OLAYLAR:
1640 - Evliya Çelebi'nin seyahat programı, Bursa-İstanbul-İzmit güzergâhı ile başladı.
- 1749 - Handel'in Ateş Oyunları Müziği ilk kez Londra Green Park'ta seslendirildi.
- 1810 - Beethoven, ünlü eseri Für Elise'yi besteledi.
- 1865 - Sultana isimli ve 2300 yolcu taşıyan buharlı gemi, Mississippi Nehri'nde infilak ederek battı: 1700 kişi öldü.
- 1871- Komün Yönetimi, patronların işçi ücretleri üzerinden ceza ve kesinti yapma uygulamasını yasakladı.
- 1908 - 1908 Yaz Olimpiyatları, Londra'da başladı.
- 1909 - II. Abdülhamid tahttan indirildi; yerine V. Mehmed tahta geçti.
- 1927 - Türkiye'de ilk radyo yayını başladı. Türk Telsiz Telefon A.Ş. adıyla çalışmalarına başlayan özel kuruluş, yayınlarını 1938'de devlet radyosu kurulana kadar sürdürdü.
- 1929- Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Bey İtalya’da Başbakan Benito Mussolini ile görüştü.
- 1935- 1935- Resmi tatil günü Cuma’dan Pazar’a alındı.
- 1940 - Köy Enstitüleri'nin kuruluşuna ilişkin kanun kabul edildi. Köylünün eğitilmesini, kalkınmasını ve toprağa bağlanmasını amaçlayan Köy Enstitüleri, 1946'dan sonra klasik öğretmen okullarına dönüştürüldü.
- 1945- Yurtdışına kaçmaya çalışan B.Mussolini, metresi ve beraberindeki heyet, Como gölü yakınlarında komünist partizanlara yakalandı.
- 1965 - Amerika Birleşik Devletleri'nin Vietnam Savaşı'na giderek artan şekilde katılması, Fransa'da Paris sokaklarında protesto edildi.
- 1971 – İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı “anarşik ve yıkıcı özlü” film ve tiyatrolar ile siyasi toplantılar ve sendika seminerlerini yasakladı; bir bildiri ile basını uyardı.
- 1974 – Merkez Bankası bir rapor yayınladı. “Türkiye’de işsiz sayısı 1 milyon 760 bin.”
- 1978- Ankara Valisi Tekin Alp, Ülkü Ocakları’nın kapatılması istemiyle Cumhuriyet Savcılığına başvurdu. Vali Tekin Alp, Ülkü Ocakları’nın tüm yurtta yasadışı faaliyetlerde bulunduğunu ve Milliyetçi Hareket Partisi’yle ilişkisinin belgelerle saptandığını bildirdi
- 1987- Caretta Caretta cinsi kaplumbağaların yumurtlama alanı olarak ünlenen Dalyan/İztuzu kumsalı kenarında temeli atılan otel inşaatına karşı çevre gönüllülerinin başlattığı nöbet ve açlık grevi 2.gününde.
- 1988 - Cardiff'te yapılan Avrupa Halter Şampiyonası'nda ilk kez Türkiye adına uluslararası bir şampiyonaya katılan Naim Süleymanoğlu, bir dünya rekoru kırdı ve üç altın madalya kazandı.
- 1989- 1 Mayıs’ta gösterilere izin vermeyeceklerini açıklayan Başbakan Turgut Özal SHP Genel Başkanı Erdal İnönü’nün “1Mayıs’ta yürüyeceğim” sözüne karşılık: ”Kanunsuz yaptığı takdirde mani oluruz. İsterse milletvekili olsun.” dedi.
- 1990 – Türkiye’de toplam sigortalı işçi sayısının 3 milyon 564 bin, sendikalı işçi sayısının ise 1 milyon 834 bin olduğu açıklandı.
- 1992- 1985’de Bingöl/ Genç’in köyünde öğretmen Sıddık Bilgin’in işkencede öldürüldükten sonra “kaçarken öldü” süsü verecek şekilde taranıp karakol bahçesine gömülmesinden yargılanan 1 yüzbaşı, 2 astsubay ve 1 er 1’er yıl hapis cezasına çarptırıldı.
- 1995 – Yapı Kredi Bankası’nın davetlisi olarak Türkiye’de bulunan dağılan SSCB’nin son Devlet Başkanı Gorbaçov ODTÜ’de protestoya uğradı. Gorbaçov, ODTÜ’ye konferans vermek üzere geldiğinde Lenin ve Stalin posterleri taşıyan gençler Gorbi’ye taş ve yumurta fırlattılar, “Go Home” sloganları attılar. Gorbaçov “Eğer liberal teorisyenler yaşanan gelişmelere bakarak sosyalizmin öldüğünü savunuyorlarsa, donkişotluk yapıyorlar” dedi.
- 1998- Ankara 8. Asliye Ceza Mahkemesi, eski milletvekili Hasan Mezarcı’yı 1,5 yıl hapis cazasına çarptırdı. Mezarcı, TBMM’deki basın toplantısında Atatürk için “veled-i zina” demişti.
- 1999- Vietnam’da ABD’nin bitki örtüsünü yok etmede kullandığı gazların hala sakat doğumlara, düşüklere yol açtığı açıklandı.
- 2002- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, 4754 sayılı ”23 Nisan 1999 Tarihine Kadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartla Salıverilmeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun”un yayımlanmasını veto etti. Cumhurbaşkanı ilk Af Yasası’nı da veto etmiş, Meclis aynen kabul edince Anayasa Mahkemesi’ne gitmişti. Mahkemenin geçen yıl verdiği yasayı iptal kararı bugün yürürlüğe girdi.
- 2005- Irak’ta kadın milletvekili Lamiye Amed Heduri evinin önünde öldürüldü.30 Ocak’ta seçilen 275 koltuklu mecliste 90 kadın vekil var.
- 2007- TBMM Başkanı Bülent Arınç, CHP’nin itirazına rağmen 361 kişi ile oturumu açtı ve cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda, AKP’nin adayı Abdullah Gül 357 oy aldı. Oylamadan hemen sonra CHP 367 vekil bulunmadığı için ilk turun iptali ve yürütmenin durdurulması için Anayasa mahkemesi’ne başvurdu. Genelkurmay Başkanlığı’nın internet sitesinde saat 23.10’da e-muhtıra olarak nitelenen bir açıklama yayımlandı. Açıklamada okullardaki laik öğretimle bağdaşmayan kimi etkinlikler sıralandıktan sonra, “Atatürk’ün Ne mutlu Türküm diyen anlayışına karşı çıkan herkes Türkiye Cumhuriyeti’nin düşmanıdır, tavrımızı koyarız” deniyordu.
- 2009 - İstanbul'da sabaha karşı 60 ev ve iş yerine baskınlar düzenlendi. Baskınların düzenlendiği evlerden biri olan, Bostancı Emanet Sokak’ta bir apartman dairesinde saat 05:30’da çatışma çıktı. 6 saat süren silahlı çatışmada, Devrimci Karargâh yöneticisi Orhan Yılmazkaya, çatışma sırasında başından vurulan Mazlum Şeker ve Polis Amiri Semih Balaban öldü. Çatışmada aynı zamanda 7 polis de yaralandı.
- 2009 - TBMM tarafından "1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü" olarak kabul edilen kanun, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
- 2010 - Almanya'da ilk kez Türk kökenli bir Alman vatandaşı olan Aygül Özkan, Bakan oldu.
- 2011- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, kamuoyunda “çılgın proje” olarak adlandırılan “Kanal İstanbul” projesini İstanbul Kongre Merkezi’nde tanıttı. Erdoğan, İstanbul’un, içinden iki deniz geçen bir şehre dönüşeceğini duyurdu. Erdoğan İstanbul’un Avrupa yakasında Karadeniz ile Marmara Denizi arasına, yaklaşık 45-50 kilometre uzunluğunda bir kanal yapacaklarını, “Kanal İstanbul” adlı projeyle İstanbul’un çevresinin, su kaynaklarının, hayvan ve bitki yaşamının korunacağını söyledi.
- 2012- Danıştay 10. Dairesi, Milli Eğitim Bakanlığının, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı kutlamalarının Ankara dışındaki illerde, sadece okullarda öğrencilerle kutlanmasını öngören genelgesinin yürütmesini durdurdu.
- 2016- Bursa’da Ulu Cami batı kapısı civarında meydana gelen patlamada, intihar bombacısı olduğu belirlenen 1 kişi öldü, 13 kişi yaralandı.
- 2018- Şeker fabrikalarının satışına devam ediliyor. Bugün de Cumhuriyet tarihinin ilk şeker fabrikası Alpullu Şeker Fabrikası satıldı.
DOĞUMLAR:
- 1759 - Mary Wollstonecraft, İngiliz yazar (ö. 1797)
- 1812 - Friedrich von Flotow, Alman müzisyen ve opera bestecisi (ö. 1883)
- 1857 - Theodor Kittelsen, Norveçli ressam (ö. 1914)
- 1902 - Fehmi Ege, Türk orkestra şefi ve tangolarıyla ünlü hafif müzik bestecisi (ö. 1978)
- 1935 - Theodoros Angelopoulos, Yunan film yönetmeni (ö. 2012)
- 1944 - Cuba Gooding Senior, Amerikalı soul şarkıcısı (ö. 2017)
- 1948 - Nil Burak, Kıbrıs Türkü şarkıcı
- 1951 - Hülya Darcan, Türk oyuncu
- 1972 - Zekeriya Güçlü, Türk güreşçi (ö. 2010)
ÖLÜMLER:
- 1521 - Ferdinand Magellan, Portekizli kâşif ve denizci (d. 1480)
- 1825 - Dominique Vivant Denon, Fransız sanatçı, ressam, diplomat ve yazar (d. 1747)
- 1894 - Charles Laval, Fransız ressam (d. 1862)
- 1915 - Alexander Scriabin, Rus besteci (d. 1872)
- 1937 - Antonio Gramsci, İtalyan düşünür, siyasetçi ve Marksist teorisyen (d. 1891)
- 1979 - Celal Atik, Türk güreşçi ve Dünya ve Olimpiyat şampiyonu (d. 1918)
- 1981 - Münir Nurettin Selçuk, Türk ses sanatçısı ve besteci (d. 1900)
- 1997 - Arif Sami Toker, Türk bestekâr (d. 1926)
- 2020 - Nur Yerlitaş, Türk moda tasarımcısı (d. 1955)
(derleyen: mstfkrc)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder