"GÜNDEM" - 11 Ağustos 2024 -

 

AYM’nin istatistikleri gerçeği gözler önüne serdi, bireysel başvurular birikti! -Aytunç Ürkmez/Cumhuriyet-

Anayasa Mahkemesi (AYM), 2024’ün ilk yarısını içeren, “23.09.2012 - 30.06.2024” yıllarını kapsayan bireysel başvuru istatistiklerini yayımladı. Söz konusu verileri ilk çeyrek verilerine göre karşılaştırdığında; AYM’ye yapılan başvurularda 15 bin 691 dosya daha eklenerek, 2024’ün yarısında toplam 37 bin 657 bireysel başvuru yapıldı. Bu dosyalardan 28 bin 476’sı çözüme kavuşturuldu. Bunun yanı sıra Yüksek Mahkeme’nin geçmiş yıllardan da devreden ve hâlâ görülmeye devam eden anlamına gelen “derdest başvuru” sayılarında ise düşme olmadığı görüldü. Bu kapsamda ilk çeyrekte Yüksek Mahkeme’de çözüm bekleyen derdest bireysel başvuru sayısı 18 bin 907’di. 2024’ün ilk sayısında yaklaşık iki katına çıkarak, 32 bin 226’ya yükseldi.(HAK İHLALLERİ ENGELLENEMİYOR) AYM, veriler kapsamında başvurular için aldığı kararların türlerine görede sayısal bilgileri paylaştı. Bu kapsamda Yüksek Mahkeme’nin “en az bir hak ihlali yönünden” karara bağladığı dosya sayılarında da yükselme olduğu saptandı. Mahkemenin 2012’den 2024’ün ilk çayreğine kadar bu yönde karara bağladığı dosya sayısı 73 bin 89’du. Bu sayı 2024’ün ilk yarısında 74 bin 574’e yükseldi. Böylece 2024’ün ikinci çeyreğinde en az bir hak ihlalinin olduğu dosya sayısına bin 485 yeni dosya eklenmiş oldu. Bunun yanı sıra “en az bir hakkın ihlal edildiğine” yönelik karara bağlanan dosya sayılarını 2024 yılı içinde de yaklaşık 3 katına çıktığı belirtildi. 2024’ün ilk çeyreğinde toplam 529 dosyada bu yönde karar verilirken, il yarıda bu sayı 2 bin 14’e yükseldi.(EN FAZLA İHLAL ‘MAKUL YARGILANMADA’)  Söz konusu verilerde Yüksek Mahkeme, “adil yargılanma hakkı kapsamında tanımlanan ve bir yargılamanın makul süre içinde tamamlanmasını” öngören “makul sürede yargılanma hakkının ihlali” yönünden karara bağladığı dosyalar içinde ayrı veriler paylaştı. Mahkemenin “en az bir hakkın ihlal edildiği” yönünden aldığı kararlardan “makul sürede yargılanma hakkı” çıkarıldığında 2024 ilk yarısında toplam sayının 18 bin 131’e düştüğü saptandı. Yani mahkemenin ihlal yönünden aldığı kararlar arasında yargı sisteminde en fazla ihlal edilen hakkın “makul sürede yargılanma hakkı olduğu” ortaya çıktı. Söz konusu durum; 2013 - Haziran 2024 arasındaki verilere bakıldığında; ihlal kararlarının hak ve özgürlüklere göre dağılımında “makul sürede yargılanma hakkının” en çok ihlal edilen hak olduğu belirlendi.(İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE YASAĞINDA ARTIŞ) Bunun yanı sıra AYM’nin istatistiklerinde bireysel başvuru hakkının getirilmesinden bu yana “hak ihlali” kararlarında haklar özelindeki sayısal verileri de paylaştı. Buna göre; 2024 ilk ve ikinci çeyreğinde “makul sürede yarglanma hakkının ihlali” yönünden karara bağlanan dosya sayılarında bir değişim olmadı. Bu sayı 56 bin 443 olarak kayda geçti. Ayrıca bu sayı, ihlal kararlarının yüzde 76’sını oluşturdu. Ancak diğer hak ihlalleri verilerinde dikkat çeken artışlar görüldü. “Bir kişinin bağımsız ve tarafsız bir mahkemede, hakkaniyete uygun yargılanmasının Anayasa güvencesi altına alınması” anlamına gelen “adil yargılanma hakkına” yönelik ilk yarıda 5 bin 235 dosyada karar verildi. Bu sayı genelin yüzde 6,9’unu oluşturdu. Oysa bu yönde karara bağalan dosya sayısı ilk çeyrekte 4 bin 413’tü. Bununla birlikte diğer dikkat çeken artış da işkence ve kötü muamele yasağında görüldü. İlk çeyrekte bu hakkın ihlal edildiği yönünde karar verilen dosya sayısı 866 iken ilk yarıda dosya sayısı bin 69’a yükseldi. (SADECE BİN DOSYADA İHLAL KARARI SAPTANMADI) Bu duruma karşın Yüksek Mahkeme, 2013’ten Haziran 2024’e kadar yapılan bireysel başvuruların bin 401’inde “bir hakkın ihlal edilmediğine” yönelik karar verdi. Mahkeme bu kararlarda; kabul edilebilirlik kararı vermesine karşın, esas incelemesi aşamasında ihlal kararı vermedi.

                                                      ***

Yaşam hakkı savunucularından Kadıköy'de eylem: Niğde ve Altındağ buzdağının sadece görünen yüzü, barınaklar ölüm kampı! -T24-

Hayvanları Koruma Kanunu'na karşı eylemlerine devam eden yaşam hakkı savunucuları, Kadıköy İskele'de akşam saatlerinde bir araya gelerek "Niğde ve Altındağ’dan kamuoyuna yansıyan görüntüler, buzdağının sadece görünen yüzünü oluşturuyor. Ayakları bağlanmış, parçalanmış, kafalarına poşet geçirilerek öldürülmüş ve ölüm çukurlarına atılmış hayvanların görüntüsü, iktidarın bu yasayla amaçladıklarının sadece küçük bir provası" dedi.(https://t24.com.tr/haber/yasam-hakki-savunuculari-katliam-yasasi-yururlukten-kalkana-kadar-mucadeleden-geri-adim-atmayacagiz,1178695

                                                               ***

‘Ölmez ağacı’ zeytin ölüyor -Gözde Tüzer/Evrensel-

Gemlik, Mudanya ve Trilye deyince akla tek şey geliyor: Zeytin… Üstelik Gemlik zeytini; Avrupa Birliği tarafından coğrafi işaretli ürün olarak resmen kabul edildi. Raf ömrü, kalitesi ve lezzeti ile sofraların vazgeçilmezi… Zeytin dünyada “var” yılında. Ancak Türkiye’de üretici için “yok” yılı demek yalan olmaz. “Ölmez ağacı” denilen zeytin ölürken, üreticiyi de yanında götürüyor. Bir zeytin ağacı 10 yılda ortalama verime ulaşırken, 15 yılda maksimum verim sağlıyor. Bir dönümde 26-27 civarında ağaç bulunuyor. Ağaç başı ortalama çiğ zeytin ise 10 kiloya yakın. Bölgede hasat ekim- kasım aylarında yapılıyor. Zeytini vuran “halkalı leke” hastalığı nedeniyle zeytinlikte bakırlı ürünler kullanımı yaygın. 2022’de Marmara Birlikin havzasında 80 bin ton zeytin bulunuyordu. Bu yıl da ona yakın olması bekleniyor. Birlik kasım ortasında kaç ton ve ne kadar alacağını açıklıyor. 2023’te yağlık zeytinin alış fiyatı kilo başına 45 TL oldu. Üreticinin gözü Birlikin bu seneki açıklamasında… Birlik ise henüz rekolte taraması yapmadıklarını ancak geçtiğimiz yıllardan daha kötü olmayacağı görüşünde.(https://www.evrensel.net/haber/525299)

                                                             ***

Maaş almaya devam ediyor: Eski Merkez Bankası Başkanı Bodrum'un en pahalı rezidansında ortaya çıktı -Sözcü-

Görevden alınan eski Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan aylar sonra Bodrum'da görüntülendi. Erkan'ın Bodrum'daki villasının değerinin 2 -3 milyon Euro arasında değiştiği belirtiliyor. Görevden alınan eski Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan'ı aylar sonra Bodrum'da ortaya çıktı. İstanbul'da kira fiyatlarından yakınan Erkan, Bodrum'un en pahalı rezidansında denize sıfır villa satın aldı. Eski Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan oğluna villanın ortak alanında dillere destan bir doğum günü partisi yaptı. Oğlunun doğum günü partisi görüntüleri ise Sözcü ulaştı. (300 BİN TL'LİK MAAŞ ÖDENMEYE DEVAM EDİYOR) ABD'den Türkiye'ye Merkez Bankası Başkanlığı için getirilen Erkan hakkında çıkan haberlerin ardından 8 ayda görevden affını istemişti. Görevden alındığı için brüt yaklaşık 300 bin TL maaş almaya devam eden Erkan oğlu için doğum günü için kesenin ağzını açtı. Doğum günü partisi için ne kadar harcandığı ise bilinmiyor.Erkan 1.5 yıl içerisinde sigortalı bir işe girmezse yaklaşık 300 bin TL maaşı ödenmeye devam edecek.

                                                             ***

Almanya’da asgari ücret alan biri Türkiye’de geçinemez -Hazal Ocak/duvaR-

                                                        Almanya'da market rafları

                                                                 Türkiye'de pazar tezgahları

Gıda enflasyonu son yıllarda dünya genelinde önemli bir sorun haline geldi. Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde ise yakıcı boyutlara ulaştı. Gıda hakkı da barınma hakkı gibi bir insan hakkı ve İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nde temel bir hak olarak tanımlanıyor. Ancak gelin görün ki Türkiye’de bu haktan bahsetmek bir yana, gıda fiyatlarına yetişmek ve takip etmek mümkün değil. Fiyatlar artık saatler içinde değişebiliyor. Her gün daha da fakirleşiyoruz ve yeterli beslenemiyoruz. Durum böyleyken Almanya’daki market fiyatlarıyla Türkiye’deki market fiyatlarını kıyasladım. Buna göre Türkiye’deki market fiyatları Almanya’yı geçti. Artık Almanya’da asgari ücret alan biri Türkiye’de geçinemez.(https://www.gazeteduvar.com.tr/gezegenden-mektuplar-almanyada-asgari-ucret-alan-biri-turkiyede-gecinemez-haber-1712165

                                                           ***

CHP’li Bakan: Tarikat evlerinde ülkeye kaçak giren kızlar tespit edildi, hiçbir işlem yapılmadan otobüslerle başka ile gönderilmelerine göz yumuldu -T24-

İçişleri Bakanlığı’nın “729 bin Suriyeli adreslerinde yok” açıklaması ve 2 Azerbaycanlı askeri öğrencinin ikametgâh adresi olarak Bakan Ali Yerlikaya’nın evini göstermesi sığınmacı sorunu konusunda birçok soru işaretini beraberinde getirdi. CHP İçişleri Bakanlığından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı İzmir Milletvekili Murat Bakan ise önemli başka bir iddia ortaya attı. Yaşları 8 ile 17 arasında değişen kayıt dışı göçmen kız çocuklarının jandarma tarafından tespit edilmesi sonrası otobüsle başka şehre götürüldüğünü söyleyen Murat Bakan, “Cemaate göz yumuluyor” dedi.(https://t24.com.tr/haber/chp-li-bakan-tarikat-evlerinde-ulkeye-kacak-giren-kizlar-tespit-edildi-hicbir-islem-yapilmadan-otobuslerle-baska-ile-gonderilmelerine-goz-yumuldu,1178724)

                                                               ***

65 kişinin öldüğü Sueda Kent Sitesi dosyasında tutuklu sanık yok -duvaR-

Adıyaman'da, 6 Şubat depremlerinde 65 kişinin hayatını kaybettiği Sueda Kent Sitesi dosyasında tutuklu sanık bulunmuyor. Sitede yakınlarını kaybedenler duruma tepki gösteriyor.(https://www.gazeteduvar.com.tr/65-kisinin-oldugu-sueda-kent-sitesi-dosyasinda-tutuklu-sanik-yok-haber-1712198)

                                                                    ***

1 milyon yatırımcı borsadan çıktı -Tolga Uğur- 

Sayıları azalan ve ‘tavan’sız kalan halka arzların ardından borsada küçük yatırımcı göçü yaşandı. Yatırımcı sayısı yaz aylarında 965 bin kişi azaldı.(https://www.sozcu.com.tr/1-milyon-yatirimci-borsadan-cikti-p73477)

                                                             ***

Sokak hayvanları yasası İngiliz medyasında manşet oldu -Sözcü-

Türkiye'de bir süredir gündemde olan sokak hayvanları ile ilgili kanun teklifinin yürürlüğe girmesi sonrasında İngiliz medyası yaşananları manşetlerine taşıdı...(https://www.sozcu.com.tr/sokak-hayvanlari-yasasi-ingiliz-medyasinda-manset-oldu-p73486)

                                                            ***

Silivri'de "sokak köpekleri zehirlendi" iddiası: Köpek cesetlerinin yanında poşet içinde et ve deri parçaları bulundu -Özlem Ateş Aksoy/T24-

Silivri'nin Gümüşkaya Mahallesi gölet mevkinde akşam saatlerinde 2 yavru 1 anne köpek cesedi bulundu. Gelen ihbarla birlikte bölgeye giden Türkiye Hayvanları Koruma Vakfı Başkanı Erman Paçalı, köpek cesetlerinin yanında köpeklere verilmiş poşet içinde et ve deri kalıntılarının bulunduğunu, olay yerine gelen savcının toksikoloji incelemesi yapılmasına karar verdiğini anlattı. T24'e konuşan Paçalı, olay yeri incelemenin hala bölgede olduğunu, anne köpeğe ait 6 yavrunun ise hala bulunamadığını söyledi.(https://t24.com.tr/video/silivri-de-sokak-kopekleri-zehirlendi-jandarma-ve-belediye-olay-yerinde,60779)

                                                               ***

ABD'de Türk mühendis gizli belge kaçırmakla suçlanıyor -T24-

ABD Savunma Bakanlığı için çalışan Türkiye kökenli mühendis Gökhan G. orduya ait gizli belgeleri evinde sakladığı suçlamasıyla tutuklandı.(https://t24.com.tr/haber/abd-de-turk-muhendis-gizli-belge-kacirmakla-suclaniyor,1178718)

                                                                        ***

Fatih Altaylı ile Aslı Baykal kavgası: Patates, dangalak oğlu dangalak -duvaR-

Altaylı, "Aslı Baykal adından bahsetmeyi sevmiyorum ben. Benim açımdan patates gibi bir şey. Ona değer katan kısmı toprak altında olduğu için. Babası Deniz Baykal olmasa kim onun adını niye ansın. O yüzden bir kıymeti yok benim açımdan. Ben ona yıllardır aynı soruyu soruyum. Kardeşim partinin parasıyla alınmış kurulmuş Halk TV'yi parayla sattınız. Ve parayı da cebe attınız. Oradan gelen parayı hangi hakla cebinize attınız. Bu soruya yanıt veremiyor" dedi.

Babasının parasıyla kanalın alındığını belirten Baykal, "Ve yine babamın olan bu kanal, tüm medyada olduğu gibi, onun görüşleri doğrultusunda yayın yaptı ve CHP oyları yavaş yavaş yükseldi" dedi.

(https://www.gazeteduvar.com.tr/fatih-altayli-ile-asli-baykal-kavgasi-patates-dangalak-oglu-dangalak-galeri-1712204?p=4)

                                                       ***

‘Tıpta uzman olmayan’ başkanın pandemide yayın etiğini ihlal ettiği ortaya çıktı -Merve Kılıç/Cumhuriyet-

Tıpta Uzmanlık Kurulu’nun başına, halen sağlık bakan yardımcısı olan Doç. Dr. Şuayip Birinci’nin atanmasına Türk Tabipleri Birliği’nden (TTB) tepki geldi.(https://www.cumhuriyet.com.tr/saglik/tipta-uzman-olmayan-baskanin-pandemide-yayin-etigini-ihlal-ettigi-2236582)

                                                                  ***

Cumhurbaşkanı kararına göre Bozcaada Rüzgâr Enerji Santralı özelleştiriliyor -Mustafa Çakır/Cumhuriyet-

Bozcaada RES, adanın günbatımının izlendiği en güzel yerinde bulunuyor. Santral, Türkiye’nin yap-işlet-devret modeli ile yapılan iki rüzgar enerji projesinden birisiydi. Santral 2000 yılında yapıldı. 10 bin 200 mw kurulu güce sahip santrallerin yıllık üretimi 34 bin mw’ydi. Santralin ünite sayısı ise 17. Ada ihtiyacından 30 kat fazla üretilen elektrik yeraltı kablolarıyla Çanakkale’ye aktarılıyor. 2000 yılında üretime başlayan santrali, Demirer Holding 20 yıl süreyle işletti. Santral Temmuz 2020’de Elektrik Üretim AŞ’ye (EÜAŞ) devredildi. 4 yıl sonra da yeniden özelleştirme programına alındı. Cumhurbaşkanı kararına göre, santral ve bu santralin üzerinde bulunduğu alan için tesis edilen/edilecek olan tahsis veya kullanım izinleri özelleştirme kapsam ve programında olacak. Santral, mülkiyet devri hariç olmak üzere işletme hakkının verilmesi, kullanım izninin devri veya gelir ortaklığı modeli yöntemlerinden biri ya da birkaçının birlikte uygulanarak özelleştirilecek. Özelleştirme işlemleri 2028 yılı başına kadar tamamlanacak.(https://www.cumhuriyet.com.tr/siyaset/cumhurbaskani-kararina-gore-bozcaada-ruzgar-enerji-santrali-2236584)

                                                                 ***

Kayyum gitti, kâr başladı -Birgün-

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi yeni yönetiminin kayyumlardan devraldığı yedi işletmenin geliri yüzde 24 arttı.31 Mart Mahalli İdareler Seçimlerinin ardından göreve başlayan yeni yönetimin 15 Nisan-31 Temmuz 2024 tarihleri arasındaki üç buçuk ayın verilerini karşılaştırdı. Yapılan değişiklikler sonucu;

Canlı Hayvan Borsası: 475 bin 193 TL olan geliri, 971 bin 622 TL’ye, Batı İlçe Otogarı: 538 bin 976 TL olan geliri 612 bin 786 TL’ye, Diyarbakır Şehirlerarası Terminal İşletmeleri (DİŞTİ): 1 milyon 969 bin 822 TL olan otobüs gişe geliri 2 milyon 112 bin 164 TL’ye, 194 bin 238 TL olan sivil araç gişe geliri, 249 bin 156 TL’ye, Bismil İlçe Otogarı: 153 bin 774 TL olan geliri, 167 bin 240 TL’ye, Doğu İlçe Otogarı: 74 bin 747 TL olan geliri, 81 bin 994 TL’ye, Bismil ve Silvan Mezbahaları: 33 bin 480 TL olan geliri ise, 55 bin 80 TL’ye çıkarıldı.(https://www.birgun.net/haber/kayyum-gitti-kar-basladi-550808)

                                                               ***

Türkiye 40 yıl sonra bir olimpiyattan altın madalyasız dönüyor: AKP yine ‘başardı’ -Birgün-

2024 Olimpiyatı’nı Türkiye altın madalyasız tamamladı. Son olarak 1984’te Los Angeles’ta düzenlenen oyunları altın madalya almadan bitiren kırmızı-beyazlılar, AKP iktidarı döneminde bu başarısızlığı da gördü.(https://www.birgun.net/haber/turkiye-40-yil-sonra-bir-olimpiyattan-altin-madalyasiz-donuyor-akp-yine-basardi-551293)

                                                                ***

"Afgan Kadınlarına Özgürlük" mesajı verdi, Paris 2024'ten diskalifiye edildi -Evrensel-

Afganistanlı break dansçı Manizha Talash, cuma günü (9 Ağustos) India Sardjoe'ya karşı ön eleme mücadelesinde "Afgan kadınlarına özgürlük" (Free Afghan Women) ifadesinin yer aldığı bir pelerin giydiği için Paris 2024 Yaz Olimpiyat Oyunları'ndan diskalifiye edildi.(https://www.evrensel.net/haber/525318)

                                                      ***

Nuh Çimento’da danışıklı dövüş: Sendikadan istifa eden 9 işçi Kod 49’la işten atıldı -Murat Uysal/Evrensel-

Kocaeli’de bulunan Nuh Çimento’da çalışan işçiler örgütlü oldukları Çimse-İş’in yaptığı sözleşmenin birkaç ayda eridiğini söyleyerek ücretlerinin iyileştirilmesini istedi. Sendikacıların işçinin talebini kulak arkası etmesi üzerine 250’den fazla işçi sendikadan istifa etti. İstifaların ardından fabrikaya gelen Çimse-İş yöneticileri, iyileştirme için fabrika yönetimiyle görüşeceklerini söyledi. Görüşmenin ardından 6 işçi Kod 49’la (İşçinin, kendisine verilen işleri kasıtlı olarak yapmaması gerekçesi) işten atıldı.(https://www.evrensel.net/haber/525306)

(derleyen: mstfkrc)