16 Haziran 2022 Perşembe

TARİHTE BUGÜN (17 HAZİRAN)

     


     OLAYLAR:

  • 1462 - Kont Drakula ya da Kazıklı Voyvoda veya Vlad Ţepeş adlarıyla da tanınan Eflak Prensi III. Vlad, gece karanlığından yararlanarak Fatih Sultan Mehmed'e (II. Mehmed) başarısız bir suikast teşebbüsünde bulunduktan sonra kaçtı.
  • 1631 - Mümtaz Mahal doğum yaparken öldü. Eşi Hint-Türk-Moğol Babür İmparatoru Şah-ı Cihan, ertesi yıl başlattığı anıt mezar Tac Mahal'i 20 yıl içinde tamamlattı.
  • 1885 - Özgürlük Heykeli, New York Limanı'na ulaştı.
  • 1921 - Sivas, Erzincan ve Tunceli yöresinde 3,5 ay süren Koçgiri İsyanı, Türk Ordusu tarafından bastırıldı.
  • 1926 - Kadıköy Su Şirketi devletleştirildi.
  • 1926 - Meksika’da Başkan Alvaro Obregon öldürüldü.
  • 1929- Hükümeti devirme iddiasıyla yargılanan Komünistlerin davası sonuçlandı: Dr. Hikmet (Kıvılcımlı), Hüsamettin (Özdoğu) ve Laz İsmail 4’er yıl 6’şar ay hapse mahkum oldular. 24 sanık çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı.
  • 1929 - Sovyetler Birliği Çin’le diplomatik ilişkilerini kesti.
  • 1932 - Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu ile Milliyet gazetesince ilk kez düzenlenen otomobil yarışı, İstinye-Zincirlikuyu arasında yapıldı.
  • 1936- İspanya Fas’ında General Fransisco Franco cumhuriyetçi hükümete isyan etti; İspanya iç savaşı başladı.
  • 1939 - Fransa'da Giyotin'le "halka açık" son infaz, Versay şehrinde Saint-Pierre Hapishanesi'nin (şimdiki Adalet Sarayı) dışında gerçekleştirildi. Giyotinle son idam ise, 10 Eylül 1977'de yapıldı.
  • 1944 - İzlanda, Danimarka'dan ayrıldı ve cumhuriyet ilan etti.
  • 1945- Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Harry Truman, Sovyetler Birliği lideri Josef Stalin ve İngiltere Başbakanı Winston Churchill Almanya’nın Potsdam kasabasında bir araya geldiler.
  • 1946 - Türkiye İşçi ve Çiftçi Partisi, İstanbul’da kuruldu. Etem Ruhi Balkan, Selahattin Yorulmazoğlu, Mehmet Şükrü Sekban, Necmeddin Deliorman, İrfan Recep Nayal, Ali Esenkova ve İbrahim Tokay kurucular arasında yer alan isimlerdi.
  • 1951- Nazım Hikmet, bindiği sürat motorunun Boğaz çıkışında karşılaştığı Romen şilebine geçerek Türkiye’yi terketti.
  • 1951 - Türkiye millî futbol takımı, Batı Almanya'yı Berlin Olimpiyat Stadyumu'nda 2-1 yendi. Başarılı kurtarışlar yapan kaleci Turgay Şeren'e, "Berlin panteri" denilmeye başlandı.
  • 1952- Türkiye Sosyalist Partisi’nin (TSP) 15 yönetici ve üyesinin ev ve işyerlerine yapılan baskınlarda 14 kişi gözaltına alındı. Genel Başkan Esat Adil Müstecaplıoğlu’nun da aralarında bulunduğu zanlılar ”komünist faaliyetlerde bulundukları” iddiasıyla soruşturuluyor.
  • 1958- Amerika Birleşik Devletleri’nin Lübnan çıkarmasına ve İncirlik üssüne asker göndermesine karşı çıkan Sovyetler Birliği Türkiye sınırında askeri manevralara başladı.
  • 1963- Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu’nun (TÜBİTAK) kuruluş yasası kabul edildi.
  • 1964- Başbakan İsmet İnönü’ye suikast girişimi iddiasıyla yargılanan Mesut Suna 20 yıl altı ay hapisle cezalandırıldı.
  • 1965- Senaryosunu Vedat Türkali’nin yazdığı, Ertem Göreç’in yönettiği “Karanlıkta Uyananlar” filmi yasaklandı.
  • 1967 - Çin, ilk hidrojen bombasını test etti.
  • 1968- İstanbul Teknik üniversitesi ve Maçka Teknik Okulu işgal edildi. İki okulda da Boykot ve İşgal Komitesi oluşturuldu.
  • 1968 - BBC televizyonu, 12 ülkeden “68’li” gençlik hareketi liderlerini 13 Haziran’da Londra’da bir araya getirerek 4 gün boyunca her bölümü yaklaşık 1 saat süren açık oturumlar gerçekleştirdi.
  • 1970- Sıkıyönetim Komutanlığı kanlı olayların tahrik ve teşvikçisi olduğu iddiasıyla aralarında DİSK Genel Başkanı Kemal Türkler ve Genel Sekreter Kemal Sülker’in de bulunduğu 23 kişiyi gözaltına aldı. Olaylar sırasında yüze yakın işçinin de tahrikçilik ve tahribat yaptıkları iddiasıyla gözaltına alındığı bildirildi. Saat 21.00’den sonra sokağa çıkma yasağı konuldu. Sıkıyönetim tebliğine rağmen, DİSK’in örgütlü olduğu işyerlerinin çoğunluğu ile Türk-İş’e bağlı sendikaların örgütlü olduğu bazı işyerlerinde bugün de çalışılmadı.
  • 1970 - Başbakan Süleyman Demirel: “Bu bir ayaklanmadır” derken; CHP Genel Başkanı İsmet İnönü: “Bu büyük kitlenin harekete geçebilmesinde hiç haklı taraf yok mudur?” dedi.
  • 1970 - TİP’in itirazı üzerine, Anayasa Mahkemesi, eski DP’lilere siyasi haklarının iadesini öngören kanunu 7’ye karşı 8 oyla iptal etti.
  • 1972 -Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının avukatı Niyazi Ağırnaslı “mahkemelerin manevi şahsiyetini tahkir” suçundan 10 ay hapse mahkum oldu.
  • 1972 - İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Doç.Dr. Çetin Özek “Londra Türk Halkevi’ndeki konuşması” gerekçe gösterilerek Senato tarafından Üniversite’den ihraç edildi.
  • 1972 - Watergate skandalı: ABD Başkanı Richard Nixon'un partisi olan Cumhuriyetçi Parti ile bağlantılı 5 hırsız, Watergate İş Merkezi'ndeki bir büroya gizli mikrofon yerleştirirken Polis tarafından yakalanarak tutuklandı. Bu büronun, ABD'nin o zamanki ana muhalefet partisi olan Demokrat Parti'nin merkezi olduğu ortaya çıktı.
  • 1974- Başbakan Bülent Ecevit Londra’ya gitti; İngiliz hükümetine Kıbrıs’a ortak müdahalede bulunmayı önerdi.
  • 1976- CHP’li İstanbul Belediye Başkanı Ahmet İsvan: ”Belediye mülklerinin paftaları üzerinde yaptığımız çalışmalarda, geçmişte birçok ünlü fabrikanın gelişmesi ve sermaye birikiminin Belediye arsalarının işgali sayesinde olduğunu gördük.”
  • 1976 - Ankara Etlik Lisesi’nde Denizler’in ölüm yıldönümünde saygı duruşu ve forum yaptıkları gerekçesiyle 42 öğrenci 7-15 gün sürelerle okuldan uzaklaştırıldı, 9 öğrencinin Altındağ’daki liselerde okuması yasaklandı, sınavlara girmeleri engellendi. Ayrıca, Etlik Lisesi Müdürü ve 4 öğretmen çeşitli gerekçelerle Valilikçe görevden el çektirildi.
  • 1977- Ankara’da 15-16 Haziran afişi asan 17 yaşındaki lise öğrencisi Ali Haydar Türkmen polis kurşunuyla, Fatsa Halkevi Başkanı Kemal Kara (1953- Fatsa) ülkücülerce bıçaklanarak öldürüldü.
  • 1978- Hayri Kozakçıoğlu İstanbul Emniyet Müdürlüğü’ne atandı.
  • 1978 - “Yurtsever Devrimci Gençlik Federasyonu” Ankara, İstanbul ve Adana’da “Faşist Feodal Eğitimi Protesto” mitingleri düzenledi.
  • 1978 - Tarsus’ta Partizan okuru Aziz Akpınar’ın polis tarafından öldürüldüğü açıklandı.
  • 1980- İnciraltı Öğrenci Yurdu’nda 5 öğrencinin kurşunlanarak öldürülmesiyle ilgili olarak 1 subay 2 astsubay ve 20 er gözaltına alındı.
  • 1980 - Cumhuriyet Halk Partisi Nevşehir İl Başkanı ve eski Milletvekili Mehmet Zeki Tekiner ile CHP üyesi Yavuz Yükselbaba öldürüldü. Cenaze töreninde, aralarında Bülent Ecevit'in de bulunduğu Cumhuriyet Halk Partisi heyetine, Ülkü Ocaklılar tarafından taşlı ve sopalı saldırıda bulunuldu.
  • 1980 - Fatsa lisesi öğrencisi ve Halkevi üyesi Selahattin Kamek, okul-dışında çalıştığı takside “ülkücüler” tarafından öldürüldü.
  • 1984- Sağmalcılar Cezaevi’nde tek tip elbise, işkence vb. baskılardan dolayı ölüm orucuna başlayan  Devrimci Sol’dan Haydar Başbağ ile Türkiye İhtilalci Komünistler Birliği (TİKB) üyesi M.Fatih Öktülmüş 66.günde hayatını kaybetti.
  • 1987 - Son ferdi de ölen Esmer Kıyı Çintesi ("Ammodramus maritimus nigrescens") denen serçe türünün soyu tükenmiş oldu.
  • 1990- Halkın Emek Partisi (HEP) milletvekilleri İstanbul’dan Diyarbakır’a “Onurlu ve Özgür Yaşam Yürüyüşü”ne başladılar.
  • 1991 - ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz, Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından yeni Hükûmeti kurmakla görevlendirildi.
  • 1992- Slovak Parlamentosu bağımsızlık ilan etti. Çekoslovakya, Çek ve Slovak cumhuriyetleri adıyla iki devlet oldu. Çekoslovakya Devlet Başkanı Vaclav Havel istifa etti.
  • 1992 - Yeni Galata Köprüsü törenle hizmete açıldı.
  • 1993- Birleşmiş Milletler Barış Gücü Somali’de Mogadişu’ya operasyon düzenledi.
  • 1994- 12 eylül askeri darbesi sonrası, 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu’na dayanılarak işlerine son verilen kamu personelinin görevlerine dönme hakkı yasalaştı.
  • 1994 - İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 15 Nisan’daki ilk toplantısında SHP’li ve ANAP’lıların seçildiği Başkanvekillikleri ve Katip Üyelikleri seçimlerini 19 Nisan’da veto eden Recep Tayyip Erdoğan’ın vetosuna karşı İstanbul 2.İdare Mahkemesi ”yürütmeyi durdurma” kararı verdi.
  • 1995- Çeşitli illerden Ankara’ya gelen kamu çalışanları, grevli-toplu sözleşmeli sendika hakkı için Kızılay’da 2 gündür oturma eylemi yapan 31 sendikanın yöneticisiyle birlikte miting yaptı. Hipodrom’dan Kızılay’a yürüyen kitle, sendikalaşan memurlara uygulanan sürgün cezalarının kaldırılmasını isteyerek, Tüm Haber-Sen’in kapatılmasını da protesto etti.
  • 1996- Cezaevlerinde 56. gününe giren açlık grevlerine duyarsız kalınmasına karşı ÇHD üyesi avukatların DGM’lerdeki duruşmalara girmeyecekleri açıklandı.
  • 1997- Sermaye Piyasası Kurulu’nun, kamuoyunda “İslamcı Sermaye” olarak tanınan Kombassan Holding aleyhine açtığı dava sonuçlandı. Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi, yurtiçinden ve yurtdışından izinsiz olarak toplanan 15 trilyon liranın hak sahiplerine iadesini sağlamak amacıyla bu paralar üzerinde Kombassan Holding’in tüm banka hesaplarındaki nakit ve menkul değerlerine “İhtiyati Haciz” koydu.
  • 1997 - Alibeyköy’de İrfan Ağdaş’ı öldürdükleri iddia edilen TEM’de görevli 3 polis memurunun yargılanmasına Eyüp 2.Ağır Ceza Mahkemesi’nde başladı. Duruşmaya gelmeyen polislerin tutuklanması talebi reddedildi.
  • 1998- Ankara Birlik Tiyatrosu, Yılmaz Güney’in hayatını anlatan “Bir Güzel Çirkin Kral” adlı oyunun 12 ilde yasaklanmasına karşı dava açtı.
  • 1998 - Danıştay, Gökova Termik Santrali için İzmir Çevre Hareketi’nin açtığı davada Aydın İdare Mahkemesi’nin “Çalıştırılamaz”  kararını onayladı.
  • 1998 - İHD’nin çağrısıyla kitle örgütleri, partiler ve aydınlar “düşünce özgürlüğü önündeki engellerin kaldırılması ve cezaevlerindeki düşünce suçlularının salıverilmesi” için Sultanahmet’te toplandı.
  • 1998 - Kapatılan Beykoz Deri ve Kundura Fabrikası’nın mühürlenmek istenmesine karşı 850 işçi fabrika önünde eylem yaptı.
  • 1999- İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin kuruluş yıldönümü, İÜ Rektörü Prof. Dr. Kemal Alemdaroğlu aleyhinde gösteriye dönüştü.
  • 2000 - 2000- İstanbul Emek Platformu bileşenleri, 15-16 Haziran büyük işçi direnişinin 30.yıl dönümününde Çağlayan’da miting düzenledi.
  • 2000 - İran Hükümeti, kız öğrencilerin üniformalarına renkli olabilme serbestisi getirdi.
  • 2000 - İtalya’da bir tecavüz davasında, tecavüze uğrayan kadın sadece 5 dakika “direndi” diye tecavüzcü suçsuz bulundu.
  • 2002- Greenpeace üyesi beş kişi Atakule’ye astıkları “Atık yakmayı yasaklayın” yazılı pankartla, İzmit’te bulunan Tehlikeli ve Klinik Atık Yakma Tesisi’nin çalışmalarını protesto etti.
  • 2003- Irak’ta Semava’da Toplu  Mezar Araştırma Komitesi tarafından Semava vilayeti sınırlarında iki toplu mezar açığa çıkarıldı. Baas rejimi tarafından katledilen insanlara ait bu toplu mezarlardan biri Kuweyt’in 40 km uzağında bulunurkan, diğer ise Selman ilçesine bağlı Nugre Selman zindanı yakınlarında bulundu. Söz konusu toplu mezarlarda bulunan, cenazelerin tümü Kürtlere aitti. Sayıları binlere ulaşan bu mezarların çoğunluğu kadın, çocuk, yaşlı’lılar dan oluşan savunmasız insanlara aitti.
  • 2005- Dersim Ovacık Mercan Vadisi’nde kolluk güçlerinin baskını sonucunda, Parti kongresi hazırlığında olduğu açıklanan 17 MKP (Maoist Komünist Parti)’li öldürüldü. 17 MKP’linin kimlikleri şöyle: Cafer Cangöz (Mazgirt- 1957, Genel Sekreter), Aydın Hanbayat (Mazgirt- 1960, Genel Sekreter Yard.), Ali Rıza Sabur (Ovacık- 1959, MK Üyesi), Okan Ünsal (Ankara- 1971, MK-SB Üyesi), Berna Saygılı Ünsal (Aydın- 1971, K. Delegesi), Alaattin Ataş (Hozat- 1961, SB Yazı Kurulu Üyesi), Cemal Çakmak (Erzincan- 1966, SB Yazı Kurulu Üyesi), Ökkeş Karaoğlu (Gaziantep- 1960), Kenan Çakıcı (Ankara- 1964), Taylan Yıldız (Ankara- 1977), Binali Güler (Tercan- 1969), İbrahim Akdeniz (Muş- 1972), Dursun Turgut (Malatya- 1982), Gülnaz Yaldız (Hozat- 1980), Ersin Kantar (Tercan- 1976), Ahmet Perktaş (Ovacık- 1975), Çağdaş Can (Erzincan-1983). Baskının uzun süren bir takip sonucu gerçekleştirildiği, kolluk güçlerinin MKP’lileri sağ yakalamak yerine öldürmeyi yeğlediği açıklandı.
  • 2006- Diyarbakır’da yayınlanan yerel Diyarbakır Söz Gazetesi’nde çıkan haberde, “Karanlık ilişkiler” isimli kitabı çıkaran İzmir Bayındır Cumhuriyet Savcısı Gültekin Avcı’nın Türkiye’deki karanlık ilişkilere yönelik değerlendirmelerine yer verildi.  Van Cumhuriyet Savcısı Ferhat Sarıkaya’nın görevden alınması ile ilgili de değerlendirmede bulunan Avcı,  “Bundan böyle hiçbir Cumhuriyet savcısı, içinde askeri bir oluşumun bulunduğu izlenimi veren bir soruşturmanın peşine gitmek istemeyecektir.” şeklinde konuştu.
  • 2008- George Jerjian’ın “Gerçek Bizi Özgür Kılacak” kitabını Türkçe yayımladığı gerekçesiyle Belge Yayınları sahibi Ragıp Zarakolu, Ceza Yasası’nın 301. maddesinden mahkum oldu.
  • 2009- Tüm Bel-Sen üyeleri, grevli-toplu sözleşmeli sendika hakkının kullanımı için İzmir ve D.Bakır’dan Ankara’ya yürüyüş başlattı.
  • 2010 - Sıklıkla blog sayfalar hazırlamak amacıyla kullanılan açık kaynak içerik yönetim sistemi Wordpress'in 3.0 versiyonu yayınlandı.
  • 2012- Kürtajı yasaklama girişimi Ankara ve İstanbul’da protesto edildi.

  • 2013- DİSK, KESK, TMMOB, TTB ve TDB üyeleri “Gezi Direnişi’ni selamlamak için” Türkiye genelinde iş bıraktı. İstanbul’da Şişli’de DİSK Genel Merkezi önünde yürümeye başlayan kitle, polis yürüyüşe engel olunca AGOS önünde basın açıklaması yaptı.Ankara’da Kolej Meydanı’nda başlayan kitle örgütlerinin yürüyüşü Mithatpaşa Köprüsü altında TOMA’larca kesildi. İzmir’de kitle örgütlerinin iş bırakma eylemine yaklaşık 20 bin kişi katıldı; Basmane’den Konak Alanı’na yürünüldü. Hekimler de “hükümet istifa” sloganlarıyla Alsancak’tan Cumhuriyet Alanı’na yürüdü.Eskişehir’de ESPARK AVM önünde kurulan çadırlar sabah polis müdahalesiyle kaldırıldı.Gezi Parkı’nın polis zoruyla boşaltılmasına karşı Keşan’da 1.000’e yakın kişi kitle örgütleriyle birlikte protesto yürüyüşü yaptı. Diyarbakır’da da kitle örgütleri iş bırakarak yürüyüş yaptı. ÇHD/ İstanbul Şubesi: “Polisin alıkoyduğu kişileri gözaltı işlemi yapmadan bazı yerlerde tutup darp-kötü muamele yaptığına yönelik iddialar mevcut”. TTB verilerine göre Gezi Direnişi’nin ilk 20 gününde 15 binden fazla kişi sağlık kuruluşlarına ve revirlere başvurdu. Zapatistaların lideri Marcos’tan Gezi Parkı protestocularına destek açıklaması geldi. Sanatçı Erdem Gündüz akşama doğru Taksim Meydanı Metro çıkışında “durdu”. “Duran Adam”ın eylemi sosyal medyada duyurulunca destek için duranlar ilerleyen saatlerde çoğaldı. Okmeydanı’nda Gezi Parkı’na müdahaleyi protesto gösterileri sırasında başından gaz kapsülüyle ağır yaralanıp iki kez ameliyat edilen Berkin Elvan’ın uyutulduğu açıklandı. Gezi Direnişi’nde eylemcilere kimyasal içerikli tazyikli su sıkılmasına karşı CHP Grup Başkanvekili Muharrem İnce’den İstanbul Valisi H.Avni Mutlu’ya: ”Saddam’ın kimyasal Ali’si vardı, Recep’in de kimyasal Avni’si var artık”. CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran “1 Haziran’da Kabataş iskelesi yakınında bir kadına çocuğunun yanında saldırıldığı” iddialarına ilişkin Meclis’te soru önergesi verdi.
  • 2016 - Türkiye Maarif Vakfı kuruldu.


    •  DOĞUMLAR-ÖLÜMLER
Posted by at

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)