OLAYLAR:
- MÖ 612 - Asur Kralı Sinşarişkun öldürüldü. Ninova kenti yerle bir oldu.
- 1519 - Ferdinand Magellan, beş gemisiyle dünya çevresindeki turu için Sevilla'dan yelken açtı.
- 1543 - Osmanlı Orduları Estergon Kalesi'ni fethetti.
- 1675 - Greenwich Gözlemevi Londra'da kuruldu.
- 1792 - Fransız Devrimi: Tuileries Sarayı yağmalandı, XVI. Louis tutuklandı.
- 1809 - Ekvador'un başkenti Quito, İspanyol İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını ilan etti.
- 1821 - Missouri, ABD'nin 24. eyaleti oldu.
- 1856 - Louisiana'da kasırgadan yaklaşık 300 kişi öldü.
- 1876 - Padişah V. Murat akli dengesini yitirdiği gerekçesiyle tahttan indirildi.
- 1893 - Rudolf Diesel'in ilk dizel aracı kullanıma girdi.
- 1904 - Rus İmparatorluğu ve Japon savaş gemileri arasında Sarı Deniz Savaşı başladı.
- (https://tr.topwar.ru/102872-boy-v-zheltom-more-28-iyulya-1904-g-chast-10-gibel-vk-vitgefta.html)
- 1908- İzmir’de çoğu yabancı kumpanyalarda olan liman işletmelerinde yükleme-boşaltma işçileri greve gitti. İlerleyen günlerde İstanbul, Selanik rıhtım işçileri ve ileriki haftalarda Beyrut liman işçileri, Midilli gümrük hamalları ve Varna rıhtım hamalları greve katıldı. Yabancı kumpanyaların, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin ve tüccarın girişimleri sonucu grevci işçiler uyarıldı. Ayrıca, çıkarılan bir tebliğle, zabıta memurlarınca işçilerin işbaşı yapmalarının sağlanması, yapmayanların tutuklanması ve kovuşturulması talimatı verildi.
- 1913 - II. Balkan Savaşı sona erdi: Bulgaristan, Romanya, Sırbistan, Karadağ ve Yunanistan arasında Bükreş Antlaşması imzalandı.
- 1915 - Anafartalar Zaferi ve Conk Bayırı Muharebesi: Albay Mustafa Kemal'in komutasındaki Türk askerlerinin taarruzuyla İngiliz ve Anzak kuvvetlerinin geri çekilmesi sağlandı.
- 1915 - ‘Yenigün’ gazetesi Ankara’da yayımlanmaya başladı.
- 1920 - I. Dünya Savaşı: Osmanlı Padişahı VI. Mehmed'in temsilcileri, Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri arasında paylaşımını öngören Sevr Antlaşmasını imzaladılar.
- 1920 - Sevr Anlaşması hükümleri uyarınca, Anadolu ve Rumeli toprakları İtilaf Devletleri'nce paylaşılmaya başlandı.
- 1921- İngiltere, Almanya ve Fransa Türk – Yunan Savaşı’nda tarafsız olduklarını ilan ettiler.
- 1945 - Japonya teslim oldu ve II. Dünya Savaşı, Pasifik'te sona erdi.
- 1950- Bulgaristan’dan Türkiye’ye göç başladı. 1951’e kadar 150 binden fazla Türk göç etti.
- 1951 - Denizcilik Bankası Kuruluş Kanunu kabul edildi. 500 milyon sermayeli kuruluşun 1 Mart 1952 günü faaliyete geçeceği açıklandı.
- 1952- İlk Amerikan ay uydusu ORBİTER fırlatıldı.
- 1954 - Murat Güler, Manş Denizi'ni yüzerek geçen ilk Türk yüzücüsü oldu.
- 1960 - Ege Telgraf gazetesi çıkmaya başladı.
- 1969- Necmettin Erbakan milletvekili adaylığı için Adalet Partisi’ne kaydını yaptırdı.
- 1970- Ekonomik tedbirler paketi olarak 10 Ağustos Kararları açıklandı.
- 1971- Türkiye çapında 57 bin işçiyi ilgilendiren 3 büyük devlet kuruluşunda toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde çıkan anlaşmazlık Başbakan Yardımcısı Atilla Karaosmanoğlu ile Türk-İş Genel Sekreteri Halil Tunç arasında yapılan görüşmelerle çözümlendi. Böylece 6 çimento fabrikasındaki grevle, TCDD ve Nakliye-İş’teki grev kararları kalktı.
- 1978 - Mustafa Pehlivanoğlu ve diğer sağ görüşlü militanların Ankara Balgat'ta kahvehaneyi taraması sonucu 5 solcu öldü.
- 1978- Hüseyin Ceylan (1950) İstanbul – Gültepe’de MHP´liler tarafından öldürüldü.
- 1979- Adana’da kurulu Sabancı Holding’in Bossa Fabrikası işçilerinin DİSK/Tekstil Sendikasına üye olmaları üzerine işveren sekiz işçiyi işten çıkardı. İşverenin bu tavrı üzerine, tüm vardiyalarda dokuz yüz işçi direnişe geçip üretimi durdurdu. Gece fabrikayı saran güvenlik kuvvetleri bütün işçileri gözaltına aldı. Sorguları yapılan işçiler daha sonra serbest bırakıldı.
- 1980- Zülfü Livaneli’nin Paris’te Tülay German, Cahit Berkay, Erol Erdinç ve Engin Yörükoğlu ile kaydını yaptığı “Günlerimiz” plağı çıktı.
- 1983- DİSK’e bağlı Tümka-İş ve Limter-İş sendikalarının 59 yöneticisi hakkında 6 yıl 8 ay ile 20 yıl arası hapis istemiyle dava açıldı. Sendikaların, açıldıktan bir süre sonra “mevcut iktisadi-sosyal nizamı değiştirmek için faaliyet gösterdikleri” iddia ediliyor.
- 1983- Barış Derneği davasında savunma yapan Maltepe Lisesi eski müdürü Şefik Asan:”Barışa düşman olan düşünce insanlığa da düşmandır.”
- 1983- Yeni “Dernekler Yasası” Danışma Meclisi’nden geçti. Bildirilerin bir örneği vali-kaymakama verildikten 24 saat süre geçmeden dağıtılamayacak. Okul yöneticileri, öğretmenler, öğrenciler, yargı üyeleri ve siyasi/ideolojik suçlardan mahkum olanlar dernek kuramayacak.
- 1985- Ankara Halk Tiyatrosu’nun Genel Sanat Yönetmeni ve oyuncu Erkan Yücel tiyatro oyunlarına genel seyirci azalması üzerine konuştu: “Toplumdaki depolitizasyonu, seyircide umut yaratacak, cesur oyunlarla kırıp aşmak görevimizdir”(Cumhuriyet).
- 1986- Süleyman Demirel, “Halk isterse cumhurbaşkanı olurum” dedi.
- 1987– Gaziantep Cezaevi’ndeki açlık grevi 7.gününe girerken 50 tutuklu ve hükümlü yakını Güvenpark’ta 2 günlük açlık grevine başladı. 1 saat sonra Güvenpark’tan ayrılan tutuklu ve hükümlü yakınları geceyi geçirmek üzere Yalçın Küçük’ün Karakusunlar’daki evine gitti. Tutuklu ve hükümlü yakınlarına destek için Güvenpark’a gelen SHP Genel Sekreteri Fikri Sağlar daha sonra 3 yakın ile Adalet Bakanlığı’na giderek Bakan Oltan Sungurlu ile gazetecilerin önünde görüştü.
- 1987- Grev için tüm hazırlıklar yapılmışken, Demiryol-İş yönetiminin TÜHİS’le anlaşmasına işçilerin tepkisi sürüyor.
- 1988- “İşkenceye Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi” yürürlüğe girdi. Türkiye, ”Lahey Adalet Divanı’nın hakemliği” maddesine çekince koydu. İşkenceyle alınan ifade delil kabul edilemeyecek. Savaş hali/tehdidi, OHAL, siyasi istikrarsızlık vb. işkencenin gerekçesi olamayacak.
- 1988- 723 Sanıklı 74 idam istemli Devrimci Yol Davası’nda 8 yıl sonra sanıklar ortak savunmalarını okumaya başladı.
- 1988- “Özgürlük Yolu” Davası’nda yargılanan Diyarbakır eski Belediye Başkanı Mehdi Zana hakkında “duruşmalarda Kürtçe savunma yaptığı” gerekçesiyle açılan davada Savcılık İddianamesi: “Kürtçe bir dil değil, öz be öz Türkçe’den üretilen çok kısıtlı kelimeler yığınıdır”.
- 1989- İstanbul’da cezaevlerindeki açlık grevini desteklemek amacıyla siyah elbiselerle yürüyen kadınlar tutuklandı.
- 1989- Bakanlıkla SHP heyeti arasındaki pazarlık kesildi. Aydın E Tipi Cezaevi’nde açlık grevindeki 247 mahpus eylemi ölüm orucuna çevirdi.
- 1989- Akçakoca’ya 30 TL gündelik vaadiyle simsarlarca getirilen binlerce mevsimlik işçi, 5 TL’na bile iş bulamadı.
- 1990- Amerikan üsleri ile lastik işkolundaki grevler ertelendi. Bakanlar Kurulu’nca ertelenen Süt Endüstrisi Kurumu (SEK) grevi, karar yargıda bozulduğundan 1.680 işçiyle yeniden başladı.
- 1990- Kuzey doğu Sri Lanka’da katliam: 127 müslüman, yarı askeri birliklerce öldürüldü.
- 1990 - Magellan uzay sondası, Venüs'e ulaştı.
- 1991- Beykoz/Paşabahçe’den 47 işçinin tazminatsız işten çıkarılmasının ardından bugün de çıkarmalar oldu, işveren sayı vermedi. Paşabahçe esnafı Paşabahçe’den fabrikaya kadar “İşçi esnaf el ele” sloganıyla yürüdü.
- 1992- Ceylanpınar’da vurulan Özgür Gündem gazetesi köşe yazarı Hüseyin Deniz yaşamını yitirdi.
- 1992- 5 Ağustos’ta arkadan açılan ateşle başından vurulan Özgür Gündem Gazetesi Diyarbakır muhabiri Burhan Karadeniz kısmen felç oldu.
- 1993 - Yeni Zelanda'nın Güney Adası'nda Richter ölçeğine göre 7.0 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.
- 1994 - Türkiye'nin ilk uydusu Türksat 1B, Fransız Guyanası'ndaki Kourou Üssü'nden fırlatıldı. Böylece Türkiye, uzayda uydusu olan 18 ülke arasına girdi.
- 1995- Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirlendi. 16 yaşından büyükler için günlük brüt 282 bin, aylık 8 bin 460 bin, net 5 milyon 547 bin 135 lira. 16 yaşından küçükler için ise günlük brüt 236 bin, aylık 7 milyon 087 bin 500 TL brüt olarak saptandı. Yüzde 103 artış olan yeni asgari ücretler 1 Eylül’de yürürlüğe girecek.
- 1995- Başbakan Tansu Çiller Polis Balosu’nda konuştu: “Polis Teşkilatı’nın her biri benim evladımdır. Onlara laf söyletmem”
- 1995- Darülaceze binasından Darülaceze Vakfı Başkanı’nın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla zabıta zoruyla çıkarılması ve Vakıf Başkanlığı’na -daha sonra İçişleri Bakanlığı’nın görevden aldığı- bir imamın atanması işlemi mahkemece durduruldu. Erdoğan’ın zabıta zoruyla Darülaceze’den çıkarttığı Darülaceze Vakfı’nın Başkanı 8 Ağustos’ta basına: “İstanbul Büyükşehir Genel Sekreter Yardımcısı İdris Naim Şahin 6 ay önce, RP’ye katılıp Milletvekili seçilmem karşılığında Vakıf hisselerinin %49’unu kendilerine devretmemi istedi” demişti.
- 1995- İzmir’li genelev patroniçesi A.Firmalı, çalışanlarıyla toplu sözleşme yapması için Genel-İş Sendikası’na başvurdu.
- 1997 - Güney Afrika Cumhuriyeti, insan hakları ihlalleri ve Kıbrıs sorununu gerekçe göstererek Türkiye'ye askeri helikopter satışını durdurdu.
- 2000 - Dünya nüfusu 6 milyara ulaştı.
- 2000- – Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Başbakan Bülent Ecevit’in haftalık olağan görüşme önerisini reddetti. Cumhurbaşkanı, ertesi haftaki görüşmeyi de gerekli görmedi.
- 2000- Teksas valisi ve Cumhuriyetçi Parti başkan adayı George W. Busch bir zihinsel engellinin idamını onayladı. Zeka yaşı 12 olan Oliver David Cruz idam edildi.
- 2001- 3 yıl önce dağılan “Zuğaşi Berepe” grubunun akustik gitarcısı ve solo şarkıcısı Kazım Koyuncu’nun “Viya!” adlı ilk solo albümü çıktı. Albümdeki 11 şarkıdan 8’i Lazca, biri Hemşince.
- 2001 - Enerji, Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri Sendikası kuruldu.
- 2002- Malatya Cezaevi’nde DHKP-C tutuklusu Fatma Bilgin (30), F tipi cezaevlerinde tecrite karşı açlık grevinin 431.gününde kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti. Fatma Bilgin, açlık grevi/ölüm orucu eylemlerinde hayatını kaybeden 93.kişi.
- 2003- 21. Dünya Felsefe Kongresi İstanbul’da başladı. Kongre’de “Dünyanın problemleri karşısında felsefenin olanakları” tartışılacak.
- 2003- Ümraniye’de bir özel hastanenin açılışını yapan Başbakan Erdoğan’ı protesto etmek isteyen DEHAP’lı 50 kişi dağıtıldı.
- 2003- Başbakan Erdoğan’ın oğlu Bilal’in nikah töreninin yapıldığı Kongre Sarayı önünde EMEP’li 50 kişi gözaltına alındı.
- 2003 - Birleşik Krallık'ın Kent şehrinde rekor sıcaklık: 38.5°C.
- 2003 - Yuri İvanoviç Malençenko uzayda evlenen ilk insan oldu.
- 2004- Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, 15 günde bir yayımlanan Belediye bülteninin bir sayfasını ilk kez Kürtçe çıkardı. Belediye, Kürtçe sayfa için savcılıktan izin alındığını açıkladı.
- 2005- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Kürt sorunu konusunda sivil bir inisiyatifin üyelerini kabul etti. “Kürt sorunu vardır, çözüm de demokratikleşmedir” dedi. Erdoğan ve beraberindeki heyet, 15 Haziran’da PKK’ye tek taraflı-ön koşulsuz silah bırakma ve AKP hükümetine yasal düzenlemeler yapma çağrısı yapan 130 aydın adına Osman Kavala ve Prof.Dr.Gençay Gürsoy’un da bulunduğu 12 kişiyle 3.5 saat görüştü. Toplantıya katılan yazar Adalet Ağaoğlu Diyarbakırlı olan Cahit Sıtkı Tarancı’nın “Memleket İsterim” şiirini okudu ve ilk kez “Kürt sorunu” deyimini kullanan Erdoğan’dan Diyarbakır mitinginde bu şiiri okumasını istedi.
- 2007- ODTÜ öğretim üyeleri “susuzluk” nedeniyle Melih Gökçek’i Belediye binası önünde protesto etti.
- 2009- İstanbul’da kanser hastası tutuklu Güler Zere için partiler ve kitle örgütleri Adli Tıp önünde “özgürlük nöbeti”ne başladı.
- 2011- Şili’de lise ve üniversite öğrencisi 70 bini aşkın kişi kaliteli ve parasız eğitim için yürüdü; sonrasında bir grup polisle çatıştı.
- 2012- Adana’da partiler ve kitle örgütleri ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’ın Türkiye ziyaretini protesto etti.
- 2013- Gezi Direnişi tutuklularının aileleri serbest bırakılmaları talebiyle G.Saray’da 6.kez oturma eylemi yaptı.
- 2013- HDK Kadın Meclisi üyeleri AKP iktidarının Rojava’da El-Nusra’yı desteklemesini G.Saray’da protesto etti.
- 2014 - 12. Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi sonucunda Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı seçildi.
- 2015- 7 Haziran seçimlerinin ardından 64 gün geçtikten sonra ve hükümeti kurmak için Anayasal sınır olan 45 günlük sürenin dolmasına 13 gün kala Davutoğlu ve Kılıçdaroğlu Başbakanlık konutunda 4 saat süreyle görüştü. İki lider tekrar bir araya gelecek.
- 2015- Şırnak kent merkezi ve ilçelerinde bir süredir devam eden çatışmaların ardından, çeşitli Kürt siyasi parti ve kuruluşlarının yer aldığı Şırnak Halk Meclisi “Demokratik Özerklik” ilan ederek saldırılara karşı “öz savunma” yapacaklarını duyurdu.
- 2015- Silopi ve Sultanbeyli’deki saldırılarda 4 polis ve 1 asker hayatını kaybetti. İstanbul’da DHKP-C adına ABD konsolosluğuna ateş açan iki kişiden biri yaralı yakalandı.
- 2015- Üsküdar/Kirazlıtepe’de Alevi yurttaşların evleri işaretlendi.
- 2015- Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından, haklarında “örgüt kurma” iddiasıyla yakalama kararı çıkarılan eski savcılar Zekeriya Öz ile Celal Kara Gürcistan üzerinden Ermenistan’a kaçtı.
- 2016- Diyarbakır’ın Sur ilçesinde polis servis aracına bombalı araçla düzenlenen saldırıda aynı aileden 5 kişi hayatını kaybetti, 5’i polis 13 kişi yaralandı. Saldırının PKK tarafından yapıldığı açıklandı.
- 2017- Uluslararası Göç Örgütü’nün (IOM) açıklamasına göre, Yemen açıklarında denize atılarak ölüme terk edilen, çoğunluğu genç olan Somalili ve Etiyopyalı 120 kişiden 51’i boğularak hayatını kaybetti.
- 2018- Türk lirası döviz ve altın karşısında hızla değer kaybediyor. Borsa yine düşüşte. DOLAR % 14,72, EURO %13,67, ALTIN % 12,50 değer kazandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan: “Dolar molar bizim yollarımızı kesmez. Yastığının altında doları avrosu altını olan varsa bunu gitsin Türk Lirası ile bankalarımızda bozdursun. Bu bir milli yerli mücadeledir.” dedi.
DOĞUMLAR:
- 1560 - Hieronymus Praetorius, Alman besteci (ö. 1629)
- 1737 - Anton Losenko, Rus ressam (ö. 1773)
- 1814 - Henri Nestlé, Alman şekerlemeci ve Nestlé fabrikalarının kurucusu (ö. 1890)
- 1839 - Aleksandr Grigorievich Stoletov, Rus fizikçi (ö. 1896)
- 1845 – Kazak şair Abai Kunanbaev doğdu.
- 1864 - Max Beer, Avusturya doğumlu Marksist gazeteci, ekonomist ve tarihçi
- 1865 - Alexander Glazunov, Rus besteci (ö. 1936)
- 1869 - Laurence Binyon, İngiliz şair (ö. 1943)
- 1871 – Fransız romancı, deneme yazarı ve eleştirmen Marcel Proust doğdu.
- 1877 - 1923 ve 1928’de iki kez Alman Sosyal Demokrat hükümetlerinde maliye bakanlığı yapan Avusturya doğumlu Alman politikacı Rudolf Hilferding doğdu. Hilferding, Avusturya Marksizminin önce gelen teorisyenlerinden biri olarak tanınmış; Marksist “emperyalizm” kavramının gelişmesi sırasında Lenin’le tartışmaları Marksist literatürde önemli yer tutmuştu.
- 1894 - Mihail Zoşçenko, Rus yazar (ö. 1958)
- 1898 - Elif Naci, Türk ressam, yazar ve müzeci (D Grubu'nun kurucularından) (ö. 1987)
- 1902 - Norma Shearer, Kanadalı aktris (ö. 1983)
- 1905 - Amerikan Komünist Partisi’nin genel sekreteri olarak 1945-57 arasında görev yapan sendika önderi Eugene Dennis doğdu. Dennis 1959-61 arasında da ABDKP’nin başkanıydı.
- 1912- Jorge Amado dünyaya geldi. Brezilya’nın kuzeydoğu bölgelerinin yaşantısını işlediği eserleriyle öne çıkan yazar, uluslararası övgü kazanan pek çok romanın yazarıydı.
- 1927 - Nejat Uygur, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (ö. 2013)
- 1934 - Tevfik Kış, Türk güreşçi ve antrenör (Avrupa, Dünya ve Olimpiyat şampiyonu)
- 1939 - Kate O'Mara, İngiliz oyuncu ve şarkıcı (ö. 2014)
- 1948 - Carlos Escudé, Arjantinli siyaset bilimci ve yazar (ö. 2021)
- 1957 - Zuhal Olcay, Türk oyuncu ve şarkıcı
- 1959 - Rosanna Arquette, Amerikalı aktris, film yapımcısı ve yönetmeni
- 1960 - Antonio Banderas, İspanyol oyuncu
- 1960 - Kibariye, Türk arabesk-pop müzik şarkıcısı
- 1960 - Mahir Günşiray, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu
- 1965 - Claudia Christian, Amerikalı oyuncu
- 1968 - Melih Gümüşbıçak, Türk sunucu
- 1971 - Roy Keane, Eski İrlandalı millî futbolcu ve teknik direktör
- 1971 - Özlem Türkad, Türk tiyatrocu, sinema ve dizi oyuncusu
- 1974 - Hayfa el-Mansur, Suudi Arabistanlı film yönetmeni
- 1975 - İlhan Mansız, Türk futbolcu,
- 1994 - Bernardo Silva, Portekizli millî futbolcu
ÖLÜMLER:
- 1896 - Otto Lilienthal, Alman havacılık öncüsü (d. 1848)
- 1900- 19.yüzyılın önemli hukuçu ve tarihçisi Ahmed Cevdet Paşa İstanbul’da öldü.
- 1904 - René Waldeck-Rousseau, Fransız politikacı (d. 1846)
- 1912 - Paul Wallot, Alman mimar (d. 1841)
- 1963 - Hüseyin Hüsnü Çakır, Türk siyasetçi (d. 1892)
,%20emekli%20validir..jpg)
- 1999 - Dündar Kılıç, Türk ünlü kabadayı (d. 1935)
- 2005- 12 Eylül darbesi sonrasında kapatılan TÖB-DER’in (Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği) son genel başkanı Gültekin Gazioğlu hayata veda etti.
- 2006- DİSK kurucusu ve eski başkanı Kemal Nebioğlu, 80 yaşında öldü. 1961’de TİP kurucuları arasında yer aldı, 1965’te TİP’den milletvekili seçildi. 1967’de DİSK’i kuran 5 sendikacıdan biriydi. 1975’de Sosyalist Devrim Partisi’nin kurucuları arasındaydı. 12 Eylül sonrası DİSK davasında idam talebiyle yargılandı, dört yıl cezaevinde tutuklu kaldı. 1992’de DİSK Genel Başkanı seçildi.
- 2008 - Isaac Hayes, Amerikalı müzisyen ve aktör (d. 1942)
- 2018 - Mahmut Makal, Türk yazar, şair ve öğretmen (d. 1930)
- 2019 - Freda Dowie, İngiliz oyuncu (d. 1928)
- 2020 - Dariusz Baliszewski, Polonyalı tarihçi, gazeteci ve yazar (d. 1946)
- 2020 - Silvana Bosi, İtalyan aktris (d. 1934)
- 1923 - Joaquin Sorolla, İspanyol ressam (d. 1863)
- 1960 - Frank Lloyd, Britanyalı film yönetmeni, yapımcısı ve senarist (d. 1886)
,%20emekli%20validir..jpg)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder