22 Ekim 2022 Cumartesi

BELLEK (23 EKİM)


 OLAYLAR: 


  • 1557- Fas Sultanlığı Osmanlı yönetimine katıldı.
  • 1840 - Posta ve Telgraf Nezâreti kuruldu.
  • 1853 - Kırım Savaşı başladı.
  • 1906  (Ekim ) - Mustafa Kemal'in bazı arkadaşlarıyla birlikte Şam'da gizli "Vatan ve Hürriyet" cemiyetini kurdu.
  • 1911 - Trablusgarp Savaşı'nda İtalyan yüzbaşı Carlo Piazza, Bingazi'deki Osmanlı siperleri üstünde tarihin ilk askeri keşif uçuşunu gerçekleştirdi. Piazza daha sonra ilk askeri amaçlı hava fotoğrafını da çekti.
  • 1912 - Birinci Balkan Savaşı'nda Osmanlı ve Sırp orduları arasındaki Kumanova Muharebesi başladı.
  • 1915 - New York'ta 25-30.000 kadın oy hakları için 5. Cadde'de yürüyüş yaptı.
  • 1917- Gizlice Bolşevik Parti M.K.toplantısına katılan Lenin’in “silahlı ayaklanmaya hazırlanma” önerisi 2’ye karşı 10 oyla kabul edildi.
  • 1921- Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında Kars’da barış antlaşması imzalandı.
  • 1923- Halk Fırkası’nın kuruluş dilekçesi İçişleri Bakanlığı’na verildi.
  • 1926 - Sovyetler Birliği'nde Leon Troçki ve Grigoriy Zinoviyev, Komünist Partisi Merkez Komitesi üyeliğinden çıkarıldı.
  • 1929 - New York Borsasında hisse senetlerinin değerindeki sürekli düşüş yavaş yavaş paniğe yol açmaya başladı (1929 Dünya Ekonomik Bunalımı'nın ilk işaretleri)
  • 1946 - Birleşmiş Milletler, ilk genel toplantısını New York'ta yaptı.
  • 1947- Hollywood’da komünizmi soruşturma komisyonu, 79 ‘yıkıcı’ belge elde edildiği gerekçesiyle film endüstrisine karşı soruşturma başlattı
  • 1954- Almanya’nın NATO’ya girişiyle ilgili olarak Paris Andlaşması imzalandı.
  • 1956 - Macaristan'da Sovyet egemenliğine karşı ayaklanma başladı. Bütün ülkeye yayılan gösterilerde, isyancılar Sovyet birliklerinin çekilmesini istediler.Macaristan/Budapeşte’de öğrencilerin yürüyüşüne polisin ateş açmasıyla gösteriler ayaklanmaya dönüştü. Bütün ülkeye yayılan gösterilerde, isyancılar Sovyet birliklerinin çekilmesini istediler.  Macaristan’daki isyan, Rus ordusu tarafından bastırıldı.
  • 1959 - Beyrut'ta yapılan III. Akdeniz Oyunları sona erdi. Türkiye serbest güreş millî takımı 8 sıklette birinci oldu ve genel klasmanda 13 altın, 8 gümüş, 1 bronz madalya aldı.
  • 1960 - Genel nüfus sayımı: Türkiye'nin nüfusu 27.754.820
  • 1965 - Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel Hükûmeti kurma görevini Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel'e verdi.
  • 1968- Ankara Olgunlaşma Enstitüsü’nden 24 kız öğrencinin Haziran’daki boykot eyleminden ötürü yargılanmasına başlandı.
  • 1969- “İşçi Emeklilik Kanunu” kabul edildi. 1 Mart’tan itibaren geçerli olacak yasaya göre emeklilik yaşı erkeklerde 55’e, kadınlarda 50’ye indirildi. 25 yıllık sigortalı işçi emekli olabilecek. Maluller ve çalışamayacak durumda olanlar ise bu süre dolmadan emekliliğini isteyebilecek. Yasaya göre emekli maaşının hesaplanmasında son 5 yılın en yüksek üç yılının ortalaması alınarak bunun yüzde 70’i maaş olarak bağlanacak.
  • 1972 - Zonguldak'ta iki ayrı kömür ocağında grizu patlamasında 20 işçi öldü, 76 işçi yaralandı.
  • 1973- Toprak reformunun uygulanacağı Urfa’da toprak alım-satımı üç yıl süreyle yasaklandı.
  • 1973 - ABD başkanı Richard M. Nixon, Watergate skandalı ile ilgili Oval Ofis ses kayıtlarını mahkemeye teslim etmeyi kabul etti.
  • 1975- Demirel solculuk kriterlerini açıkladı: “Marks olmadan sol olmaz. Marksçı olmayınca solcu da olunmaz. Solcu olup da Marksçı değilseniz, ne Marksçılar beğenir, ne solcular beğenir, ne de biz beğeniriz. Yani milliyetçiler beğenmeyiz.”
  • 1976- DİSK’e bağlı tüm fabrikalardaki işyeri temsilcilerinin katıldığı toplantıda, uzayan grevler için güçlü bir “dayanışma fonu” kurma kararı alındı. Genel Başkan Kemal Türkler’in ardından, tüm sendika başkanlarının da mal varlıklarını açıklayacakları bildirildi.
  • 1977- Kapatılan Erzurum/Aşkale kömür madenlerinde Yeraltı Maden-İş’li 387 işçi açıkta kaldı. Aşkale ilçesinin 16 köyünden kapatılan madenlerde çalışan emekçiler hem polis/jandarmaya hem de ülkücülere karşı mücadele vermişti.
  • 1978- Bursa’da Haşmet Zeybek’in “Düğün Ya da Davul” oyununda rol alan Devlet Tiyatrosu oyuncuları Ahmet Uğurlu, Metin Belgin, Oya İnci, Hanife Şahin ve Mutlu Güney Kozahan’da ülkücülerin sopalı-zincirli saldırısına uğradı, üzerlerine silah doğrultuldu.
  • 1978- 16 Haziran 1977’de Beypazarı’nda CHP İlçe Gençlik Kolları üyesi İsmail Boyunduruk’un öldürülmesiyle ilgili yargılanan 5 ülkücüden Z.Eken 6 yıl 8 ay, diğerleri 1 yıl 1’er ay hapis cezalarına çarptırıldi
  • 1978-  CHP hükümetinin Kültür Bakanı Doç.Dr.Ahmet Taner Kışlalı’nın Sovyetler Birliği’ne yaptığı 8 günlük ziyaretin sonuçları açıklandı: Ortak film yapımı ve stüdyo kurulması, yayın mübadelesi, anıtlar ve sarayların restorasyonunda Sovyet deneyiminden faydalanılması vs.
  • 1978-  Resmi açıklamaya göre; Türkiye’nin Avrupa Ekonomik Topluluğu’na girmesi 2000 yılına kaldı.
  • 1981 - Danışma Meclisi ilk toplantısını yaptı.
  • 1983 - Beyrut'ta Amerikalı ve Fransız Barış Gücü Karargahlarına patlayıcı yüklü kamyonlarla intihar saldırısı yapıldı. 241 Amerikan deniz piyadesi ve 58 Fransız paraşütçü öldü.
  • 1984- 310 sanıklı Türkiye Devrimci Komünist Partisi (TDKP) Davası’nda karar: 5 sanığa toplam 2 bin 361 yıl ve 110 sanığa 34 yıla kadar hapis cezaları, 195 sanığa beraat.
  • 1984-  Nikaragua’da Sandinist rejime karşı CIA’nın eğittiği kontraların lideri Chamorra: “1982’den bu yana Sandinistleri ve Kübalı danışmanları öldürdük.”

  • 1992- Tekel deposunu soyduğu iddiasıyla gözaltına alınan 6 kişiden TİKB üyesi Remzi Basalak,  Adana Emniyet Müdürlüğü’nde basına çıkarıldığında, önlerinde iki otomatik silah ve mermileri ile bol miktarda para ve  “örgütsel doküman” konmuş bir masayı tekmeleyerek devirdi ve bağırarak işkence gördüğünü açıkladı. Remzi Basalak’ın o gece işkenceyle öldürüldüğü açılanırken, bel hizasına bile gelmeyen bir kalorifer peteğine kendini asarak intihar ettiği ileri sürüldü. 
  • 1993 - Karun Hazinesi, 28 yıl sonra Türkiye'ye getirildi.
  • 1997- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’in 1994’te ”Periler Ülkesinde” heykelini Altınpark’tan “tükürerek” kaldırdığı M.Aksoy maddi/ manevi tazminat davasını kazandı. Asliye Hukuk Mahkemesi heykeltraş Aksoy’a Gökçek’in 1 milyon 250 bin TL, Belediye’nin de 2 milyon 250 bin TL’yı faiziyle ödemesine hükmetti. 22 Mart 2005’de de Mehmet Aksoy’un “Periler Ülkesi” yapıtı tekrar Altınpark’taki yerine konuldu.
  • 1998- Hapis cezası nedeniyle R.Tayyip Erdoğan’ın başkanlıktan alınması beklenen İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İçerenköy’de halen CHP’li Kadıköy Belediyesi’nin hizmet alanı olarak ayrılan yaklaşık 40 bin m2 alanı -1/5000’lik planı değiştirerek- satış için ihaleye çıkardı.
  • 2000- Gönüllü avukatlar Eren Keskin, Ayla Akat, Fatma Karakaş ve Jutta Hermans’ın görev aldığı Diyarbakır’daki “Gözaltında Cinsel Taciz ve Tecavüze Karşı Hukuki Yardım Projesi”ne bugüne kadar 123 kadın başvurdu. Kadınlardan 47’si tecavüze, 75’i tacize uğradığını söyledi. Tecavüze uğradığını söyleyen 47 kadından 1’i intihar etti, 2’si öldürüldü, 1 kadın AİHM’de açtığı tazminat davasını kazandı
  • 2001- İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) “silah bırakacağını”açıkladı. Açıklama, İngiltere ile IRA’nın siyasi kanadı Sinn Fein arasında gözlemci olan Uluslarası Bağımsız Komisyon’un planı doğrultusunda Sinn Fein’in Genel Başkanı G.Adams’ın IRA’ya çağrısının ardından yapıldı.
  • 2002- “Haksız malvarlığı edindiği” iddiasıyla 5 yıla kadar hapis istemiyle yargılandığı davanın 2. duruşmasına da “ishal olduğu” gerekçesiyle katılmayıp 5 günlük sağlık raporu gönderen AKP Genel Başkanı R.Tayyip Erdoğan, akşam AB büyükelçilerinin yemeğine katıldı.
  • 2002- Rusya’da yarısı kadın 40-50 Çeçen militan, Moskova’da Kültür Sarayını bastı. 700 seyirci ile çalışanları rehin aldı. Çeçen eylemcilerin lideri Movsar Barayev, Rus işgalinin bir hafta içinde bitmemesi halinde binayı havaya uçuracaklarını söyledi.
  • 2003- İran son 30 yıldaki nükleer faaliyetlerini içeren belgeleri Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na (UAEA) sundu.
  • 2004- Hakkında kırmızı bülten çıkarılan, 7 TİP’linin katillerinden ülkücü Haluk Kırcı, Ukrayna’nın başkenti Kiev’de yakalandı. 19 Mart’ta “yanlışlıkla” tahliye edilmişti.
  • 2005- Dünyada en çok cinayet işlenen ikinci ülke olan Brezilya’da silah satışının yasaklanması için referanduma gidildi. Yüzde 64 gibi ezici bir çoğunluk silah satışı yasağına “Hayır” dedi. Bu sonuçta, yoksul kesimlerin hem mafya hem de polise karşı savunmasız kalma kaygısının rol oynadığı ileri sürüldü.
  • 2006- İspanya’da Mahkeme, Bask ülkesinin bağımsızlığı için mücadele yürüten Euskadi Ta Askatasuna’nın (Bask Vatanı ve Özgürlük-ETA) siyasi kanadı olmakla suçlanıp kapatılan Herri Batasuna (Halkın Birliği) Partisi lideri Arnaldo Otegi ve 37 Bastasuna üyesinin “silahlı örgüte üye olmak”tan yargılanmasına karar verdi.
  • 2006-  İsrail Başbakanı Ehud Olmert, aşırı sağcı parti İsrail Evimiz Partisi’nin (Israel Beitenu) başkanı Avigdor Lieberman ile koalisyon protokolu imzaladı. Lieberman, Arapların sürülmesini, Filistinlilerle görüşen İsrail vatandaşı Arap vekillerin idam edilmesini istemişti.
  • 2008- Devlet Bahçeli, Anayasa Mahkemesi’nin AKP’nin türban düzenlemesini iptaline ilişkin gerekçeli kararının ”TBMM’nin görev ve yetkilerine müdahale edip yargı ipoteği altına aldığını” söyleyerek Mahkeme’nin yetkilerini düzenleyen maddelerin değiştirilmesi çağrısında bulundu.
  • 2009- Uruguay’ın eski diktatörü G.Alvarez, 1973-1985 döneminde 37 komünistin öldürülmesinden 25 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
  • 2011 - Van'da 7.2 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.
  • 2013- Soma Uyar Madencilik’te işçiler “iş sağlığı ve güvenliğinin eksiksiz sağlanması” talebiyle madene inmedi.
  • 2016- Taksim’deki Gezi Parkı eylemleriyle ilgili 7’si yabancı uyruklu 255 sanığın yargılandığı davada 244 kişi, 2,5 ay ile 1 yıl 2 ay arasında değişen hapis cezalarına çaptırıldı.
  • 2017- 15 Temmuz darbe girişimi sırasında Gölbaşı’ndaki TÜRKSAT yerleşkesinde yayınları kesmeye çalışan 5’i sivil 17 kişinin yargılandığı davada, firari sanıkların dosyası ayrılırken, diğer sanıklara, “Anayasa’yı ihlal” suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verildi. Asker sanıklar ayrıca TÜRKSAT personelleri Ahmet Özsoy ve Ali Karslı’nın öldürülmesi nedeniyle ikişer kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası aldı.



DOĞUMLAR:

    

 ÖLÜMLER
ÖLÜMLER:

(derleyen: mstfkrc)

Posted by at

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)