak Dünya Mahkemesi”nin son oturumuna Taksim Gezi Parkı’ndan destek istedi. Mahkemede ABD Başkanı Bush ve İngiltere Başbakanı Blair yargılanacak.
- 2013 - KESK’li kadınlar Bingöl’de 16 yaşındaki çocuğa cinsel istismar davasında 8 sanığın serbest bırakılmasını protesto etti.
- 2013 - Che’nin orijinal el yazılı “Bolivya Günlüğü”, Unesco’nun “Yazılı Dünya Mirası” listesine alındı.
- 2013 - Bozcaada’da bu yıl 9.kez yapılacak olan “Şarap Tadım Günleri” yeni alkol düzenlemesi nedeniyle iptal edildi.
- 2013 - Tunceli’de Aleviler için kutsal sayılan Gola Çetu Parkı için Mahkeme “baraj gölü sahasında kaldığı” gerekçesiyle yıkım kararı verdi.
- 2015- Cumhurbaşkanı Erdoğan erken seçim sinyali verdi: ”Cumhurbaşkanına hükümet kurulamaması halinde erken seçim yetkisi var. 45 günlük süre var. Koalisyon hükümeti en kısa zamanda kurulmalıdır. Siyasetçiler çözemezse millet bu işi çözer.”
DOĞUMLAR-ÖLÜMLER:
- 1527 - Niccolò Machiavelli, İtalyan tarihçi ve politika yazarı (d. 1469) Tarih ve politika biliminin kurucusu sayılan Floransalı düşünür, devlet adamı, askerî stratejist, şair ve oyun yazarı Niccolò di Bernardo dei Machiavelli öldü. Machiavelli İtalyan Rönesans hareketinin en önemli figürlerindendir.
- 1828 - Leandro Fernández de Moratín, İspanyol tiyatro yazarı ve şair (d. 1760)
- 1905 - Jean-Paul Sartre, doğdu. Fransız yazar ve filozof (ö. 1980)Egzistansiyalizm (varoşçuluk) akımının öncüsü Fransız filozof, romancı ve oyun yazarı.
- 1908 - Nikolai Rimsky-Korsakov, Rus besteci (d. 1844) “Şehrazat” suiti ile ünlü Rus besteci Rimsky-Korsakov öldü.
- 1914 - Bertha von Suttner, Avusturyalı yazar, radikal pasifist ve Nobel Barış Ödülü alan ilk kadın (d. 1843)
- 1921 - Jane Russell, doğdu. Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 2011)
- 1925 - Maureen Stapleton, doğdu. Amerikalı oyuncu (ö. 2006)
- 1944 - Tony Scott, doğdu. İngiliz film yönetmeni (ö. 2012)
- 1953 - Benazir Butto, doğdu. Pakistanlı siyasi lider (ö. 2007)
- 1954 - Alev Oraloğlu, doğdu. Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
- 1954 - Müjde Ar, doğdu. Türk sinema ve dizi oyuncusu
- 1954 - Nur Sürer, doğdu. Türk sinema, dizi ve tiyatro oyuncusu
- 1955 - Michel Platini, doğdu. Fransız futbolcu, teknik direktör ve UEFA Başkanlarından
- 1964 - David Morrissey, doğdu. İngiliz aktör ve film yönetmeni
- 1965 - Lana Wachowski, doğdu. Amerikalı yönetmen
- 1970 - Sukarno, Endonezya'nın ilk Devlet Başkanı (d. 1901)
- 1971 - Faryd Mondragón, doğdu. Kolombiyalı futbolcu (kaleci)
- 1971 - Hasan Vecih Bereketoğlu Türk izlenimci ressam (d. 1895)
Hasan Vecih Bereketoğlu, Osman Hamdi’ler ve Halil Paşa’ların devamını temsil eden bir ressamdır. Mesleğinin her dalında usta bir sanatkâr olarak, tabiatla kucak kucağa yaşamış, altın bir fırçanın sahibidir. Bereketoğlu, özellikle su’ya gönül vermiş bir doğa aşığıdır. Tablolarında dereleri, deniz kıyılarını oldukça sık canlandırmıştır. Tıpkı, Hikmet Onat gibi. Vecih Bereketoğlu Halil Paşa’nın ilhamı ile sanatını yüceltmiş ve onun teşvikiyle Paris’de mesleğinin inceliklerine erişmiş, ciddi çalışmalarıyla tüm meslektaşlarının kalplerinde bağdaş kurmuş, dostluğu temsil eden bir karakterle resim tarihimize unutulmaz portresi ile renk vermiştir.
İstisnasız tüm meslektaşlarının sevgisini kazanan Bereketoğlu en çok eser veren sanatkârlarımız arasındadır. Onun tutkun olduğu meslektaşlarının başında Halil Paşa yer alır. En sevdiği ressamlar arasında bulunan ve genç denilecek bir yaşta ölen Namık İsmail’in kalbinde sevgi dolu bir yeri vardır. Babası, Bereketzade namı ile anılan Kadıasker Cemal Molla, annesi İsmet Hanım’dır. Babasının adeta sürgün gibi gönderildiği Mısır ve Rodos’ta çocukluğu geçen Hasan Vecih’in doğum yılı üzerine birbirini tutmayan yayınlar yapılmıştır. Bazılarına göre Hasan Vecih 1890, bazılarına göre 1892 ve 93. Bazılarına göre de 1895 yılında doğmuştur. Onun Mısır’da doğduğunu yazanlar olursa da kendisinin Paris’e gittiğinde, biyografisini verdiği ressam Galip Bey’in kaydına göre Rodos’ta doğmuştur. İlk ve orta eğitimini de Rodos’ta yapan Hasan Vecih’in İstanbul’a geldiğinde, önce, Nazmi Ziya Güran gibi, hukuk eğitimini başlamıştır. Resme kendi yeteneği ile yönelmiş, daha sonra Galatasaray Sergisi’nde eserlerini gören Halil Paşa’nın dikkatini çekmiş. Halil Paşa kendisine iki ünlü Fransız sanatçıya hitaben yazdığı tavsiye mektupları vererek Paris’e gitmesini söylemiş, onun tavsiyesi ile bu mesleğin inceliğine Paris’te kavuşmuştur.Eşi Vali Mahmut Celalettin Bey’in kızı, Jöntürklerin ünlü liderlerinden Ahmet Rıza Bey’in yeğeni Leyla Hanım’dır. 1923 yılında evlenerek gittiği Paris’te Academie Julien’de öğrenim görmüş, 1924 yılında kızı Fatma dünyaya gelmiştir. Hasan Vecih Bey yaradılışı bakımından çok ciddi ve temiz karakterli, işine tutkun bir kişiliğe sahipti. Kısa zamanda Paris’deki etüdlerinden azami şekilde yararlandı. Bereketoğlu ailesi Paris dönüşü Kınalıada’da oturdu. Bu küçük ada onun fırçasında rengini buldu. Hasan Vecih’in Kadıköy ve Moda hayatı da doğayla başbaşa yaşamasını sağladı. Sabahın ilk aydınlığında onu deniz kenarında tuvali başında görenler çok olmuştur. 1943 yılında eşinin ölümü üzerine Vecih Bereketoğlu Ankara’ya yerleşti. Cumhurbaşkanlığı daire müdürü oldu. 1950 yılına kadar bu görevi sürdürdü. Vecih Bereketoğlu Cumhurbaşkanlığı Köşkü’ndeki hizmetinden başka Kadıköy Halkevi Başkanlığı da yaptı. Ressamlar Cemiyeti’nin ilk Genel Sekreteri olan Şevket Dağ’ın resmi yazısı üzerine, 1924 yılında bu örgüte katılan Hasan Vecih Bey, zamanla ressamlar örgütünün başkanlığını ve genel sekreterliğini de üstlendi. Kızı Fatma Hanım İsmet İnönü’nün yakın mesai arkadaşlarından olan Tarih Vakfı tarafından anıları yayınlanan Haldun Derin’le evlendi. Vecih Bereketoğlu 21 Haziran 1971 yılında hayata gözlerini yumdu.- 1980 - Ahmet Muhip Dıranas, Türk şair ve yazar (d. 1909)
- Şair ve yazar (D. 1909, Sinop - Ö. 21 Haziran 1980, Ankara). Gençliğinde Muhip Atalay imzasını kullandı ve bazen soyadını “Dranas” olarak yazdı. Çocukluğu kısmen Sinop’ta, kısmen de İstanbul’da geçti. İlköğrenimini Sinop'ta, İstanbul’da başladığı ortaöğrenimini Ankara Erkek Lisesinde (1930) tamamladı. Ankara’da lise son sınıf öğrencisi iken Faruk Nafiz Çamlıbel ile Ahmet Hamdi Tanpınar'ın öğrencisi oldu. Bir rastlantı sonucu Ahmet Cevdet’i tanıdı. Ahmet Cevdet o yıllarda yazdığı bir şiirini dergisinde yayımladı. 1928'den itibaren de Tanpınar'ın teşviki ile yoğun olarak şiirle uğraşmaya devam etti. Hakimiyet-i Milliye (Ulus) gazetesinde çalışırken (1930-35) Ankara Hukuk Fakültesine iki yıl devam etti. Öğrenimini yarıda bırakarak İstanbul Güzel Sanatlar Akademisinde kütüphane memuru olarak çalışmaya başladı. Burada çalıştığı yıllarda da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünde iki yıl kadar (1930-32) okudu. Yine o yıllarda bir müddet de Resim ve Heykel Müzesinde müdür yardımcısı olarak görev yaptı ve 1938'de Ankara'ya döndü. Ankara’da Halkevleri Genel Merkezinde kültür ve sanat yayınlarını (1938-42) yönetti. Askerliğini yedek subay olarak Sürbehan köyü / Ağrı’da yaptı ve bu sırada Ağrı şiiri ile Gölgeler adlı oyununu yazdı. Askerliğinden sonra Çocuk Esirgeme Kurumu Neşriyat Müdürlüğü görevine getirildi (1946). Aynı yıllarda Zafer gazetesinde günlük fıkralar (1949) yazdı. 1950 seçimlerinde Demokrat Partiden milletvekili adayı oldu, ancak seçilemedi. Bir ara Ankara’da dolmuş işletmeciliği yaptı ve 1960’a kadar Ankara İl Genel Meclisi ile Belediye Meclisi üyeliklerinde bulundu. Devlet Tiyatroları Edebi Kurul üyeliği (1951), Çocuk Esirgeme Kurumu Başkanlığı (1957) yaptı. Daha sonra Anadolu Ajansı Yönetim Kurulu üyeliği (1966-72), Devlet Tiyatrosu Edebî Kurul Başkanlığı ve Türkiye İş Bankası Yönetim Kurulu üyeliği görevlerinde bulundu. Ankara’da bir kalp yetmezliği sorucunda öldü, vasiyeti üzerine doğum yeri olan Sinop’un Salı köyünde toprağa verildi. Ölümünden sonra eşi Münire Dıranas, Ahmet Muhip Dıranas’ın bütün makalelerini yayıma hazırladı ve Dıranas'ın ölümünün 15. yıldönümünde Sinop'ta Dıranas Vakfını kurup müze çalışmalarını başlattı, Vakıf bünyesinde Ahmet Muhip Dıranas Güzel Sanatlar Lisesini kurma işine başladı.
- 1980 - Feridun Cemal Erkin, Türk diplomat ve siyasetçi (d. 1899)
- 1993 - Münci Kapani, Türk akademisyen ve yazar (d. 1921)
- 2001 - Carroll O'Connor, Amerikalı aktör (d. 1924)
- 2001 - John Lee Hooker, Amerikalı blues şarkıcısı, gitarist ve bestesi (d. 1917)
- 2008 - Abdullah Gegiç, Yugoslav asıllı Türk futbolcu ve teknik direktör (d. 1924)
- 2010 - İlhan Selçuk, Türk yazar (d. 1925)
- 2018 - Grigori Barenblatt, Rus matematikçi, akademisyen ve yazar (d. 1927)
- 2018 - Charles Krauthammer, Amerikalı Pulitzer Ödülü sahibi sendikacı, köşe yazarı, yazar, siyasi yorumcu ve eski hekim (d. 1950)
- 2019 - Susan Bernard, Amerikalı oyuncu, manken, yazar ve iş kadını (d. 1948)
- 2019 - Dimitris Hristofias, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin altıncı cumhurbaşkanı (d. 1946)
- 2020 - Pascal Clément, Fransız siyasetçi (d. 1945)
- 2020 - Jürgen Holtz, Alman aktör (d. 1932)
- 2021 - Nobuo Hara, Japon caz saksofoncusu ve orkestra şefi (d. 1926)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder