12 Ağustos 2022 Cuma

İnsanlık adına " Bir arpa boyu yol" alınmış mı? (12 AĞUSTOS)

 


     OLAYLAR:

  • 1281 - Moğolların Japonya seferleriKubilay Han'ın Donanması, Japonya'ya yaklaştığı sırada çıkan bir tayfun neticesinde battı.
  • 1601- Anadolu’da isyan çıkaran Celali reisi Karayazıcı Halim Şah, bir çatışmada mağlup edilerek Celali isyanları bastırıldı.
  • 1687 - İkinci Mohaç SavaşıOsmanlı Ordusu ile Habsburg Hanedanı'nın yönettiği Avusturya Arşidüklüğü Ordusu arasında, Mohaç'ın 24 km güneybatısındaki bölgede yapıldı. Savaş, Avusturya Arşidüklüğü'nün zaferiyle sonuçlandı.
  • 1851 - Isaac Singerdikiş makinesinin patentini aldı.
  • 1877 - Asaph HallMars'ın uydusu Deimos'u keşfetti.
  • 1908- Aksaray, Şişli ve Beşiktaş hatları tramvay işçileri ücret yetersizliği gerekçesiyle sefere çıkmadı.
  • 1908 - FordT modelinin seri üretimine başladı.
  • 1910 - İstanbul Moda'da ilk tenis kortu açıldı.
  • 1921 - AtatürkPolatlı'da Başkomutan sıfatıyla Ordu'nun başına geçti.
  • 1924- Cumhuriyet Türkiye‘sinin ilk işçi kuruluşlarından biri olan Amele Teali Cemiyeti kuruldu.
  • 1927 - Bolivya'da 80 bin kızılderili, Hükûmet'e başkaldırdı.


  • 1930 - Serbest Cumhuriyet Fırkası kuruldu, Genel Başkanlığı'na Fethi Okyar getirildi.


  • 1943 - Philadelphia DeneyiABD Donanması'na ait USS Eldridge gemisinde yapıldığı iddia edilen deney.(https://onedio.com/haber/15-maddede-sirlarla-dolu-esrarengiz-philadelphia-deneyi-435912)
  • 1944 - Tan gazetesi kapatıldı.
  • 1953 - Sovyetler Birliği, Kazakistan'da atom bombası denedi.
  • 1954 - BM askerleri Kore'den çekilmeye başladı.

  • 1960 - İlk Amerikan haberleşme uydusu Echo 1A fırlatıldı.


  • 1961 - İstanbul'un 92 yıllık tramvayları son seferlerini yaptılar.
  • 1964 - Güney Afrika Cumhuriyeti, ırksal ayrımcılığı savunan "Apartheid" politikaları nedeniyle Olimpiyat Oyunları'ndan men edildi.
  • 1964 - Türkiye, BM Güvenlik Konseyi'nin çağrısı üzerine Kıbrıs üzerindeki askeri uçuşlara son verdi. Konsey, adada iki toplum arasında, Barış Gücü'nün tampon bölge oluşturmasını kararlaştırdı.
  • 1971- 3 günlük açlık grevine başlayan Deniz Gezmiş’in hazırladığı bildirinin THKO dava dosyasına konulması talebini Mahkeme reddetti
  • 1971-  ODTÜ’nün yeni Disiplin Yönetmeliği’nde üniversitede izinsiz gösteri, afiş-pankart asmak, bildiri dağıtmak vb. eylemler yasaklandı.
  • 1971-  Asistanlar Dr.Bülent Tanör ve Dr.Yücel Sayman “Malkara köylerinde İşçi-Köylü gazetesi dağıtmak”vb. gerekçelerle İÜ’nden ihraç edildi.
  • 1973- Zülfikar Ali Butto, Pakistan başbakanı seçildi.
  • 1975- Otomobil-İş Sendikası Kartal’da Demak Demir Makine Sanayi işyerinde işveren toplu sözleşme görüşmelerine gelmediği için grev kararı aldı.
  • 1975-  Iğdır’da akşam saatlerinde çıkan bir kavganın ardından ülkücüler gece CHP’lilere ait 33 dükkanı tahrip etti, 13 kişi yaralandı.

  • 1976- Tel El-Zaatar Katliamı: Lübnan’da İsrail müttefiki Falanjist milisler kuşattıkları Filistin Mülteci Kampı’nda silahsız 3 bin sivili katletti. 53 gündür ablukadaki Tel El-Zaatar Mülteci Kampı’ndan çıkmakta olan sivillere ateş açıldı,ardından kamp yerle bir edildi.
  • 1977- Döviz darlığı nedeniyle petrol ithalatında aksamalar oldu. Türkiye ev ve işyerlerinde soğuk bir kış geçirdiler. Nakil araçları için de akaryakıt kuyrukları oluştu. Sıkıntılar 1980 yılına kadar devam etti.
  • 1977-  Doğubeyazıt’da pirinç dağıtımı vesikaya bağlandı.
  • 1978- Sağmalcılar Cezaevi’nde kabinde eşiyle görüşen solcu tutukluya ülkücülerin saldırısının ardından koğuş kapıları kırılarak çatışıldı: 1 ölü.
  • 1978- İstanbul Gültepe’de 2 gün önce öldürülen işçi Hüseyin Ceylan’ın cenazesine katılan kitleye ülkücülerden silahla ateş edildi: 1 yaralı. Sloganlarla Beşiktaş’a yürümek isteyenler Gültepe/Levent kavşağında polisçe durduruldu, çıkan arbedede polis cop kullandı.
  • 1978- Tosya’da CHP İlçe binasının yanındaki Abdürrezzak Camii’nin avlusuna gece 22:00’de ses bombası atılmasının ardından namazdan çıkan cemaat ülkücülerin tahrikiyle büyüyerek CHP İlçe binası, TÖB-DER, kaymakam lojmanı ve çok sayıda işyerini tahrip etti: 19 yaralı.
  • 1979- Eskişehir’de DİSK’in “Demokratik Platform” çağrısıyla toplanan 9 kitle ve meslek örgütü DİSK ile birlikte “faşizme ve emperyalizme karşı eylem birliği” yapma kararı aldı. Örgütler: TMMOB, TTB, ÇHD, Halkevleri, TÖB-DER, TÜM-DER, TÜS-DER, TÜTED ve Köy-Koop.
  • 1979-  Bingöl’de Milliyetçi Hareket Partili (MHP)’li Belediye Başkanı Hasan Tekin ve kardeşi öldürüldü.
  • 1981 - IBM ilk kişisel bilgisayarını piyasaya sürdü.
  • 1984- Yayıncı İlhan Erdost’un askeri araç içinde dövülerek öldürülmesi davasında, olay sırasında şoför mahallinde olup 10 yıl 8 ay hapse mahkum olan Astsubay Şükrü Bağ’ın “yargılanmanın yenilenmesi” talebi Askeri Yargıtay’ca kabul edildi.
  • 1985 - Japon Hava Yolları'na ait JAL123 uçuş numaralı Boeing 747 jumbo jet, Japonya'nın 
  •  Takamagahara Dağı'na düştü: 520 kişi öldü, 4 kişi kurtuldu.
  • 1986- Behice Boran: “Polonya’da SSCB’nin müdahalesi yok, yardımı var. Afganistan’daki de askeri müdahale değil, askeri yardım”
  • 1987- Güney Afrika Cumhuriyeti’nde 340 bin siyah işçinin altın ve kömür madenlerinde başlattığı grevin 4.gününde 86 sendikacı tutuklandı.
  • 1987- Cezaevlerindeki açlık grevlerine ve mahpus taleplerine dikkat çekmek için Yaşar Kemal, Adalet Ağaoğlu, Tarık Akan, Edip Akbayram, Sadık Gürbüz, Müştak Erenus ve İldeniz Kurtulan Bayrampaşa Cezaevi önünde açıklama yaptı.
  • 1988- Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi, kanserli hastalar üzerinde zakkum deneyine katılacak doktorlar hakkında soruşturma açılacağını açıkladı.
  • 1989- Cezaevlerindeki açlık grevinin 45. gününde 4 hükümlü hastaneye kaldırıldı.
  • 1989- 3 gün önce İstanbul Tünel’de cezaevi uygulamalarını siyahlar giyerek protesto eden kadınlardan 11’i tutuklandı.
  • 1989- Cezaevlerine yönelik 1 Ağustos (1988) Genelgesi’nin iptali için Adana’da oturma eylemi yapan 25 kişi gözaltına alındı.
  • 1989- SHP Milletvekili Kamer Genç, görüştüğü açlık grevi yapan mahpusların, savcının ve cezaevi doktorunun gözü önünde ağır biçimde dövüldüklerini söylediklerini açıkladı.
  • 1990- Meclisin yaptığı gizli oturumda olası bir savaş durumunda hükümete müdahale izni verildi.
  • 1990-  İstanbul, Ankara, Adana, İzmir ve Trabzon’da 43 bin belediye işçisinin 30 Ağustos 1990’da başlattığı grev, “halk sağlığı için tehlike oluşturduğu” gerekçesiyle 60 gün ertelendi.
  • 1992 - KanadaMeksika ve ABDNAFTA antlaşmasının ön görüşmelerini tamamladıklarını açıkladılar.
  • 1996 - Türkiye ile İran arasında 2 trilyon tutarında doğalgaz anlaşması imzalandı.
  • 1996- İstanbul’un en merkezi yerlerine vatandaşın, yöre esnafının vb. polis teşkilatına desteğinin vurgulandığı pankartlar asılmaya başlandı.
  • 1996-  Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, basında promosyonu sınırlayan yasayı veto etti.
  • 1997- İstanbul Büyükşehir Belediyesi‘nin, Şişli Büyükdere Caddesi üzerindeki 3.820 m2’lik imarlı arsasını Kasım 1996’da değerinin çok altında bir fiyatla Kombassan Holding’e satmış olduğu ortaya çıktı.
  • 1997-  Sırtına “Allah” yazılı dövme yaptırdığı için TV’de hedef gösterilip öldürülen barmenin katillerinin duruşmasına sanatçılar da katıldı.
  • 1998- Alevi dernekleri yöneticilerinin Trabzon’dan Ankara’ya başlattığı “Hacı Bektaş Sevgi, Barış ve Hoşgörü Yürüyüşü” sürüyor.
  • 1999- Emek Platformu, Uluslararası Tahkim ve Sosyal Güvenlik yasa tasarılarının Meclis’ten geri çekilmesi talebiyle Türkiye genelinde eylemler yaptı. İstanbul’daki eylem Osmanlı döneminde Düyun-u Umumiye binası olarak kullanılan İstanbul Erkek Lisesi önünde yapıldı.
  • 1999- Ankara’da Kızılay’a gidişlerine engel olunan emekçiler 2 saat süreyle trafiği kapattı, polis gaz ve copla müdahale etti.
  • 2000- Galatasaray’da F Tipi cezaevlerini protesto etmek isteyen TAYAD’lıların da bulunduğu 60 kişi gözaltına alındı.

  • 2000- Başbakan B.Ecevit (gıyabi tutuklama kararı için): “Sayın Fethullah Gülen hakkında böyle bir karara varılmasından üzüntü duydum”

  • 2000-  Rusya Federasyonu Deniz Kuvvetleri’ne ait Kursk adlı nükleer denizaltı Barents Denizi’nde 108 metre derinlikte battı. Denizaltıda 118 denizci var.
  • 2002 - CHP, 1999'dan beri 3 yıl (ilk kez) uzak kaldığı TBMM'ye, DSP'den istifa eden Gaziantep  Bağımsız Milletvekili Mustafa Yılmaz'ın CHP'ye katılmasıyla geri döndü.
  • 2003- Irak’a asker gönderme kararı için Çankaya Köşkü’nde zirve yapıldı. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, BM veya NATO kararı gerekir ısrarından vazgeçti. Zirve’de Irak’a asker gönderilip gönderilmemesi ile ilgili ölçüt ‘Türkiye’nin çıkarı’ olarak belirlendi.
  • 2003- Türkiye’nin Irak’a asker gönderme ihtimaline karşı ÖDP’li 4 kişi Cumhurbaşkanlığı Köşkü önünde eylem yaptı.
  • 2004- F Tipi cezaevlerine karşı sürdürülen ölüm orucunda Selami Kurnaz eyleminin 300. günüde yaşamını kaybetti. Ölüm orucunda ölenlerin sayısı 117’ye ulaştı.
  • 2004- 156 Kongo’lu Tutsi mülteci, Burundi’deki Gatumba mülteci kampında öldürüldü.
  • 2004-  DİSK İstanbul belediyelerindeki toplu sözleşme görüşmelerinde kazanılmış hakların gasp girişimlerini protesto etti.
  • 2004-  AKP’nin İlçe’deki yeşil alanları satma planına karşı Kadıköy Kent Konseyi üyeleri Bağdat Caddesi’nde gösteri yaptı.
  • 2004- Amerikan ordusu Irak’ın Necef kentindeki Şii isyanını bastırmak ve Mukteda Sadr’a bağlı Mehdi Ordusu’nu yok etmek için hava ve karadan büyük taaruz başlattı. Hz. Muhammed’in damadı Hz. İmam Ali Türbesi kuşatıldı.
  • 2005- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Diyarbakır’da yaptığı konuşmada; “Kürt sorunu hepimizin sorunu. Geçmişte yapılan hataları yok saymak büyük devletlere yakışmaz. Çözüm, daha çok demokrasi, daha çok vatandaşlık hakkı, daha çok refah” dedi. Başbakan’ın konuşmasını eleştiren ANAP Genel Başkanı Erkan Mumcu “Hiç bir Türkiye Başbakan’ın söylemediği sözler Diyarbakır’da dile getirildi. ‘Kürt Sorunu’ lafı bölücü örgütün patentli lafıdır” dedi.
  • 2005-  Sri Lanka’da Dışişleri Bakanı Lakshman Kadirgamar silahlı saldırıda öldü.
  • 2005-  Yönetmen Yılmaz Arslan ‘Kardeş Katli’ filmiyle 58. Locarno Film Festivali’nde Gümüş Leopar ödülü aldı.
  • 2006- Adana’da çeşitli partiler ve kitle örgütleri F tipi cezaevlerinde tecrit uygulamalarına karşı İHD önünde oturma eylemi yaptı.
  • 2006- Nobel edebiyat ödüllü Alman romancı Günter Grass, 17 yaşındayken Nazi örgütü Waffen SS’te yer aldığını itiraf etti. Waffen SS, fanatik gönüllülerden oluşan bir savaş gücüydü.
  • 2006-  Hindistan’ın güneyinde Kamataka Eyaleti, zararlı madde içeren içecek satmakla suçladığı Coca-Cola şirketi aleyhine dava açtı.
  • 2009- Öğrenci Kolektifleri, Başbakan Erdoğan’ın “Gençleri adaba davet ediyorum” sözüne Taksim’de yanıt verdi.
  • 2011- 8.Halkevleri Hopa-Kemalpaşa Halk Festivali Metin Lokumcu’ya adandı.
  • 2011-  “Devrimci Karargah” Davası’nda yargılanan Sosyalist Demokrasi Partisi (SDP) Genel Başkanı Rıdvan Turan savunma yaptı.
  • 2012- Ücret ve kıdem tazminat alamadıkları için 187 gündür direnen Hey Tekstil işçileri Bakırköy’de eylem yaptı.
  • 2013- Gezi Direnişi’ne destek veren 100’e yakın müzisyen “Gezici Müzisyenler Platformu” çatısı altında bir araya geldi.

  • 2015- Erdoğan’ı AKP-CHP arasındaki görüşmeleri sabote etmekle suçlayan Devlet Bahçeli AKP-MHP koalisyonu iddialarına ilişkin de “Erdoğan’ın telkin ve tavsiyesiyle Davutoğlu’nun partimizi ziyareti planlanıyorsa, bilinsin ki bu gerçekleşmeyecek” dedi.
  • 2015-  HDP, yaşanan sivil kayıpları ve yargısız infazlar nedeniyle savaş ve insanlığa karşı işlenen suçlar kapsamında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne başvurarak soruşturma başlatılmasını istedi. Bu, HDP’nin BM’ye 2. başvurusu.
  • 2015-  Cumhurbaşkanı Erdoğan muhtarları Saray’da toplayarak Doğu-Güneydoğu’daki seferberliğe destek kapsamında “hangi evde kim var, nedir, ne değildir” mülki makamlara bildirmelerini istedi



     DOĞUMLAR
  • 1875 - Mehmet Rauf, Türk edebiyatçı (ö. 1931)


  • 1881 - Cecil B. DeMille, Amerikalı yönetmen (ö. 1959)
  • 1902 - Mohammad Hatta, Endonezyalı siyasetçi ve Endonezya bağımsızlık hareketinin önderlerinden (ö. 1980)
  • 1912 - Samuel Fuller, Amerikalı sinema yönetmeni (ö. 1997)
  • 1924 - Ziya-ül Hak, Pakistanlı asker ve Cumhurbaşkanı (ö. 1988)


  • 1930 - George Soros ( doğum Schwartz György, 12 Ağustos 1930) 
  • Macar-Amerikalı milyarder, yatırımcı ve hayırseverdir. Mayıs 2020 itibarıyla net servetinin $8,3 milyar olduğu ve günümüze kadar Açık Toplum Vakıflarına $32 milyardan fazla bağışta bulunduğu hesaplandı.İlk defa Sovyetler Birliği'nin 1991'de dağılmasından sonra Batı Avrupa'ya göre oldukça fakir olan Doğu Avrupa (Ukrayna, Belarus, Polonya, Yugoslavya, Romanya, vb.) ülkelerine tek başına tüm zamanların en büyük finansal yardımını yaparak ismini duyurdu. Yaptığı yardımlar  Birleşmiş Milletler gibi büyük kuruluşların finansal yardımlarından daha fazladır. Birçok yazar ve ünlü isim Soros'un bu faaliyetlerinden dolayı onu "hayırsever" olarak nitelendirir. Fakat aksine bu yardımlarını o ülkelerin sosyo-politik sistemini kontrol etmek için yaptığını iddia eden yazarlar da vardır. Soros, bu iddialara ve kafalardaki soru işaretlerine karşı, "Bu renkli devrimlerle suçlanmamın tek nedeni Rus propagandasıdır. Dünyanın her yanında böyle süreçleri destekliyorum. Şu anda Liberya'da yapıyoruz, Nepal'de de yapabiliriz," diyerek kendini savundu ve bu tür eylemlerini kabullendi. Ayrıca 2006 yılında bir Rus radyosuna verdiği demeçte, Gürcistan'da 2003 yılında gerçekleşen Gül Devrimi'ni finansal olarak da desteklediğini açıkladı. İngiltere'deki Londra Ekonomi Okulu'ndaki öğrenciliği sırasında hocası olan Karl Popper'ın açık toplum felsefesinden çok etkilendiğini ve bu etkisinin yaşamında yanılabilirlik, içgörü, düşünebilirlik ve açık toplum gibi değerler sistematiğinin oluşmasında katkı sağladını ifade eder. Bu değer sistematiği ile finans piyasalarında çok başarılı olduğunu belirtir. George W. Bush ile arası açık olan Soros, Bush'un kapitalist açık ekonomilerin adını dünya üzerinde kötüye çıkardığını ve daha çok kendisi tarafından organize edilen sivil toplum kuruluşu örgütlerinin hareketini kısıtladığı beyan etti. Soros, Açık Toplum Vakıflarının kurucusudur. Soros'un Açık Toplum Vakıfları, Türkiye şubesi Eylül 2001'de kurulan Bebek'teki Açık Toplum Enstitüsü Yardım Vakfıdır (OSIAF). 2002'de, Irak Savaşı'nın başlamasından yaklaşık iki hafta önce Sabancı Üniversitesi'ni ziyaret etmiş ve söyleşide, "Türkiye, stratejik konumu nedeniyle en iyi ihracat ürünü ordusudur," demiştir.Soros, 1930'da BudapeşteMacaristan'da Aşkenazi Yahudi bir ailenin oğlu olarak dünyaya geldi. 1939'da Macaristan, Nazi işgaline uğradığı zaman Yahudi oldukları için ailecek çok tehlikeli ve zor günler yaşadı. Babası Tivadar Soros, tüm aile bireyleri için sahte kimlikler düzenleyerek ve oturdukları yeri sürekli değiştirerek hayatta kalmalarını sağladı.1947 yılında İngiltere’ye göç etti ve Oxford Üniversitesi’nde School of Economist fakültesinde ekonomi tahsili gördü. İngiltere’de hayatını kazanmak için hamallık yaparken ayağı kırılınca devlet hastanesinde tedavi gördü. Devletin fakirlere yardım etmesinin yani sosyal adaletin ne kadar önemli olduğunu yaşayarak öğrendi. Okuduğu fakültede makro ekonomiyi öğrendi. Ayrıca, kendisini çok etkileyen Karl Popper’in öğrencisi oldu ve ileride uygulayacağı “Açık Toplum” (Open Society) projesi konusunda ondan ilham aldı. 1956 yılında ABD’ye göç etti. İlk yaptığı iş, arbitraj işlemleri oldu. Yani, bir hisse senedi veya dövizi ucuz olduğu yerden alıyor ve eş anlı olarak pahalı yerde satıyordu. Kısa sürede finans dünyasında temayüz etti. Kendi kurduğu uluslararası yatırım fonu sayesinde büyük bir servetin sahibi oldu. George Soros, Quantum Fonu Grubu’nun baş yatırım danışmanı olan Soros Fund Management LLC’nin başkanıdır. Bu fon, 28 yıllık tarihinde dünyanın en yüksek performansa sahip yatırım fonu olarak kabul edilmiştir. New School of Social Research, Budapest University of Economics, Oxford Üniversitesi ve Yale Üniversitesi’nden fahri doktora unvanı alan George Soros 1995’te Bologna Üniversitesi tarafından da, dünya çapında açık toplumlar yaratmak yolundaki çalışmaları sebebiyle, üniversitenin en büyük onur unvanı olan “Laurea Honoris Casua” ile ödüllendirilmiştir. Soros ayrıca Budapeşte’deki Central European University’nin (Orta Avrupa Üniversitesi) ve Moskova’daki International Science Foundation’ın (Uluslararası Bilim Vakfı) kurucusudur.18 Aralık 1961'de Soros, Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlığına kabul edildi
  • 1931 - William Goldman, Amerikalı senaryo yazarı, romancı ve En İyi Uyarlama Senaryo Akademi Ödülü sahibi (ö. 2018)
  • 1932 - Gönül Yazar, Türk ses ve sinema sanatçısı
  • 1935 - John Cazale, Amerikalı aktör (ö. 1978)
  • 1939 - George Hamilton, Amerikalı tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, seslendirme sanatçısı
  • 1947 - Kâmuran Akkor, Türk arabesk fantezi müzik sanatçısı
  • 1949 - Mark Knopfler, İngiliz müzisyen
  • 1955 - Ardan Zentürk, Türk gazeteci ve yazar
  • 1956 - Bruce Greenwood, Kanadalı aktör
  • 1957 - Amanda Redman, İngiliz aktris
  • 1963 - Cihan Demirci, Türk karikatürist, gazeteci, şair ve senarist
  • 1969 - Tanita Tikaram, İngiliz pop-folk şarkıcısı ve şarkı sözü yazarı
  • 1971 - Pete Sampras, Amerikalı eski tenis oyuncusu
  • 1975 - Burcu Güneş, Türk şarkıcı
  • 1983 - Meryem Uzerli, Türk oyuncu
  • 1990 - Mario Balotelli, Gana asıllı İtalyan futbolcu
  • 1992 - Cara Delevingne, İngiliz model



      ÖLÜMLER:
  • MÖ 30 - VII. Kleopatra, Antik Mısır'ın son Hellenistik Kraliçesi (d. MÖ 69)
  • 1499 - Küçük Davut Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması komutanlarından Burak Reis, Sapienza adası yakınlarında karşılaşılan Venedik Donanması ile yapılan Sapienza Deniz Muharebesindeki çarpışmada öldü.
  • 1633 - Jacopo Peri, İtalyan besteci ve şarkıcı (d. 1561)
  • 1848 - George Stephenson, İngiliz makine mühendisi (ilk buharlı lokomotif olan "Rocket"i tasarlayan) (d. 1781)
  • 1864 - Sakuma Shōzan, Japonya'da Batılılaşma politikasını savunan öncülerden (d. 1811)
  • 1900 - Wilhelm Steinitz, Avusturyalı satranç oyuncusu ve ilk Dünya Satranç Şampiyonu (d. 1836)
  • 1913- Alman sosyal demokrat ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi’nin kurucularından olan August Bebel 73 yaşında öldü. Almanya’da işçi sınıfı ve kadınların özgürlük mücadelesi denilince en çok dikkat çeken isimlerden biridir.
  • 1928 - Leoš Janáček, Çek besteci (d. 1854)
  • 1955 - Thomas Mann, Alman yazar (d. 1875)
  • 1964 - Ian Fleming, İngiliz yazar (d. 1908)
  • 1977 - Türkiye sosyalist hareketinin tarihine dair yayınlar üreten Kerim Sadi (Ahmet Nevzat Cerrahoğlu) hayata veda etti.
  • 1982 - Henry Fonda, Amerikalı aktör (d. 1905)
  • 1988 - Jean-Michel Basquiat, Amerikalı graffiti sanatçısı ve yeni dışavurumcu ressam (d. 1960)
  • 1992 - John Cage, Amerikalı besteci (d. 1912)


  • 1995 - Rıdvan Özden, Türk asker (d. 1949)
  • 16 sanıklı "JİTEM" davasında Emrah Özdemir tanık olarak ifadesi;Ertekin'in bürosunda yapılan bütün konuşmaları ve sohbetleri ajandasına not ettiğini, Timurtaş'ın da cezaevinde yazdığı notları kendisinin Arif Doğan, Hayrettin Ertekin ve Veli Küçük'e gönderdiğini dile getiren Özdemir, Ertekin'in bürosuna her türlü devlet görevlisinin geldiğini, bu kişilerin 2003-2004 yıllarında İstanbul'da birçok yasa dışı iş yaptığını savundu.Timurtaş'ın 2004 yılında "Yeşil" kod adlı Mahmut Yıldırım ile yaptığı telefon konuşmasına şahit olduğunu, Ertekin'in bürosunda tanıklık ettiği konuşmaları aktarmak istediğini belirten Özdemir, Musa Anter'in yazılarının JİTEM'i rahatsız ettiğini, bu nedenle Arif Doğan'ın Anter ile görüşerek kendisini "Sana yönelik bir suikastı engelledik, dikkatli ol" diye uyardığını duyduğunu söyledi. Özdemir, Anter'in ölüm emrini Arif Doğan'ın verdiğini, cinayeti Mahmut Yıldırım, Adil Timurtaş, Abdulkadir Aygan ve "Hogir" kod adlı kişinin işlediğini ayrıca bu kişilerin Vedat Aydın, Murat Aslan, iki İranlı ve "Harbi" kod adlı bir kişiyi de öldürdüklerini duyduğunu bildirdi.("Timurtaş bana Özden'i yanlışlıkla vurduğunu söyledi") Eski Mardin Jandarma Alay Komutanı Albay Rıdvan Özden, Tuğgeneral Bahtiyar Aydın, eski Tunceli Jandarma Komutanı Albay Kazım Çiloğlu ve Diyarbakır Emniyet Müdürü Ali Gaffar Okan'ın öldürülmesiyle ilgili bildiklerini ve duyduklarını da anlatmak istediğini ifade eden Özdemir, şöyle dedi: "Arif Doğan, Albay Rıdvan Özden'in kendileri ile çalışmasını istemiş. Ancak Albay Özden bundan rahatsız olmuş ve bazı JİTEM görevlileri hakkında soruşturma açmış. Bu durum, Veli Paşa, Arif Doğan ve Hasan Atilla Uğur'u rahatsız etmiş. Kendisine ilk suikast girişiminde başarısız olmuşlar, sonra Adil Timurtaş tarafından vurulmuş ve Timurtaş bana Özden'i yanlışlıkla vurduğunu söyledi. Olay PKK'nın üzerine atılmış. Bahtiyar Aydın, Lice'de şehit olmuş, suikast silahı bölgede bulunmasına rağmen, karakolda ortadan yok edilmiş. Bu da PKK'nın üstüne atılmış ve bu gerekçe ile Lice yakılıp yıkılmış. Söz konusu kişiler Gaffar Okan cinayetini de Hizbullah ile işlemişler. Bunlar 'JİTEM' adı altında uyuşturucu, silah ve altın kaçakçılığı yapmış. Hayrettin Ertekin ve yanındakiler Tansu Çiller'in zırhlı aracını kullanıyordu. Beşiktaş esnafında kime sorarsanız Adil Timurtaş'ı size emekli albay olarak bildiklerini söyler. Timurtaş, bugüne kadar Ertekin'e 40-50 milyon kazandırmıştır."


  • 1999- Şair, çevirmen Can Yücel öldü. Her zaman politik kimliğini de belli eden Can Yücel, Che Guevera tarafından kaleme alınan ” Gerilla Savaşı” ve ” İnsan ve Sosyalizm” adlı yapıtları dilimize aktarmış ve bundan dolayı 15 yıl hapis cezasına çarptırılmıştır. Can Yücel, bir dönem ÖDP (Özgürlük ve Dayanışma Partisi)nin İzmir 1. sıra milletvekili adayı da olmuştur.(https://tr.wikipedia.org/wiki/Can_Y%C3%BCcel)
  • 1999-  Yazar, şair, ressam Abbas Sayar öldü. 1970 yılında TRT Sanat Ödülleri Yarışması’nda derece alan ilk romanı Yılkı Atı’ndan sonra yazdığı Çelo (1972) romanı 1973 Türk Dil Kurumu Roman Ödülü’nü, Can Şenliği (1974) romanı ise 1975 Madaralı Roman Ödülü’nü getirdi.
  • 2000 - Güzin Özipek, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı (d. 1925)
  • 2000 - Loretta Young, Amerikalı aktris (d. 1913)
  • 2014 - Lauren Bacall, Amerikalı oyuncu ve model (d. 1924)


  • 2014 - Prof. Dr. Cevad Heyet  ( 24 Mayıs 1925, Tebriz - 12 Ağustos 2014, Bakü), İran Azerisi cerrah, Türkolog. Hem tıp hem Türkoloji alanında çalışmalar yapmış olan Heyet, İran’da kalp cerrahisinin kurucusu ve öncüsü olarak kabul edilir İran’da yayınlanan en eski ve sürekli Türkçe dergi olan Varlık dergisini yayınlayan Heyet, arkadaşı Hamit Nutki ile birlikte ilmî Türkoloji’nin temelini atmıştır.“İki Azerbaycan'ın Aksakalı”, “Çağımızın Dede Korkut’u”, “Asrımızın Promete’si”, “Bilge Dede” lakaplarıyla tanınır.


  • 2018 - Samir Amin, Mısırlı-Fransız Marksist eleştirmen ve ekonomist (d. 1931)
  • Marksist ekonomist ve sosyal bilimci Samir Amin, Pazar günü Paris’te 86 yaşında hayatını kaybetti. Samir Amin, 1931’de Kahire’de doğdu ve Fransız Lisesi’nde eğitim aldı. 1952’de Paris’te siyaset bilimi eğitimini tamamladı; 1957’de politik ekonomi doktorasının yanı sıra Institut de Statistiques ile Institut d'Etudes Politiques’te lisans eğitimini bitirdi. Paris’te kaldığı dönemde Fransa Komünist Partisi’ne katıldı ve diğer öğrencilerle birlikte Étudiants Anticolonialistes adlı dergiyi çıkardı. Ardından Mısır’a dönerek Nasır rejiminde Ekonomik Yönetim Enstitüsü’nde görev aldı. 1960’ta Mısır’dan ayrılarak yeni bağımsızlığını kazanan Mali’de üç yıl boyunca Planlama Bakanlığı’nda çalıştı. 1970-1980 yılları arasında Birleşmiş Milletler Afrika Ekonomik Kalkınma ve Planlama Enstitüsü’nde yöneticilik yaptı. 1980’de Üçüncü Dünya Forumu’nun Afrika bürosunun başına geçti. Emperyalizm, sömürgecilik, modernitenin krizi, siyasal İslam ve toplumsal hareketler üzerine çalışmalar yapan Amin’in pek çok makalesi ve kitabı Türkçe’ye çevrildi. Modernite, Demokrasi ve Din: Kültüralizmlerin Eleştirisi kitabı, dinî akımlarla modernleşme arasındaki ilişkiyi, siyasi İslam’ın emperyalist yayılmaya hizmet edişini, ve burjuva ideolojisinin evrenselci hedeflerini terk edip kültüralizme geçmesini inceliyor. Kapitalizmden Uygarlığa: Sosyalist Perspektifin Yeniden İnşası, eşitlikçi ve özgürlükçü bir toplumun imkânlarını irdelerken, “demokrasi” söylemlerinin zayıflığını ve Dünya Sosyal Forumu gibi çağdaş toplumsal hareketlerin gücünü değerlendiriyor. Liberalizmin ideolojik temellerini ve postmodernizmi tartışarak başlayan Liberal Virüs: Sürekli Savaş ve Dünyanın Amerikanlaştırılması, Amerikan emperyalizminin dünyadaki egemenliğini nasıl kurup pekiştirdiğini mercek altına alıyor. 1996’da Monthly Review dergisinde yayınlanan Emperyalizm ve Kültüralizm Birbirini Tamamlıyor başlıklı yazısı ise, Samuel Huntington'ın "uygarlıklar çatışması" tezi gibi kültüralist teorilerin, emperyalizmin suçlarını "kültürel uyuşmazlık" adı altında meşrulaştırdığını öne sürüyor. Kimlik politikası veya cemaatçilik gibi kültüralist akımları eleştiriyor; insanların bu yaklaşımların etkisiyle eşitlik ve özgürlük yerine farklılığı kabullenmeye sevk edildiğini öne sürüyor. Mısır’da Müslüman Kardeşler’in iktidara gelmesi üzerine Ahram dergisinde yayınlanan bir söyleşisinde Samir Amin şöyle diyordu: "Müslüman Kardeşler’e sadece İslamcı bir siyasi güç olarak bakmamak gerek; bu aynı zamanda işçi hareketlerini ve toplumsal adaleti reddeden, halk üzerinde denetimini sağlama almak için hayırseverlikten bahsetmeyi tercih eden gerici bir güç. İslamcılar, açık piyasa ve özel mülkiyet hakkı kisvesi altında bağımlılık politikalarını kabul ediyor; Amerika’nın bölgede oynadığı rolü, Camp David anlaşmaları da dahil olmak üzere ABD’nin İsrail’e desteğini kabul ettiler.” (https://www.e-skop.com/skopbulten/marksist-ekonomist-ve-sosyal-bilimci-samir-amin-hayatini-kaybetti/3889)

  • 2020 -  Amerikalı model ve aktris (d. 1926)


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder