Konak sevdası dinmiyor! Harcanan para dudak uçuklattı -Deniz Ayhan/Sözcü-
Kamuda tasarrufu takan yok. İktidar 2024’te 46 hükümet konağı için ihale açtı. Hatay’a yeni valilik binası için 513 milyon lira ödendi. Şanlıurfa Eyyübiye hükümet konağına da 213 milyon lira harcandı.
Kamuda Tasarruf Tedbirleri Genelgesi ile yeni bina yapımına da sınır getirildi. Ancak iktidar, “İtibardan tasarruf olmaz” anlayışıyla 2024 yılında 46 yeni hükümet konağı için ihale yaptı. Toplamda 6 milyar 622 milyon TL ödendi. Kahramanmaraş Valiliği de yılın son ayında 494 milyon 846 bin liraya hükümet konağı ihalesi yaptı. Kahramanmaraş Valiliği 6 Şubat depremlerinde ağır hasar aldıktan sonra yıkılan Valilik binası yerine yeni Hükümet Konağı’nı yapmak için ihale düzenledi. Yeni hükümet konağı için şehir merkezindeki yeşil alanın seçilmesi tepki topladı. Valilik 26 Kasım 2024’te ihaleye çıktı ve 494 milyon 846 bin TL’lik sözleşme imzalandı. Hükümet Konağı, 513 milyon TL ödenen Hatay Valilik Binasının ardından en pahalı konak oldu.(YIL BİTMEDEN 3 İHALE DAHA) Şanlıurfa Valiliği de 17 Aralık’ta Şanlıurfa Hükümet Konağı için 158 milyon TL’ye sözleşme imzaladı. Yozgat Sarıkaya Hükümet Konağı için de 20 Aralık 2024’te 83 milyon 338 bin TL ödendi. 9 Aralık 2024’te ise Adıyaman Gölbaşı Hükümet Konağı yapımı için 87 milyon 893 bin TL’lik sözleşme imzaladı.
***
THK’nin söndürme uçakları satılacak!-İsmail Arı/Birgün-
AKP’li kayyumların yönettiği Türk Hava Kurumu, ambulans helikopterlerden sonra şimdi de yangın söndürme uçaklarını satma kararı aldı. Böylece en büyük işi elinden alınan THK bir tabela kurumuna dönüşecek.
İktidar, 100 yıl önce Mustafa Kemal Atatürk tarafından kurulan Türk Hava Kurumu’ndan (THK) intikam alıyor. Şimdi de THK’nin yangın söndürme uçaklarının satışı için karar alındığı ortaya çıktı. AKP döneminde THK’nin birçok geliri kesildi. İktidar baskısına bir de kötü yöneticilerin imza attığı yolsuzluklar da eklenince kurum borç batağına girdi. Kurum içindeki kavganın ardından da 2019’da THK’ye kayyum atandı. AKP’lilerden seçilen kayyum heyetleri, önce ambulans helikopterleri sattı. Şimdi de yıllarca tartışma konusu olan, bir dönem “hurda” denilerek bile isteye çürümeye terk edilen ve halkın tepkisiyle yeniden kullanılmaya başlanan yangın söndürme uçaklarının satışı için karar alındı. Başkanlığını 2015 yılında AKP’den Tokat milletvekili aday adayı olan ancak aday gösterilmeyen Kemal Yurtnaç’ın yaptığı THK Kayyum Heyeti, THK’ye kayyum atayan Ankara 9. Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurdu. Sekiz CL-215 yangın söndürme uçağının satışı için onay istendi. Mahkeme ise 7 Ekim 2024’te “Satışın neden talep edildiğinin ve satıştan elde edilecek paranın ne yapılacağının ayrıntılı bir şekilde beyan edilmediğini” belirtilerek Kayyum Heyeti’nden açıklama istedi. BirGün’ün edindiği bilgilere göre ise söndürme uçaklarının satışı için uzun süre önce karar verildi. Gelecek günlerde de satışın yapılabileceği ifade ediliyor.(8-10 YILDA TESLİM EDİLİYOR) Kanada merkezli Canadair tarafından üretilen uçakların değerinin ise 4 ile 6 milyon dolar arasında olduğu belirtiliyor. Yaklaşık 5 ton su alabilen uçak amfibik özelliği ile hem suya hem de karaya iniş kalkış yapabiliyor. Dünyanın pek çok ülkesinde kullanılan ve artık üretilmeyen uçağın benzerleri, üretici şirketinden sipariş verilmesi halinde de yaklaşık 8-10 yılda teslim ediliyor. Hatta söndürme uçağı için birçok ülkenin uzun yıllar üretim ve teslimatı için sıra beklediği de biliniyor. (KURUMUN GAYRİMENKULLERİ) İktidarın gözü sadece uçaklarda değil, aynı zamanda da THK’nin gayrimenkullerinde. Yaklaşık bin 300 civarında gayrimenkulü olan THK’nin hâlâ çok sayıda hava aracı da var. Ayrıca kurumun ülkenin birçok noktasında devasa arazileri, havaalanları, turizm bölgelerinde taşınmazları, iş merkezleri ve otelleri de var. 2019’dan bu yana yandaşlardan oluşan Kayyum Heyeti tarafından yönetilen THK’nin gayrimenkulleri ve hava araçları ise haraç mezat satılıyor.
(İLK DARBE 2013’TE VURULDU) Türk Hava Kurumu’na iktidar eliyle ilk ve en büyük darbe 2013 yılında vuruldu. Kurban derileri, 1926'dan itibaren Türk Hava Kurumu tarafından toplanmaya başlandı. THK dışında kurban derisi toplayanların kanunen 3 ila 6 ay arasında değişen hapis cezasıyla yargılanacağı, toplanan derilere ise el konulacağı belirtildi. 1994 yılında Muhsin Yazıcıoğlu'nun liderliğindeki Büyük Birlik Partisi (BBP) ve Akit gazetesi ayrı ayrı kampanyalar düzenledi. BBP, "Kurban derilerinizi ayyaşların sofralarına meze yapmayın", Akit ise "Müslüman, kurban derini ayyaşlara kaptırma" sözleriyle kurban derilerinin THK'ye verilmemesi çağrısı yaptı. Gericiler, kurban derilerini THK'ye vermek yerine toprağa gömülmesinin doğru olacağına dair fetvalar dahi verdi. 2013 yılında "Yardım Toplama Esas ve Usulleri Hakkındaki Yönetmelik"te bir değişiklik yapıldı. Düzenlemeyle, kurban derisi toplama işleminde tekel olan THK'nin bu statüsü alındı ve isteyenin istediği yere bağış yapmasının yolu açıldı. Ayrıca THK’nin fitre toplaması da engellendi.(GELİRLERİ ELİNDEN ALINDI) AKP’nin THK’ye vurduğu bu darbe ile kurumun milyonlarca liralık geliri elinden alındı. Kurban derilerinden elde edilen karın yüzde 50'si Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı'na, yüzde 40'ı Türk Hava Kurumu'na, yüzde 4'ü Kızılay’a, yüzde 3'ü Çocuk Esirgeme Kurumu'na, yüzde 3'ü de Diyanet Vakfı'na kalıyordu. THK’nin elinden alınan kurban derisi geliri ise şimdi cemaat ve tarikatlara akıyor.(THK’Yİ DEĞİL RUSYA’YI SEÇTİ) İktidarın inadıyla THK’nin söndürme uçakları uzun bir süre kullanılmadı. Tarım ve Orman Bakanlığı Rusya’dan söndürme uçakları kiraladı. 2021 yılında günlerce süren büyük orman yangınlarında THK’nin söndürme uçaklarının kullanılmaması büyük tepki çekti. O dönem THK’nin işten attığı söndürme uçağı pilotları BirGün’e konuştu. Pilotlar, “Tüm dünya THK’nin elindeki uçakları kullanıyor. ‘Bugün gelin bu yangını söndürün’ deseler o uçaklara atlarız, yangını da söndürüp döneriz. Biz başarıyla görev yaptık. Kullandığımız uçakların da herhangi bir sıkıntısı yoktu” demişti. Pilotlar dönemin bakanı Pakdemirli’ye ise şöyle tepki göstermişti: “Hayatında yangın görmemiştir ama Rusya’dan, başka yerlerden uçak kiralamaya kalktı.” 2021 yılındaki orman yangınlarının ardından iktidar geri adım atıp yeniden THK’nin uçakları kiralamaya başladı.(HELİKOPTERLER SATILDI) İktidarın THK’ye vurduğu darbeler bunlarla da sınırlı değil. Türk Hava Kurumu, yaklaşık 100 milyon avroya 17 ambulans helikopter satın aldı. Helikopterler uzunca bir süre boyunca Sağlık Bakanlığı’na kiralandı. Ancak, 2022’nin son günlerinden itibaren ambulans helikopterler THK’den kiralanmamaya başlandı. THK’yi yöneten kayyum, 100 milyon avroya alınan ambulans helikopterleri 21 milyon dolara satma kararı aldı.(OTELE GÖZ DİKTİLER) THK Kayyum Heyeti’nin kurumun en değerli gayrimenkulü olan, uzun yıllardır otel olarak kullanılan İstanbul Laleli’deki Tayyare Apartmanları’nı Türkiye Varlık Fonu’na (TVF) devretme hazırlığı yaptığı da biliniyor. Otelin değerinin ise 10 milyar TL’nin üzerinde olduğu tahmin ediliyor. Tayyare Apartmanları olarak bilinen Laleli’deki binaların yapımı 1919’da başladı ve 1922’de tamamlandı. Cumhuriyet’in ilanından kısa bir süre sonra da Atatürk’ün isteğiyle, gelir sağlaması amacıyla Türk Hava Kurumu’na devredildi.
***
Riskli firmaya milyarlar akıttı -Erdoğan Süzer/Sözcü-
Sayıştay, Halkbank’ın yüksek risk bulunan bir inşaat firmasına toplam 410.5 milyon dolar kredi kullandırdığını zarar eden firmanın kredi borcunu ödeyemez hale geldiğini açıkladı.
Halkbank’ın 2023 yılı hesaplarını inceleyen Sayıştay, bankanın yüksek risk bulunan bir inşaat firmasına toplam 410 milyon 519 bin dolar (güncel kur ile 14.3 milyar TL) kredi kullandırdığını, zarar eden firmanın kredi borcunu ödeyemez hale geldiğini açıkladı. Sayıştay’ın TBMM KİT Komisyonuna sunulan Halkbank raporunda diğer bankaların kredi alacaklarını tahsil edebilmek için firma hakkında takip başlatırken Halkbank’ın ise bu firmaya 2023 yılında yeni krediler açtığını bildirdi. Ancak firma kredi taksitlerini ödemede zorlandı. Bunun üzerine 1 milyar 235 milyon liralık nakit kredi riski 2 yıl anapara ödemesiz 6 yıl vadeyle yapılandırıldı. Firmaya ayrıca işletme sermaye ihtiyacının karşılanması için 28 Mart 2023’te 200 milyon lira, 13 Temmuz’da 30 milyon lira, 18 Temmuz’da 50 milyon lira ve 3 Ekim’de de 16.4 milyon lira nakit kredi aktarıldı.(TAKSİTLERİ ÖDEYEMEDİ) Raporda, yapılandırma sonrası firmanın ilk taksiti ödediği, ancak ikinci ödemenin vadesinin talep üzerine ileri bir tarihe ötelendiği belirtilirken, Temmuz 2023’ten itibaren diğer bankaların firmaya takip başlattığı bildirildi. Dönemsel olarak gecikmelerin sıklıkla yaşandığı, son bir yılda faiz reeskontlarının birikerek arttığı, 2023 yılında ilave kullanımlar ve kur artışlarının da etkisiyle nakit ve gayrinakit risklerin 12 milyar TL’ye ulaştığı, firmanın faaliyetlerinden kâr elde edemediği ve finansman giderlerinde artışın da etkisiyle zarar ettiği belirtildi.(‘Teminatlar riskleri karşılamada yetersiz’) Sayıştay raporunda, 2023 yılında ilave kullandırılan 200 milyon TL’lik kredinin teminatına alınan ‘aynı tutarda’ gayrimankul ipoteği dışında maddi bir teminatın bulunmadığı ve diğer teminatların riskleri karşılamada yetersiz kalabileceği belirtilerek, ”Banka kredi portföyünde önemli yer tutan firmanın bankadaki risklerinde dönemsel olarak gecikmelerin yaşandığı ve diğer bankalarda da faiz tahakkuk kayıtlarının oluştuğu, diğer banka kredilerinin bir kısmının takip hesaplarında izlendiği ve fon yaratma kabiliyetinin zayıfladığı dikkate alınarak geri dönüşlerde zaafiyet oluşmaması için gerekli tedbirlerin ivedilikle alınması önem arz etmektedir” denildi.(Kod adı 2 XXX) Sayıştay, 2 XXX olarak kodladığı firmanın adını açıklamadı ve bu firmanın Halkbank’tan ilk olarak 2004 yılında kredi kullanmaya başladığını, o tarihten sonra da kredi limitlerinin sürekli arttığını tespit etti. Sayıştay raporuna göre, Halkbank yönetimi 2 XXX kod adlı firmaya 2021 yılında 75 milyon dolar nakit, 550 milyon dolar gayri nakdi olmak üzere 625 milyon dolar kredi limiti açtı.
***
TRT dizi oyuncularını 12 milyona giydirdi -Veli Toprak/ Sözcü-
Kolumuza taktığımız akıllı saatten bandrol vergisi alan TRT bol keseden harcadı. ‘Mehmed: Fetihler Sultanı’ gibi dizilerdeki oyuncuların kostümlerine 12 milyon TL ödedi.
SAYIŞTAY tarafından TRT hakkında hazırlanan 2023 raporu pes dedirtti. Cep telefonu, akıllı saat, tablet, bilgisayardan aldığı bandrol vergisi ile 18.3 milyar TL gelir elde eden TRT’nin harcamaları dudak uçuklattı. - Bir yılda 295 milyon TL kira ödendi. 78 milyon 140 bin TL yurt içi ve dışı binalarına gitti. 19.6 milyon TL, Ulus ve Harbiye’deki binalarının depreme karşı güçlendirilmesi sırasında tahliye nedeniyle kiralanan binalar için ödendi.(KURUM DIŞINA SERVET ÖDENDİ) - Personel konaklama gideri olarak 67 milyon 582 bin TL harcandı. 14 milyon 407 bin TL kurum dışı kişilerin konaklamasına ödendi. Mekan kirası için 16 milyon 560 bin TL, arazi kirası için 12 milyon 962 bin TL ödendi.- Tanıtım, reklam ve konuk ağırlama gideri 370 milyon 268 bin TL oldu. Görüntü, dekor, kostüm, makyaj ve aksesuarlara 12 milyon TL harcandı. Dışarıdan sağlanan hizmetlere harcadığı tutar 7 milyar 787 milyon 61 bin TL oldu. 3 milyar 420 bin 106 TL’si kurum dışında yapılan haber ve programlara ödendi.(101 MİLYON TL’YE TEMİZLİK) - 190 milyon 72 bin TL ödediği firmalar aracılığı ile personel çalıştırdı ve 199 milyon 705 bin TL’ye bu personelin ulaşımı sağlandı. 199 milyon 183 bin TL de özel güvenlik hizmetlerine harcandı. 200 milyon 832 bin TL’lik tamirat, bakım ve onarım yapıldı.(3.3 MİLYONTL ALDILAR) Aralarında başkan Ahmet Albayrak, vekili Zahid Sobacı, Hilal Kaplan, eski Çalışma Bakanı Vedat Bilgin’in oğlu Oğuzhan Bilgin, gibi isimlerin olduğu 9 kişilik TRT yönetim kuruluna 3 milyon 373 bin TL ücret ödendi. Üyelere 2022 yılında 2 milyon TL ödenmişti.Başrolünde Serkan Çayoğlu’nun oynadığı Mehmed: Fetihler Sultanı’ndaki ihtişamlı kostümler dikkati çekiyor.(2023 yılı reklam geliri 2 milyar lirada kaldı) TRT, 2023 yılını 7 milyar 692 milyon 494 bin TL net kâr ile kapattı. 2022 yılında 1 milyar 268 milyon 139 bin TL reklam geliri elde eden TRT, 2023 yılında reklamlardan 2 milyar 168 milyon 804 bin TL kazandı. TRT’nin 2023 yılındaki en büyük geliri ise vatandaştan alınan bandrol ücreti oldu, 18 milyar 235 milyon 898 bin TL bandrol geliri elde edildi.
***
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder