24 Mayıs 2022 Salı

TARİHTE BUGÜN (24 MAYIS)

 


     OLAYLAR:

  • 1040 - Selçuklu Devleti'nin kuruluşu.
  • 1218 - Beşinci Haçlı seferi'nde Haçlılar, Akka şehrini Eyyubiler'e bıraktılar.
  • 1686 - Gabriel Fahrenheit, doğdu. Alman fizikçi ve cıvalı termometrenin mucidi (ö. 1736)
  • 1844 - Amerikalı mucit Samuel MorseABD Senatosu üyelerinin de hazır bulunduğu bir deneyle, ABD Kongre binasından Baltimore'da bir tren istasyonuna kendi icadı olan Mors alfabesiyle ilk mesajı gönderdi.
  • 1883 - Yapımı 14 yıl süren New York'taki Brooklyn Köprüsü trafiğe açıldı.
  • 1921 - Hint asıllı İngiliz casusu Mustafa Sagir Ankara'da idam edildi.
  • 1921 - ABD'de, Sacco ve Vanzetti'nin yargılanmalarına başlandı.
  • 1924 - Yabancı şirketlerce işletilen Osmanlı Anadolu Demiryolları (CFOA) Şirketi'nin millileştirilmesi için Anadolu-Bağdat Demiryolları Müdiriye-i Umumiyesi kuruldu.
  • 1940 - Igor Sikorsky, ilk başarılı tek motorlu helikopter uçuşunu gerçekleştirdi.
  • 1941 - Bob Dylan, doğdu. Amerikalı müzisyen, yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi
  • 1941 - Danimarka Kanalı Savaşı'nda, İngiliz zırhlısı HMS HoodDKM Bismarck tarafından batırıldı.
  • 1943 - Polonya'daki Auschwitz toplama kampında "ölüm meleği" adıyla anılan doktor Josef Mengele göreve başladı. Mengele, tutuklular üzerinde yaptığı korkunç deneylerle biliniyordu..
  • 1946 - Tansu Çiller, doğdu.Türk ekonomist, akademisyen ve siyasetçi (Türkiye'nin ilk kadın Başbakanı)
  • 1953 - Alfred Molina, doğdu. İngiliz tiyatro ve sinema oyuncusu
  • 1956 - İlk Eurovision Şarkı Yarışmasıİsviçre'nin Lugano kentinde düzenlendi. 7 ülkenin katıldığı şarkı yarışmasını, ev sahibi İsviçre adına yarışan Lys Assia'nın seslendirdiği, Refrain isimli şarkı kazandı.
  • 1960 - Kristin Scott Thomas, doğdu. İngiliz-Fransız oyuncu
  • 1961 - İmralı Adası'ndaki 2 bin mahkûmun barındığı cezaevinde çıkan isyan bastırıldı.
  • 1964 - Ray Stevenson, doğdu. İrlanda asıllı İngiliz oyuncu.
  • 1964 - Peru'da bir futbol maçında kargaşa çıktı: 135 kişi öldü.
  • 1965 - John C. Reilly, doğdu. Amerikalı oyuncu
  • 1966 - Eric Cantona, doğdu. Fransız futbolcu


  • 1968 - Fransa Cumhurbaşkanı General de Gaulle referandum çağrısında bulundu. Süre giden ayaklanmalarda bir gecede 795 kişi tutuklandı ve 456 kişi yaralandı. Borsa kundaklandı. Lyon'da bir polis komiseri öldürüldü. Cumhuriyeti koruma komiteleri kurulmaya başladı.
  • 1971 - Türkiye İşçi Partisi, Sıkıyönetim Kanunu'nun iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.
  • 1976 - Londra'dan Washington'a ilk Concorde seferi başladı.
  • 1979 - Yüzde 85'i yerli malzeme ile üretilen ilk Türk uçağı 'Mavi Işık 79-XA', Kayseri İkmal Merkezi'nde başarılı bir deneme uçuşu gerçekleştirdi.
  • 1981 - Türk Hava Yolları'nın "Haliç" uçağı 4 kişi tarafından Bulgaristan'a kaçırıldı. Uçağı kaçıranlar 112 yolcudan kadın ve çocukları serbest bıraktı. Bir gün sonra uçağı kaçıranlar yolcular ve Bulgar yetkililer tarafından etkisiz hale getirildi, rehineler kurtarıldı.
  • 1983 - Bulvar gazetesinin düzenlediği yarışmada Türkiye Güzeli seçilen Hülya Avşar'ın evli olduğu ortaya çıkınca, ikinci güzel Dilara Haraççı Kraliçe ilan edildi.
  • 1989 - Bulgaristan'dan Türkiye'ye zorunlu göç başladı.
  • 1991 - İsrailSüleyman Operasyonu adını verdiği bir askerî operasyonla Etiyopyalı Yahudileri İsrail'e getirmeye başladı.
  • 1993 - PKK pususuBingöl-Elazığ karayolunda pusu kuran PKKlılar, 33 silahsız askeri öldürdü.
  • 1993 - EritreEtiyopya'dan bağımsızlığını kazandı.
  • 1995 - Daha önce yayımlanarak hüküm giymiş yazılardan oluşan "Düşünceye Özgürlük" kitabını yayımcı olarak imzalayarak kendini ihbar eden 1080 kişiden 99'u hakkında dava açıldı.
  • 2000 - İsrail, Güney Lübnan'da 22 yıldır sürdürdüğü işgale son verdi.
  • 2003 - Letonya'nın başkenti Riga'da gerçekleştirilen 48. Eurovision Şarkı Yarışması'nı Türkiye adına yarışan Sertab ErenerEveryway That I Can adlı şarkı ile kazandı.
  • 2004 - Kuzey Kore'de cep telefonları yasaklandı.
  • 2006 - Hava Kuvvetleri Komutanlığı Genel Sekreterliği'nden yapılan yazılı açıklamada, Ege Denizi'nde çarpışarak düşen Türk ve Yunan F-16'larının it dalaşı yapmadıkları belirtilerek, herhangi bir manevra yapmadan rutin görevine devam eden Türk F-16'sına, hızla yaklaşan bir Yunan F-16'sının arkadan ve alttan çarptığı kaydedildi.


  • 2007 - ABD Başkanı George W. Bush, Beyaz Saray'daki basın toplantısında, 'Irak hükümetinin davetiyle buradayız. Irak bağımsız bir ülkedir. Bize (gidin) derlerse, gideriz' dedi.
  • 2008 - Dima BilanBelieve adlı şarkı ile Eurovision'da Rusya'ya ilk birinciliği getirdi.
  • 2013 - Alkol ile ilgili düzenlemeleri de içeren Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. Gece saat 22.00'den sonra perakendede alkol satışı yasaklandı.



  • 2014 - Nuri Bilge Ceylan Kış Uykusu filmi ile 67. Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye ödülünü kazandı.
  • 2014 - Ege Denizi'nde Semadirek adası açıklarında 6.5 şiddetinde bir deprem oluştu.
  • 2020 - Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından, koronavirüs salgını nedeniyle camilerde bayram namazı kılınamayacağı bildirilmişti. Sokağa çıkma yasağı uygulaması ve camilerin kapalı olması nedeniyle halk bayram namazı ibadetini yerine getiremedi. Bayram sabahı Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, Ankara'da Ahmet Hamdi Akseki Camii'nde kısıtlı sayıda cemaatin katılımıyla hutbe okuyup, bayram namazı kıldırdı.
  • 2021 - İzmir Barosu Siyaset ve Mafya Arasındaki Kirli İlişkilerin Aydınlatılması için suç duyurusunda bulundu.Yaklaşık 3 haftadır belirli aralıklarla yayınlanan Sedat Peker'in video açıklamaları karşısında birçok kurum ve kuruluş sessiz kalırken; Bugün İzmir Barosu Sedat Peker'in 7 ayrı videoda dile getirdiği iddialarla ilgili: Sedat Peker, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, İçişleri Eski Bakanı Mehmet Ağar ve oğlu AKP Elazığ Milletvekili Tolga Ağar ile eski Başbakan Binali Yıldırım'ın oğlu Erkam Yıldırım hakkında suç duyurusunda bulundu. Suç duyurusunda; videolarda iddia edilen uyuşturucu ticareti, cinayet, tecavüz, yağma ve diğer benzeri iddiaların soruşturulması, yürütme ve yasamanın temsilcileri ile bunların yakınlarının organize suç örgütü liderleriyle geliştirdikleri hukuk dışı ilişkiler ağının açığa çıkması istendi.


       ÖLÜMLER:
  • 1136 - Hugo de PayensTapınak Şövalyeleri'nin ilk büyük üstadı (d. 1070)
  • 1524 - Şah İsmail, Türk Safevî İmparatorluğu'nun kurucusu (d. 1487)
  • 1543 - Mikolaj Kopernik, Polonyalı astronom ve Güneş Sistemi'nin kaşifi (d. 1473)
  • 1879 - William Lloyd Garrison, Amerikalı sosyal reformcu (d. 1805)
  • 1903 - Marcel Renault, Renault Otomotiv Sanayi'nin üç kurucusundan birisidir (d. 1872)
  • 1907 - Zacharie Astruc, Fransız heykeltıraş, ressam, şair ve sanat eleştirmeni (d. 1833)
  • 1948 - Jacques Feyder, Belçikalı film yönetmeni ve senarist (d. 1885)
  • 1957 - İbnülemin Mahmut Kemal İnal, Türk yazartarihçi, edebiyat tarihçisi, müzeci ve mutasavvıf (d. 1870Osmanlı Devleti’ne 33 yıl boyunca çeşitli görevlerde hizmet eden İbnülemin, II. Abdülhamit devrinde Yıldız Sarayı arşivinde görev yapmış ve cumhuriyet devrinde ise arşivin tasnif edilerek Başbakanlığa devredilmesine başkanlık etmişti. 1913 yılında Süleymaniye Camii külliyesinde “Evkaf-ı İslâmiye Müzesi” adıyla kurulan Türk ve İslâm Eserleri Müzesi’nin kurucusudur. Benzer bir kurumu Kahire’de de kurmuştur. Toplumsal hayatta çok hızlı ve büyük değişimlerin yaşandığı bir dönemde yaşaması ve pek çok tanınmış kimse ile şahsen bir arada bulunması onu biyografi alanında pek çok eser vermeye yöneltti. Son dönem Osmanlı şairleri, müzisyenleri, sadrazamları, hattatları hakkındaki eserleri ile bu kişilerin unutulmalarını önlemeye çalıştı. Şiir, roman, hikâye gibi alanlarda da eser verdi. Yaşamı boyunca konağındaki düzenli toplantılarda ilim ve sanat dünyasından kimseleri ağırlayarak kültür hayatına hizmet etti.


  • 1959 - Amerikanın Soğuk Savaş politikasının mimarlarından eski Dışişleri Bakanı John Foster Dulles öldü.
  • 1965 - Aşot Madat, Türk tiyatro sanatçısı
  • 1973 - Selahattin Batu, Türk veteriner hekim, akademisyen, siyasetçi, edebiyatçı (d. 1905)
  • 1974 - Duke Ellington, Amerikalı caz müzisyeni (d. 1899)
  • 1979 - André Luguet, Fransız film oyuncusu (d. 1892)
  • 1995 - Harold Wilson, İngiliz siyasetçi ve Başbakan (d. 1916)
  • 2015 - Tanith Lee, İngiliz çizgi roman, bilimkurgu ve hikâye yazarı (d. 1947)Tanith Lee, 19 Eylül 1947'de profesyonel dansçı olan Bernard ve Hylda Lee'nin çocukları olarak Londra'da dünyaya geldi. Lee'nin ailesi iş için taşınmak zorunda kaldıklarından, Lee birçok farklı okulda eğitim almak zorunda kaldı. İlk yazarlık deneyimini 1968 yılında yaptı. Ancak kitapları yayın evleri tarafından yayınlanmadı ve yaklaşık 10 yıl boyunca çeşitli işlerde çalıştı. 90'dan fazla roman ve 300 hikâye kaleme alan yazarın özellikle çocuk kitabı Animal Castle beğeni kazandı. BBC yapımı bilimkurgu dizisi olan Blake's 7 adlı dizinin 2 bölümünü kaleme alan yazar, Death's Master kitabı ile Britanya Fantazi Ödülü'nün en iyi roman ödülünü kazanan ilk kadın oldu. 1992 yılında John Kaiine ile evlenen Tanith Lee, Doğu Sussex'teki evinde meme kanseri nedeniyle 24 Mayıs 2015'te öldü
  • 2017 - Jared Martin, Amerikalı sinema ve dizi oyuncusu (d. 1941)
  • 2017 - Pierre Seron, Belçikalı çizgi roman sanatçısı ve çizer (d. 1942)
  • 2018 - Gudrun BurwitzNazi Partisi (NSDAP)'nin önde gelen üyesi olan Reichsführer-SS Heinrich Himmler'in kızı ve Nihai Çözüm'ün baş mimarı (d. 1929)
  • 2018 - Jerry Maren, Amerikalı oyuncu (d. 1920)
  • 2019 - Murray Gell-Mann, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1929)
  • 2020 - Lily Lian, Fransız şarkıcı (d. 1917)
  • 2020 - Lucia Mee, Kuzey İrlandalı aktivist (d. 1999)
  • 2021 - John Davis, Amerikalı şarkıcı (d. 1954)
  • 2021 - Samuel E. Wright, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1946)



23 Mayıs 2022 Pazartesi

KISA KISA GÜNDEM (23 MAYIS 2022)


1- Birleşik Kamu-İş araştırması: Gıdada yıllık enflasyon yüzde 160 (SOL)

Türkiye’de önceki aylarda da oldukça yüksek oranlarda artan temel gıda fiyatlarında mayıs ayında da yüzde 9,2 oranında artış gerçekleşti. Yıllık gıda enflasyonu ise yüzde 159,6 olarak gerçekleşti.

Dünya yeni bir gıda krizine hazırlanırken, Türkiye’de önceki aylarda da oldukça yüksek oranlarda artan temel gıda fiyatlarında mayıs ayında da yüzde 9,2 oranında artış gerçekleşti. Yılın ilk beş aylık döneminde yüzde 65,5 olarak gerçekleşen gıda fiyatlarındaki yıllık artış ise yüzde 159,6’ya kadar yükseldi.  Birleşik Kamu-İş Konfederasyonun Ar-Ge birimi KAMUAR’ın, fiyatlarını Ankara’daki marketlerden düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla tükettiği 64 gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak hazırladığı gıda fiyatları endeksinin Mayıs 2022 sonuçları açıklandı. Araştırmayla, gelirinin büyük bölümünü gıdaya ayırmak zorunda olan ve enflasyona karşı herhangi bir koruması bulunmayan, sabit gelirlilerin, ücretlilerin ve yoksulların yaşadığı gerçek enflasyonun boyutunun tahmin edilmesi amaçlanıyor.(Aylık fiyat artışı) Mayısta, gıda fiyatlarındaki artışta sebze dışındaki bütün harcama gruplarında yaşanan yüksek oranlı zamlar belirleyici oldu. Ekmek, pirinç, un, bulgur fiyatları, mayısta bir önceki aya göre yüzde 1,6 oranında artış kaydetti. Halka ucuz et yedirme sözü daha unutulmamışken et ve balık grubu fiyatlarında yüzde 15,1 oranında aylık artış oldu. Mayısta süt ve süt ürünleri ile yumurta grubu fiyatları ise yüzde 7,1 oranında yükseldi. Yağ fiyatlarında ise yüzde 1,3 oranında yükselme oldu. Meyve fiyatlarının yüzde 19,2 oranında arttığı mayıs ayında sebze fiyatlarında, bir önceki aya göre ortalama yüzde 9,2 oranında düşüş yaşandı. Bakliyat fiyatlarının yüzde 2 oranında arttığı mayısta, salça, zeytin, bal, çay, tuz ve benzeri gıda maddelerinden oluşan diğer işlenmiş gıda fiyatlarında ise özellikle şeker ve çay fiyatlarına yapılan zamlar nedeniyle yüzde 33,4 oranında artış kaydedildi. Böylece, vatandaşlar mevcut gıda tüketim alışkanlıklarına göre seçilen 64 gıda maddesinden oluşturulan gıda sepetini satın alabilmek için nisanda, bir önceki aya göre yüzde 9,2 oranında daha fazla para ödedi. 


(Beş aylık değişim) Türkiye’nin üç haneli enflasyonlara doğru hızla gittiği bu yılın ilk beş aylık döneminde gıda fiyatlarında yüzde 65,5 oranında artış yaşandı. Ocak-mayıs döneminde ekmek, pirinç, un, bulgur, makarna fiyatları yüzde 51,5 oranında arttı, et ve balık fiyatları yüzde 58,3, süt, süt ürünleri ve yumurta fiyatları yüzde 24,9, yağ fiyatları yüzde 26,6 oranında, meyve fiyatları yüzde 165,5, sebze fiyatları yüzde 115,8, bakliyat fiyatları yüzde 20,8, diğer gıda maddelerinin fiyatları da yüzde 64,5 oranında arttı.(Yıllık değişim)  Gıda fiyatlarında yıllık olarak ise (Mayıs 2021’e göre) yüzde 159,6 oranında artış gözlendi. Diğer bir ifadeyle vatandaşlar Mayıs 2021’de 100 liraya dolan bir sepet için bu yıl aynı ay 259,6 lira ödemek zorunda kaldılar. Bu yıl mayısta geçen yılın mayıs ayına göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatlarında yüzde 139,4, et-balık fiyatlarında 115,6, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarında yüzde 93,8 oranında artış oldu. Bir yıl öncesine göre yağ fiyatları yüzde 101,9 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 243, sebze fiyatları ise yüzde 422,4 oranında artış gösterdi. Bakliyat fiyatları son bir yılda yüzde 101,9, diğer gıda fiyatları ise yüzde 114,7 oranında zamlandı. Tarımsal girdi maliyetleri ve tarım ürünü üretici fiyatlarındaki artışlar gıda fiyatlarındaki yıllık artışın önümüzdeki aylarda da üç haneli oranlarda kalmaya devam edeceği gözleniyor.

2- Biden: Tayvan'ı askeri olarak savunuruz (SOL)

ABD Başkanı Biden, Çin'in Tayvan'a dönük bir müdahalesi olması durumunda ABD Ordusu'nun 'savunmaya katılacağını' söyledi.

ABD Başkanı Joe Biden, Çin'nin Tayvan'ı fiili olarak egemenlik alanına dahil etmesi halinde ABD'nin ada ülkesini "savunmak için" ordu göndereceğini belirtti. Japonya'da bir basın toplantısında bir gazetecinin "Bariz sebeplerden dolayı Ukrayna çatışmasına askeri olarak dahil olmak istemediniz. İş oraya gelirse Tayvan'ı savunmak için askeri olarak müdahil olmaya istekli misiniz?" şeklindeki sorusuna Biden, "Evet," cevabını verdi. Biden, "Verdiğimiz taahhüt bu" diye ekledi.

3- Taliban'ın kadın spikerlere peçe dayatması uygulamaya girdi (SOL)

Afganistan'da Taliban'ın talimatıyla kadın haber spikerlerine peçe takma zorunluluğu bugün uygulanmaya başladı.

Afganistan'da iktidardaki Taliban hükümeti kadın haber spikerlerine yayındayken yüzlerini örtmeleri zorunluluğu getirdi. Perşembe günü duyurulan karar bugün uygulanmaya başlandı. Afganistan'da kadın haber spikerleri bugün yayına peçe ile çıktı. Taliban hükümetinin Enformasyon ve Kültür Bakanlığı karara ilişkin "nihai ve müzakereye açık değil" açıklamasını yapmıştı.

4-VakıfBank, CEV Şampiyonlar Ligi’nde şampiyon oldu (SOL)

CEV Şampiyonlar Ligi finalinde Imoco Volley'i 3-1 mağlup eden VakıfBank kadın voleybol takımı şampiyon oldu.

Kadınlar CEV Şampiyonlar Ligi Süper Finali’nde VakıfBank, İtalyan rakibi Imoco Volley'i setlerde 3-1 mağlup ederek şampiyon oldu. Karşılaşma Slovenya'nın başkenti Ljubljana'da oynandı. Bu sonuçla, VakıfBank, 2001 yılında yeni formatıyla oynanmaya başlanan Kadınlar Şampiyonlar Ligi'nde 5 şampiyonlukla en çok kazanan takım oldu.

5- AKP'li vekilden gençlere erken evlilik ve çok çocuk tavsiyesi: Silkelenmemiz lazım(BİRGÜN)

AKP Kayseri Milletvekili Hülya Atçı Nergis, "Gençlerin erken evlenmesi, erken yol alması, daha çok çocuğa sahip olması lazım" ifadelerini kullandı.

AKP Kayseri Milletvekili Hülya Atçı Nergis, Kafkas Dernekleri Federasyonu'nun (KAFFED) İstanbul'da gerçekleştirdiği 21 Mayıs 1864 Çerkes Soykırımı ve Sürgünü 158. Yıl Anma Programı’nda konuştu. İstatistiklere göre 'Türkiye'nin hızla yaşlanan bir ülke 'olduğunu söyleyen Nergis, gençlere 'erken evlenmeleri ve çocuk sahibi olmaları' tavsiyesinde bulundu. Nergis, “Silkelenmemiz lazım. Gençlerin erken evlenmesi, erken yol alması, daha çok çocuğa sahip olması lazım” ifadelerini kullandı.(https://www.birgun.net/haber/akp-li-vekilden-genclere-erken-evlilik-ve-cok-cocuk-tavsiyesi-silkelenmemiz-lazim-388925)

6- Her konuşmasının bedeli 85 bin TL(Hüseyin Şimşek-Birgün)

24 Haziran 2018 tarihinde AKP’den milletvekili olarak seçilen Hülya Atçı Nergis, bu günden itibaren geçen 34 ayda toplamda yaklaşık 850 bin TL kazandı. Nergis, bu maaşı karşılığında yasama çalışmalarına ise neredeyse hiç katılmadı. Üç yılda hiçbir kanun teklifi, soruşturma, araştırma ve soru önergesine imza atmayan Nergis, TBMM Genel Kurulu’nda ise sadece çoğu gündem dışı, 10 kez kürsüye çıktı. Böylece Nergis, kürsüde yaptığı her konuşmadan 85 bin TL kazandı.(https://www.birgun.net/haber/her-konusmasinin-bedeli-85-bin-tl-342018)

7- Adalet Partisi Genel Başkanı Vecdet Öz: Genel başkanlığı bırakmam için tehditler geliyor(SOL)

Tansu Çiller’in, 'Partiyi devret' önerisini reddeden Adalet Partisi Genel Başkanı Vecdet Öz, "MHP’den, AK Parti’den genel başkanlığı bırakmam için tehditler geliyor" ifadelerini kullandı.

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) yapılacak ilk seçimlerde katılma yeterliliğine sahip olan parti sayısını 27 olarak belirledi. Bu partiler arasında genel başkanlığını Prof. Dr. Vecdet Öz’ün yürüttüğü Adalet Partisi (AP) de yer aldı. Duvar'dan Serkan Alan'ın haberine göre Adalet Partisi, bu hafta içerisinde yeni bir genel merkeze de taşınacak. Geçtiğimiz aylarda eski başbakanlardan Tansu Çiller’in kendisini arayarak partiyi devretmesini talep ettiğini  açıklayan AP Genel Başkanı Öz, bu teklifi reddetmesinin ardından AK Parti ve MHP’li isimlerden, “Bırakın bu işi, vazgeçin” diye tehdit telefonları aldığını söyledi.

8- Konut fiyatlarını ‘kâr hırsı’ patlattı (Damla KIRMIZITAŞ-Evrensel)

İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şube yöneticileri konut krizini, yüksek kira ve ev fiyatlarını değerlendirdi.

Konut fiyatlarının yükselmesi, ev sahibi olmak bir yana emekçileri kirayı zor öder duruma getirdi. İnşaat sektöründe 2018’den beri süren sorunlar, Türk Lirasının değer kaybetmesiyle içinden çıkılmaz duruma geldi. Sürece ilişkin sorularımızı yanıtlayan İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Ankara Şube yöneticileri, konut yapımında barınma ihtiyacının değil, kârlı yatırımlar peşinde koşulmasının stokları şişirdiğine dikkat çekti. İMO Ankara Şube Başkanı Bülent Tatlı, Daha önce yaptıkları araştırmaya göre Ankara’da 2013’ten 2018’e kadar 440 bin konut yapıldığını belirterek, “Bu yapılan konutların 50 bin civarı satılmış ve bakıldığında da ihtiyaç sahiplerinin aldığı 10 bin civarında. Geri kalan satış yatırım için alınan konutlar” dedi.(https://www.evrensel.net/haber/462094/konut-fiyatlarini-k-r-hirsi-patlatti)

9- SADAT'ın 'silahlı eğitim kampları' soruşturmasının dosyası 4 ayda kapatılmış (Birgün)

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener'in 2018'de gündeme getirdiği, SADAT'ın Tokat ve Konya'daki kamp fotoğraflarını gördüğünü söylemesi üzerine açılan soruşturmanın takipsizlikle sonuçlandığı belirtildi.

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener'in silahlı eğitim verdiği ifade edilen SADAT'ın Tokat ve Konya'daki kamp fotoğraflarını gördüğünü Sözcü yazarı Saygı Öztürk'e söylemesi üzerine başlatılan soruşturma takipsizlikle sonuçlandı. Gazeteci İsmail Saymaz, silahlı eğitim kamplarına ilişkin yürütülen soruşturmada SADAT Başkanı Melih Tanrıverdi'nin ifadesine dahi başvurulmadan kapatıldığını yazdı.(https://www.birgun.net/haber/sadat-in-silahli-egitim-kamplari-sorusturmasinin-dosyasi-4-ayda-kapatilmis-388928)

10- Ekonomide kabus: Borçların milli gelire oranı yüzde 82'ye ulaştı (duvaR)

Hazine'nin iç borç ana para ödemesi 1,5 trilyon lira olurken, ödenecek faiz ise 2 trilyon 53 milyar liraya ulaştı. İç ve dış borcun GSYH'ye oranı yüzde 82'ye yükseldi. Peki bu duruma nasıl gelindi?

Merkez Bankası ile Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın yayınladığı resmi veriler, ülkenin borç batağında boğulmak üzere olduğunu ortaya koydu. Merkez Bankası'nın raporuna göre mart ayı itibariyle vadesine 1 yıl veya daha az kalan dış borç 181,4 milyar dolara yükselerek, rekor kırdı. Kısa vadeli dış borç stokunun yüzde 44,3’ü dolar, yüzde 25,9’u euro, yüzde 9,7’si TL ve yüzde 20,1’i diğer döviz cinslerinden oluştu. Ekonominin önündeki bir diğer mayın tarlası ise yine rekor üstüne rekor kıran iç borç seviyesi oldu. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın düzenli olarak yayınladığı verilere göre iç borçlara ödenecek faiz tutarı nisan ayı itibariyle cumhuriyet tarihinde ilk kez ana parayı geçti. İç borç ana para tutarı nisan ayında 1 trilyon 483 milyar liraya ulaşırken, borcun faizi 1 trilyon 743 milyar liraya yükseldi. Mayıs ayına gelindiğindeyse iç borcun ana parası 1 trilyon 504 milyar lira, faizi ise 2 trilyon 53 milyar lira (yaklaşık 128 milyar dolar) oldu. Geçen yıl mayıs ayında faiz yükü 653 milyar lirayken, aradan geçen bir yılda 2 trilyon 53 milyar liraya yükseldi, yani bir yıllık fark 1 trilyon 400 milyar lirayı buldu. Bir dipnot olarak, borçlanmada ekonomiyi tehdit eden yükselişi anlamak açısından, 10 yıl öncesinde yani 2012 yılında bu denge 388 milyar liraya karşılık 177 milyar lira düzeyindeydi. 

(BAKANLIK TEMMUZA KADAR 107 MİLYAR LİRA DAHA BORÇLANACAK) 


Üstelik Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın internet sitesinde yer alan 29 Nisan tarihli bilgilendirme duyurusuna göre; mayıs-temmuz döneminde 107 milyar lira tutarında daha iç borçlanmaya gidilecek. Bakanlığın Mayıs-Temmuz 2022 dönemi iç borçlanma stratejisinde, mayısta 53 milyar liralık iç borç servisine karşılık 59 milyar liralık, haziranda 19,2 milyar liralık iç borç servisine karşılık 28 milyar liralık, temmuzda ise 10,8 milyar liralık iç borç servisine karşılık 20 milyar lira iç borçlanma yapılması öngörülüyor. Mayıs ayındaki iç borçlanmanın 36,8 milyar lirasının piyasadan, 18,5 milyar lirasının doğrudan satışlardan, 3,7 milyar lirasının kamuya satışlardan; haziran iç borçlanmasının yaklaşık 22,4 milyar lirasının piyasadan, 5,6 milyar lirasının kamuya satışlardan; temmuz iç borçlanmasının 17,9 milyar lirasının piyasadan, 1,1 milyar lirasının doğrudan satışlardan, 1 milyar lirasının ise kamuya satışlardan oluşması bekleniyor. (MAYISTA 60,5 MİLYAR LİRA İÇ BORÇ ÖDEMESİ YAPILACAK) Borçlanmaya karşılık mayıs ayında 60,5 milyar liralık, haziranda 25,5 milyar liralık, temmuzda ise 17,9 milyar liralık ödeme yapılacak. Bu ödemelerin 21 milyar lirası dış borç servisinden oluşacak. İç borçlanmaların ortalama vadesi ise 53 ay. (İÇ BORÇ FAİZİ 1 YILDA NASIL 1 TRİLYON 400 MİLYAR LİRA ARTTI?) Yapılan hesaplamalara göre son bir yılda iç borcun faizi, anapara kadar yükselseydi yaklaşık 200 milyar liralık bir artış olacaktı. Ancak faiz yükü bir yılda 1 trilyon 400 milyar lira arttı, yani beklentinin 7 katı... Hazine'nin ödeyeceği faizdeki inanılmaz artışa ilk olarak eski Hazine Müsteşar Yardımcısı Hakan Özyıldız dikkat çekti. Özyıldız, internet sitesinde Hazine’nin borç ödeme projeksiyonuna yer verdi. Ardından da Dünya gazetesi yazarı Alaattin Aktaş, konuyu köşesinde işleyerek, oluşan tehlikeye işaret etti. (ÖZYILDIZ: BORCUN GSYH'YE ORANI YÜZDE 82) Hazine'nin bundan sonra hiç borç almasa dahi iç ve dış borç olarak 3,1 trilyon lira anapara ile 2,8 trilyon lira faiz ödeyeceğini hesaplayan Özyıldız "Toplam borç servisi 5,9 trilyon TL ediyor. Bu büyüklük, gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH)yüzde 82'sine karşılık geliyor. Reel borç yükü hesaplanırken anapara (stok) / GSYH oranı esas alınır. Faiz yükü yıllık olmadığı, yıllar itibariyle değişeceği için hesaba katılmaz. Ülke karşılaştırmaları reel borç yükü üzerinden yapılır" dedi. Peki iç borç daha düşük düzeyde artarken, ana para faizi nasıl oldu da bu kadar tırmandı? Ekonomistlere göre bu durumun temel nedeni, Merkez Bankası eliyle uygulanan politikalar. Cumhurbaşkanı'nın talebi doğrultusunda Merkez Bankası'nın eylül ayından itibaren politika faizini kademeli olarak 5 puan indirmesiyle döviz kuru ve enflasyondaki artış hızı tetiklendi. Bu durumun iç borçların faiz yüküne etkisi ise şöyle oldu: Hazine, yurtiçi yatırımcılardan döviz ve altının yanısıra TL bazında değişken faizli ve dövize endeksli tahville borçlanınca iç borcun faiz yükü dağları aştı! Enflasyon yüzde 70'e ulaşınca Hazine'nin bankalara sattığı enflasyona (TÜFE) endeksli tahvillerin faiz yükü de ağırlaştıkça ağırlaştı. Bu tahvilleri ellerinde tutan bankalar da, bu sayede kârlarını neredeyse 3'e katladı. İç borcun, milli gelire oranıysa yüzde 45'lere ulaştı. Üstelik bu rakamlara, kur korumalı mevduatın (KKM) yükü dahil değil. Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre KKM'nin yılın ilk çeyreğindeki maliyeti 16 milyar lirayı buldu. Yıl son maliyetinin ise yaklaşık 100 milyar lirayı bulacağı hesaplanıyor. Sözün özü, bırakın iç ve dış borcun ana parasını, faizini dahi döndürmek gün geçtikçe daha da zorlaşıyor, ekonominin belini büküyor. (EKONOMİ SERVİSİ)

11-Erdoğan, Sude Naz Akkuş'un cenazesinde: Her an ölüme hazır olacağız (duvaR)

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Adana'daki 'AK Parti Gençlik Programı'ndan dönüş sırasında yaşanan kazada hayatını kaybeden Sude Naz Akkuş'un, Kocaeli'nin Kartepe ilçesindeki cenazesine katıldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, partisinin Adana'daki AK Parti Gençlik Programı'ndan dönenleri taşıyan otobüsün şarampole devrildiği kazada hayatını kaybeden 3 kişiden Sude Naz Akkuş'un (20), Kartepe ilçesindeki cenazesine katıldı. Erdoğan, "Şuna her şeyden önce inanacağız. Rabb'im buyuruyor ki 'Ölümü de hayatı da biz sizleri imtihan için yarattık.' Bunun yaşı yok. Her an ölüme hazır olacağız" dedi.  (https://www.gazeteduvar.com.tr/erdogan-sude-naz-akkusun-cenazesinde-her-an-olume-hazir-olacagiz-haber-1565982 )

11-Emniyet arazisi iştah kabarttı(İsmail Arı-Birgün)


DAP Yapı, Seyrantepe Polis Lojmanları arazisine yapacağı lüks konut projesinin kapasitesini iki kat artırmak için bakanlığa başvuru yaptı. Şirket, projedeki konut sayısını 453’ten 958’e yükseltirken 48 de ticari alan inşa edecek. İstanbul'daki ordu ve emniyet arazileri gibi kamuya ait alanlar parsel parsel talana ve ranta açılıyor. Geçen aylarda Sarıyer’deki Ayazağa Mahallesi’nde bulunan milyonlarca lira değerindeki Seyrantepe Polis Lojmanları’nın bulunduğu arazi konut projesi adı altında ranta açılmıştı. Şimdi ise arazi üzerine DAP Yapı’nın inşa edeceği açıklanan milyonlarca liralık lüks konut projesinin kapasitesinin iki katına çıkarılması için bakanlığa başvuruda bulunulduğu açıklandı.DAP Yapı Şirketi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na Seyrantepe Polis Lojmanları arazisine yapacağı lüks konut projesinin kapasite artışı için 16 Mayıs tarihinde Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) başvurusu yaptı. Şirket başvurusunda, arazinin daha önce 25 bin metrekarelik kısmına inşa edeceği konut projesinin alanını 53 bin 46 metrekareye çıkaracağını belirtti.

(958 KONUT VE 48 TİCARİ ALAN) Ayrıca, daha önce 453 konut inşa edileceği açıklanan projede konut sayısı da artırıldı. Yeni konut sayısı 958 olarak açıklandı. Yeni projede, öncekinden farklı olarak 48 adet ticari alan ile bir de beton santralının inşa edileceği de belirtildi. Projenin maliyet ise daha önce 236 milyon 829 bin TL olarak açıklanmıştı. Yeni projeyle konut sayısının yaklaşık iki katına çıkarılması, ticari alanlar ile beton santralının de projeye eklenmesi nedeniyle projenin tam 506 milyon 226 bin TL’ye mâl olacağı açıklandı. Proje kapsamında arazi üzerine toplam 16 blok inşa edilmesi planlanıyor. Ayrıca projede bir açık bir de kapalı yüzme havuzu ve bin 236 araçlık otopark da yer alıyor. ÇED başvurusunda, milyonlarca liralık arazinin konumu ise şöyle anlatıldı: “Proje alanı İstanbul Çevre Yolu’na 50 metre, NEF Stadyumu’na 135 metre, Seyrantepe 700’inci Yıl Parkı’na 450 metre mesafede yer almaktadır. En yakın hastane 390 metre mesafede yer alan Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesidir.(”ARAZİ GEÇEN YIL SATILDI)   Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (GYO) Seyrantepe Polis Lojmanları arazisi için geçen yıl bir ihale düzenlemişti. Galatasaray'ın stadına komşu olan ve bölgenin en değerli arazileri arasında gösterilen arazinin ihalesini DAP Yapı iştiraki Eltes İnşaat almıştı. Firma, proje toplam geliri olarak 3 milyar 111 milyon TL teklif verirken, arsa sahibi Emlak Konut GYO’ya da 1 milyar 244 milyon TL ödeyeceğini taahhüt etmişti. AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yakın ilişkileri olduğu bilinen DAP Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz ise yaptığı açıklamada, “Avrupa Yakası’nın en değerli merkezi noktalarından birinde proje geliştireceğimiz için çok mutluyuz. İhalesini kazandığımız arazi, lokasyonu itibarıyla, önemli ulaşım ve ticaret akslarının kesişim noktasında yer alıyor” demişti.(ŞİRKET, ASKERİ ARAZİYİ DE ALDI) 2019 yılında Çekmeköy Kışlası’nın 187 bin 750 metrekarelik kısmı imara açılmıştı. Ardından da Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı’nın gerçekleştirdiği ihaleyi DAP Yapı aldı. Askeri alana yapılan inşaat projesine Ormanköy adı verildi. Yapımı devam eden projeyle araziye ticari üniteler, konutlar, eğitim tesisi, sosyal ve kültürel tesis alanları inşa ediliyor.

12-Diyanet, 5 ayda bastıracağı kitaplara 18 milyon 500 bin TL harcadı   (BİRGÜN)

16 milyar TL bütçe ayrılan Diyanet İşleri Başkanlığı, 2022’nin ilk 5 ayında bastıracağı dini kitaplar için 18 milyon 500 bin TL harcadı. Bu yıl 16 milyar liralık bütçesi ile gündemden düşmeyen Diyanet'in 2022 yılının ilk 5 ayında kitaplara ödediği tutar dikkati çekti. Sözcü’den Deniz Ayhan’ın haberine göre, Diyanet ilk, Dini Bilgiler Soruları, Dualarımı Öğreniyorum, Hayatın Tekrarı Yok, İbadetlerimi Öğreniyorum ile Kur'an ve Sünnete Göre Yaşamak kitapları için 29 Nisan 2022'de 620 bin TL'lik sözleşme imzaladı. Ardından “Hikayelerle Çocuklara 40 Ayet, Hikayelerle Çocuklara 40 Dua, Hikayelerle Çocuklara Esma-i Hüsna” eserleri için 9 Mayıs 2022'de 672 bin TL'lik sözleşme yaptı.12 Mayıs 2022'de “Peygamber Hikayeleri, Zehra'nın Hadis Günlüğü'' ve “Ela İle Efe Umre'ye Gidiyor'' kitapları için 538 bin 750 TL'lik sözleşme imzalandı. “Mukaddes Miras Kudüs'' adlı kitap için 16 Mayıs 2022'de 301 bin 500 TL, “Hz Muhammedin Hayatı Hatemü'l Embiya'' adlı eserin basımı için de 16 Mayıs'ta 695 bin 700 TL ödendi. Diyanet bu yıl ilk 5 ayda bastırdığı kitaplara 18 milyon 500 bin TL harcamış oldu. 15 Mart 2022'de ihaleye çıkarak askere ve polise din öğretmek için “Askere Temel Dini Bilgiler'' kitabının basımına 528 bin TL, “Polis için Dini ve Ahlaki Bilgiler'' kitabı için de 264 bin TL ödendi. Bu kitapların toplam maliyeti 792 bin TL oldu.