TARİHTE BUGÜN (30 TEMMUZ)

 

     OLAYLAR:

  • 1629 - Napoli'de (İtalya) deprem: 10.000 kişi öldü.
  • 1688 - Belgrad Kuşatması: Osmanlı hakimiyetindeki Belgrad, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu önderliğindeki güçler tarafından kuşatıldı ve 8 Eylül'de şehri ele geçirdiler.
  • 1903- RSDİP’nin 2. Kongresi ve Bolşevizm’in doğuşu.
  • 1908- Aralarında Cemal ve Talat paşalar ile Cavit Bey’in de bulunduğu Selanik İttihat ve Terakki Cemiyeti sorumluları İstanbul’a geldi.
  • 1908 - İstanbul Cibali Tütün Fabrikası işçileri greve çıktı.
  • 1929 - Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa’ya suikast girişimi iddiasıyla yargılanan Kadriye Hanım ve arkadaşları beraat ettiler.
  • 1932 - Yaz Olimpiyatları, Los Angeles'ta başladı.
  • 1940 - Yozgat’ta deprem: 12 köy yıkıldı, 300 ölü ve 360 yaralı.
  • 1943- Van’ın Özalp ilçesinde 33 köylü kurşuna dizildi. Tarihe 33 kurşun olayı olarak da geçer bu büyük  katliam. 33 Kişi Korkut vadisine götürülerek General Mustafa Muğla’nanın emriyle elleri ve gözleri bağlanarak kurşuna dizildiler. Bu olay genelde Özalp olayı Muğlalı olayı olarak da anılırken tarihe 33 kurşun olarak geçti. Ünlü şair Ahmed Arif’in, 33 Kurşun şiiri de bu olayı konu ediniyor.
  • 1945 - Trakya’da Nazi Almanyası adına casusluk yaptıkları iddiasıyla yargılanan 15 kişi ölüm cezasına mahkûm edildi.
  • 1946 - Kazım Orbay, Genelkurmay Başkanlığı'ndan istifa etti, yerine Salih Omurtak atandı.
  • 1947 - Demokrat Parti Kütahya Milletvekili Adnan Menderes’in TBMM’de yaptığı konuşmayı yayımlayan Tasvir, Demokrasi, Demokrat İzmir ve Yeni Asır gazetelerinin sahipleri ve Yazı İşleri Müdürleri tutuklandılar.
  • 1953- Demiryolları devlet işletmesi haline getirildi.
  • 1956- Ordu, Giresun ve Trabzon’da Cumhuriyet Halk Partililerin siyasi toplantı yapmalarına izin verilmedi.
  • 1966 - Amerika Birleşik Devletleri'ne ait uçaklar, Kuzey ve Güney Vietnam arasındaki askerden arındırılmış bölgeyi bombaladı.
  • 1966 - Birleşik Krallık, Almanya’yı 4-2 yenerek Dünya Futbol Şampiyonu oldu.
  • 1971 - Boeing 727 tipi Japon millî bir yolcu uçağı ile bir Japon savaş uçağı, Morioka (Japonya) semalarında çarpıştı: 162 kişi öldü.
  • 1973 - Üniversiteye giriş sınavı, sorular satıldığı için iptal edildi.
  • 1975 - Mustafa Kemal Atatürk'ün Türkiye İş Bankası’ndaki hissesini denetleme yetkisinin Cumhuriyet Halk Partisi'ne ait olduğu karara bağlandı.
  • 1977 - Türkiye Basketbol Genç Millî Takımı, Avrupa Şampiyonu oldu.
  • 1978- Balıkesir Cezaevi’nde solcu koğuşunu basan “ülkücüler” 2 kişiyi öldürdüler. Aynı gün Milliyetçi Hareket Partisi Genel Sekreter Yardımcısı Yaşar Okuyan “İktidar iş başında kalmakta inat ettiği sürece daha çok kan dökülecektir” dedi.
  • 1979- AP Urfa Milletvekili Mehmet Celal Bucak ve yakınlarının iftara davet edildiği Hilvan ilçesinin Kırbaç köyündeki ev, otomotik silahlı 20 kişi tarafından tarandı, 4 kişi öldü, 11 kişi yaralandı.
  • 1980- Yeni Çeltek Linyit İşletmesi’nde Yeraltı Maden-İş’in 50 gün önce başlattığı grev, iktidarın tüm engelleme ve tehditlerine rağmen sürüyor.
  • 1980 -  Rize’de Zihni Derin Çay Fabrikası’nda işçi olarak çalışmaya başlayan Bayram Ali Tatoğlu, fabrikadaki gece vardiyasından çıktıktan sonra Reşadiye Mahallesi’nde öldürüldü. Tatoğlu, dar gelirli ailelerle, çocuklara yaptığı yardımlarla kentin kahramanı olarak tanınmış ve Rize’de işçileri örgütleyerek mitinglere öncülük etmişti.
  • 1980 -  Bakırköy Cumhuriyet Savcılığı, “İhtilalcı sendikalizm metodlarını kullanarak halk egemenliğinin Marksist bir esasa dayandırılmasını hedef alan faaliyetler içinde bulunduğu” iddiasıyla DİSK’in kapatılması için İş Mahkemesi’nde dava açtı. 
  • 1981- Mamak Askeri Cezaevi’nde ülkücülerle aynı koğuşta kalmak istemeyip açlık grevi yapan 100 kadar devrimci tutukludan 16’sı hastaneye kaldırıldı. 12 Eylül sonrası askeri cezaevlerinde “karıştır-barıştır” adı verilen zorla aynı koğuşta tutma uygulaması başlatılmıştı.
  • 1982 - Mehmet Yurdadön, Finlandiya'da yapılan 10 bin metre yarışmasında altın madalya kazandı.
  • 1983- Diktatör Baas Rejimi, Barzani Aşiretine mensup, yaşları 12 ile 70-arasında olan 8 Bin kişiyi, Quştepe nahiyesinde topluca  gözaltına aldı.
  • 1987- Mekke’de Hac sırasında İranlılar Amerika Birleşik Devletleri aleyhine gösteri yaptı. Suudi polisi ateş açtı; çok sayıda İranlı ve Suudi öldü.
  • 1988- Fethiye ve Gökova körfezleriyle Dalyan kıyıları özel çevre ve koruma bölgesi ilan edildi. Bölgedeki inşaatlar durduruldu.
  • 1992- İşlenen Binlerce “Faili Meçhul” cinayetlerden bir tanesi de Özgür Halk Dergisi Batman muhabiri Çetin Ababay’ın bugün öldürülmesiyle gerçekleşti. Çetin Ababay’ın kontrgerilla tarafından katledildiği iddia edildi.. Batman doğumlu olan Ababay, iki yıl cezaevinde kalmış gördüğü işkenceden dolayı boynundan felç olmuş, gördüğü tedaviye rağmen hastalığı büyük iz bırakmıştı. 1991 yılında Özgür Halk dergisinin Batman temsilciliğini yapmaya başladı. Öldürüldüğünde 28 yaşındaydı.
  • 1992 -  İstanbul, Ankara, Adana büyük şehir ve ilçe belediyeleri ile Trabzon Belediyesi’nde çalışan yaklaşık 43 bin işçi greve başladı.
  • 1992 - Barcelona’da düzenlenen 25. Olimpiyat Oyunları’nda 62 kiloda güreşçi Akif Pirim altın madalya kazandı.
  • 1992 -  4.Sinop Kültür ve Turizm Şenliği’nde sergilenen 50 karikatürden 4’ü panodan sökülüp çizeri M.Arslan ile birlikte gözaltına alındı.
  • 1993- Kamuda çalışan 610 bin işçi toplu iş sözleşmelerinin sonuçlanmamasını protesto için Türkiye genelinde toplu viziteye çıktı. Tüm Bel-Sen, Tüm Sağlık-Sen ve Tüm Haber-Sen üyesi onbinlerce memur da grevli-toplu sözleşmeli sendika hakkı için ülke genelinde iş bıraktı.
  • 1993 -  Merkez Bankası Başkanı Rüşdü Saraçoğlu, “Bir şey yapamaz hale getirildim” diyerek görevinden istifa etti.
  • 1994- SHP’li’ler, 2 aydır Saray Cezaevi’nde bulunan Petrol-İş Sendikası eski Başkanı Münir Ceylan’ı ziyaret etti.
  • 1994 - Yazdığı kitabı (“Utanç”) yasaklanıp “ölüm fetvası” çıkarılan, bir Hindistan gazetesinde yer alan ”Kur’an’ın baştan sona değişmesi gerek”sözlerinden dolayı tutuklama kararı çıkarılıp saklanan Bangladeşli yazar Teslime Nesrin, Cumhuriyet gazetesiyle yaptığı telefon söyleşisinde: “Ben kadınlarla erkekler arasında ayrımcılığa yol açan bütün kuralların, kutsal kitaplardan kaynaklansalar bile değiştirilmesini istiyorum.” dedi.
  • 1995 - Çeçenistan ile Rusya arasındaki savaşa son veren bir dizi anlaşma Grozni’de imzalandı.
  • 1995 - Tunceli Kültür ve Dayanışma Derneği üyesi yaklaşık 500 kişinin boşaltılan/ yakılan köyler ve özel tim baskısına ilişkin Sultanahmet’teki basın açıklamasına polis müdahale etti: yüzlerce gözaltı.
  • 1996- Başbakan Çiller’den Türk-İş Başkanı Bayram Meral’e: “İşçiler ne yapıyor da para istiyorsunuz? Ülkenin kanını emiyorsunuz”!
  • 1997- Ankara’da 8 yıl kesintisiz eğitim kararına karşı yapılan gerici gösteride polisin de göstericilerle birlikte gazetecilere saldırması İstanbul’da Gazeteciler Cemiyeti önünde protesto edildi.
  • 1998- Dersim Çemişgezek’te TKP (ML)- TİKKO gerillası Hüseyin Ekici, çatışmaya girdiği devlet güçleri tarafından öldürüldü.
  • 1998 - Üniversite sınavlarının tek basamaklı olması Yüksek Öğretim Kurulu, YÖK Genel Kurulu’nda onaylandı.
  • 1999- Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Prof.Dr. Yalçın Küçük hakkında 6 yıla kadar ağır hapis cezası istemiyle dava açtı. Küçük’ün 1998’de Yunanistan’da Sofia Yordanida adlı yazarla yaptığı konuşmada ”devletin askeri kuvvetlerini alenen tahkir ve tezyif ettiği” iddia ediliyor.
  • 2000- Venezüella’da tüm yasama ve yürütme organlarını belirlemek için seçim yapıldı.  Hugo Chavez ikinci kez devlet başkanı seçildi. 12 milyon seçmenin yüzde 60’ının oyunu aldı.
  • 2001- Enis Öksüz’ün istifasıyla boşalan Ulaştırma Bakanlığı’na MHP Grup Başkanvekili İzmir Milletvekili Oktay Vural getirildi.
  • 2002- F Tipi cezaevlerini protesto için sürdürülen ölüm orucu eyleminde (DHKP-C davasından tutuklu) 24 yaşında Semra Başyiğit yaşamını yitirdi. Ölüm orucunda 92 kişi hayatını kaybetti. Aynı gün,  Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, ölüm orucundaki Osman Ali Çöpel ve Mustafa Genç’i sağlık durumları nedeniyle affetti.
  • 2002 -  26 Nisan 1979 tarihinde uygulanmaya başlayan 8 yıl süren sıkıyönetim ardından 15 yıl da olağanüstü halle yönetilen Hakkari ve Tunceli’de (OHAL) uygulaması kalktı. Tunceli’de OHAL uygulaması sırasında 151 köy ve 800 mezra boşaltılmıştı.
  • 2002 -  Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi, TBMM Genel Kurulu’nda 189 oyla kabul edildi.
  • 2002 -  Kongo ve Ruanda arasında, Orta Afrika`da istikrarsızlığa ve milyonlarca kişinin ölümüne yol açan savaşı sona erdirme çabasıyla barış anlaşması imzalandı.
  • 2003- 7. Uyum Paketi TBMM’de kabul edildi. Askeri harcamalar denetime açılıyor, MGK Genel Sekreterliği’nin görev ve yetkileri daraltılıyor, MGK’ya sivil sekreter seçilecek, işkence davaları uzun sürmeyecek, terörü teşvik etmedikçe düşünce suç sayılmayacak. 7. Uyum Paketi onay için Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’e gönderildi.
  • 2003 - Avusturyalı paraşütçü Felix Baumgartner iki metrelik kanatlarla 9 bin metreden atlayarak Britanya’dan Fransa’ya uçtu.
  • 2004- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, ‘Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Yasa’yı kabul etti. Daha önce yasanın üç maddesini veto etmiş, hükümet ise yasayı ikinci kez Meclis’ten aynen geçirerek cumhurbaşkanına göndermişti.
  • 2004 - Pakistan’da başbakanlığa atanan Şevket Aziz’e suikast girişimi oldu.  Aziz yara almadan kurtulurken altı kişi öldü, 45 kişi yaralandı.
  • 2004 -  Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te ABD ve İsrail Büyükelçilikleri ile başsavcılığa intihar saldırısı düzenlendi; iki kişi öldü, Saldırıyı Özbekistan İslami Hareketi üstlendi.
  • 2005- Lübnan’da Suriye karşıtı Fuad Siniora hükümeti parlamentoda güven oyu aldı.
  • 2006- Bingöl’ün Direkli Köyü’nde dört çocuk mayına bastı. Biri öldü, üçü ağır yaralı.
  • 2006 -  Fındık fiyatının çok düşmesi üzerine Ordu’da “Fındığına Sahip Çık” mitingi düzenlendi.  100 bin çiftçi katıldı. “Biz fındık toplayamıyoruz. Tayyip Bey sen de oy toplayamayacaksın” sloganları atıldı. Mitingden sonra 20 bin kişi Ordu-Samsun yolunu trafiğe kapattı. Polis eylemcilere cop ve biber gazıyla müdahale etti.
  • 2007- Anayasa mahkemesi,TBMM’de en az 3 milletvekili bulunan partilere de Hazine yardımı ödenebileceğine ilişkin hükmü yürürlükten kaldıran maddenin iptali istemini 5’e karşı 6 üyenin oyuyla reddetti. Karara göre yüzde 7’nin altında kalan partilere yardım yok.
  • 2008 – AKP’ye açılan kapatma davası sonuçlandı. Kararı anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç açıkladı : Ak Parti Kapatılmadı, Hazineden 1/2 oranında mahrum edildi. Mahkemenin 6 üyesi partinin ”kapatılması”, 5 üye ise ”kapatılmaması” yönünde oy kullandı.
  • 2008 -  İstanbul Küçükçekmece İlçesi’ne bağlı Kayabaşı Köyü yakınlarında göl kıyısında araziye atılan 13 ceset bulundu. Ölen kişilerin Pakistanlı kaçaklar olduğu belirlendi.
  • 2009-Mahkeme, Kemal Türkler‘in katlinden yargılanan ülkücü Ünal Osmanağaoğlu hakkında ikinci kez verdiği beraat kararı Yargıtay’da bozulmasına rağmen üçüncü kez yine beraat kararı verdi.
  • 2009 - DİSK’e bağlı Genç-Sen üyesi öğrenciler, üniversite harçlarına yapılan % 8 ile % 500 arasındaki zammı İstanbul Üniversitesi Merkez Kampüs önünde protesto etti, Rektör Yardımcısı ile görüştü.
  • 2011- Kemal Burkay, hükümetin “Kürt Sorunu” konusundaki açılım çabalarına destek vermek üzere 31 yıldır yaşadığı İsveç’ten Türkiye’ye döndü.
  • 2013- Danıştay, Veli Saçılık’a Burdur Cezaevi’nde koparılan kolu için ödenen 150 bin TL’lık tazminatın, “kepçeye tuğla atarak direndiği için kusurlu olduğu” gerekçesiyle birikmiş faiziyle birlikte yaklaşık 500 bin TL olarak Saçılık’tan tahsiline karar verdi.
  • 2015- Dokunulmazlıklarının kaldırılması talebiyle CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu ile birlikte 4 CHP’li, 2 HDP’li ve 1 AKP’li hakkında düzenlenen Başbakanlık fezlekeleri Meclis başkanlığına gönderildi.
  • 2015 - Cumhurbaşkanı Erdoğan Çin gezisinde Demirtaş’ı hedef aldı: ”Bu şahıs 50 kişinin öldüğü 6-7-8 Ekim katliamının baş sorumlusudur. Fırsat bulsa dağa çıkar.” Demirtaş cevap verdi: ”Dağın çözüm olduğuna inansaydım ben de dağa gitmiş olurdum.”
  • 2015 - Şırnak’ın Silopi ilçesinde gece bir eve yapılan polis baskınında YDGH’li olduğu iddiasıyla 3 kişi öldürüldü. Ardından bir zırhlı araca bombalı saldırıda 1 polis hayatını kaybetti, 4’ü yaralandı.
  • 2015 -  Suriyeli muhalif savaşçılardan DAEŞ ve Esed’e karşı koyması amacıyla ABD ve Türkiye tarafından ortaklaşa hazırlanan eğit-donat programına katılarak Suriye içlerine giden ilk birlikten 18 kişi ve komutanlarının, Nusra Cephesi güçlerinin eline düştü.
  • 2016- 15 Temmuz darbe girişimi sonrası birçok kamu kurum ve kuruluşundan 69 bin 779 kamu çalışanının görevden uzaklaştırıldığı açıklandı.


 DOĞUMLAR:
   

   
ÖLÜMLER:
  • 303 - Kayserili Julitte, Hristiyan bir şehit (d. ?)
  • 1286 - Bar Hebraeus, felsefeci, tarihçi, şair, gramer uzmanı, müfessir, ilahiyatçı ve dönemin Süryani Katolikos'u (d. 1225)
  • 1784- Ansiklopedinin kurucusu Fransız edebiyatçı ve filozof Denis Diderot hayata veda etti.
  • 1811- Meksika’da Rahip Hidalgo kurşuna dizildi. Hidalgo bir yıl önce Meksika’da bağımsızlık hareketini başlatmıştı.
  • 1898- Almanya’yı birleştiren “kan ve demir” politkasıyla ünlü Almanya başbakanı Otto von Bismarck öldü.
  • 1916 - Albert Ludwig Sigesmund Neisser, Alman tıp doktoru (bel soğukluğunun etkenini bulan) (d. 1855)
  • 1985 - Julia Robinson, Amerikalı matematikçi (d. 1919)
  • 1990 - Hüseyin Peyda, Türk sinema oyuncusu (d. 1919)
  • 2000 - Yazar, çevirmen Zeyyat Selimoğlu öldü. Sanatçı “Direğin Tepesinde Bir Adam” adlı hikaye kitabıyla 1969 Sait Faik Hikaye Armağanı’nı, “Koca Denizde İki Nokta” adlı kitabıyla 1973 Türk Dil Kurumu Hikaye Ödülü’nü, “Derin Dondurucu İçin Öykü” adlı eseriyle 1995 Haldun Taner Öykü Ödülü’nü aldı.
  • 2006 - Duygu Asena, Türk gazeteci ve yazar (d. 1946)
  • 2007 - Ingmar Bergman, İsveçli oyun yazarı ve film yönetmeni (d. 1918)
  • 2007 - Michelangelo Antonioni, İtalyan film yönetmeni (d. 1912)
  • 2009 - Muhammed Yusuf, Boko Haram'ın kurucusu (d. 1970)
  • 2014 - Dick Smith, Amerikalı makyaj sanatçısı (d. 1922)
  • 2015 - Pervin Par, Türk sinema oyuncusu (d. 1939)

  • 2021 - Hüseyin Avni Coş, Türk bürokrat (d. 1959)
  • 2021 - Jay Pickett, Amerikalı aktör (d. 1961)
  • 2021 - Martha Sánchez Néstor, Meksikalı feminist ve insan hakları aktivisti (d. 1974)



zaman: Hiç yorum yok:

TARİHTE BUGÜN (29 TEMMUZ)

  


   OLAYLAR:

  • 1830 - Fransa'da Temmuz Devrimi; X. Charles tahtından indirildi ve yerine Louis Philippe getirildi.
  • 1832 - Kavalalı İbrahim Paşa komutasındaki Mısır Hidivliği Ordusu, Ağa Hüseyin Paşa   komutasındaki Osmanlı Ordusu'nu Belen Geçidi'nde yapılan muharebede yenilgiye uğrattı.
  • 1908- Osmanlı Meşrutiyet Meclisi tarafından genel af ilan edildi. Sürgünde bulunan rejim aleyhtarları ülkeye dönmeye başladı.
  • 1921 - Adolf Hitler, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin Genel Başkanı oldu.Hitler “Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi”nin başkanlığını Anton Drexler’den devraldı.
  • 1925- İstanbul’da “Liman İşçileri İnhisarı” kuruldu.
  • 1947 - Dünyanın, tamamı elektronik ilk bilgisayarı ENIAC, hafızasının arttırılması amacıyla verilen aradan sonra tekrar çalıştırıldı ve 2 Ekim 1955'e dek sürekli çalıştı.
  • 1948 - II. Dünya Savaşı nedeniyle 12 yıldır yapılamayan Yaz Olimpiyatları Londra’da başladı. Türkiye, 6 altın, 4 gümüş ve 2 bronz madalyayla olimpiyat beşincisi oldu
  • 1950 - Türk Barışseverler Cemiyeti Başkanı Behice Boran ve Genel Sekreteri Adnan Cemgil tutuklandı. Cemiyet, Kore'ye asker gönderilmesini protesto etmişti.
  • 1953 - Bina yapımını teşvik edecek ve kaçak yapılaşmayı önleyecek kanun TBMM’de kabul edildi.
  • 1958 - NASA kuruldu.
  • 1959 - Vatan gazetesi sahibi ve Başyazarı Ahmet Emin Yalman, "Pulliam Davası"ndan 1 yıl 3 ay hapis cezası aldı.
  • 1960 - Havadis gazetesi, sıkıyönetimce tahrikçi ve ayrılıkçı yayın yaptığı iddiasıyla 10 gün süreyle kapatıldı.
  • 1965- İsmet İnönü, CHP’nin çizgisinin ortanın solu olduğunu dile getirdi. İnönü: “CHP bünyesi itibariyle devletçi bir partidir ve bu sıfatla, elbette ortanın solunda bir anlayıştadır” dedi.
  • 1965 - Türkiye, Dünya Daktilo Şampiyonası'nda şampiyon oldu.
  • 1968- lrak Komünist Partisi MK, bir bildiri yayımlayarak, Baas rejiminden; lrak’ta demokrasiyi gözden geçirme, Kürt halkına otonomi hakkını tanıma ve sosyalist çevrelerle ilişki geliştirme talebinde bulundu.
  • 1970- 274 sayılı Sendikalar Kanunu TBMM’de kabul edildi.
  • 1971- İzmir – Aydın karayolunda Ziraat Bankası’na ait para taşıma aracı soyuldu. 4 milyon TL gasp edildi. Soyguncuların Dev-Genç mensubu oldukları ileri sürüldü.
  • 1971 - Devlet Demiryolları’nın İstanbul’daki 4 gümrük deposunda başlatılan grev 4.gününde.
  • 1975 - Ankara'nın CHP’li Belediye Başkanı Vedat Dalokay işçi maaşlarını ödeyemediğini ve Hükûmet'in de yardım etmediğini açıkladı. Dalokay, Hükûmet'i protesto için üç günlük açlık grevine başladı.
  • 1977- Manisa/Ahmetli’de Uşak Yay-Kur öğrencisi ve Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP) üyesi Seydi Akcan (19) tartıştığı ülkücü çiftçi M.Öz tarafından pamuk tarlasında av tüfeğiyle öldürüldü. Katil zanlısı 2 ülkücü yakalandı.
  • 1981 - Birleşik Krallık'ta Galler Prensi Charles, Lady Diana ile evlendi.
  • 1982- Pınar Kür’ün “Yarın… Yarın” adlı romanı Erzurum, Ağrı, Kars ve Artvin İlleri Sıkıyönetim Komutanlığı bölgesinde yasaklandı.
  • 1983- MGK, İş Yasası’nı kabul etti. Yasayla iş ve işçi bulmak amacıyla faaliyette bulunulması ve büro açılması yasaklandı. Yasa ayrıca 15 yaşından küçük çocukların işyerlerinde çalıştırılmasını yasaklarken, zamanında ödenmeyen kıdem tazminatları için vadesiz mevduata uygulanan en yüksek faiz verilmesini de hükme bağlıyor. Bir yıl veya daha uzun süreli hizmet akitleri yazılı yapılacak. Sürekli hizmet akitlerinde deneme süresi en çok bir ay olacak. Bu süre, toplu iş sözleşmesiyle üç aya kadar uzatılabilecek.
  • 1983 - İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi, DİSK/ T.Maden-İş’in yöneticisi-işyeri temsilcisi 64 kişi hakkında 6-20 yıl arası hapis istemiyle dava açtı.
  • 1985- İstanbul Kazlıçeşme’de 14 fabrikada Deri-İş üyesi 512 işçi greve başladı.
  • 1986 - Türkiye Komünist Partisi davası sonuçlandı; 74 sanık 4 aydan 15 yıla kadar hapis cezaları aldı, 40 sanık beraat etti.
  • 1986- Sandinist yönetim altında Nikaragua köylüleri kooperatif çiftliklerde Özyönetim Kurulları’nda kararlar aldıkları açıklandı. 
  • 1987 - Margaret Thatcher ile François Mitterrand, Manş Tüneli'nin inşasına ilişkin anlaşmayı imzaladılar.
  • 1988- Danıştay 10.Dairesi, siyasi göçmenlerin kültür-sanat eserlerinin Türkiye’de yayınlanabilmesi için yapılan başvuruyu reddetti. Başvuru, F.Almanya’da bulunan Melike Demirağ-Şanar Yurdatapan çiftinin “İstanbul’da Olmak-Anadolu” adlı kasetleri için yapılmıştı.
  • 1988 -  “Arafat’ın küçük generalleri”nin 8 ay önce Batı Şeria-Gazze’de başladığı “İntifada”da 234 ölü, 36 bin yaralı var.
  • 1988 - 28 Avrupalı komünist partiyi temsilen Türkiye’ye gelen 5 kişilik parlamenter heyetinin Ankara Merkez Kapalı Cezaevi’nde TBKP liderleri H.Kutlu ve N.Sargın ile görüşmesine izin verilmedi. 
  • 1989 - – Zülfü Livaneli’nin gece Gülhane Parkı’ndaki konserini 60 binin üzerinde kişi izledi.
  • 1989 - 12 Eylül 1980’den bu yana 9 yılda 356 kitap, 189 film, 20 kaset yasaklandı. 
  • 1989 - Ataol Behramoğlu’nun “Mustafa Suphi Destanı” Avignon Festivali’nde Halk Oyuncuları’nca sergileniyor.
  • 1989 - İran Devlet Başkanlığı seçimlerini Haşimi Rafsancani kazandı.
  • 1991- Kürt liderler, gelişmeler karşısında, Saddam Hüseyin ile bir özerklik anlaşması için görüşme gereğini duydular. Bu fikir, koalisyonun içinde yer alan, Birleşik Krallık ve Avrupa Topluluğu tarafından da desteklendi. Mayıs 1991’de de Mesut Barzani Kerkük’ün özerk Kürdistan’ın başkenti olmasının Bağdat tarafından kabul edildiğini ilan etmişti. Irak hükümeti,  Kürt liderlerin kabul etmediği koşulları öne sürünce, görüşmelerin kesildiği duyuruldu.
  • 1991 -  Tekel ve Sümerbank Kundura işçileri, işyerini terketmeyen 2.700 Beykoz Paşabahçe Cam işçisini ziyaret etti. Bugüne kadar Paşabahçe Cam grubundan Beykoz’da 639, Mersin’de 442, Topkapı’da 88, Sinop’ta 33, Trakya ve Kırklareli’de 184 çalışan çıkarıldı.
  • 1992- 12 Mart muhtırasının imzacılarından Deniz Kuvvetleri eski komutanı, emekli Oramiral Kemal Kayacan silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırıyı Devrimci-Sol örgütü üstlendi.  
  • 1993- Tüm Bel-Sen ve Yapı Yol-Sen üyesi kamu çalışanları memur zammını protesto için ülke genelinde iş bıraktı. 
  • 1993 - 600 bin kamu işçisi, hükümetin toplu sözleşme görüşmelerin uzlaşmaz tavrına karşı ülke genelinde iş bıraktı.
  • 1993 - Kağıthane Belediyesi’nden atılan bir grup işçinin Belediye-İş Aksaray binasını işgali polis operasyonu ile sonlandı.
  • 1995- Tunceli Kültür ve Dayanışma Derneği üyeleri, “özel tim terörü, göçe zorlanma vb. baskılara karşı” İstiklal Caddesi başından Tünel’e yürüdü. 
  • 1998- Nükleer Karşıtı Platform, Akkuyu için ihaleler açan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı hakkında suç duyurusunda bulundu.
  • 1999- “Mezarda Emeklilik” Tasarısı’na karşı DİSK, KESK ve TTB Türkiye genelinde 1 saat süreyle çalışmayıp alanlara çıktı.
  • 1999 - Amerika Birleşik Devletleri’nde ilk kez bir başkan görev başındayken ceza aldı. Başkan Bill Clinton yalan ifadeden 90 bin dolar ödemeye mahkum edildi.
  • 2000- İstanbul’da F Tipi cezaevlerini protesto etmek isteyen Partizan, TAYAD, ÖMP ve Kızıl Bayrak’tan 24 kişi gözaltına alındı.
  • 2000 - ‘Aydın ve Sanatçı Girişimi’ adı altında bir araya gelen 33 aydın ve sanatçı,F Tipi cezaevi uygulamalarını protesto etmek için bir günlük açlık grevine başladı.
  • 2000 - İspanya’da Bask ülkesinin bağımsızlığı için mücadele eden ETA örgütü, Sosyalist Parti’nin önde gelen isimlerinden Jean Maria Jauregui’yi öldürdü.
  • 2001- Hayata Dönüş Opresyonunda Bayrampaşa Cezaevi’nde Hacer Arıkan’ın vücudunun %40’ının yandığı, akciğerlerinin söndüğü, kalça kemiğinin kırıldığı, sol ayağının 3 cm. kısaldığı, 4 ameliyat geçirdiği; abisi Erdal Arıkan’ın, ölüm orucunun 200.gününde zorla müdahaleden dolayı Wernicke Korsakoff hastası olduğu açıklandı.
  • 2002- Paşabahçe Cam Fabrikası’nın 15 günlüğüne kapatılıp işçilerin ücretli izne gönderilmesi kararına karşı Kristal-İş üyesi 870 işçi 8 gündür işyerini terk etmiyor, aileleri de fabrika dışında destek veriyor.
  • 2002 -  Yunanistan’da 17 Kasım örgütünün yakalanan 14 üyesinden sekizi geniş güvenlik önlemleri altında Atina Emniyet Müdürlüğü’nden Koridalos Cezaevi’ne sevk edildi.
  • 2003 -  ABD Dışişleri sözcüsü Rıchard Boucher: “Irak’ta kurulacak istikrar gücüne 30 ülke destek veriyor.Türkiye bir an önce karar vermeli” dedi.
  • 2005- EMO, Haber-İş, Haber-Sen, Türk Haber-Sen ve Birlik Haber-Sen temsilcileri Türk Telekom’un satışını protesto etti.
  • 2005 - Seydişehir Eti Alüminyum Fabrikası’nı satın alan CE-KA A.Ş. devir için geldikleri tesislerde işçilerin eylemiyle karşılandı. İşçiler özelleştirme karşıtı sloganlarla eylem yaptı.
  • 2006- Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink’in “Türkiye’ye hakaret” suçundan aldığı cezanın Yargıtay tarafından onanmasının ardından “Barış Girişimi” adlı  sivil itaatsizlik hareketi başlatıldı. 301. maddenin kaldırılması istendi; Hrant Dink için imza kampanyası başlatıldı.
  • 2007- Güney Koreli 22 kişiyi rehin tutan Taliban, Afganistan hükümetiyle görüşmeleri kesti. Taliban sözcüsü, hükümetin güç kullanması halinde rehineleri öldüreceklerini söyledi.
  • 2010- Euro bölgesinde ekonomik kriz: İtalya, 2012 yılına kadar bütçe açığını azaltmak için hazırlanan 25 milyarlık tasarruf planını kabul etti. 
  • 2011- Genelkurmay Başkanı Org. Işık Koşaner, görev süresi 1 yılı doldurmadan istifa ettiğini açıkladı. Koşaner ile birlikte Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Erdal Ceylanoğlu, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Eşref Uğur Yiğit ve Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Hasan Aksay istifa etti. 
  • 2012- Fukuşima’nın ardından 50 nükleer santrali kapatıp 2’sini tekrar açan Japonya’da parlamento kuşatıldı.
  • 2012 - Yargıtay’ın “Cami-mescit dışındakilerin ibadethane olarak kabulü mümkün değil” kararı İstanbul ve Yalova’da protesto edildi.
  • 2013- Gezi Direnişi’nde hayatını kaybeden 7 kişi için 7 ülkede 7’şer kişinin katılımıyla 7 dakikalık “duran insan” eylemi yapıldı.
  • 2013 - Abdullah Cömert ve Ali İsmail Korkmaz için Antakya/ Uğur Mumcu Meydanı’ndan Armutlu Mahallesi’ne yürüyen kitle forum yaptı.
  • 2013 - Güney Marmara Doğal ve Kültürel Çevreyi Koruma Derneği’yle (GÜMÇED) Gençlik Muhalefeti 6 Ağustos’a kadar sürecek “Doğa İçin Direniş, Gezi’den Kaz Dağları’na Direniş Sürüyor” etkinliği düzenledi. Edremit’in Zeytinli beldesinde buluşan gençler yüzlerce çadır kurdu.
  • 2015- Olağanüstü toplanan TBMM Genel Kurulu’nda, CHP’nin artan terör eylemleri için Meclis araştırması talebiyle verdiği önerge AKP ve MHP’lilerin oylarıyla reddedildi. MHP’liler önce çekimser kalırken, Grup Başkanvekili Oktay Vural’ın uyarısı üzerine ”Hayır” oyu kullandı.
  • 2015 - Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın HDP’li vekillere yönelik dokunulmazlık çıkışının ardından HDP’li 80 milletvekilinin tamamı “dokunulmazlıklarının kaldırılması” yönünde TBMM Başkanlığı’na dilekçe verdi.
  • 2015 - AKP Genel Başkan Yardımcısı Süleyman Soylu‘nun HDP Eş Genel Başkanı S.Demirtaş hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurusunun ardından, Başsavcılık Demirtaş’ın dokunulmazlığının kaldırılması için fezleke talebinde bulunarak Adalet Bakanlığı’na gönderdi.
  • 2015 - Erzurum’un Aşkale ilçesinde bir çarşı esnafının, tartıştığı Kürt işçinin parmağında PKK’yi simgeleyen yüzük taşıdığı iddiasıyla topladığı 2.000 kadar kişi TOKİ inşaatını basarak işçileri linç etmek istedi. Kürt işçiler polis gözetiminde Aşkale’den çıkarıldı.
  • 2015 -  Taliban lideri Molla Ömer’in iki yıl önce öldüğü açıklandı. Taliban Sözcülüğü, Molla Ahtar Muhammed Mansur’un örgütün yeni lideri olarak seçildiğini duyurdu; ancak Taliban Yüksek Konseyi, Molla Mansur’un yeni lider olarak seçildiği haberlerini reddetti.
  • 2016 - Hakkâri saldırısı: Hakkâri - Çukurca karayolunda yol kontrolü yapan askerlere, PKK tarafından düzenlenen saldırıda, 8 asker yaşamını yitirdi, 25 asker de yaralandı.


    DOĞUMLAR:

  • 1805 - Alexis de Tocqueville, Fransız siyasi düşünür ve tarihçi (ö. 1859)
  • 1817 - İvan Ayvazovski, Rus ressam (ö. 1900)

  • 1885 - Theda Bara, 29 Temmuz 1885 - 7 Nisan 1955 tarihleri arasında yaşamış Amerikalı oyuncudur. Sessiz film döneminin ilk yıldızlarından olan Bara'nın asıl adı Theodosia Burr Goodman'dır. Oynadığı femme fatale rollerden ötürü ona vampir sözcüğünden kısaltılarak takılan vamp ismi, daha sonra bu tür roller için yapılan genel bir tanımlama olmuştur.Theda Bara ise sinema tarihinin ilk vampı (vamp = vampir sözcüğünün kısaltılmışı; uğursuz kadın, cinsel çekiciliğine kapılan erkeklerin başına belalar gelmesine yol açan kadın) oldu.v Asıl adı Thedosia Goodman olan Theda Bara, Theodosia de Coppett adıyla bir film çevirdikten sonra, A Fool There Was (Orada Bir Çılgın Vardı, 1915) filminde takma adını kullandı.

  • 1892 - William Powell, Amerikalı oyuncu (ö. 1984)
  • 1909 - Chester Bomar Himes (29 Temmuz 1909 – 12 Kasım 1984), Afrikalı-Amerikalı yazar. If He Hollers Let Him Go isimli romanı ve Harlem Detective roman serisi ile ünlüdür. 1958 yılında, Fransa'da verilen Grand Prix de Littérature Policière polisiye ödülüne layık görüldü. Cotton Comes to Harlem isimli romanı 1970 yılında Ossie Davis tarafından filme çekildi. 1991 yılında ise A Rage in Harlem isimli romanı sinemaya uyarlandı. Bu filmin başrollerinde Gregory Hines ve Danny Glover oynadı.  Himes Cleveland'de East Lisesi'ne devam etti. Ohio Devlet Üniversitesi'nin ilk sınıfındayken okuldan atıldı. 1928'in son günlerinde silah soygun suçundan tutuklandı ve 20 ile 25 yıl arasında hapis yatmak üzere Ohio Hapishanesi'ne gönderildi. Hapisteyken kısa hikâyeler yazmaya başladı. Bu öyküler ulusal dergilerde yayınlandı. Himes, daha sonraları hapishanede yazı yazmanın ve bunları yayınlatmanın gardiyanların ve diğer mahkümların saygısını kazanmanın bir yolu olduğunu açıkladı. Böylece kendisine şiddet uygulanmıyordu. 1931 yılında hikâyeleri The Bronzeman'de yayınlandı. 1934'te ise ilk kez Esquire'a bir öyküsü çıktı. To What Red Hell isimli öyküsü ve daha sonra yazdığı Cast the First Stone isimli romanı 1930 yılında şahit olduğu Ohio Hapishanesi'ndeki yangını konu alır. 1934 yılında başka bir hapishaneye transfer oldu. 1936 yılında ise annesinin gözetimi altında olması şartıyla serbest bırakıldı. Serbest kaldıktan sonra yarı zamanlı işlerde çalıştı. Bir yandan da yazmaya devam etti. Bu dönemde, onu edebiyat dünyası ile tanıştıran Langston Hughes ile arkadaş oldu. 1936 yılında, Jean Johnson ile evlendi.Mike Davis'in anlattığına göre Warner Brothers film şirketi için çalışırken şirketin sahiplerinden Jack Warner, "Allah'ın belası zencileri buralarda istemiyorum." diyerek işine son verdi. Himes daha sonra otobiyografisinde bu olayı şöyle anlattı:
  • Otuz bir yaşındayken duygusal, fiziksel ve ruhsal olarak geçirdiğim otuz bir senede kırılmadığım kadar çok kırıldım. Güneyde yaşamıştım, bir asansörden düşmüştüm, üniversiteden atılmıştım, hapishanede yatmıştım, Cleveland'deki bunalımın son beş senesinde oradaydım ama tüm bunlara rağmen bütün olarak kalmayı başarmıştım. Aklım keskindi, reflekslerim iyiydim ve acı çekmiyordum. Oysa Los Angeles'taki ırkçı önyargılar altında yaşarken acı çekmeye ve nefretle yaşamaya başladım. 
    1950'lerde Himes, Fransa'da yaşamaya karar verdi. Bu kararda o ülkede popüler olmasının da payı vardı. Paris'te politik karikatürist Oliver Harrington ve Richard Wright, James Baldwin gibi yazarlarla birlikte çok seviliyordu. 1969 yılında, Himes İspanya'daki Moraira'ya taşındı. Bu şehirde 1984 yılında Parkinson hastalığından vefat etti.
    1919 - Nevin Akkaya, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı (ö. 2015)
  • 1923 - Atilla Konuk, Türk siyasetçi ve sporcu (ö. 2009)
  • 1924 - Robert Horton, Amerikalı oyuncu (ö. 2016)
  • 1925 - Mikis Theodorakis, Yunan besteci
  • 1940 - Aytaç Yalman, Türk asker ve Türk Kara Kuvvetleri Komutanı (ö. 2020)
  • 1940 - Erol Demiröz, Türk aktör ve yönetmen (ö. 2021)
  • 1945 - Mircea Lucescu, Rumen futbolcu ve teknik direktör
  • 1953 - Ken Burns, Amerikalı yönetmen ve belgesel film yapımcısı
  • 1955 - Jean-Hugues Anglade, Fransız aktör
  • 1958 - Yavuz Sepetçi, Türk oyuncu
  • 1960 - Binnur Şerbetçioğlu, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
  • 1963 - Alexandra Paul, Amerikalı oyuncu
  • 1973 - Stephen Dorff, Amerikalı oyuncu
  • 1978 - Ayşe Hatun Önal, Türk şarkıcı
  • 1981 - Fernando Alonso, İspanyol Formula 1 pilotu
       

       
      ÖLÜMLER:

zaman: Hiç yorum yok:

Yangının yıldönümünde... 'Manavgat'ta yandık, TOKİ'yle borçlandık' - ÖZKAN ÖZTAŞ / SOL-Özel

 Yangının yıldönümünde felaketi yaşayanlar soL'a anlattı: 'Manavgat'ta yananlar TOKİ ile borçlandı. Halk kendi yaralarını sarıyor.'

Takvimler 28 Temmuz 2021 tarihini gösterdiğinde, Türkiye tarihinin en büyük yangınlarından biri başladı Antalya'nın Manavgat ilçesinde. Bu yangında 3 yurttaşımız yaşamını yitirirken 120 kişi de dumandan zehirlenme ve yaralanma nedeniyle hastaneye başvurdu. Yaklaşık 50 bini ormanlık alan olmakla birlikte 75 bin hektarlık alan yanarken, çıkan yangın sonucunda zarar gören ya da kullanılamaz hale gelen ev, ahır ya da benzeri yapıların sayıları iki bini geçti.

Yangının üzerinden bugün itibariyle tam bir yıl geçti ancak yangının yaraları sarılmış değil. Yangında zarar gören evlerin önemli bir çoğunluğunun yapımı henüz tamamlanmamışken, yeni evlerine yerleşen yurttaşları ise yüz binlerce liralık borçlar bekliyor. Konuya ilişkin görüşlerini soL Haber'e anlatan yurttaşlar geçtiğimiz bir yılı değerlendirdi. 

'Travmayı atlatabilmiş değilim'

Yangının yayıldığı yaklaşık 30 köyden birisi Oymapınar Mahallesi'ydi. Oymapınar Barajı'nın yanı başındaki bu köyde yanan evler baraj suyunun az ötesinde küle döndü. Yangının tanıkları "Şimdiki aklımız olsa itfaiye ya da söndürme aracı beklemez baraj suyuna hidrofor falan kurardık. Gerçi elektrikler de kesildi yangın olunca ama kendi başımızın çaresine bakmamız gerektiğini öğrendik" diyor.

Hatice Öz Oymapınar'da yangının tanıklarından. Normalde Antalya merkezde yaşadığını ifade eden Öz, "Yaz ayları okullar da kapanınca köyümüze gittik. Felaketin ortasına düştüm. İnsanın çaresiz kalışını gördüm. Bizim ev yangından hafif hasarla kurtuldu ama komşumuzun evi küle döndü. Bize sığındılar, birlikte yaşadık bir süre. Herkes burada birbirini tanır tabii. Yabancı değildi hiçbiri. Ama uzunca süre devam etti yangının etkisi. Geceleri bazen uyandığımda hafif bir sarı ışık görsem yangın çıktı sanıyorum hala. İnanır mısınız, ketıl sesine uyandım geçenlerde. Hani suyu kaynatırken fokur fokur bir ses çıkar ya. Yangının gürültüsüne benzettim. O boğucu sesi tarif edemiyorum şimdi. Ama bir dal çıtırtısı duysam rüzgarda, yangın mı diye irkiliyorum. Travmayı atlatabilmiş değilim" diye anlatıyor yaşadıklarını. Yangında 20 köye ve Gündoğmuş ilçesine dayanışma malzemeleri götüren Manavgat'takli Kavaklı Semt Evi gönüllüleri etlili bir çalışma yürütmüş ve birçok yurttaşa ulaşmıştı.  

Bu fotoğraf da o günlerde "halk kendi yaralarını kendi sarıyor" diye öne çıkan görüntüleri oluşturmuştu. 

'Evi ilk yapılan kişiye anahtarı 2 hafta önce teslim edildi'

Kazmanın toprağa ilk vurulduğu yerlerden biri Demirciler Mahallesi oldu. Yangında mağdur olan herkes, bu mahallede başlayan çalışmaları heyecanla karşılamış. Mahalle sakinlerinden Durdu Cengiz'in evi ise 2 hafta önce teslim edilebildi. Yani yangından yaklaşık 50 hafta sonra tamamalanabilen ev için mağdurlar bir yıl beklemiş oldu. 

Yangını yaşayan yurttaşlardan Gülnur Kaya "Birçok evin inşaatı hala devam ediyor. Bitenlerin sayısı ise çok çok az. İhtiyacı karşılamanın ötesinde. Ama yapılan propagandaları görseniz hayret edersiniz. Yaptıkları evlerin propagandası kadar iş yapılsaydı birçoğumuzun evi tamamlanmış olacaktı" diyor.

                                 Yangında zarar gören evlerden bazıları (Görsel Temmuz 2021 tarihine ait)

'Reis geliyor dediler, bir yıllık işi bir haftada bitirdiler'

Bu sene yangının yıldönümünde AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Manavgat'a geleceği bilgisi üzerine yarıda kalan birçok yapının tamamlanması için çalışmaların hızlandırıldığı söyleniyor. 

Mehmet Bey Yavrudoğan Mahallesi'nde yaşıyor. "Neredeyse 4 aydır çivi çakılmamış olan evlere gittiler bir haftada bitirdiler. Şaka değil bu 1 hafta bile sürmedi hatta. Yani içerde elektrik su da olsa oturulur. Basit eksiklikler kalmış. E o zaman biz neden bu kadar bekledik, bekletildik? İstedikleri zaman işler hızlıca yürüyormuş baksanıza. E Edoğan'ın geldiği falan da yok ortada. Madem böyle bir kaynak ve güç var neden Erdoğan'ın gelmesini bekliyoruz" derken bir yandan da hala giderilmeyen eksikliklere dikkat çekiyor. 

'Yapılan yeni konutlar buralara uygun değil, hayvanların konulacağı yer yok'

Karaöz Köyü'nden Gülnur Kaya, yeni yapılan yelerin aynı zamanda amaca uygun olmadığını ifade ederken bir yıl geçmesine rağmen hala binaların tamamlanmamış olmasına dikkat çekiyor. 

"Burada insanların önemli bir çoğunluğu köylü ve köy hayatı yaşıyor. Yapılan toplu konutlar ise bu ihtiyaca yönelik değil. Birçok kişi muhtemelen taşındıktan sonra buraları gelir elde etmek için satmanın yollarına bakacak. Şimdi yangın sürecinde bir sürü insanın hayvanı da can verdi. Kötü şeyler bunlar ama bugün mesela o eve taşınan biri keçisini ya da koyununu nereye koyacak? Bir ahırı var mı artık? 

Burada köylüler üç dört tavuktan aldığı yumurta ile ineğinden sağdığı süt ile günlük yaşamını döndürüyor. Bu toplu konutlar diyor ki kibarca insanlara, kardeşim sen ayaklarının üzerinde durma boş ver. Öyle hayvancılıkla, tarımla, bahçeyle de uğraşma, git otelde garsonluk yap. Baştan aşağı yanlış işler" diyerek anlatıyor bu süreci. 

                                  Yangında zarar gören evlerin yerine yapılan toplu konutlar

"Ortalama herkes 500 biner lira borçlandı"

Yangında evlerini kaybedenlerin TOKİ aracılığıyla yeniden borçlandırıldığını ifade eden köylüler hemen hemen herkesin en az 200 bin lira, yaygın örneklerde de 600-700 bin liraya kadar borçlandırıldığını ifade etti. 

"Afet bölgesi ilanının" sadece borçları ertelemeye yaradığını ifade eden köylüler "Borçların ertelenmesinin çok bir önemi var mı bilemem ama esas mevzusu gelir elde etmek. Ben hayvanlarımızı kaybettim. Şimdi başka işte çalışıyorum. Traktörüm yandı, şimdi otel önlerinde resim çizerek insanlara karikatürler satmaya çalışıyorum. Yangında evim yandı diye eve gittiğim için çalıştığım otelden işten çıkarıldım. Mevzu bu kadar kardeşim. Parası olan gene başının çaresine baktı. Her birimiz yüzlerce bin lira borçlandık" diyor. 

Zorunlu deprem sigortası olarak bilinen DASK'ın yangını karşılamadığını belirten mağdurlar aynı zamanda felaket bölgesi ilan edilen yerlerdeki yangınların DASK kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini belirtiyor. Ulukapı Köyü'nden Süleyman "Sorduk öğrendik ki DASK sadece depremi karşılıyormuş. İyi de bizim evdeki yangın elektrik kontağından ya da açık unutulan ocaktan çıkmadı ki. Bütün bir memleket yandı. Kabahat bizim gibi davranmayı bıraksın artık yetkililer" diyor.

    Antalya 1 Mayısı'nda Manavgat yangınında mağdur edilen emekçilerin kurduğu kortejden

'Cengiz ve Kolin'e bağlı elektrik şirketi yangın mağdurlarından abonelik parası istedi'

Gülnur Kaya, evleri yandıktan sonra birçok kişinin yeni abonelik başvurusunda şirketlerin yeniden 1000'er lira abonelik parası istediklerini ifade ediyor. Halkın verdiği tepkiler üzerine uygulamayı geri çeken Cengiz-Kolin (CK) Elektrik, bu parayı yangın mağdurlarından istemekten vazgeçmiş. 

Kaya uygulamanın hatasını şu şekilde anlatıyor "Zaten bizim aboneliklerimiz vardı. Biz bunu iptal etmedik ki. Yangın geldi evimiz yandı ve yeni taşındığımız evlere ya da konteyner evlere yeniden fatura bağlattılar. Sonra da eskiden abone değilmişiz gibi yeniden abonelik parası istediler. Hani eski abonelikte verdilen güvence bedellerini falan da geri ödedikleri yok. Halk ses çıkarmasa resmen göz göre göre soygun yapacalardı. Neyse ki insanlar bir araya geldi sesini çıkardı da uygulamayı utanıp geri çektiler" 

'Ne yangından ders çıkarıldı ne de önlemler alındı'

Sorunları anlatan köylülerin esas dikkat çektiği nokta ise yeni çıkabilecek yangınlar için önemli bir önlem alınmadığı oldu. Yangından ders çıkarılmadığını ifade eden köylüler, "Umarız bizim görmediğimiz bilmediğimiz olağanüstü önlemleri vardır. Yok her şey göründüğü gibiyse durum vahim. Mesela sulamalar ve suyun taşınması için neler yapıldı? Yangın anında elektrikler kesilirse diye jeneratör kuruldu mı su vanalarına? Köylere yangın söndürme istasyonları kuruldu mu? Yangın göletlerinin sayısı arttırıldı mı? Birçok köy yolunda yollar dar ve kötü olduğu için söndürme araçları ulaşamadı ya da ulaşımda zorluk yaşadı, buralarda yol çalışmaları oldu mu? Köylülere yangın söndürme noktasında eğitimler verildi mi? Sanmıyorum. Ben bunları ne duydum ne gördüm. Umarım sadece ben görmemişimdir" diyor.

Yangından ders çıkarmayan yetkilerin ise şu an en önemli mesaisi krizden çıkarılacak fırsatlara odaklanmak olmuş gibi görünüyor.  Hava sıcaklıklarının 40 dereceyi aştığı Manavgat'ta yurttaşların en büyük ihtiyacı klima ve buzdolabı gibi soğutma cihazlarıyken hala koltuk kanepe yollayan yetkililerden umudunu kesmiş durumda herkes. Yangın anında olduğu gibi sonrasında da dayanışma ve mücadele sonuç getirecek gibi görünüyor. 

ÖZKAN ÖZTAŞ / SOL-Özel





zaman: Hiç yorum yok:
Kaydol: Kayıtlar (Atom)

Öne Çıkan Yayın

Cihatçı HTŞ komutanları İstanbul'daki silah fuarında -EVRENSEL-

Suriye yönetimindeki cihatçı örgüt Heyet Tahrir el Şam'ın komutanları İstanbul'da düzenlenen 17. Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı...