BELLEK -20 ARALIK-

 

OLAYLAR:

• 1522 - Rodos'un Fethi: Kanuni Sultan Süleyman, Rodos Şövalyeleri'nin teslimiyetini kabul etti ve adayı boşaltmalarına izin verdi. Şövalyeler daha sonra Malta'ya yerleşti.
• 1881- Osmanlı Devleti ile Galata bankerleri arasında Muharrem Kararnamesi (Tevhid-i Düyun Kararnamesi) imzalandı.
• 1917- Sovyet kabinesi Sovnarkom, gizli bir kararnameyle ÇEKA’yı (Tüm Rusya Karşı Devrim ve Sabotajla Mücadele Olağanüstü Komisyonu) kurdu.
• 1924 - Almanya'da tutuklu bulunan NSDAP lideri Adolf Hitler, şartlı olarak salıverildi.
• 
  
• 
  1924 - Kırkkilise'nin adı Kırklareli olarak değiştirildi.
• 1938 - İlk elektronik televizyon sisteminin patenti alındı.
• 1939 - Türkiye'nin Paris'teki Uluslararası Şarap Kurulu'na katılmasına ilişkin yasa çıktı.
• 1942 - Erbaa-Niksar'da 7.0 büyüklüğünde deprem.
• 1945 - İstanbul Basın Birliği Başkanlığına, Sedat Simavi getirildi.
• 1945 - Kürtaj yaptıkları iddiasıyla yargılanan bir ebe, 6 yıl hapse mahkûm oldu.
• 1947 - Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün yatlarının ödeneği bütçeden çıkarıldı.
• 1951 - Arco'da (Idaho, ABD) EBR1 nükleer reaktörü, ilk elektrik üretimini gerçekleştirdi.
• 1955 - 1954 seçimlerinden sonra DP'den ayrılan bazı milletvekilleri Hürriyet Partisi'ni kurdu.
• 
  
• 
  1961- Yön dergisinin ilk sayısı çıktı. Haftalık “Yön” dergisi, “Yön Manifestosu” olarak da adlandırılan 531 aydının ortak bildirisiyle ve 20 bin tirajla yayın hayatına başladı. Doğan Avcıoğlu’nun imtiyaz sahibi ve yazı işleri müdürü olduğu Yön, 30 Haziran 1967’de yayın hayatına son verdi.
• Yön, Ankara'da 20 Aralık 1961'de yayına başlayan ve 27 Mayıs Darbesi sonrası sol muhalif hareketin sözcülüğünü yapan eski haftalık dergi. İmtiyaz sahibi ve yazı işleri müdürü Doğan Avcıoğlu'ydu (1926-1983); Kurucuları arasında Mümtaz Soysal, Cemal Reşit Eyüboğlu vardı. Dergi, 24 sayfa büyük boy halinde 222 sayı çıktı, 30 Haziran 1967'de son sayısı yayımlandı. Yön’ün ilk sayısı 20.000 nüsha basıldı ve tamamı ilk gün satıldı. İkinci sayısı 50.000 nüsha basıldı. Kapanmadan önceki tirajının 15.000 olduğu tahmin ediliyor.Yön dergisinin ilk sayısında 531 kişinin imzası bulunan ünlü "Aydınların Ortak Bildirisi" yayımlandı. Bildirideki imza sayısı sonradan 1042'ye yükseldi. "Yön manifestosu" olarak da bilinen batılılaşmak, kalkınmak ve aydınlanmak taleplerini içeren bildiriye imza atanlar arasında Doğan Avcıoğlu (Derginin imtiyaz sahibi ve sorumlu yazı işleri müdürü), İlhan Selçuk, İlhami Soysal, Mümtaz Soysal, Niyazi Berkes, Şevket Süreyya Aydemir, Sadun Aren, İdris Küçükömer, Fethi Naci, Çetin Altan, Selahattin Hilav, Sami Şekeroğlu, Mete Akyol, Korkut Boratav, Altan Öymen gibi isimler vardı. Kadro Dergisi ve Kadrocular'ın devamı niteliğindeydiler. İlk sayısındaki bildiriyle siyasal ve entelektüel hayatta etkili bir yer edinen Yön dergisi, Kemalizmin "Halkçılık" ve "Devletçilik" ilkeleri doğrultusunda kapitalist olmayan bir kalkınmayı öne çıkaran bir kalkınma felsefesinin oluşturulması için radikal soldan devletçi aydınlara kadar geniş tabanlı bir uzlaşma zemini arayan bir kurucu fikir platformuydu. Dergi, demokrasi anlayışını, "Halkın dışında kurtarıcılar beklemenin yanlış ve zararlı bir tutum olduğuna inanıyoruz" diye açıklıyordu. Haftalık olarak yayınlanan ve her sayısında özel bir konuya ve bu konuyla ilgili pek çok yoruma yer veren Yön dergisi gündemi tayin ediyordu. Dergide ekonomi, toplum, politika, çalışma yaşamı, kültür ve sanat konulu eleştirel değerlendirmeler yapılıyordu. Doğan Avcıoğlu 194 yazı, İlhan Selçuk 129 yazı ve Fethi Naci 78 yazı ile derginin en üretken yazarlarıydılar. Yön dergisi, daha iyi sosyal ve ekonomik şartların yerleşmesi için yön belirleyici bazı kavramların öncüsü olarak Türkiye’nin siyasi tarihinde ayrıcalıklı bir yere sahipti. Yön’ün 20 Kasım 1964 tarihli 86. sayısında, ilk kez bir Türk aydınının, Gazeteci-Yazar İlhami Sosyal'ın Moskova’da Nazım Hikmet‘in mezarının başında fotoğrafı yayımlanır, fotoğrafa eşlik eden “Bir Türk şairinin ölümü” başlıklı yazısı, tıpkı Doğan Avcıoğlu'nun birinci sayıya yazdığı başyazıyı "Türkiye'nin kurtuluşu sosyalizmle olur" sözüyle bitirmesi gibi bir dönüm noktasıydı Yön dergisi kuruluş amacına uygun bir şekilde tabuları yıkıyordu. İçeriği ve etkisi nedeniyle dergi siyasal baskılara uğradı ve hakkında çok sayıda dava açıldı. Yayın hayatına başladıktan bir yıl sonra sağcı gençlerin dergiye yönelik protestosu arttı. 6 Ocak 1963'te Taksim Anıtı önünde sağcı gençler dergi aleyhine gösteri yaptılar. 8 Haziran 1963'te Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı Yön dergisini kapattı. 1964'te yeniden çıkmaya başlayan dergi, yayımına son verdiği 30 Haziran 1967'ye kadar 222 sayı çıktı. Son sayısında haftalık yayına son verildiği ve bundan böyle günlük yayınlanacağı ilan edildi, ancak tekrar yayınlanmadı. Kapanış nedeni okur sayısının azalmasına ve sol hareketin bölünmesine bağlandı.Yön dergisi, özellikle askeri-bürokratik elit ve üniversite gençliğiyle entelektüel kesim üzerinde etkili olmuştur. Gençler dergiyi otobüslerde taşır, halka açık yerlerde okumayı tercih eder ya da konuşmalarında dergideki yazılara atıfta bulunurlardı. İçeriği ve tayin ettiği "yön" ile Yön dergisi, sola bir ses ve bir ortam vermek suretiyle Türkiye’nin daha açık bir topluma dönüşmesine giden yolda katkıda bulundu. Kadro dergisi deneyi gibi Yön dergisi de içinden "Yön Hareketi" olarak adlandırılan aydın hareketini doğurdu. Yön Hareketi, Sola ve sol partilere,  CHP ve TİP'e yakındı. Hareket bürokrat aydınların, asker ve sivil karışımından oluşuyordu. İlhan Selçuk kapandığı gün dergiyi "yeni kavramları topluma sokmuş ve fazlasıyla eskimiş tabuların itibarını yok eden geçmişe ait bir yaratık" olarak tarif etmiştir.Doğan Avcıoğlu, Yön'den sonra 21 Ekim 1969'da Devrim dergisini çıkardı.
• 1963 - Berlin Duvarı, ilk defa Batı Berlinlilere, Doğu'da kalan akrabalarını bir günlüğüne ziyaret edebilmeleri için açıldı.
• 1964 - İstanbul Ali Sami Yen Stadyumu'nun açılışı, faciaya sahne oldu. Türkiye-Bulgaristan millî maçının başlamasından önce, izdiham sonucu açık tribünlerden birinin demir parmaklıkları parçalandı: 83 kişi yaralandı.
• 1969- Yıldız Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi öğrencisi Battal Mehetoğlu’nu öldürmekten sanık biri polis 7 kişi tutuklandı. Sanıkların, MTTB’de toplandıktan sonra Yıldız Camii’ne giderek sabah namaz kıldıkları ve ardından devrimci öğrencilerin nöbet tuttuğu Yıldız Üniversitesi’ne gittikleri öğrenildi. Polis sabaha karşı devrimci öğrencilerin işgalindeki Yıldız DMMA ve yurtları ile dincilerin hakimiyetinde olan MTTB’de eş zamanlı arama yaptı. Polis, hem Yıldız’da hem de MTTB’deki aramalarda silah ve molotof kokteyl bulunduğunu bildirdi, Akademi kapatıldı. Yıldız DMMA’daki aramadan sonra yapılan ikinci aramada bir dürbünlü tüfek bulunduğu ve tüfeğin Deniz Gezmiş’e ait olduğu iddiasıyla, Deniz Gezmiş Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı (TMGT) binasında gözaltına alındı.
• 1969- “Süresiz boykot” kararı alan Devlet Sekreterlik Okulu’nun 37 kız öğrencisi devrimci öğrencilere saldırıları ve 6.Filo’yu protesto için Sultanahmet’ten Beyazıt’a yürüdü. İzmir’de de gençler 6.Filo’ya karşı Cumhuriyet Meydanı’nda protesto mitingi düzenledi. Ankara’da Sosyal Demokrasi Dernekleri Federasyonu tarafından düzenlenen “Tam Bağımsız Türkiye” mitingine katılan üniversite öğrencileri de AP iktidarını ve ABD’yi protesto etti.
• 1970 - Kapıcılar, Sosyal Sigorta kapsamına alınmak için yürüyüş yaptılar.
• 1970 - Polonya'da işçilerin üzerine ateş açıldı. İşçiler yiyecek fiyatlarının artmasını protesto ediyorlardı. Olayın ardından Komünist Parti lideri Władysław Gomułka istifa etti, yerine Edward Gierek geçti.
• 1971 - Pakistan'da Yahya Han istifa etti, yerine Zülfikar Ali Butto Devlet Başkanı oldu.
• 1971 - Stanley Kubrick'in, Otomatik Portakal filmi gösterime girdi.
• 1972 - Gazeteci Turhan Dilligil, 21 ay 5 gün hapse mahkûm oldu.
• 1973 - İspanya Başbakanı Amiral Luis Carrero Blanco otomobilinde öldürüldü. Suikastı, kısa adı ETA olan Bask Yurdu ve Özgürlüğü örgütü üstlendi.
• 
  1974- Yıldız DMMA öğrencisi Şahin Aydın’ın ülkücülerce bıçaklanarak öldürülmesini protesto için İTÜ, İÜ ve Yıldız’da derslere girilmedi. Polis, yürüyüşe geçen İTÜ ve Yıldız öğrencilerinin İstanbul Üniversitesi’ne ulaşmasına engel olmak için Galata ve Unkapanı köprülerini trafiğe kapattı. İstanbulş Toptaşı Cezaevi’ndeki sol tutuklu ve hükümlüler, Şahin Aydın’ın öldürülmesini protesto için ölüm orucuna başladıklarını açıkladı
• 
  1975- Atatürk Lisesi’nde 06 Aralık’taki çatışma sırasında ülkücülerce pencereden atılarak öldürülen Kazım Göktaş’la ilgili bildiri dağıtan Malatya Devrimci Yüksek Öğretim Derneği’nin 3 yöneticisi “bölücülük ve ırkçılık yaptıkları” gerekçesiyle tutuklandı.
• Kazım GÖKTAŞ Olayı: Adıyaman'a bağlı Gökçay (Garikan) köyünün, Kürtçe adı Nalehevre olan mezrasında 1956 yılında doğdu. İlkokulu, Malatya-Yeşilyurt Kuşdoğan köyünde okudu. Ağabeyi, DSİ'de işe başlayınca; Kazım da, Ortaokulu Malatya'da okur. Devrimci arkadaşlar edinir. Ortaokul sonrası solcu öğrencilerin azınlıkta olduğu Atatürk Lisesine kayıt yaptırır. Arkadaş çevresi genişler.1975 yılı Aralık ayı başlarında sınıfta Din dersi öğretmeni tahtaya bir şeyler yazarken arka sıralardan köpek sesi taklidi gelir. Öğretmen, kimin yaptığını sorar. Sınıftan cevap gelmeyince, tüm sınıfa küfür ederek hakarette bulunur. Kazım, ayağa kalkarak tüm sınıfa hakaret edemeyeceğini söyler. Öğretmen, bu tepki üzerine "sen görürsün" diyerek sınıfı terk eder. Daha sonraki günlerde dışarıdan gelen bazı kişiler Kazım'ı sorar ve giderler. Bu durumdan tedirgin olan Kazım 5 Aralık günü okula silahını da alarak gider. Durumun farkına varan müdür, Kazım'a silahını odaya bırakmasını söyler. Kazım silahını bırakarak sınıfına döner. İlk dersten sonra dışarıdan gelen 10-15 kişilik şalvarlı bir grup okula gelip, Kazım'ın sınıfına girerler. Öğrenciler, kaçarak tuvaletlere sığınırlar. Bunlar yaşanırken ortalıkta hiç bir öğretmen bulunmaz. Saldırganlar, Kazım'ı yakalayıp kafasını kalorifer peteklerine vururlar. Kurtulmayı başarır. Müdürün odasına koşar. Ama, oda kilitlidir. Müdür, odada olduğu halde kapıyı açmaz. Bir anda tek başına kalır. Can havli ile 4 kata kaçar. Aldığı darbeler sonucu sersemler ve bayılır. Şalvarlı faşistler, baygın Kazım'ı 4. katın  penceresinden atarlar. Arkadaşları, hastaneye kaldırır. Olay kısa zamanda tüm Malatya'da duyulur. Bütün sol gruplar, hastane önünde birikirler. On bini bulan kalabalık valiliğin emri ile ablukaya alınır. Valilik dağılma olmazsa cenazenin verilmeyeceğini söyler. Kalabalık bu tehdide sloganlarla karşılık verir. Ertesi gün kalabalık otuz bin kişi olur. Anlaşılan yerde cenaze teslim alınır. Sloganlar ve saygı duruşunun ardından Köy mezarlığında toprağa verilir.
• 1976- İzmir/Hatay Nokta durağında ülkücülerin sopalarla saldırdığı arkadaşı S.Ersun için müdahale eden Ege Üniversitesi Fen Fakültesi öğrencisi Tamer Benial bıçaklanarak ağır yaralandı, hastanede hayatını kaybetti.
• 1977- Kayserispor’un Galatasaray’dan transfer ettiği futbolcu Metin Kurt ikinci kez süresiz kadro dışı kaldı. Kurt’un Kayseri’de yayınlanan bir yerel gazetede Kayserispor Yönetim Kurulu aleyhine demeçler verdiği ve sürekli yazı yazdığı ileri sürüldü.
• 1977- Öğretmensiz geçen dersleri protesto eden İstanbul Kavacık Ortaokulu öğrenci ve velileri, İl Milli Eğitim Müdürlüğü önünde gösteri yaptı.
• 1978- Maraş’ta Alevilerin yaşadığı Yörükselim Mahallesi’nde bir kıraathaneye bomba atıldı. Kıraathane dışında patlayan bombanın tesiriyle “Gıjgın Dede” olarak bilinen Alevi dedesi hayatını kaybetti.
• 1984 - Kuzey Kıbrıs'ta Polis Örgütü kuruldu.
• 1985 - Türkiye'de ilk kez bir kadın, bir batında 8 çocuk doğurdu; 5'i erkek, 3'ü kız olan sekizlerden 7'si bir gün, 1'i dört gün yaşayabildi.
• 
  
• 
  1987 - Dona Paz adlı Filipinli yolcu gemisi, Mindoro Adası açıklarında Vector tankeri ile çarpıştı; iki patlama meydana geldi ve 3 binden fazla kişi öldü.
• 1989 - Panama’nın askeri diktatörü Manuel Noriega, Amerikan Birliklerince iktidardan düşürüldü.
• 1990-Türkiye’de yaklaşık 60 bin belediye memurunu kapsayacak Tüm Belediye Memurları Sendikası (Tüm-Bel-Sen) için kurucu 5 bin üyenin imzasını taşıyan başvuru İstanbul Valiliği’ne verildi ve sendika resmen kurulmuş oldu. Kuruluş dilekçesi çeşitli büyük kentlerden İstanbul’a gelen 500 memur tarafından valiliğe teslim edildi.
• 1994- Kamu Çalışanları Platformu’nun “Maaşlarda iyileştirme” için düzenlediği memur eylemi tüm yurtta yapıldı. İstanbul’da yaşam felç oldu. Boğaz Köprüsünde sadece iki turnikenin çalışması nedeniyle araç kuyruğu kilometrelerce uzarken, vapur ve banliyö seferleri “yavaşladı”. Elektrik ve telefon arızaları giderilmedi, hastanelerde acil dışında hizmetler durdu. Okullarda öğretmenler derslere girmedi. Eylemle ilgili olarak hükümet sözcüsü Yıldırım Aktuna “Ne yaparlarsa yapsınlar, 1996’dan önce iyileştirme mümkün değil” dedi.
• 1995 - NATO kuvvetleri, Bosna'da görev yapmaya başladı.
• 1995 - Bir Amerikan yolcu uçağı, Cali'nin (Kolombiya) 50 km kuzeyinde dağa çarptı: 160 kişi öldü.
• 1996 - NeXT, Apple Computer ile birleşti ve böylece Mac OS X'in doğumuna giden yol açıldı.
• 1999 - NASA, Güneşin enerji radyasyonunu araştırma amacıyla ACRIMSat uydusunu uzaya  gönderdi.
• 2001- Ekonomik krizi aşmak için dört yılda sekiz IMF planı uygulayan Arjantin’de Ekonomi Bakanı Domingo Cavallo’yla birlikte tüm hükümet istifa etti. IMF’den acil kredi alamayan Arjantin’de gösteri ve yağmalamalara karşı, Devlet Başkanı Fernando De La Rua bir aylık sıkıyönetim ilan etti. 20 kentte 10 binlerce Arjantinli mağazaları yağmalamaya devam ediyor.
• -------------------------------------------------------------
• 2002- Almanya’da “Kızıl Ordu Fraksiyonu” adlı silahlı sol örgütün kurucularından Ulrike Meinhof’un beyninin külleri mezarının yanına törenle gömüldü. 1976’da kuşkulu intiharının ardından Meinhof’un beyninin Magdeburg Üniversitesi’nde tutulduğu ortaya çıkmış, kızlarının şikayeti üzerine gömülmesine karar verilmişti.
• 2002 - Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, AB ve BM'den oluşan Ortadoğu Dörtler grubu,  İsrail ve Filistin arasında acil ateşkes ilan edilmesi çağrısında bulundu.
• 2002- F tipi cezaevlerine karşı 20 Ekim 2000’de başlatılan ölüm orucu eyleminde DHKP-C davasıdan tutuklu Berkan Abatay yaşamını kaybetti.
• 2003- Pakistan Temyiz Mahkemesi, yetişkin Müslüman kadınların istedikleri kişiyle özgür iradeleriyle evlenebileceklerini açıkladı. Pakistan’da insan hakları savunucuları bu karar için altı yıldır mücadele vermekteydi. Babanın veya bir erkek kardeşin izin vermediği evlilik geçersiz sayılıyordu.
• 2005- New York’ta 25 yıldır ilk kez, 33 bin 700 taşıma işçisi, bağlı oldukları Ulaşım İşçileri Sendikası’nın çağrısıyla greve gitti. Emeklilik yaşının 55’ten 62’ye çıkarılması, sağlık sigortası ücretinin yüzde 1’inin maaşlardan kesilmesi ve yıllık ücret artışının yüzde 3’te kalmasına karşı greve gidildi.
• 2005- Bolivya’nın yeni devlet başkanı Evo Morales: “Dünyada bildiğim tek terörist Bush, ABD’nin Irak’ı işgali bir devlet terörüdür.”
• 2006- Mersin Üniversitesi’nde ülkücü saldırılarına karşı bahçede protesto yürüyüşü yapan solcu öğrenciler, ülkücülerin üs olarak kullandığı Meslek Yüksek Okulu’na girmek isteyince polis gaz bombası ve copla saldırdı, çatışmanın ardından yaklaşık 70 öğrenci gözaltına alındı.
• 2006- N.Chomsky ve E.S.Herman’ın yazdığı “Rıza’nın İmalatı” adlı kitabın yayıncısı, iki editörü ve çevirmeni beraat etti.
• 2008- Taksim’de toplanan anarşistler “Bütün devletler katildir, affetmeyeceğiz, unutmayacağız” pankartı açtı.
• 2009- TEKEL işçilerinin özlük haklarıyla birlikte kamu işletmelerine nakil hakkı için Ankara’da başlattıkları eylem 6. gününde.
• 2009- Alevi-Bektaşi Federasyonu üyeleri, Şeyh Bedreddin’i idamının 589. yıldönümünde İstanbul’da 2.Mahmut Türbesi haziresindeki kabri başında andı.
• 2011- “KCK operasyonları” kapsamında AFP, DİHA, ETHA, Özgür Halk, Demokratik Modernite, Birgün ve Vatan’dan 50’den fazla gazeteci, matbaa ve dağıtım çalışanı gözaltına alındı. Gazetecilerin KCK operasyonlarında gözaltına alınmasına karşı gazeteciler ve kitle örgütleri Taksim’den Galatasaray’a yürüdü
• 
  2011- Serkan Acar’ın “Aşk ve Devrim” filmi gösterime girdi.
• 2012- KESK “Emek ve Demokrasi Güçleri” adına 2013 yılı bütçesini ülke genelinde protesto etti.
• 
  
• 
  2013- Yolsuzluk ve rüşvet operasyonu kapsamında gözaltına alınan işadamı Ali Ağaoğlu serbest bırakıldı. Savcı, Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan’ın oğlu Kaan Çağlayan, Muammer Güler’in oğlu Barış Güler, Bakan Bayraktar’ın oğlu Abdullah Bayraktar ile Reza Zarrab’ı tutuklanmaları talebiyle mahkemeye sevk etti. SDP’liler Çağlayan Adliyesi önünde “Hırsızı bulduk” eylemi yaptı.
• 2013- 07 Ekim 2007’de 17 yaşındayken “Yürüyüş” dergisini dağıtırken polisçe sırtından vurulup felç kalan Ferhat Gerçek’e 3.5 yıl, olaya karışan 7 polise ise 2 yıl 6’şar ay ceza verildi.
• 2013- DİSK/Bank-Sen üyeleri, HSBC’den 170 güvenlik elemanının çıkarılmasını İstanbul HSBC Genel Müdürlüğü önünde protesto etti.
• 2016- Asya ile Avrupa’yı deniz tabanının altından karayoluyla birbirine bağlayan Avrasya Tüneli açıldı.
• 2016 - Tultepec, Meksika'daki San Pablito pazarında gerçekleşen havai fişek patlamasında 42 kişi öldü.

DOĞUMLAR:

• 1840 - Kazimierz Alchimowicz, Polonyalı romantik ressam (ö. 1916)
• 1873 - Mehmet Âkif Ersoy, Türk şair, yazar ve düşünür (ö. 1936)
• 1898 - Irene Dunne, Amerikalı oyuncu (ö. 1990)
• 1899 - Şerif İçli, Türk bestekâr ve ud sanatçısı (ö. 1956)
• 1915 - Aziz Nesin, Türk yazar ve şair (ö. 1995)
• 1917– Şair Cahit Külebi doğdu.
• 1917 - Audrey Totter, Amerikalı oyuncu (ö. 2013)
• 1921 - George Roy Hill, Amerikalı yönetmen (ö. 2002)
• 
  
• 
  1932 - John Hillerman, Amerikalı oyuncu (ö. 2017)
• 1939 - Kathryn Joosten, Amerikalı oyuncu (ö. 2012)
• 1948 - Onno Tunç, Ermeni asıllı Türk müzisyen ve besteci (ö. 1996)
• 1948 - Alan Parsons, İngiliz ses mühendisi, müzisyen ve plak yapımcısı
• 1952 - Jenny Agutter, İngiliz sinema ve TV oyuncusu
• 1956 - Blanche Baker, Amerikalı aktris ve film yapımcısı
• 1957 - Anna Vissi, Yunan şarkıcı
• 1966 - Ahmet Yenilmez, Türk tiyatrocu, aktör, şair ve yazar
• 
  
• 
  1968 - Fatih Mehmet Maçoğlu, Türk laborant ve siyasetçi

• Fatih Mehmet Maçoğlu (d. 20 Aralık 1968; Ovacık, Tunceli)  Kürt asıllı, Türk laborant ve Tunceli Belediye Başkanı. 2014 Türkiye yerel seçimlerinde Türkiye Komünist Partisi'nden aday olarak Ovacık belediye başkanı seçilen Maçoğlu Türkiye'nin ilk TKP'li belediye başkanıdır. Maçoğlu, Türkiye Komünist Partisi (TKP) ile Demokratik Haklar Federasyonu'nun (DHF) seçimdeki ortak adayı idi. Ovacık, Tunceli'ye bağlı Çemberlitaş köyü'nde  Alevi Zaza bir ailede doğdu. ilköğrenimini Ovacık YİBO'da, orta öğrenimini Bingöl Sağlık Meslek Lisesinde tamamladı. Meslek yaşamına 1989 'da Konya'nın Bozkır ilçesinde sağlık memuru olarak başladı. 1992 ile 2007 yılları arasında Tunceli'nin Pertek ilçesinde görev yaptı. 2006 yılında Çilimli ilçesine atandı fakat bu karar uygulanamadı. 2007 yılından bu yana Tunceli Devlet Hastanesini Acil Servis bölümünde Sağlık Memuru olarak çalışmaktaydı. Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası üyesi olan Maçoğlu evli 2 çocuk babasıdır.2014 Yerel Seçimleri için kamu görevinden istifa ederek Tunceli'nin Ovacık ilçesinden belediye başkan adayı olmuş ve kazanmıştır. Rakibi bir önceki belediye başkanı Mustafa Sarıgül (BDP) 2009 yılında gerçekleşen yerel seçimlerde Ovacık Belediye Başkanı olmak için Cumhuriyet Halk Partisi'nden seçimleri kazanmış ancak Cumhuriyet Halk Partisi'nin 2013 yılı Temmuz ayında çözüm süreci ve anayasa yapım sürecindeki tutumunu protesto etmek için istifa ederek Barış ve Demokrasi Partisi'ne geçmiştir. 2014 Türkiye yerel seçimlerinde ise Fatih Mehmet Maçoğlu, Türkiye Komünist Partisi'nden aday olmuş ve %36,1 oy alarak Türkiye Komünist Partisi'nden belediye başkanlığı kazanan ilk kişi olmuştur. Maçoğlu devlet hazinesine ait 650 dönüm araziye nohut, kuru fasulye ve patates ektirmiş, yaptığı açıklamada ise elde edilen gelirle ilçedeki yoksul ailelere yardım ettiklerini ve 78 öğrenciye aylık 200 lira burs sağladıklarını söylemiştir.31 Mart 2019 yerel seçimlerinde Komünist Başkan lakabıyla tanınan Ovacık Belediye Başkanı ve TKP adayı Fatih Mehmet Maçoğlu Tunceli'nin yeni Belediye Başkanı seçildi. Fatih Mehmet Maçoğlu Türkiye'nin ilk TKPli İl Belediye Başkanı oldu.Fatih Mehmet Maçoğlu , Tunceli Belediye Başkanlığını sürdürdüğü sırada 22 Haziran 2020 günü hastanede yapılan koronavirüs testi sonucunda kendisi ve kızına koronavirüs tanısı konmuştur. Bir süre sonra COVİD-19'u yenmiştir

• 1977 - Kerem Kabadayı, Türk yazar, baterist ve Mor ve Ötesi adlı Türk rock grubunun kurucu üyesi
• 1980 - Ashley Cole, İngiliz futbolcu
• 1998 - Kylian Mbappé, Fransız futbolcu

ÖLÜMLER:

• 1552 - Katharina von Bora, Reform hareketinin önderi Martin Luther'in eşi (d. 1499)
• 1590 - Ambroise Paré, Fransız hekim ("Modern cerrahinin babası" olarak anılan) (d. 1510)
• 1937 - Erich Ludendorff, Alman general (d. 1865)
• 
  1939 - Hans Langsdorff, Alman deniz subayı (d. 1894)
• 1944 - Merna Kennedy, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1908)
• 
  1956 - Paul Bonatz, Alman mimar (d. 1877)
• 
  
  
• 1966 - Albert Göring, Alman iş insanı (d. 1895)
• Albert Günther Göring (9 Mart 1895 - 20 Aralık 1966)  
• Alman mühendis, iş adamı ve Hermann Göring'in (Alman Luftwaffe başkanı ve Nazi Partisi'nin önde gelen üyelerinden ) küçük erkek kardeşiydi . Albert, erkek kardeşinin aksine Nazizm'e karşıydı ve Yahudilere ve Nazi Almanya'sında  zulüm gören diğerlerine yardım etti .  Savaş sonrası Almanya'sında soyadı nedeniyle dışlandı ve kamuoyu tarafından tanınmadan öldü ve ölümünden on yıllar sonrasına kadar insani yardım çabalarından çok az ilgi gördü.
• 1968 - John Steinbeck, Amerikalı yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü, Pulitzer Ödülü sahibi (d. 1902)
• 1982 - Arthur Rubinstein, Polonya doğumlu Amerikalı piyano virtüözü (d. 1887)
• 
  1989 - Laika Karabey, Türk besteci ve tanburi (d. 1909)

• Laika Karabey, 19 Aralık 1989’da İstanbul’da vefat etti. Tamburi ve Türk müziği teorisyeni ilk kadın müzikçi. Geleneksel Türk müziği bestecisi, tanbur sanatçısı, yorumcu ve müzik eğitimcisi…29 Eylül 1908’de, asker olan babasının miralay olarak görev yaptığı Suudi Arabistan Asir şehrinde doğdu. Altı yaşında ailesiyle birlikte İstanbul’a döndü. Üsküdar Kız Lisesi mezunudur. Sanat hayatına muhtelif okullarda müzik dersleri vererek başlayan sanatçı, 1950 yılında İstanbul Radyosu’na girmiştir. İstanbul Belediye Konservatuvarı’nda nazariyat dersleri de verdi.Laika Karabey, mûsikiye çok erken yaşlarda tanbur çalarak başladı. Tanbur hocası “Şark Mûsiki Cemiyeti”nin öğretmenlerinden, Tanburi Cemil Bey’in yeğeni Hikmet Bey’dir. Rauf Yekta Bey, Rahmi Bey ve Leon Hanciyan’dan çeşitli eserler, Ahmed Irsoy’dan usûllerimizi meşk etti. Eski tanbur icrasının esaslarını Suphi Ezgi’den öğrendi. Sadeddin Arel’den edebiyat, nazariyat, Farsça ve armoni dersleri aldı. Laika Karabey, Amerikan Kız Koleji ile bazı azınlık okullarında, Saint Michel’de mûsiki, edebiyat ve genel kültür dersleri verdi. İstanbul Belediye Konsevatuarı’nda nazariyat derslerine girerdi. Aynı kuruluşun icra heyetinde, İstanbul Radyosu’nda yıllarca Tanbur çaldı; 1948 yılında icrâ heyetinden istifa etti. Laika Karabey, “İleri Türk Mûsikisi Konservatuarı”nın kuruluşundan sonra nazariyat, armoni, tanbur öğretmenliği yaptı. Radyoda konserler yönetti. 1948 yılında hayata başlayan “Mûsiki Mecmuası”nda uzun yıllar yazarlık süresince Türk Mûsikisi’nin savunuculuğunu yaptı. Değerli inceleme ve araştırma yazıları yayınladı.Bestekâr olarak iki peşrev, bir saz semâisi, dört şarkısı biliniyor.20 Aralık 1989’da ölen Laika karabey, Zincirlikuyu mezarlığına defnedildi.

  

• 1993 - Hulusi Kentmen, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1912)

• 1993 - Nazife Güran, Türk besteci (d. 1921)
• 1996- ABD’li gökbilimci Carl Sagan öldü.
• 
  
  
  
  
• 2006- Türkmenistan’ın ilk devlet başkanı olan ve kendini “ebedi devlet başkanı” ilan eden Saparmurad Niyazov (Türkmenbaşı), 66 yaşında kalp krizinden öldü.
• 2007- 12 Eylül darbesi sonrasında Şehir Tiyatroları’ndan uzaklaştırılan oyuncu, yönetmen ve karikatürist Savaş Dinçel (65) hayata veda etti.
• 2008 - Robert Mulligan, Amerikalı senarist ve film yapımcısı (d. 1925)
• 2009 - Brittany Murphy, Amerikalı aktris ve seslendirme sanatçısı (d. 1977)
• 2012 - Kâmil Sönmez, Türk halk müziği sanatçısı, sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1947)
• 2016- Macar asıllı Hollywood yıldızı Zsa Zsa Gabor, kalp yetmezliğinden 99 yaşında ABD’de hayata veda etti.
• 2016 - Michèle Morgan, Fransız film oyuncusu (d. 1920)
• 
  2017 - Annie Goetzinger, Fransız çizer ve çizgi romancı (d. 1951)
• 2020 - Inés Moreno, Arjantinli sinema ve dizi oyuncusu (d. 1932)
• 2021 - Sezai Aydın, Türk tiyatro, sinema, dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısı (d. 1952)

      (derleyen:mstfkrc)