İBB dava açtı, Mehmet Cengiz’e ait köşkün tadilat ruhsatı iptal edildi + Koruda talan ( SÖZCÜ )

 İBB dava açtı, Mehmet Cengiz’e ait köşkün tadilat ruhsatı iptal edildi  (Özlem Güvemli - SÖZCÜ)

Boğaziçi ön görünümünde yer alan iş insanı Mehmet Cengiz’e ait Hüseyin Avni Paşa Köşkü için bakanlık tarafından 2022 yılında verilen tadilat ruhsatı, İBB’nin açtığı dava sonucunda iptal edildi. Mahkeme, ruhsat konusunda İBB’ye bağlı Boğaziçi İmar Müdürlüğü yetkili olduğu halde bakanlık tarafından düzenlenen ruhsatın yetki yönünden hukuku uygun olmadığına hükmetti.

İstanbul Üsküdar’da Fethi Paşa Korusu’nda yer alan “1. Derece Korunması Gerekli Kültür Varlığı” tesciline sahip Hüseyin Avni Paşa Köşkü, 2009 yılında TMSF tarafından satılığa çıkarılmıştı.

Köşkü, Cengiz İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Cengiz almış ve 2014 yılında tarihi yapı şüpheli şekilde çıkan yangınla küle dönmüştü. Yüzlerce ağacın kesilmesine neden olan tartışmalı şekilde başlayan ve tamamlanan inşaatlar yeniden gündeme geldi.

İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanlığı; Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile İstanbul Valiliği'ne Hüseyin Avni Paşa Köşkü'ne Boğaziçi İmar Müdürlüğü onayı olmadan verilen ruhsatın ve ruhsata yapılan itirazların reddedilmesi işleminin iptali için dava açtı.

Davaya Cengiz İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ de müdahil oldu. İstanbul 8. İdare Mahkemesi, dava konusu işlemlerin iptaline 31 Mart 2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

İBB RUHSAT BAŞVURUSUNA CEVAP VERMEDİ

Kararda önce süreç anlatıldı. Buna göre; Cengiz İnşaat'ın sahibi olduğu Hüseyin Avni Paşa Köşkü'nün rekonstrüksiyon (yeniden yapım) tadilat projesi ve set altı otopark tadilat projesi için onay talebi, 2019 yılının temmuz alında iki kez İBB'ye bağlı Boğaziçi İmar Müdürlüğü'ne sunuldu.

1 yıl geçmesine rağmen başvuruya olumlu veya olumsuz cevap verilmediği gerekçesiyle Cengiz İnşaat, 8 Kasım 2021 tarihinde projelerin imar mevzuatına uygunluk açısından incelenerek ruhsat sürecinin işletilebilmesi için İstanbul 6 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'na başvurdu. Kurul projeleri uygun buldu.

Nihai karar verilmek üzere dosyanın gönderildiği İstanbul 1 Numaralı Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu da “uygundur” kararı verdi. İstanbul Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü 1 Mart 2022 tarihinde köşk için tadilat ruhsatı düzenlendi. İBB, ruhsatın iptali için başvurdu.

Başvuru cevap verilmemek suretiyle reddedilmiş oldu. İBB de bunun üzerine konuyu mahkemeye taşıdı.

“RUHSAT YETKİSİ BAKANLIKTA DEĞİL”

Dosyaya bakan İstanbul 8. İdare Mahkemesi, planlama sahasının Boğaziçi Öngörünüm Bölgesi'nde kalması nedeniyle ruhsat işlemlerini yürütme yetkisinin hangi idareye ait olduğunu inceledi. Mevzuata göre özel kanunlarla belirlenen alanlarda özel kanun hükümlerinin uygulanmasının gerektiği belirtildi.

Boğaziçi Kanunu'nun “Boğaziçi alanının” korunması amacıyla yasa koyucu tarafından kabul edilmiş özel nitelikte kanun olduğunun altı çizildi.

1 Numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi uyarınca gerçek kişilere veya özel hukuk tüzel kişilerine ait olan taşınmazlar üzerinde kamu veya özel sektör tarafından gerçekleştirilecek yatırımlara ilişkin başvuru tarihinden itibaren 2 ay içinde yetkili idarece verilmemesi halinde resen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na yapı ruhsatı düzenlenme yetkisi verildiği aktarıldı.

Ancak Boğaziçi Kanunu'nda ruhsat işlemlerini yürütme yetkisinin Boğaziçi İmar Müdürlüğü'nde olduğu hükmünün bulunduğu vurgulandı. Ayrıca İmar Kanunu'nun ve diğer kanunların bu kanuna aykırı hükümlerinin uygulayamayacağının açıkça belirtildiği, Boğaziçi alanında ruhsat işlemlerini yürütme konusunda kanunen tanınan yetki kapsamında yalnızca Boğaziçi İmar Müdürlüğü'nce ruhsat düzenlenebileceği sonucuna varıldı.

HUKUKA UYGUN BULUNMADI

Dava dosyasında bulunun bilgiler mevzuat hükümleri kapsamında değerlendirilmesi sonucunda Boğaziçi Öngörünüm Bölgesi'nde bulunan taşınmaza ilişkin ruhsat işlemlerini yürütme konusunda Boğaziçi İmar Müdürlüğü yetkili olduğu halde İstanbul Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü tarafından düzenlenen 1 Mart 2022 tarihli tadilat ruhsatında ve ruhsata yapılan itirazın reddedilmesi işleminde yetki unsuru yönünden hukuku uyarlık görülmediği vurgulandı.

                                                          /././

Koruda talan (İsmail Şahin-Sözcü)

Cengiz İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Cengiz, İstanbul Boğazı manzaralı Üsküdar’daki Hüseyin Avni Paşa Korusu’nda yüzlerce ağacı kesti... Yanan köşk yeniden inşa edilirken arkasına da yeni bir yapı konduruldu.

Üsküdar Paşalimanı'nda bulunan ve içinde bir zamanlar 3 bin ağacın bulunduğu Hüseyin Avni Paşa Korusu'nda çevre katliamı yaşandı. Cengiz İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Cengiz'in sahibi olduğu tarihi koruda çok sayıda ağaç kesildi. Nedeni bilinmeyen bir yangınla kül olan Hüseyin Avni Paşa Köşkü'nün yeniden yapımı sırasında yürütülen inşaat çalışmaları sonucunda 81 bin 511 metrekarelik ormanlık arazi delik deşik edildi. İş makinelerinin yol yapımı ve köşkün manzarası için çok sayıda ağacı kesmesi uydu fotoğraflarından da net olarak görülüyor.

TARİHİ KÖŞK YANGINDA KÜL OLDU

Mehmet Cengiz'in 2009 yılında yüzde 65 hissesini TMSF'den yüzde 35 hissesini ise Zeynel Abidin Erdem'den satın aldığı Hüseyin Avni Paşa Korusu'nun içinde yer alan köşk İstanbul 3 No'lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 8 Ocak 2002'de yıkılmadan korunması gereken 1. sınıf kültür varlığı olarak tescillendi.

2012'de restorasyon için KA-BA Mimarlık'la anlaşıldı. İstanbul Teknik Üniversitesi köşkün statik olarak sağlam olduğuna dair rapor hazırladı. Ancak bu proje Mehmet Cengiz tarafından 2013'te Koruma Kurulu'ndan çekildi. Cengiz İnşaat, 11 Nisan 2014'te köşkün rölöve projesini; 7 Mayıs 2014'te ise restitüsyon projesi Koruma Kurulu'na sundu. 28 Haziran 2014'te çıkan yangında köşk tamamen yok oldu. Yangının ardından İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlatmış, şüpheliler arasında da bekçiyi göstermişti. Ancak soruşturma takipsizlik ile sonuçlanmıştı. Kararda, ‘itfaiyenin yaptığı inceleme sonucunda yangının çıkış nedeninin belirlenemediği için takipsizlik kararı verildiği' belirtilmişti.

MÜZE VE KÜTÜPHANE OLACAK MI?

Mehmet Cengiz, 2015 yılının başında Hüseyin Avni Paşa Köşkü'nün yeniden inşası için hazırladığı projeyi İstanbul 6 Nolu Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu'na sundu. Kurul, köşkün aslına uygun olarak tekrar inşa edilmesine ve sadece müze ve kütüphane olarak kullanılmasına izin verdi. Sergi salonu olarak kullanılacak olan köşke ikinci bir bodrum katı, tuvalet geçiş koridoru, engelli rampası ve asansör yapılmasının da önü açıldı. 19 Mart 2015'te köşke ilişkin Boğaziçi İmar Müdürlüğü tarafından yapı ruhsatı verildi ve bu ruhsatta da yapının müze ve kütüphane vasıflı olduğu belirtildi.

Cengiz İnşaat, 23 Aralık 2015'te yeniden 6 Numaralı Koruma Kurulu'na başvurdu. Kurul, şirketin koru içinde “makineli kazı” yapma talebini Ocak 2016'da gündemine aldı ve kazı izni verdi. Kazı çalışmalarının ardından köşk arazisinin içine üç farklı kapı ve dört adet asfalt yol yapıldı. İş makineleriyle yapılan çalışmada çok sayıda ağacın köşkün manzarası ve yol için ortadan kaldırıldığı, koruda inşaat faaliyetlerinin son aşamaya geldiği öğrenilirken, köşkün yapımının da tamamlandığı ve arkasına da bir yapı kondurulduğu tespit edildi. Mehmet Cengiz'a ait Hüseyin Avni Paşa Köşkü'nün müze mi yoksa ev olarak mı kullanılacağı ilerleyen günlerde belli olacak. Eğer konut olarak kullanılırsa, Boğaziçi İmar Müdürlüğü ekiplerinin arazide denetimde bulunması köşkü mühürlemesi gerekecek.

Kamu ihalelerinin yıldızı

AKP iktidarında kamudan aldığı havalimanı, karayolu, metro, demiryolu, tünel, liman, HES, baraj, maden, nükleer santral ve inşaat ihaleleriyle dikkat çeken Mehmet Cengiz, Boğaziçi öngörünüm bölgesinde kalan Hüseyin Avni Paşa Korusu'nun yüzde 65'ini 2009'da 31 milyon liraya TMSF'den satın almıştı. Korunun geri kalan kısmı için ise Erdem Holding'e ödeme yapmıştı.

(15/08/2018)