OLAYLAR:
- 1315 - Morgarten Muharebesi'nde İsviçre Konfederasyonu, Habsburg Hanedanının kontrolündeki Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'na karşı zafer kazandılar.
- 1638 - Osmanlı Ordusu Bağdat'ı kuşatmaya başladı.
- 1687 - II. Süleyman'ın dağıttığı ulufeyi az bulan yeniçeri ve sipahiler ayaklandı.
- 1808 - Alemdar Vakası olarak adlandırılan yeniçeri ayaklanması başladı.
- 1889 - Brezilya'da monarşi devrildi ve cumhuriyet kuruldu.
- 1908 - Belçika, Kongo Bağımsız Devleti'ni ilhak etti.
- 1918- Osmanlı birlikleri Bakü ve Musul’dan çekildi. Musul İngilizlere bırakıldı.
- 1924- İstanbul’da yüksek öğrenim gençliği İstanbul Tramvay Şirketi’ni protesto etti. Şirket öğrencilere indirimli tarife uygulamıyordu.
- 1937 - Dersim Harekâtı'nın ilk adımı tamamlandı. İsyanın lideri Seyit Rıza ve 6 arkadaşı Elazığ'da idam edildi.
- 1938- İspanya İç Savaşı’nda dayanışma amacıyla Cumhuriyetçiler safında çarpışan, bütün ülkelerden gelen gönüllülerin oluşturduğu Uluslararası Tugaylar İspanya’yı terk etmeye başladı.
- 1941- İç hat uçak seferleri durduruldu.
- 1942 - İki fiyatlı ekmek satışına başlandı. Memurlar 14, halk 27 kuruştan ekmek alacak.
- 1945- Yaklaşık 90 yıldan beri İstanbul Boğazı’nda vapurla yolcu taşımacılığı yapan “Şirketi Hayriye” adındaki kuruluş devlet tarafından satın alındı. 17 Ocak 1851 günü Osmanlı Devleti’nde yerli sermayeye dayalı olarak kurulan ilk anonim şirket olan Şirketi Hayriye ilk hattını Üsküdar’a açmış, bunu daha sonra Boğaz’ın çeşitli semtlerine yapılan seferler izlemişti.
- 1956 - Orta Doğu Teknik Üniversitesi kuruldu.
- 1959- Moskova 2 numaralı Ortaokul’da Nazım Hikmet şiirleri gecesi yapıldı.
- 1960- Nükleer silah taşıyan ilk denizaltı USS George Washington, Güney Carolina Charleston’da suya indirildi.
- 1962- İstanbul’da Levent/Akatlar Mahallesi’nde yaşayanlar “su ve elektrik verilmesi, okul yapılması” için “Taksim Gezisi”nde gösteri yaptı.
- 1965- Emekli Sandığı’nın başkentte 1959 yılından beri yaptırmakta olduğu 22 katlı gökdelen Ankara Oteli’nin Nisan ayında işletmeye açılacağı açıklandı. 80 milyon liraya malolan oteli bir İsviçre firması işletecek.
- 1967 - Kıbrıs'ta üç Türk köyüne saldırarak işgal eden Rum tedhişçiler, 28 Türk'ü öldürdü, 200'ün üzerinde Türk kayboldu. Olağanüstü toplanan Bakanlar Kurulu, Genelkurmay Başkanı ve Kuvvet Komutanları ile durumu değerlendirdi.
- 1968- İstanbul Valiliği: “Cadde, meydan ve duvarlara yazı yazan, tespit edilmiş yerler dışında afiş yapıştıranlara para ve hapis cezası için dava açılacak.”
- 1968- Komünizmle Mücadele Derneği İstanbul Şubesi üyesi bir grup, “solcu TRT”yi protesto için Harbiye Radyoevi önünde 3 radyoyu yaktı.
- 1968- Almanya ile Türk parası karşılığı 400 bin ton buğday ithali için anlaşmaya varıldı. Amerika “Yarısı döviz, yarısı Türk Lirası”, Kanada “Tümü dövizle ödenmek şartıyla” buğday verebileceğini bildirdi.
- 1968- İtalya’da çalışanlar genel greve gitti.
- 1969- 18 Ekim’de 30 gün süreyle ertelenen İstanbul Şehir Hatları’ndaki grev Bakanlar Kurulu’nca 60 gün daha ertelendi.
- 1969 - Washington, DC'de çeyrek milyon kişi Vietnam Savaşı'na karşı gösteri yaptı.
- 1971 - Intel şirketi, Dünyanın ilk ticari tek çipli mikroişlemcisi olan 4004'ü satışa sundu.
- 1973- Atina’da 3 bin öğrenci Politeknik Okulu’nu işgal etti. Öğrenciler yaptıkları radyo vericisi ile halkı faşist Cunta rejimine karşı dayanışmaya ve işçi sendikalarını genel greve çağırdı, çağrı ses getirdi.
- 1974- İstanbul Ömür Lokantası’nda Oleyis Sendikası’nın 12 Temmuz’da başlattığı grev sürüyor
- 1974- İstanbul Gislaved Fabrikası’nda DİSK/Lastik-İş’in 7 Ekim’de 870 işçiyle başlattığı grev sürüyor.
- 1977 - Türk atleti Veli Ballı, Pakistan'da yapılan Uluslararası Atletizm Yarışmaları'nda "Maraton" dalında birinci oldu.
- 1977- Bir süreden beri Ankara’da bulunan IMF heyeti anlaşma sağlanamadan Türkiye’den ayrıldı.
- 1979- Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi Başkanı Dr.Erdal Atabek, hekimlere yönetilen saldırılar sürerse tüm yurtta sağlık hizmetlerini durduracaklarını açıkladı. En son Gaziantep’te bir hekim silahlı saldırıda hayatını kaybetmişti.
- 1979 - Yunan şilebi Evrenia ile Haydarpaşa mendireği açıklarında çarpışan Rumen tankeri İndependenta'nın infilak etmesi sonucu 51 Rumen denizci öldü.
- 1981- Danışma Meclisi Başkanı Prof. Sadi Irmak “Bizim demokrasimiz kendimize mahsus olacak” dedi.
- 1982- Yayıncı-yazar Muzaffer Erdost, kardeşi İlhan Erdost’un Kasım 1980’de dövülerek öldürülmesine dair Hollanda TV’de 18 Ocak 1981’de yaptığı konuşma sebebiyle “devletin hariçteki itibarını zedelediği” iddiasıyla 5 yıldan az olmamak üzere hapis talebiyle yargılanmaya başlandı.
- 1983 - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ilan edildi.
- 1988 - Başbakan Turgut Özal, Türkiye'nin Filistin Devleti'ni tanıdığını açıkladı.
- 1989- Bir hafta içindeki 2 saldırıda 1 muhabiri öldürülüp 2’si yaralanan “Gazete” gazetesi için 3 büyük ilde gazeteciler yürüdü. Ankara’da Başbakanlık ve İçişleri Bakanlığı’na yürüyen gazeteciler bina girişlerinde polislerce tartaklandı.
- 1989- 1950’den bu yana 608 sinema filmi yasaklandı. Emniyet Genel Müdürlüğü’nün “Film Denetleme Kurullarınca Red Edilen Filmler Listesi”ne göre 1950 yılından bu yana yasaklanan 608, 1980’den sonraki 9 yılda yasaklanan 189 yapımdan 114’ünde Yılmaz Güney’in emeği var.
- 1989- TRT televizyonunda gösterilen Orhan Oğuz’un “Herşeye Rağmen” filminin kilise sahneleri dahil bazı sahneleri kesildi.
- 1990- Kazlıçeşme’de taşınmayan deri fabrikalarına İstanbul Anakent Belediyesi tarafından kapatma tebligatlarının gönderilmesine karşı Deri-İş üyesi işçiler gösteri yaptı. İşçiler, fabrikalara gönderilen tebligatların toplu sözleşmelerde aleyhlerine kullanılacağını söylüyor.
- 1991- Refah Partisi (RP), Milliyetçi Çalışma Partisi (MÇP) ve Islahatçı Demokrasi Partisi (IDP) arasında ülke-bölge barajlarını aşıp RP listesinden Meclis’e girmek için seçim öncesi kurulan ittifak dağıldı; MÇP eski lideri A.Türkeş ve 18 MÇP kökenli milletvekili RP’den ayrıldı.
- 1994- Yılmaz Güney Kültür ve Sanat Vakfı, Güney’in 10.ölüm yıldönümü dolayısıyla Küçük Sahne’de toplu gösterim sergiledi.
- 1995 - Türkiye millî futbol takımı, İsveç'le berabere kaldı. Böylece, ilk kez Avrupa Şampiyonası'na katılma hakkı kazanıldı.
- 1996- Derviş Zaim’in “Tabutta Rövaşata” filmi gösterime girdi.
- 1997- İstanbul Büyükşehir Belediyesi bütçesinde “Şehir Tiyatroları‘nın reklam harcamaları” faslından Milli Gazete, Yeni Şafak ve Akit gazetelerine verilen reklamların toplam içindeki payı 1996’da % 20 iken 1997’de % 49’a ulaştı.
- 1998- Ankara Birlik Tiyatrosu’nun Yılmaz Güney’in yaşam öyküsünü anlatan “Bir Güzel Çirkin Kral” adlı oyunu bu kez Manisa ve Sarıgöl’de yasaklandı.
- 1999- ABD Başkanı Clinton’ın ziyaretini protesto için Kızılay’a yürüyen İHD, KESK, Halkevleri, ÖDP, EMEP ve SİP’lilerden yaklaşık 100 kişi dövülerek gözaltına alındı.
- 2000 - Manisa'da 16 gence işkence iddiasıyla üçüncü kez yargılanan polislere 5 ila 10 yıl arasında ceza verildi. Polisler, ilk iki yargılamada beraat etmişlerdi.
- 2000- Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) kuruluşundan bu yana örgütlenemediği tek il olan Tunceli’de tabela astı.
- 2001- TBMM Adalet Komisyonu’nda ‘Türk Ceza Kanunu ile Hapishane ve Tevkifhanelerin İdaresi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’ kabul edildi. Tasarı, ölüm oruçlarına müdahaleyi ve ölüm orucuna teşvik edenleri engellemeyi öngörüyor. Cezaevine giren avukatlar da aranabilecek.
- 2001- Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli 3 Kasım’da MHP’ye geçen Kocaeli bağımsız milletvekili Meral Akşener’i “başdanışmanlığına” getirdi. Akşener 4 Temmuz 2001’de DYP’den istifa ederek FP’den kopan Erdoğan-Gül’ün oluşumuna katılmış, ancak AKP kurulmadan önce ayrılmıştı.
- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
- 2002- Çin Komünist Partisinin 16. Kongresi sonunda belirlenen Merkez Komite, yeni politbüro üyelerini seçti. 76 yaşındaki Jiang Zemin’in yerine 59 yaşındaki Hu Jintao genel sekreterliğe getirildi.
- 2003- İstanbul Galata’daki Neve Şalom Sinagogu ile Şişli’deki Beth İsrael Sinagogu’na sabah 09.30’da intihar saldırısı düzenlendi: 23 yurttaş yaşamını kaybetti. 300 kadar yaralı var. İntihar saldırısında kullanılan bombalar 300-400 kilogram ağırlığında.
- 2005- Şemdinli’de Umut Kitabevi’nin bombalanması ve iki kişinin ölümünü Yüksekova’da protesto etmek isteyen 3 bin kişi yürüyüşe geçince güvenlik güçleri biber gazı ve ateşli silahla müdahale etti; üç kişi öldü, yedisi polis 16 kişi yaralandı.
- 2006- Arap dünyasına seslenen El Cezire Televizyonu’nun 10. yılında İngilizce kanalı “Al-Jazeera English” 800 çalışanla yayına başladı.
- 2012- TBMM Genel Kurulu, ”muharrem iftarı” dolayısıyla ilk kez birleşime ara verdi. Meclis lokantalarında muharrem orucu tutanlar için etsiz ve soğansız yemekler menüye dahil edildi.
- 2013- Hollanda hükümeti, Suriye’den gelebilecek saldırılara karşı bu yılın başında NATO’nun isteği doğrultusunda Türkiye’ye gönderdiği Patriot füzelerinin görev süresinin uzatılmasına onay verdi.
- 2013- Erdoğan’ın “Kızlı-erkekli aynı evde kalınması aile yapımıza, değerlerimize ters, denetleyeceğiz” çıkışına karşı Anadolu Üniversitesi İletişim Fakültesi öğrencileri ”kızlı-erkekli” sabahladı. Öğrenci Kolektifleri de Mimar Sinan Üniversitesi ’nde müzik gruplarıyla etkinlikler düzenledi
- 2013- “Gavat”çı vali Coş’un Şubat’tan bu yana kendisini “Şuayip”e benzeten 89 kişiye dava açtığı ortaya çıktı.
- 2015- Türkiye’nin dönem başkanı olduğu G20’nin Liderler Zirvesi Antalya’da başladı.
- 2017- Leonardo da Vinci’nin Hazreti İsa’yı resmettiği “Salvator Mundi” tablosu, tarihin en yüksek fiyatı olan 450 milyon dolara satıldı.
- 2018- Prof. Dr. Doğan Kantarcı: ”Kanal İstanbul’dan çıkacak yaklaşık 3 milyar m3 hafriyatın bir kısmı da Karadeniz’e dökülecek. Bu toprak -3.Havaalanı’nın dökülen hafriyatında olduğu gibi- o iç denizin akıntısı ile Boğaz’a taşınacak, Boğaz bir lağım alanı olacak.”
- 1757 - Jacques-René Hébert, Fransız gazeteci ve siyasetçi (ö. 1794)
- 1778 - Giovanni Battista Belzoni, İtalyan Mısır bilimcisi ve kaşifi (ö. 1823)
- 1852 - Tevfik Paşa, Mısır Hidivi (ö. 1892)*
- 1862 - Gerhart Hauptmann, Alman yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1946)
- 1868 - Emil Racoviță, Rumen biolog, zoolog, mağara bilimci ve Antarktik kaşifi (ö. 1947)
- 1873 - Sara Josephine Baker, Amerikalı doktor (ö. 1945)
- 1887 - Georgia O'Keeffe, Amerikalı ressam (ö. 1986)*
- 1891 - Erwin Rommel, Alman general (ö. 1944)
- 1903 - Ercüment Behzat Lav, Türk şair (ö. 1984)
- 1905 - Mantovani, İtalyan asıllı besteci (ö. 1980)*
- 1907 - Claus von Stauffenberg, Alman subay (Hitler'e suikast teşebbüsünde bulunan) (idam) (ö. 1944)
- 1912 - Cemal Bingöl, Türk ressam ve resim öğretmeni (ö. 1993)
- 1922 - Francesco Rosi, İtalyan film yönetmeni (ö. 2015)*
- 1929 - Ed Asner, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 2021)
- 1930 - J. G. Ballard, İngiliz yazar (ö. 2009)
- 1931 - John Kerr, Amerikalı oyuncu (ö. 2013)
- 1932 - Petula Clark, İngiliz oyuncu ve şarkıcı*
- 1935 - Yıldırım Akbulut, Türk avukat ve Türkiye'nin 20. Başbakanı (ö. 2021)*
- 1936 - Wolf Biermann, Doğu Alman muhalifi sosyalist şair ve şarkıcı
- 1939 - Yaphet Kotto, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 2021)
- 1940 - Roberto Cavalli, İtalyan moda tasarımcısı
- 1942 - Yavuz Donat, Türk gazeteci
- 1942 - Daniel Barenboim, Arjantin asıllı İsrailli orkestra şefi ve piyanist
- 1944 - Deniz Türkali, Türk oyuncu ve şarkıcı*
- 1944 - Ümit Tokcan, Türk müzisyen
- 1944 - Sinan Cemgil, Türk devrimci ve THKO örgütünün kurucularından (ö. 1971)*
- 1945 - Ferdi Tayfur, Türk şarkıcı, besteci, yazar ve oyuncu
- 1947 - İsmail Düvenci, Türk oyuncu
- 1949 - Suat Geyik, Türk sinema oyuncusu (ö. 2015)
- 1951 - Beverly D'Angelo, Amerikalı aktris*
- 1951 - Ruhat Mengi, Türk gazeteci ve yazar*
- 1954 - Aleksander Kwaśniewski, Polonyalı siyasetçi ve gazeteci
- 1954 - Uli Stielike, Alman futbolcu ve antrenör*
- 1956 - Hüseyin Avni Karslıoğlu, Türk diplomat
- 1961 - Metin Kaçan, Türk yazar ve senarist (ö. 2013)
- 1967 - François Ozon, Fransız sinema yönetmeni
- 1973 - Fernanda Serrano, Portekizli model ve oyuncu
- 1973 - Nalan Tokyürek, Türk şarkıcı, söz yazarı ve besteci
- 1976 - Virginie Ledoyen, Fransız oyuncu*
- 1976 - Nadide Sultan, Türk şarkıcı
- 1984 - Asia Kate Dillon, Amerikalı aktör*
- 1985 - Lily Aldridge, Amerikalı manken
- 1993 - Paulo Dybala, Arjantinli futbolcu*
ÖLÜMLER:
- 1280 - Albertus Magnus, Alman düşünür (d. yaklaşık 1193)
- 1630 - Johannes Kepler, Alman astronom ve matematikçi (d. 1571)*
- 1787 - Christoph Willibald Gluck, Alman besteci (d. 1714)*
- 1832 - Jean-Baptiste Say, Fransız iktisatçı (d. 1767)*
- 1916 - Henryk Sienkiewicz, Polonyalı romancı ("Quo Vadis" in yazarı) ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1846)*
- 1917 - Émile Durkheim, Fransız sosyolog (d. 1858)*
- 1946- Nazi Almanyası’nın önemli politikacılarından Hermann Göring öldü.
- 1949 - Nathuram Godse, Mahatma Gandhi suikastını gerçekleştiren Hindu radikali (d. 1910)
- 1954 - Lionel Barrymore, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1878)
- 1958 - Tyrone Power, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1914)*
- 1971 - Rudolf Abel, Sovyet istihbarat subayı (d. 1903)
- 1976 - Jean Gabin, Fransız sinema oyuncusu (d. 1904)*
- 1980 - Sedat Veyis Örnek, Türk halk bilimci, etnolog ve dinler tarihi araştırmacısı (d. 1927)
- 1982 - Vinoba Bhave, Hindistan toplumsal reformcusu (d. 1895)*
- 2013 - Glafkos Kliridis, Kıbrıs Cumhuriyeti siyasetçisi (d. 1919)
- 2015 - Moira Orfei, İtalyan gösteri sanatçısı ve aktris (d. 1931)*
- 2016 - Lisa Lynn Masters, Amerikalı oyuncu ve manken (d. 1964)*
- 2016 - Paul Rosche, Alman mühendis (d. 1934)*
- 2017 - Keith Barron, İngiliz oyuncu (d. 1934)
- 2017 - Frans Krajcberg, Polonya kökenli Brezilyalı ressam, heykeltıraş, gravür ve fotoğraf sanatçısı (d. 1921)*
- 2018 - Mike Noble, İngiliz çizgi roman sanatçısı ve çizer (d. 1930)*
- 2020 - Ray Clemence, İngiliz kaleci (d. 1948)*
(düzenleyen: mstfkrc)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder