OLAYLAR:
- 1808 - Nizam-ı Cedid, Sekban-ı Cedid adıyla yeniden kuruldu.
- 1832- Osmanlı Devleti’nin Mısır valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa, Kıbrıs’ı işgal ederek kendine bağladı.
- 1913 - Birleşik Krallık'ta kömür madeni kazası; 439 kişi öldü.
- 1920 - Finlandiya ve Sovyet Rusya, bazı bölgeleri değiştirerek sınırı belirleyen, Tartu Antlaşması'nı imzaladı.
- 1925 - Türkiye'de ilk betonarme köprü, Büyük Menderes nehri üzerinde yapıldı.
- 1926 - Türk Kanunu Medenisi'ne göre ilk medeni nikâh, Şehremini Muhittin Bey tarafından İstanbul'da kıyıldı
- 1941- İstanbul Şehir Tiyatroları Hamlet’i sergilemeye başladı.
- 1956 - Hindistan'da Dokunulmazlar kastının lideri Bhimrao Ramji Ambedkar, 385.000 takipçisi ile birlikte Budizme geçti
- 1960- 27 Mayıs 1960 Darbesi’yle, ordunun yönetime el koymasından sonra önceki hükümet üyelerinin ve aralarında Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu gibi iktidardaki Demokrat Parti yöneticilerinin yargılandığı Yassıada mahkemeleri başladı. Duruşmalar İstanbul açıklarındaki Yassıada’da yapıldığından bu duruşmalara Yassıada Mahkemeleri adı verildi. İlk dava Afgan Kralı’nın Celal Bayar’a hediye ettiği köpeğin hayvanat bahçesine satışıyla ilgili “Köpek Davası” idi.
- 1960- Küba, özel mülkiyetteki büyük araziler ile büyük sanayi kuruluşlarını ve -Kanada şirketleri hariç- tüm yabancı şirketleri millileştirdi.
- 1962- Manisa Milletvekili ve Ulus gazetesi başyazarı Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Cumhuriyet Halk Partisi’nden istifa etti. Karaosmanoğlu, partinin Atatürk ilkelerinden taviz verdiğini öne sürdü. Genel Başkan İsmet İnönü, “Çok esef ettim” dedi.
- 1964 - Martin Luther King, şiddetsizlik yoluyla ırksal eşitsizlikle mücadele ettiği için Nobel Barış Ödülü'nü aldı.
- 1964 - Sovyetler Birliği lideri Nikita Kruşçev, Karadeniz kıyısında tatildeyken görevden alındı, yerine Leonid Brejnev getirildi. Aleksey Kosigin Başbakan oldu.
- 1964 - Tokyo'daki Olimpiyat Oyunları'nda, Türk Serbest Güreş Millî Takımı şampiyon oldu.
- 1967-İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Seyfi Gürçay: ”Kuvvetli bir depremde İstanbul’da yıkılmayacak bina yoktur.”
- 1967- “Çatışmada öldürüldüğü” açıklanan Che Guevara’nın Arjantin’den Bolivya/ La Paz’a gelen kardeşine “yakıldığı” gerekçesiyle cesedi gösterilmedi.
- 1969 - Olof Palme İsveç Başbakanı oldu.
- 1973 - Genel seçimler sonuçlandı. Cumhuriyet Halk Partisi 185, Adalet Partisi 149, Millî Selamet Partisi 48, Demokratik Parti 45, Cumhuriyetçi Güven Partisi 13, Milliyetçi Hareket Partisi 3, Türkiye Birlik Partisi 1 Milletvekilliği kazandı. 6 Milletvekili de bağımsız olarak seçildi.
- 1973 - Kutsal Yom Kippur gününde, Mısır ve Suriye orduları İsrail'e saldırdı.
- 1973 - Tayland'da üniversite öğrencilerinin demokratik bir hükûmet için gerçekleştirdikleri ayaklanmada, 77 kişi öldü, 857 kişi yaralandı.
- 1974- MSP’li Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanı Korkut Özal, “Hayvan Sağlığı Memurları Okulları”na da 9. ve 10. sınıflarda haftada 1’er saat “Ahlak Dersi” koydurdu. Orta dereceli okullarda okutulacağı açıklanan “Ahlak Dersi” ilk kez bir meslek okulunda da okutulmuş olacak.
- 1977- MESS, DİSK’e bağlı Maden-İş Sendikası’yla yaptığı toplu sözleşme görüşmelerinde anlaşamadığı için 12 işyerinde lokavt kararı aldı. Karar 4500 işçiyi kapsıyor.
- 1977- Bakanlar Kurulu kararıyla esnafa etiket koyma zorunluluğu getirildi.
- 1979- Ordu Fatsa’da Devrimci Yol ve diğer grupların desteklediği bağımsız aday Fikri Sönmez belediye başkanı seçildi. Seçimde Fikri Sönmez 3.096 oy alırken CHP adayına 1.193, AP adayına 859 oy çıktı.
- 1979 - 5 ildeki (Edirne, Konya, Aydın, Manisa ve Muğla) boşalan milletvekillikleri için yapılan ara seçim ve Senato üçte bir yenileme seçimlerinde 2 yıldır iktidardaki CHP Meclis çoğunluğunu kaybetti. AP 5 ilin tümünü kazanırken, Senato seçimlerinde büyük oy artışı sağladı.
- 1980 - Çevirmen Şadi Ozansü, Ernest Mandel’in “Marksizme Giriş” kitabından dolayı 7.5 yıl hapse mahkum edildi.
- 1980 - Diyarbakır'a kaçırılan Türk Hava Yolları'na ait "Diyarbakır" uçağına operasyon düzenlendi. Kökten dinci oldukları öne sürülen 4 hava korsanı yakalandı. Operasyon sırasında bir yolcu öldü.
- 1981 - Hüsnü Mübarek, Enver Sedat'ın suikast sonucu öldürülmesinin bir hafta sonrasında Mısır Cumhurbaşkanı oldu.
- 1982 - Yaşar Kemal, Fransa'da Uluslararası Cino del Duca Ödülü'nü kazandı.
- 1984- Gökova Termik Santral Projesi’ne tepkiler artarak sürüyor. Başbakan Turgut Özal’ın tüm tepkilere rağmen santralın Gökova’ya kurulacağını açıklaması üzerine yöre halkı direnişe geçti. Temel atma töreni için gelecek olanları bölgeye sokmayacağını açıkladı.
- 1987 - Atatürk Uluslararası Barış Ödülü, Almanya Cumhurbaşkanı Richard von Weizsaecker'e verildi.
- 1988- Peru’da yıllık % 1000’e ulaşan enflasyonu protesto eden 1.6 milyon işçinin genel grevinde 600 işçi tutuklandı.
- 1993 - DSP Genel Başkanı Ecevit RP’nin büyük kentlerdeki yükselişini değerlendirdi: “İstanbul’a köyden kasabadan gelen halk, yabancısı olduğu bir dünya ve kültürle karşılaşınca, aşırı açılıp saçılmaya tepki olarak örtünme gereği duyuyor. Yaşanan olay, bir kültür şokudur.”
- Dönemin Ordu Valisi Sami Seçkin
- 1994-Ordu Valiliği, Ahmet Kaya’nın “Şarkılarım Dağlara” ve Ferhat Tunç’un “Özlemim Dağ Rüzgarı” adlı kasetlerinin satışı ve yayınlanmasını yasakladı.
- 2001- Amerika Birleşik Devletleri Afganistan’da Celalabad’ın Kadam köyünü havadan bombaladı; en az 200 Afganlı öldü.
- 2001- Çağlayan’da savaş karşıtı mitingin yasaklanmasını protesto etmek için Söğütlüçeşme’den yürüyüşe geçen 1.000 kişilik EMEP ve SİP korteji İskele’ye varmadan polis barikatıyla durduruldu. Basın açıklamasının ardından dağılmakta olan topluluğa polis saldırdı: 46 gözaltı.
- 2003- Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğrencileri hazırlanan yeni YÖK Yasa Tasarısı’nı protesto etti.
- 2004- – Kamboçya’da 81 yaşındaki Kral Norodom Sihanuk 60 yıl boyunca oturduğu tahtı bıraktı. Ülkenin siyasi ve dini liderlerinden oluşan dokuz üyeli Taç Konseyi, yeni kral olarak Sihanuk’un 51 yaşındaki küçük oğlu Norodom Sihamoni’yi seçti.
- 2004 - Organize suç örgütü elebaşı Alaattin Çakıcı, tutuklu bulunduğu Avusturya’dan Türkiye’ye getirildi. Tutuklanan Çakıcı, Tekirdağ’da F Tipi Cezaevine konuldu.
- 2005- Suudi Arabistan’da yeni Kral Abdullah, ilk röportajında “Kadın haklarına inanıyorum, kadınlar da bir gün otomobil kullanabilecek” dedi.
- 2010 - F.Gülen ile ABD’de görüşen Zaman yazarı Hüseyin Gülerce 32.Gün Programı’nda açıkladı: “Gülen seçimden sonra Türkiye’ye dönebilir.”
- 2010 - Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde Seren Yüce’nin “Çoğunluk” filmi “En iyi film” ve “En iyi yönetmen” ödüllerini kazandı.
- 2015- Ankara katliamını IŞİD’in Adıyaman “Dokumacılar” grubuna bağlı militanlardan Yunus Emre Alagöz (Suruç intihar bombacısı Şeyh Abdurrahman Alagöz’ün kardeşi) ile Ömer Deniz adlı canlı bombaların gerçekleştirdiği kesinleşti.
- 2016 - MHP Genel Sekreteri İsmet Büyükataman, CHP Sözcüsü Selin Sayek Böke’nin Devlet Bahçeli için “Saray’ın yedek lastiği”sözüne karşı: ”Kendileri PKK’nın don lastiği. Milliyetçilik, Bolivya dağlarında öldürülen maceracı serseri Che Guevara için ağlayıp zırlamak değildir.”
- 1427 - Alesso Baldovinetti, İtalyan ressam (ö. 1499)
- 1824 - Adolphe Monticelli, Fransız ressam (ö. 1886)
- 1871 - Alexander (von) Zemlinsky, Avusturyalı besteci ve orkestra şefi (ö. 1942)
- 1873 - Jules Rimet, Fransız futbol yönetici ve FIFA'nın 3. Başkanı (ö. 1956)
- 1882 - Éamon de Valera, İrlandalı siyasetçi ve İrlanda bağımsızlık lideri (ö. 1975)
- 1894 - E. E. Cummings, Amerikalı şair (ö. 1962)
- 1925 - Nevzat Atlığ, Türk bestekâr
- 1927 - Roger Moore, İngiliz sinema oyuncusu (ö. 2017)
- 1938 - Farah Diba, İran Kraliçesi
- 1939 - Ralph Lauren, Amerikalı moda tasarımcısı
- 1940 - Cliff Richard, İngiliz pop müzik şarkıcısı
- 1944 - Şerif Gören, Türk film yönetmeni
- 1948 - Engin Arık, Türk fizikçi (ö. 2007)
- 1963 - Deniz Oral, Türk oyuncu
- 1964 - Neşe Erberk, Türk manken
- 1974 - Tümer Metin, Türk futbolcu
- 1980 - Cansu Dere, Türk oyuncu
ÖLÜMLER:
- 1092 -Selçuklu Devleti veziri Nizam-ül Mülk (künyesi Ebû Ali olup ismi Hasen bin Ali bin İshâk bin Abbâs- d.1018) Nihâvend’de, Hasen Sabbah’ın fedaisi bir Batınî tarafından öldürüldü.
- 1669 - Antonio Cesti, İtalyan besteci (d. 1623)
- 1931 - Mehmet Ruhi Arel, Türk ressam (d. 1880)
- 1944 - Erwin Rommel, Alman Generalfeldmarschall (Çöl Tilkisi lakaplı) (intihar) (d. 1891)
- 1953 - Kyūichi Tokuda, Japon komünist devrimci, siyasetçi ve hukukçu (d. 1894)
- 1959 - Errol Flynn, Avustralyalı aktör (d. 1909)
- 1959 - Osman Nihat Akın, Türk besteci (d. 1905)
- 1967 - Kazım Nami Duru, Türk gazeteci, yazar ve eğitimci (d. 1875)
- 1977 - Bing Crosby, Amerikalı şarkıcı ve oyuncu (d. 1903)
- 1981 - Hüseyin Nail Kubalı, Türk akademisyen (d. 1903)
- 1990 - Leonard Bernstein, Amerikalı besteci (d. 1918)
- 1997 - Harold Robbins, Amerikalı roman yazarı (d. 1916)
- 2002 - Orhan Aldinç, Türk gazeteci (d. 1929)
- 2006 - Cahit Talas, Türk akademisyen ve siyasetçi (eski Çalışma Bakanı) (d. 1917)
- 2006 - Selahattin İçli, Türk bestekâr (d. 1923)
- 2016 - Ümit Utku, Türk yönetmen, senarist ve yapımcı (d. 1929)
- 2019 - Harold Bloom, Amerikalı eleştirmen (d. 1930)
(derleyen:mstfkrc)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder