Torba Torba Hak İhlali-ÇİĞDEM TOKER

Üşenmedim, tek tek saydım: 
“Vergi affı” diye yola çıkılan, Soma katliamı kurbanları için makyajlanan, “O da olsun, bu da olsun” diye diye, üç ay-bir mevsim 145 maddeye sündürülen son torba kanun, kaç kanunda değişiklik yapıyor biliyor musunuz?

 
Tamı tamına 70. 
Bırakın son yılların otoriter tahakküm aracına dönüşmüş “torba kanunlar”ı; hayatımızın yalnızca tek bir alanında sınırlı değişiklik yapan olağan yasalar bile bugüne dek Meclis’te kabul edilir edilmez Köşk’e hemen gönderilmezdi. 
“İnsandır, hata yapar” kabilinden, her yasa metninin en az bir-iki gün süren ve Meclis’te bu iş için istihdam edilen uzmanların yerine getirdiği ve “karşılıklı okuma”adı verilen redaksiyon (düzeltme-düzenleme) işlemine tabi tutulurdu. 
Dahası, “redaksiyon” işleminin ardından Köşk’e gönderilen kanunların, 15 günlük anayasal sürenin, daha ilk saatlerinde imzalanıp Resmi Gazete’ye gönderilmesi ise çok ender rastlanan bir durumdu. 
10 Eylül akşamı Meclis’ten geçen torbanın, aynı gün Köşk’e gidip ertesi günün“mükerrer” Resmi Gazete’sinde yayımlanması, eğer fiili rejim değişikliğinin işaretlerinden biri değilse, şöyle bir durum var: 
Bu düzenleme, kanun yapma tekniği açısından öyle mükemmel; Türkçe açısından da öyle hatasızdı ki redaksiyona zerrece ihtiyaç duyulmadı. 
Haliyle bu kadar mükemmel bir metin için Çankaya Köşkü’nün hukukçu ve bürokratlarının çalışma yapması gereksiz olduğundan, koşar adım imzaya sunuldu.

***

“Taşeron işçiye müjde”, “Yeni öğretmen kadroları”, “SGK borçlarına af” diye duyurulan bu kanun ile başka neler olacak, bakalım: 
- Başta Rıza Sarraf olmak üzere, elmas, pırlanta gibi kıymetli taşların ticaretini yaparak “cari açığı kapatan” müteşebbislerden alınan yüzde 20 ÖTV kalkarken ekmek için KDV ödemeye devam edeceğiz. Buzdolaplarımız ise hâlâ “lüks”. Ola ki raflarına inci elmas koyabilelim diye. 
- “Bir gün başımı sokacak bir ev yaparım belki” yahut yatırım amacıyla edindiğiniz tek arsanız için Yüce Devlet, “Altından metro geçireceğim” dediğinde, kamulaştırma bedeli talep etmeyi aklınızın ucundan bile geçirmeden, “Hay hay buyrun. O nasıl söz?” diyeceksiniz. 
- Tek geçim kaynağınız olan üç-beş büyükbaş hayvanı otlattığınız mera, günün birinde “kentsel dönüşüm alanı” ilan edildiğinde, büyük şehre göç edeceksiniz. TOKİ’nin dar gelirliler için yapacağı eve para biriktirmek için, o meraların yerine dikilecek plazalarda “işçi” adıyla köleliğe razı olacaksınız. 
- Zaten kısıtlı tüketebildiğiniz et ve süt ürünlerinin fiyatı aniden yükseldiğinde, bunun plazaların yok ettiği meralardan kaynaklandığı ise belki aklınıza bile gelmeyecek. 
- Ülkenizin enerji ihtiyacının dörtte birini karşılayan TKİ elindeki linyit sahaları, özel şirketlere açıldığında ve madenlerde “yaşam odası” yapma yükümlülüğü bile olmayan özel iş güvenliği önlemlerini ihmal ettiğinde, “Soma kurbanlarına destek diye çıkarılan bir kanun vardı. Bu da mı o torbanın içine atılmıştı acaba?” diye hatırlamaya çalışacağız. 
Torba kanun, “Yeni Türkiye’de” torba torba hak ihlalinin yeni adıdır.  

ÇİĞDEM TOKER

Cumhuriyet

‘Allah Belasını Verir’- ÖZGÜR MUMCU

Hayrettin Karaman bir İslam hukuku profesörü. Herhangi bir profesör değil. Fikirleri iktidar çevrelerini tenvir eden bir âlim. 
Erdoğan’ın “ulemaya danışmak gerekir” cümlesindeki ideal ulemadan. 
Yolsuzluk iddiaları ortaya çıktığında kendisinin yolsuzlukların günah olmayacağı yolunda fetva verdiği ileri sürülmüştü. 

Kendisi bu fetva meselesini son köşe yazısında yalanladı. Dedi ki, devlet büyükleri hayır işlerini destekleyebilir, ancak bu işte şahsi menfaatının olmaması gerekir. 
Bu mükemmel tespit için elbette İslam hukuku profesörü olmaya gerek yok. 
Çoğumuz bu kuralı anaokulu çağında öğrenmiş oluyoruz. Yine de Sayın Karaman’a bir teşekkür borçluyuz. Bir süredir iktidar cenahı kâinatın en temel ahlaki kaidelerinden bile bihaber davranmakta. Belli ki sıfırlamak yerine ahlaki formasyona sıfırdan başlamaları gerekiyor. Eminim yeni başbakan da Karaman’ın yazısını okumuştur. Özgürlüklere “ahlaki formasyon” vermeye şahsi menfaat için yolsuzluk yapanlardan başlayabilir. Allah’tan umut kesilmez. 
Gelgelelim büyük âlim bu fetva hikâyesini reddettiği yazısında şunu da belirtmeden geçememiş: 
“Ama birilerinin yolsuzluğu bahane ederek hükümet devirmeye kalkıştıkları, rüşvetinmanasını saptırarak kendi kuruluşlarından başka bir yere mali yardımda bulunmayıengellemek istedikleri artık anlaşılmış bulunuyor.” 
Bunu nasıl “anlamış bulunuyor” Sayın Karaman? İşin o kısmından bahsetmemiş. Ancak daha evvel başka bir yazısında “Bir Müslüman ithamı ispat yerine koyarakmasumların şeref, haysiyet ve namuslarına da saldıramaz, saldırırsa Allah belasını verir” demiş. 
Herhalde bu koca İslam âlimi ithamı ispat yerine koymamaktadır ve masumların haysiyetlerine saldırmamaktadır. O vakit bu ithamını ispat etmesini beklemek gerekir. 
Peki, ya ithamını ispat etmesine izin verilmeyenler? 
Kapatılan dosyalar, engellenen soruşturma komisyonları, savcılık eliyle terbiye edilmeye çalışılan gazeteciler ve hukuksuz yayın yasakları? 
İthamı ispat etmeye çalışana ispatsız ithamlarda bulunmak hangi hukukta kendine yer bulabilir? 
Bu yolsuzluk iddialarının arkasında cemaatin polis ve yargı örgütlenmesi olduğu söylenmekte. 
Yeni haber değil. Daha önce memleketteki neredeyse bütün siyasi davalar için aynı şey söylendi. 
Peki, devlet büyüklerini korumak için bunca mürekkep sarf eyleyen Hayrettin Bey o vakitler “ithamlarla şeref ve haysiyet ve namuslara saldıranlardan” bahsedip iktidar çevrelerini uyardı mı? 
Yoksa 2009’da şunu mu yazdı: “Yapılanların üstünü örtmeye ve suçluları, şüphelileri, sanıkları kurtarmaya çalışanlar millet tarafından not edilmektedirler ve aslaunutulmazlar.” 
Yani Hayrettin Bey, cemaat işinize geleni yapınca bütün hukuksuzluk itirazlarına kulak tıkanacak ve ithamlar ispat sayılacak, cemaat işinize gelmeyeni yapınca iddiaların üzerinin kapatılmasına ses çıkarılmayacak mı? 
Valla millet tarafından not edilir mi bilmem, kendime Sayın Karaman kadar önem vermiyorum. Ama buraya not edelim. Unutulup unutulmayacağını da zamana bırakalım. 
Demek özel menfaat için devlet büyüklerinin vakıflarına yardım yapmamak gerek. İddialar ve “ithamlar” tam da bunu söylemekte. 
Bu ithamın ispatını yine aynı devlet büyüklerinin engellemesi sizin ilminize sığar mı? 
Fetva hakkındaki bir çalışmanızda yanılmıyorsam Karafi’nin “El İkham” eserine atıfla fetva verecek müftünün şu özelliğinden bahsetmişsiniz: 
“Korkulan, sayılan, iktidar sahibi kişilere karşı gerçeği apaçık söylemeli.” 
Bazen sadece ithamın ispatı değil de bazı özelliklerin ispatı da önemlidir. 
Yeni Türkiye’de laik hukuktan umudumuz yok. Ama belli, İslam hukuku da uygulanmayacak. 
Genç hukuk öğrencilerine “yağma hukuku” konusunda uzmanlaşmalarını öneririm.  

ÖZGÜR MUMCU
Cumhuriyet

Vatan Neye Yarar?-Mine G. Kırıkkanat

Türkiye’nin yurtseverleri, AKP iktidarının doğaya verdiği zararları, yabancılara ve yandaşlarına peşkeş çektiği kurumları, tarumar ettiği kaynakları, tam on iki yıldır kamuoyuna ihbar ediyor. Hukukun önleyemediği bu talana karşı, bizzat varlıkları yağmalanan halkı öz malına, öz mülküne sahip çıkmaya, bu iktidara “Dur!” demeye çağırıyor. 
Ama halkın yarısı, AKP iktidarına bırakın dur demeyi, kaç seçimdir “Yürü!” diyor! 
Hatta kimileri, talana destek vermekle yetinmeyip ya düpedüz ortak ya da kendi çapında, ucundan bucağından nemalanmak peşinde. AKP’nin şarkılı sloganı boşuna mı “Beraber yürüdük biz bu yollarda?” Mesaj dosdoğru, yağma damarından veriliyor: Beraber bulduk biz yolumuzu, gel vatandaş sen de katıl, birlikte bulalım yolumuzu… 
Peki bu insanlar yurtlarını sevmiyorlar mı? Vatan onlar için hiç mi önemli değil? Doğup yaşadıkları ülkeye, doğaya, kaynaklara nasıl olup da bunca duyarsızlar? Kişisel ve geçici çıkar sağlamak için kalıcı ortak çıkarları nasıl kolayca yok edebiliyorlar?

***

Bu nüfusun; Türkiye’nin talanına ve yağmalanmasına, eğer küçük ya da büyük çapta ortak olmuyorsa, en azından ilgisiz kalan, aldırmayan yarısı, yurtsever değil mi? 
Herhangi bir ülke halkının yarısı vatan haini olabilir mi? 
Herhalde olamaz. 
Oysa ülkenin geniş anlamda haraç mezat satılıp afiyetle yenildiği süreç öyle hızlı ilerliyor ki, işin siyasal boyutu da göz önüne alındığında; Türkiye’den çocuklarına miras, ancak hacizli bir mülkün borç girdabı kalacak, o kadar. 
Bir ulusun, toplumun, bireyin geleceğe yönelik önceliği, umudu, çocuklarıdır. Çocuklarının borçlu doğmasını ve hırsızların yolsuzlara sattığı, oysa atalarının kanıyla kazanılmış bir mülkte sığıntı yaşamasını kim ister? 
Kim ister çocuğunun betona gömüldüğü için yağmurun yağmadığı, susuz şehirlerde yaşamasını? Kim ister denizler, göller, nehirler kirletildiği; hava ve toprak, dolayısıyla yiyecekler zehirlendiği için kansere yakalanmak, hastalıklı çocuklar doğurmak?

***

Çünkü AKP iktidarı, salt madenlerini satmak, ormanlarını betonlamak, nehirlerini HES’lemek, şehirlerini çölleştirmekle yetinmedi, bu ülkenin. Tarımını ve hayvancılığını da gebertti. Köylüsünü, besicisini doğal geleneklerden zorla koparıp, çokuluslu kimya şirketlerinin kölesi yaptı, borca boğdu. Yerli tohumları yasakladı. Kendi kendini beslemeye yeten bir coğrafyayı, illaki çokuluslu şirketlerden satın alınması gereken kalitesiz, lezzetsiz, besin değeri düşük tahıllar, hibrid ya da GDO’lu yiyeceklere mahkûm etti. Tavuk etinin sağlığa zararlı olduğunu artık uzmanlar söylüyor. Antibiyotiksiz yaşayamayan, yapay gıdayla beslenen hayvan eti yiyoruz, o da yetmiyor, ithal ediyoruz! Başka bir deyişle, Türkiye’de her anlam ve alana yayılan talan, salt karşı çıkanların değil, talancıların da yaşamını tehdit ediyor. Onların çocukları da aynı zehirli mirası paylaşacak. 
Bir halkın yarısı, yurdunu umursamasa bile çocuklarının içine düşeceği kuyuyu kazmak istemeyeceğine göre… Nasıl açıklanabilir böylesi tehlikeli bir talana bunca duyarsızlık? Bir ülkenin doğasına, insanına, toplum sağlığına yapılan apaçık hıyanete nasıl oy verilir, nasıl ortak olunur?
Madem bir nüfusun yarısı vatan haini olamaz, öyleyse vatan onların gözünde nedir, neye yarar sorusuna yanıt aramak gerek.

***

Tüketim toplumları artık kuru kuruya vatan sevmiyor, hamaset yapmıyor, iyi koşullarda yaşamadıkları toprakları benimsemiyorlar. Kanla sulanan, can pahasına savunulan yurt kavramı bitti. Bu bir gerçek. Adı üstünde “tüketici” yurttaşlar, yurtlarını yaşam standartları kadar seviyor ya da sevmiyorlar. Dolayısıyla… 
Belki konfordur, artık vatan. Hizmete yarar. 
Araba konforu, duble yol hizmeti, falan… Okulda yediği tavuktan zehirlenen çocuğu, AKP iktidarının açtığı duble yoldan hızla, AKP iktidarının halka açtığı hastanelere rahatça yetiştirmektir. Tavuk niçin zehirlemiştir, o telaşta akla gelmez tabii. 
Vatan nedir, neye yarar örneklerini bedava gıda, bedava kömür konforundan bedava İHL, bedava TÜRGEV yurdu hizmetine siz de genişletebilir, her alanda çoğaltabilirsiniz. 
Belki de üzümü yenilip sorulmayan bağdır, vatan. Yiyenden sonra tufandır. 
Ama bağı sormayan, bugün yediği hurmaların yarın çocuklarını tırmalayacağını düşünemeyenler için ne gam?

“Yeryüzü vatanım, insan soyu milletimdir.” 
TEVFİK FİKRET

G NOKTASI 
Hasret Tanrısı 
Bakmayın Olympos’lu Tanrılar arasında olmadığıma Yeryüzünde ilklerdenim vedalarda sallanan ellerdeyim Hasret Tanrısıyım sevdaların alınyazılarını ayrılıklarla yazarım yazmış kışmış dinlemem keserim yolları engelleyemem ki özgürlüklerini kuşların denizlerin yıldızların onun için ağır zalimleri başınıza bela ederim korkmayın insanlar benim de sonum var bitişim hepimizin öz annesi ölümle olur çıkar gelir bir gün tutar saçlarımdan götürür gene de herşeye hasret giderim.
A. KADRİ ERGİN 

Mine G. Kırıkkanat

Cumhuriyet

‘Biz Bir Rüya Görüyoruz!’-Meriç Velidedeoğlu

“1908 İkinci Meşrutiyet” devriminden sonra padişah olan “V. Mehmet Reşat”ın sadrazamlarından biridir “Said Halim Paşa.” 
İlkin, “reisulküttap” yani dışişleri bakanı olmuş, ardından da “sultan” tarafından“sadrazam”, başbakan yapılmış. 
İsviçre’de “Siyaset Bilimi” öğrenimini bitirince, bu konuda özellikle de “Osmanlı”nın siyasetine bir “strateji” sağlayacak makaleler yazmaya başlar, daha sonra da bunları “Buhranlarımız” adı altında bir kitapta toplar. 
Sadrazam olduğu süreç (1913-1917), “Osmanlı”nın tam bir “kaos” yaşadığı, iyice derinleşen sorunlara “çözüm” arayışının ve parçalana parçalana “yok” olmasını“önleme”nin en yoğun, en yaygın tartışıldığı dönemdir. 
“19.” yüzyılın sonlarına doğru ortaya atılan “üç çözüm” önerisini oluşturan“İslamcı”, “ademimerkeziyetçi” ve “merkezi imparatorluk” görüşleriyle ortalık çalkalanırken; ülkede bir “Ermeni Milleti”, bir “Rum Milleti”nden açıkça söz edilirken, “Türk Halkı” adının da yer yer duyulmaya başlamasına “İslamcılar”ın çok kızdığı belirtilir. 
İzninizle burada bir ayraç (parantez) açalım; bilmem anımsar mıyız “TC Devleti”nin önceki imam Başbakanı “R.T. Erdoğan”ın, “Ne mutlu Türküm diyene!”seslenişinin dağlara taşlara yazılmasını “İlkellik” olarak dile getirmesini... 
Ayracı kapatıp konumuzu sürdürelim; “İslamcılar”ın -“Erdoğan’ınki kadar ‘hakaret’boyutunda olmasa da- kızmalarının nedeni, “İslam Milleti”, dahası “İslam Ümmeti”varken “Türk Milleti”nden söz edilmesiydi... 
“20. yüzyıl”a girildiğinde de, devleti çöküşten kurtaracağı düşünülen çözüm yolları, dönemin siyasetçi yazarı “Yusuf Akçura”nın, “Üç Tarz-ı Siyaset” başlıklı ünlü makalesinde “Osmanlılık”, “İslamcılık” ve “Türkçülük” olarak ortaya konur (1904). Bu akımlar Batı’da “Panislamizm”, “Panottomanizm”, “Pantürkizm”olarak adlandırılıp belirtilir. 
“Osmanlılık”; ona göre “yeni” bir anlamda “Osmanlı Milleti” oluşturmaktır; bunun için de din, mezhep ayrımı gözetmeksizin tüm “Osmanlı Halkları”, “eşit” duruma getirilecekti; böylece “Osmanlı Devleti” parçalanmaktan kurtulacaktı. 
Ne ki, “Akçura” bu yaklaşımın, Türklerin “aleyhine” olduğunun altını çizer; çünkü imparatorlukta çoğunlukta olan halk “Arap”tı, “Ortadoğu” halklarıydı ve bu durumda egemenlik Arapların eline geçecekti; ayrıca yazar “Osmanlı Halkları”nın birbirleriyle kaynaşmayı istemeyeceklerini, nedenleriyle de bir bir anlatır. 
Akçura, “Batı”nın bu birliğe karşı çıkacağını ileri sürüp: “Zannımca artık Osmanlımilleti meydana getirmekle uğraşmak boş bir yorgunluktur!” diyecektir... 
Yaşayıp, tanık olarak yapılan bu “boş bir yorgunluk” değerlendirmesinden tam“110” yıl sonra; TC Devleti’nin Başbakanı “A. Davutoğlu”, bu “Osmanlılık”ülküsünü, Türkiye için gerçekleştirilecek bir “düş” olarak kabullenir ve bunu “Biz bir rüya görüyoruz!” diye seslendiriverir büyük bir keyifle... 
Davutoğlu’nun bu “rüyasını”, “İslamcılık” (Pan İslamizm) görüşüyle oluşturmak istediği açıkça biliniyor; oysa Akçura: “Böyle bir birlik tarihin hiçbir dönemindeortaya çıkarılamamıştır!” diyerek tarihsel bir “uyarıda” bulunmuştur... 
Akçura; “110 yıl” sonra dünya Müslümanlarının birbirini vahşice öldürdükleri bir sırada, “laik TC Devleti”nin iktidarında tam bir “Panislamist” birinin başbakan olması karşısında ne yapardı dersiniz? 

Bilmem ki bu soruya Akçura’nın “İslam Birliği siyasetinin tatbikinde, dahili mânileraz güçlükle katlanılabilecek surettedir. Lakin harici mâniler pek kuvvetlidir” görüşü yanıt olabilir mi? 
Akçura ayrıca; “harici mâniler”in, “bütün İslam devletleri” üzerindeki nüfuz ve iktidarları sayesinde bu “İslam Birliği” siyasetinin tatbikini önleyeceklerini de bildirir; her ne kadar “Her Müslümanın, Türk veya İraniyim demekten evvel‘elhamdülillah Müslümanım’ dese de” bu birliğin kesinlikle sağlanamayacağını '2Dbugün de geçerli olan pek çok neden sayarak- açıkça ortaya koyar. 
Yazının başında sözünü ettiğimiz, dışişleri bakanıyken sadrazam olan “Said HalimPaşa” da “Panislamist” görüştedir; ne ki “Birinci Dünya Savaşı”nda Arapların, ‘Halife’nin ordusunun askerlerine yaptıkları karşısında, bunun yalnızca bir “rüya”olduğunu anlar ve çekilir... 
“Türkçülük” ülküsünü başka bir yazıda ele alalım derim. 
Tatil bitti sanırım; öyleyse yarın Beşiktaş’ta çoğalarak buluşalım!  

Meriç Velidedeoğlu
Cumhuriyet

Tarihsel Önemde İki Gün-CÜNEYT ARCAYÜREK

Cumartesi günü TV’lerin haber büroları gün boyunca aralıklarla ya kurultayda ya da Galler’deki NATO zirvesindeydi. 

Kurultay haberleri genel başkanlık seçimi sonuçları açıklanıncaya dek olağan, durgun. 
Medya; Genel Başkan KK’nin (Kemal Kılıçdaroğlu) yerel ve Cumhurbaşkanlığı seçimindeki genel merkezin başarısızlığını savunan, parti içi muhalefete saldırılarını içeren konuşmasıyla... 
...rakibi Muharrem İnce’nin, sözünü sakınmadan KK’ye ve yönetimine doğrudan sert eleştirilerini kimilerine yorumlatıyor. 
Haberlerin bir gözü Galler’de. Bir buçuk saat bir araya gelen Başkan Obama ile Cumhurbaşbakan RTE arasındaki görüşmeye çevrili. 
Önemli haberlerle dolu dolu iki gün.

***

CHP Kurultayı ile ilgili yorumsal görüşleri PM seçimlerinde alınacak sonuçlara bırakalım. KK’nin genel başkan seçimi hiç ummadığı biçimde sonuçlandı. 900 küsur delege imzasıyla aday oldu. Bu kadar oyla genel başkan seçilmesi bekleniyordu. Rakibi ise 170 imza ile ama sonuçta KK 740 oyla genel başkan seçilerek kazandı. Rakibi İnce ise sürpriz bir sonuçla oyunu 415’e yükseltti... 
KK’deki bu iniş, İnce’deki bu yükseliş hem gelecek günlere sarkacak eleştirilere uzandı, hem de bir gün sonra yapılacak PM seçiminde genel başkanın listesini muhalefetin delebileceğine işaret sayıldı. 
KK’nin bundan sonra, önüne gelenin mikrofunu kaptığı gibi parti kararlarını eleştirmesini engelleyeceğini, böylelerine yumruğunu masaya vuracağını vurgulamasını... 
...İnce, KK’nin parti içi muhalefeti engelleyemeyeceğini ve vurduğu yumruğun canını acıtacağını söyleyerek yanıtladı. 
Hele KK’nin neye dayanarak söylediği kestirilemeyen 2015’te kuşkulu iktidardayız vaadi gerçekleşmez ve bu seçimde CHP oylarında önemsenecek bir yükseliş olmazsa... 
...bu kurultay KK’nin gelecek kurultayda genel başkanlığa veda edebileceğini gösteren işaretleri içeren... 
....KK’nin her çevreden oy iddiasıyla sağ isimlere açılışını delegenin onaylamadığı ve partinin gerçek yörüngesinde sola açılan, sosyal demokrat bir parti olmanın özlemini çektiğini vurgulayan bir kurultay bu olağanüstü kurultay!

***

Yandaş yalaka medyanın dünkü manşetleri ve haberleri: Cumhurbaşbakan RTE’yi,Obama’yla görüşmeden sonra çok kez görüldüğü gibi göklere çıkarmadı. RTE’nin zafer kazandığını bu kez yinelemedi. 
Obama’yla görüşmede RTE zaten övünülecek sonuçlar elde etseydi; Galler’den ayrılmadan önce basına ya da özel uçağındaki özel seçtiği gazetecilere aldığı sonuçları ballandıra ballandıra anlatır ve dün yalaka olsun olmasın istisnasız medyamız bu açıklamaları manşetlerden duyururdu. 
Oysa Cumhurbaşbakan Galler’de basın toplantısı düzenlemedi. Uçağındaki gazetecilere özel bilgiler vermedi. Yurda döndü, havaalanında da hiç konuşmadı.

***

Çevreden alınan bilgiler, Obama’nın görüşmeden sonra basın toplantısındaki açıklamalar Cumhurbaşbakan’ın köşeye sıkıştığı izlenimi veriyor.
Zira Türkiye kaçamak yapması zor IŞİD tehlikesini yok etmek için uluslararası bir koalisyona katılması önerisiyle karşı karşıya. 
ABD Dışişleri Bakanı Terry, IŞİD’e karşı asker karaya ayak basmayacak diyor ama Türkiye için pek çok tehlikelerin kaynağı IŞİD’le savaşan peşmergelere koalisyon ülkelerinin yapacağı elbette silah yardımını Türkiye üzerinden göndermesi bile başlı başına bir sorun. 
RTE’nin IŞİD’e karşı yarın ola ki askeri müdahaleye dönüşecek koalisyona sıcak bakmadığını söyleyenler var ama Türkiye burnumuzun dibindeki tehlikeye bigâne kalabilir mi? 
Cumhurbaşkanı koalisyondaki yükümlülüklerin ne olacağını henüz bilmiyor. Bugün çekimser bir tavır takınıyorsa, şimdilik öne sürdüğü gerekçe IŞİD’in elindeki 49 rehinemizin hayatı. 
Ama bu gerekçe nereye kadar?

***

Cumhurbaşbakan ve buyruğundaki hükümet, uluslararası olası koalisyon üyesi ülkelerin, başta ABD’nin baskısına daha ne kadar dayanabilir? 
Çok değil kısa süre bekleyip medyamız yazmazsa Amerikan gazetelerindeki haber ve yorumlardan hem Obama görüşmesinin içyüzünü hem de koalisyonla ilgili görüşlerini ve gelişmeleri nasılsa öğreneceğiz!  

CÜNEYT ARCAYÜREK

Cumhuriyet

Davutoğlu’nun Sırrı-ÖZGÜR MUMCU

Bundan dört sene evvel Davutoğlu yeni bakan olmuş ve yıldızı parıl parıl parıldarken, Oxford’da Türk dış politikası hakkında üç gün süren uzun bir toplantı yapıldı. Toplantının kapanış konuşmasını Davutoğlu yaptı. O toplantıda ben de bir sunum yapmıştım. O sebeple kendisinin kitap ve makalelerini okumuştum. 
Fark ediliyordu ki “Stratejik Derinlik” üç ana noktaya dayanmaktaydı. Komşularla sıfır sorun, Türkiye’nin tarihi ve coğrafi derinliğinden faydalanma ve İslam medeniyetinin tarihin akışında önemli bir aktör olarak yeniden sahne alması. 
İlk iki noktanın geleneksel dış politikadan fazla ayrılmadığı açıktı. Özellikle tarihi ve coğrafi derinlikten faydalanma, dünya Soğuk Savaş parantezinden çıktıktan sonra yoğun bir şekilde başvurulan bir yöntemdi. 
Komşularla sıfır sorun için ise İsmail Cem dönemini hatırlamak kâfi. Yunanistan Dışişleri Bakanı Papandreau ile Filistin meselesini çözmek için kolları sıvadıkları hâlâ akıllarda. 
Yani aslında o konularda Davutoğlu pek yeni bir şey söylemiyordu. 
Asıl mesele İslam medeniyetinin uyanışıydı. Yeni Başbakan’ın o konuyu, dış politikayı şekillendirirken nasıl ele alacağı çok belirligin görünmüyordu. 
Bazı fena işaretler yok değildi. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin hakkında yakalama emri çıkardığı Sudan Devlet Başkanı Ömer el Beşir’i hükümetimiz pek seviyordu. Hatta Erdoğan bir Sudan ziyaretinde “Müslüman soykırım yapmaz” diyerek kendisine sahip çıkmaktan çekinmemişti. 
Sunumumu “İslam medeniyetinin uyanışı” söyleminin uluslararası aktörlerin dini inançlarına göre bir çifte standart getirebileceği kaygısıyla bitirmiş ve bu durumun“medeniyetler çatışması”na inananları mutlu edeceğini söylemiştim. 
Davutoğlu’nun İslami vurgusunun dış politikaya damga vurması gecikmedi. “Arap Baharı” ile beklediği fırsatın ayağına geldiğini düşünmüş olsa gerek. Netice ortada. Libya’ya NATO girmesin dediler, sonra bunu hiç dememiş gibi davrandılar. Mısır’daMursi’nin yanlış yönlenmesinde belli ki payları var. Suriye meselesine girmeye bile gerek yok. 
Ne öngörüler tuttu ne tespitler. Sebep ise çatışan aktörler arasında her daim mezhebi kendinden olanı kayırarak Türkiye’ye yeni etki alanları açma hayali. 
Erdoğan boşuna “Müslüman soykırım yapmaz” demedi ya da IŞİD’in akıl almaz katliamlarına yok yere sessiz kalınmıyor. 
Bakın bugün “paralel” diye çarmıha germeye çalıştıkları eski dostlarının televizyonunda henüz 2001’de ne demişti Davutoğlu: 
“Modernitenin dini dışlayan bir ontoloji arayışı içindeki insanoğlu nihayet bedeninedönüyor (...) Modern ideolojilerde aşırı faşizan temayüllerin ortaya çıkışında bu seküler narsisizmin önemli bir yeri var. Kendi kendini aşırı beğenmeden kaynaklanan düşünceler, etnik kıyımları (....) beraberinde getiriyor.” 
Kendini aşırı beğenme demişken. Bir gün uluslararası bir kongrede Davutoğlu’na“Bunları nasıl bu kadar emin söyleyebiliyorsunuz” diye sorarlar. Cevabı şu olur: “En büyük beyinler, en bunalımlı dönemlerde çıkar.” Verdiği örnekler ise Rousseau, Hobbes, Hegel ve Kant. 
Peki, bu dış politika anlayışı iç politikada Başbakanlık’a nasıl yansıyacak? Bir örneğimiz var. Örnek Konya’nın Çeltik ilçesinden. Davutoğlu konuşuyor: 
“Afyon, Eskişehir, Ankara’ya komşusunuz, Konya’nın da bir parçasısınız. Türkiyede dünya coğrafyasında birçok bölgenin kesişme noktası. Dolayısıyla Çeltik’in kaderi ile Türkiye’nin kaderi bir anlamda birleşir. Bu çerçevede Çeltik’e özel önem veriyoruz.” 
İşin sırrı Konya’nın Çeltik ilçesinde yani.  

ÖZGÜR MUMCU
Cumhuriyet

Cumhuriyet’i Çok Ararız, Çok!-ALİ SİRMEN

İleride “2. Cumhuriyet”in başlangıç tarihi olarak, hangi günü kabul ederler bilemem.
Ama ben 1. Cumhuriyet’in son Başbakan Babası, 2. Cumhuriyet’in ilk Başkan Babası 1. Tayyip’in cülusu, 28 Ağustos 2014’ün 2. Cumhuriyet’in başlangıç tarihi olarak kabul edilmesinin doğru olabileceğini düşünüyorum. 2. Cumhuriyet’in niteliklerini ve gelişmesini ilk irdeleyen de, cülusla aynı gün Cumhuriyet’teki çok önemli yazısıyla Prof. Dr. Emre Kongar oldu.
Toplulukların yaşamında önemli gelişmelerin başlangıcını tarihlemenin alışkanlık haline gelmesi, illa büyük değişimin o gün olup bittiği anlamını taşımaz.
Nasıl ki, 29 Ekim 1923’te ilan edilmiş olan Türkiye Cumhuriyeti’nin oluşum sürecinin uzun bir geçmişi varsa, 2. Cumhuriyet’e giden yolun taşları da uzun süreden beri döşenmekteydi.
Türkiye Cumhuriyeti’ne giden yolu 84 yıl öncesine, bu topraklar üzerinde yaşayan insanların ilk kez kulluktan tebalığa terfi tarihine kadar uzatmak biraz zorlama bulunsa bile, herhalde 1876 1. Meşrutiyet’in ilk kez Cumhur’un temsilcilerini seçerek Meclis’e göndermelerine kadar uzatılmasına bir şey denemez. Cumhuriyet’in hitama ermesi ile 2. Cumhuriyet’e geçiş de uzun bir sürecin birikimlerinin, büyük çabaların eseri olmuştur ve herhalde bunu “Ben odunu aday göstersem seçtiririm” dediği milletvekillerine dönerek, “Siz isterseniz hilafeti bile getirirsiniz!” diyen Menderes’e kadar uzatmak yanlış olmasa gerek.

***

TC’ye giden yolla Emre Hoca’nın deyimiyle TSİC’ye (Türkiye Sünni İslam Cumhuriyeti) giden yol aynı hızla, hemen hemen aynı sürede katedilmiştir.
Osmanlı kendi küllerinden Cumhuriyet’i yaratmayı başarmış, ama Cumhuriyet kendi niteliğini, emeğe dayalı özgürlükçü bir rejime dönüştüremediği gibi ve de o yüzden laik TC’yi yaşatmayı bile başaramamıştır.
Toplum çok partili rejim ile çoğulcu rejimi de birbirine karıştırınca, yalnızca sandık yanı vurgulanan bir rejimi demokrasi sanmış ve ileri gideceği yerde, geriye basmıştır.
Çok partili dönemin “demokrasisi!”, orta sağ partilerin Cumhuriyet’in değerlerine karşı politikalarını parlamentoya taşımasına izin vermesine mukabil, emek tabanlı üretime dayalı sosyal içerikli politikaların önünü sürekli tıkayarak, Cumhuriyet’in ve özgürlüklerin hayat damarlarını, sosyal ve ekonomik desteklerini keserek, kendi bekasını kendi baltalamıştır.
Cumhuriyet değerleriyle bir türlü barışamamış orta sağ, uzun yıllar, laiklik karşıtı güçleri de kanatları altında palazlandırmıştır.
Zamanı geldiğinde, işlevi tamamlandığında, orta sağ silinerek yerini laiklik karşıtı akımlara bırakmıştır.

***

Kendinde Cumhuriyet’in korunması ve kollanması işlevi vehmedenler ise sürekli olarak sağın politikaları doğrultusunda yol almış, özellikle 12 Eylül 1980 darbesinde siyasal ekolojik dengeyi de bozarak, uluslararası konjonktürün de yardımıyla laik cumhuriyet karşıtlarının gelişecekleri ortamı oluşturmuştur.
Emeğe dayalı üretim temelli sürdürülebilir bir kalkınma modelini egemen kılacak olan Cumhuriyetçi güçlerin, bu ilkelerin çevresinde örgütlenmek yerine, Cumhuriyet değerlerine karşı politikaların dümen suyuna girmeleri, Cumhuriyet’i iyice savunmasız bırakmış ve kısacası Mustafa Kemal’in ilelebet payidar olacağını ileri sürdüğü Cumhuriyet bitmiştir.
İkinci Cumhuriyet’in ne olduğunu Türk halkı yaşayarak öğrenecektir.
Ancak onu yaşamaya başlayınca da Cumhuriyet’in ne olup ne olmadığını tam olarak anlayabileceğiz.
Biz yaşatamadığımız “Cumhuriyet”i çok ararız, hem de çok!..

AÇIKLAMA: 07.08.2014 tarihinde bu köşede çıkan, “IŞİD militanları İstanbulValiliği’nin izniyle Ömerli’de bir açık hava toplantısında cihat çağrısı yapıyorlar”cümlesi de geçen yazımla ilgili olarak, İstanbul Valiliği’nden gelen açıklamada şu ifade yer almaktadır: “Konu ile igili olarak Valiliğimize müracaat olmadığı gibi izin de söz konusu değildir.”
Açıklamayı yayımlarken, IŞİD’i hafifsemenin ne denli vahim olaylara yol açabileceğini bir kez daha vurgulamak isterim. A.S.  

ALİ SİRMEN

Cumhuriyet

Türkiye Sultanlığı!-ÖZGEN ACAR

“Türkiye Cumhuriyeti”nin yerini, bu hafta “Türkiye Sultanlığı” alacak! Recep Tayyip Erdoğan, AKP Genel Başkanı, Başbakan ve ‘cumhurun başı’ olarak herhalde “Çok Yaşa Padişahım!” haykırışları arasında tahta çıkacak...

***

Biri Amerika’dan, ötekisi İngiltere’den olmak üzere basından alıntılar yapalım. Yorumlarında genelde ABD Dışişleri Bakanlığı’nın katkıları olan başkentin Vaşington Post gazetesindeki “Türkiye’nin Erdoğan’ın Baskısından Kurtulması Gerekiyor”başlıklı değerlendirmeden:
“(...) Başbakan Erdoğan’ın dengesiz ve rahatsız edici davranışları sebebiyle Türkiye, Avrupa ve Ortadoğu’da önemli rol oynama fırsatını kaçırdı. Gezi Parkı protestolarında hükümet, tüm konuşma ve toplanma özgürlüğü gibi değerleriparamparça eden önlemler aldı (...).”
Ses kayıtlarında oğlunu paraları sıfırlaması için uyardığı, Tvitter ve YouTube yasaklamalarının anımsatıldığı yazı “Sayın Erdoğan’ın sözünü ettiği ‘Yeni Türkiye’ bu mu” sorusu sorulduktan sonra şöyle devam ediyor: “(...) 

Cumhurbaşkanına daha fazla yetki verilecek herhangi bir anayasal değişikliköncesinde, Başbakan Erdoğan’ın temel demokratik ilkelere saygı duyduğunugöstermesi gerekiyor. Türkiye Başbakanı Erdoğan ilk kez halkın seçimiyle oyların yüzde 51.7’sini toplayıp cumhurbaşkanı seçildi.
Ülkenin 12 yıldan beri lideri konumundaki Erdoğan, ‘Yeni Türkiye’yi inşa etmekistediğini ve seçimden sonraki konuşmasında derin bir şekilde kutuplaşmış ülkenin tümünün taleplerine saygı duyacağını duyurdu.
Ancak geçen yılki eylemleri Sayın Erdoğan’ın demokrasiye yaklaşımı veötesindeki dünyaya ilişkin bakışının sorgulanmasına yol açıyor. Yeni Türkiyeeskisinden farklı mı olacak? (...)” Ne dersiniz farklı olacak mı? Bize göre daha kötü olacak... Gazete de aynı kanıya ulaşıyor: “(...) Sayın Erdoğan, Türkiyecumhurbaşkanlığını daha yetkili bir makam konumuna getirecek biçimde güçlendirmeye yönelik arzusunu saklamadı. Anayasayı değiştirmede başarılı olupolamayacağı henüz net değil. Ancak böylesi bir çabadan önce Sayın Erdoğan, temel demokratik ilkelere saygı duyduğunu göstermelidir. Aksi halde, cumhurbaşkanlığına daha fazla yetki verilmesi sadece bir adamın önemini arttırmak için kullanılacaktır. Bu ise bir ülke olarak Türkiye’nin çıkarına en uygun olanı değildir! (...)”
Dünya ekonomisini yakından izleyen haftalık İngiliz Economist dergisinin, “Erdoğan dorukta” başlıklı değerlendirmesi ise şöyle:
“(...)Erdoğan, son seçimle birlikte 9 seçimden de zaferle çıkmayı başardı ve 11 yıllık Başbakanlığı boyunca Türkiye’yi hiçbir liderin yapamadığı büyük bir değişimden geçirdi. Erdoğan’ın iktidara geldiğinden bu yana ekonomik ve siyasalalanda değişimler yaşandı. Bütün bunlara karşın Erdoğan’ın, Çankaya Köşkü’ne çıkması kaygı verici!
Cumhurbaşkanlığı makamının simgesel kalması Türkiye için daha iyi olacak. Asker, laik yapılanma ve siyasi muhalefet sindirilince Erdoğan giderek otoriterleşti(...).”

***

Zeytinburnu’nda görüntü kirliliği yarattığını söylediği 16/9 gökdelenlerinin silueti bozan katlarının yıkılmasını istemişti. Gerçekten gecikmiş, ama olumlu bir karardı. Yıkım kararı alındı, henüz uygulamaya geçilmedi.
Ama Ankara’da sit kararına karşın Atatürk Orman Çiftliği’nin yeşilliğini yok eden AKSaray’ını 1 milyar lira harcayarak yaptı. Her türlü yasal yıkım kararlarını bu kez kendisi takmadı. Çünkü Çankaya Köşkü Atatürk’ün “Cumhuriyeti” idi, AKSaray ise ‘cumhurun başı’nın...
İstanbul’da Dolmabahçe Sarayı’ndaki çalışma alanı artık uzun adamın boyuna göre değil. Çengelköy’de hem devlet konukevi hem de ‘cumhurun başı’nın yazlık çalışma yeri ve ikameti hazırlanıyor.
Osmanlı sultanları nerede yaşardı? Elbette İstanbul’da... O da sultan olduğuna göre, ona da İstanbul’da bir saray gerekliydi. 65 dönüm koruluk içindeki Köçeoğlu Köşkü, Kadın Efendi Köşkü, Ağalar Dairesi ve tahta çıkmadan önce Vahdettin’in yaşadığı köşk de onarılıp emrine verildi. Özel kişilere satılan bazı bölümler kamulaştırıldı. Elbette o, Atatürk’ün değil Vahdettin’in köşkünü tercih eder.

***

‘Cumhurun başı’ olunur da ABD Başkanı’nın uçağından geride bir uçağa binmek elbette doğru olmaz. 120 milyon dolara “Airbus 330-200 Prestige (itibar)” modeli uçak alındı.
Alman ve Fransız dekoratörler, ABD’nin San Antonio kentinde iç düzenlemesini özel olarak hazırlıyorlar.
Gereğinde 382 yolcu taşıyabilen bu model uçak, ‘cumhurun başı’ için 50 kişiye indiriliyor. İki yatak odası, bir banyosu bulunuyor. Gereğinde uçak harem-selamlık da olabiliyor!
Ayrıca Savarona yatı da yabancı konuklarını ağırlaması için emrine veriliyor!

***

Alışılmışın dışındaki bir protokol uygulamasıyla “tahta çıkma törenine”, başta ABD’den Barack Hussein Obama ve Rusya’dan Vladimir Putin de olmak üzere yabancı devlet başkanlarını davet etti. Ancak bu iki başkan bakanlarını gönderiyorlar.
İzmir Fuarı’ndaki Lunapark bölümünde bir zamanlar “Kahkahalar Evi” adlı bir yer vardı. İçbükey ya da dışbükey aynalarda insanlar kendilerini çeşitli biçimlerde görürlerdi. Kısa bir insan çok uzun ya da çok şişman bir kişi zayıf olarak aynaya yansırdı. Galiba ‘cumhurun başı’ kendisini dev aynasında görmeye başladı. Güleriz ağlanacak halimize...

***

Acaba Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) Halifesi Ebu Bekir Bağdadi de davet edildi mi? Belki gelirken aralarında 10 aylık Ela bebeğin de bulunduğu 49 Türk rehineyi de getirir!

Bir Kitap
Adı: Millî Mücadele
Yazarı: Teoman Ergül
Yayımlayan: AkılÇelen Kitaplar
Sayfa: 663
Bağımsızlık Savaşı “Vahideddin-Mustafa Kemal Ekseninde” okura anlatılıyor. 69. Yunus Nadi Sosyal Bilimler Araştırma Ödülü’nü kazanan kitabın ikinci baskısı. Günümüzdeki gelişmelere bakınca insanın acaba tarih tekerrür mü ediyor, diyeceği geliyor!  

ÖZGEN ACAR

Cumhuriyet

Katakulli Düzeni-ALİ SİRMEN

Rivayet edilir ki, “katakulli” sözcüğünün dilimize girişinin öyküsü, aynı zamanda, Osmanlı’nın biçarelik dönemlerinin de ibretlik öyküsüdür. Tarihimizde öyle bir zaman gelmiş ki, Osmanlı’nın dayatmaları karşısında çaresiz kalanlar artık güçlenmiş, Osmanlı ise onların eski durumuna düşmüş, dayatmaların öznesi ile nesnesi yer değiştirmişlerdir. Artık anlaşmalarda varılan mutabakata uysa da uymasa da dayatan Batı’dır ve reisülküttaplar, diplomatik görüşmeler sırasında, hiçbir mutabakata uymayan dayatmalar karşısında “Bu ne iştir” diye sual eylediklerinde “emri vaki”nin diplomasi dilindeki yanıtını alırlardı: “Faitaccompli” (fetakompli okunur).
Çok sık tekrarlanır olmuş olan bu fetakompli sözcüğü, Osmanlı tarafında katakulli olarak algılanmış ve ne zaman bir “fait accompli” ile karşılaşsa Osmanlı aynı feryadı basmıştır:
- Yine mi katakulli?!...
Kökeninin öyküsüne bakınca, “emri vaki”den gelen sözcüğün, “ben yaptım oldu”, “uysa da yaptım uymasa da yaptım!” gibi dayatmaları, kaşkariko gibi aldatmaları bir araya getiren bir kavram haline gelip yaygınlaştığını, hele hele günümüzde hukuk devletinin yerini alan despot katakullisi olarak egemen düzen olduğunu söyleyebiliriz.

***

Anlattıklarımın bir örneğini yakından ve net biçimde görmek isterseniz eğer, Kuzey Ormanları Savunması ve İstanbul Kent Savunması aldı sivil toplum örgütlerinin son girişimlerini izlemenizi salık veririm.
Amaçları kısaca “sermayenin tarım alanlarımızı ve su havzalarımızı kirleten mega yağma projelerine karşı savunma” olarak özetlenebilecek bu iki kuruluş 3. köprü, buna bağlı otoyollar ve 3. havaalanı projelerine de saydığımız nedenlerle karşılar. Ayrıca bu vesileyle burada bir düzeltme yapalım. “3. havaalanı” söylemi yanlış, çünkü yapılacak olan ve adı RTE olan havaalanı hizmete girer girmez Atatürk devreden çıkacak ve yine iki havaalanı kalacak: RTE ve Sabiha Gökçen.
Her neyse, Tayyip Yönetimi bu havaalanı ve 3. köprünün inşasını da içerecek şekilde 2013’te çıkardığı bir yasa ile “planlama aşaması geçmiş ve ihale sürecine girmişprojelerde çevre riski taşıyan inşaatlarda aranan ÇED (Çevre Etki Değerlendirmesi)” zorunluluğunu kaldırmıştı.
Anayasa Mahkemesi ise 3 Temmuz 2014 tarihli bir kararıyla bu yasal düzenlemeyi iptal ederek ÇED zorunluluğunu yeniden getirdi.
Şimdi Kuzey Ormanları Savunması ve İstanbul Kent Savunması kuruluşlarının avukatıFevzi Özlüer, bir kampanya başlattıklarını açıklayarak, inşaatın hemen durdurulmasını istediklerini bildiriyor.

***

Talep bir hukuk devleti için yadırgatıcı değil. Ama yine de hemen söyleyeyim ki, Türkiye’de hiçbir güç, 3. köprü ve yeni havaalanı inşaatını durduramaz. Sakın “Olayın hukuki yönünü inceledin mi ki böyle emin konuşuyorsun?” demeyin! Hukuki yön, yargı bağımsızlığının olduğu hukuk devletlerinde geçerlidir; Türkiye’de öyle bir durum söz konusu değildir.
Şimdi söyler misiniz bana arkasına koca bir iktidarı, rant çevrelerini ve Tayyip’i almış olan bir projenin hukuksuz yönlerini belirten bir karar verecek mahkemenin encamı ne olur?
Böyle bir mahkeme bulunsa bile yine bir şey değişmeyecektir. Çünkü mahkeme kararları, ancak iktidarın onlara uyma zorunluluğunun olduğu rejimlerde geçerlidir. Eğer iktidar ya da başındaki ona uymuyorsa, mahkeme kararının ne önemi olur ki? AOÇ’deki Başbakanlık binası yapımı olayında da görüldüğü gibi, bizde de durum budur.
Çünkü bizde yürürlükte olan düzen katakulli düzenidir.
Osmanlı katakullinin anlamını zevali pahasına kavradı. Bakalım Cumhuriyet nasıl anlayacak?  

ALİ SİRMEN

Cumhuriyet

Davutoğlu Kıyameti-ÖZGÜR MUMCU

Başbakan yeni başbakanı atadı. Yeni başbakan, başbakana cumhurbaşkanı diye hitap etti. Memleketimizde önceki gün iki cumhurbaşkanlı, iki başbakanlı tuhaf bir rejim ilan edildi. Belli ki ayın 28’ine kadar, Erdoğan’ın dokunulmazlık kalkanı inmesin diye de böyle devam edecek. Erdoğan rejimi böyle bir şey. Beyefendi neyi nasıl isterse o.
Adlı adınca bir “tek adam” ülkesinde yaşıyoruz. AKP’nin kurucu kadrosundan aktif siyasette sadece Erdoğan kaldı. Abdüllatif Şener başarısız bir siyasi hamleyle yitti gitti. Bülent Arınç, “özgül ağırlığıyla” ve artık kimsenin ciddiye almadığı sitemleriyle kariyerini yavaş yavaş sonlandırmakta. Abdullah Gül ise çoktan tasfiye edildi.
Geri kalan birçok kişi de “üç dönem” kuralıyla sönük birer hatıra olarak gazete arşivlerinde kalacak.
Erdoğan, atmosferden çıkmak için kullandığı parçaları yavaş yavaş bırakarak yükselen bir roket gibi ilerlemekte. Safralarını atıp kendince hafifleyip ilerlerken de partisine ve hükümetine bir mutemet bulması gerekiyordu. O mutemedi deDavutoğlu’nun şahsında buldu.
Böylece cumhuriyet tarihinin açık ara en başarısız dışişleri bakanı başbakan olmuş bulundu. Kendisiyle ne kadar övünse azdır. Musul’da kifayetsizliğiyle tesbih çeker gibi kafa kesen canilere ülkenin diplomatlarını teslim eden bir ihtiras küpünün bile başbakan olabileceğini cümle âleme ispat etti. 

Reise tam sadakat ve onun emellerinin emir eri olmak ilerlemek için tek kıstas. Davutoğlu, dış politikada meşhur masaldaki öküze özenen kurbağa gibi şişinerek çatladı.
Başbakanlığı da çok farklı olmayacaktır. Zaten muhtemelen tepesinde hep hissedeceği Erdoğan gölgesiyle demokrasiye geçildiğinden beri en güçsüz başbakan olacak.
Erdoğan’ın giderek dozu artan ve Gezi sürecinden bu yana artık tedavisi imkânsız halde görünen paranoyak hayalperestliğine çok uygun biri Davutoğlu.
Hiçbir temeli olmayan garip bir fantezi dünyası kurmuş, gerçekliğe de kendi fantezilerine uymadığı için isyan eden biri. Dünyayı din eksenli medeniyet alanları arasında bir çatışma alanı olarak gören ve İslam medeniyetinin liderliğine kafayı takmış olan Davutoğlu’nun siyasette ilerlemesi memleketin başına gelmiş en berbat talihsizliklerden sayılır.
Gördüğü halisünasyonların neticesini dış politikada gördük. Şimdi Erdoğan’la beraber görecekleri ortak halüsinasyonları tecrübe edeceğiz.
AKP içinde görece makul sayılabilecek olanların da hızla tasfiye olacağını izleyeceğiz. Hükümet ve parti muhtemelen iyiden iyiye Erdoğan’ın sözünden çıkmayacak bir yapıya bürünecek.
Bu da daha sert, daha ayrıştırıcı ve daha kamplaştırıcı bir siyasi iklim anlamına geliyor.
Stratejik derinliklerde ülkeye defalarca vurgun yedirmiş başarısız bir hayalperest, IŞİD’i dahi zulüm görmüş Sünnilerin tepkisi olarak değerlendiren bir mezhep siyasetçisi yeni başbakanımız.
Davutoğlu, Erdoğan tarafından başbakanlığa atanmasından sonra AKP’yi “kıyamete kadar sürecek olan bir adalet ve hak mücadelesi” olarak tanımladı.
Başbakanlığı da dışişleri bakanlığı gibi olursa, merak buyurmasın kıyamet pek yakındır.

ÖZGÜR MUMCU
Cumhuriyet

Türkiye Kokuyor mu?- MİNE KIRIKKANAT

İngiliz istihbarat örgütü MI-6’nın, 20. yüzyıl ortalarında jargonuna girmiş ve casusluk operasyonlarında kimin ne işe yaradığını belirtmek için kullanılan iki şifresi vardır: Jacobson’lar ve Feromon’lar.
Sözcük anlamıyla Feremon, pek çok hayvan türünde dişilerin üreme döneminde salgıladıkları hormonal koku olup; erkeklerin bu kokuyu algılayıp çiftleşebileceği dişiyi saptamasını ve dişilerin de erkeği idrar ya da ter kokusundan tanımasını sağlayan burun içi organına da Jacobson denir.
Kolayca anlayacağınız gibi MI-6, biyolojiye değgin bu iki sözcüğü istihbarat toplamakta “koku salan av” ile “avını kokudan tanıyan avcı”ları ayırt etmek için kullanır.
Son yıllarda adeta uluslararası casusluğun fokur fokur kaynadığı dev bir kazana dönüşen Ortadoğu’da, Türkiye’nin Feromon mu, yoksa Jacobson diye mi anıldığına, toparlayacağım bilgilerin ışığında, buyrun siz karar verin:
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, IŞİD’le mücadelede İran’la işbirliği yapmaya hazır olduklarını açıkladı. ABD’nin Avrupa’daki ileri karakolu ve AB’nin bir numaralı gücü Almanya, IŞİD’e karşı savaşan İran’daki ve Irak’taki Kürt peşmergelere silah yardımı yapıyor.

İşte bu Almanya’nın istihbarat örgütü BND’nin 2009’dan beri Türkiye’yi dinlediği ortaya çıktı.
Herhalde sizi, beni dinlemiyor, kimi dinledikleri çok belli. Başbakan Merkel, “Neler öğrendiğimizi bilseniz, niçin dinlediğimizi anlar ve hak verirsiniz” anlamına çekilecek bir yorumla, özür dilemeyi bile reddetti!

***

2009 öncesi ne oldu da Almanya’nın kulakları Türkiye’ye doğru dikildi?
Elbetteki Deniz Feneri yolsuzluğu oldu! Almanya, 2008’de bu derneği kapattı, mallarına el koydu ama Türkiye’deki uzantılarını gayet iyi biliyordu ve bizim ellerde örtbas edilen kumpasın peşini bırakması söz konusu olamazdı. Başbakan Erdoğan, Davos’ta Şimon Peres’e “One minute!” deyince Türkiye’yi dinlemek uluslararası gerekçe kazandı ve 2009’da düğmeye basıldı.
Peki, 5 yıldır neler takılmış olabilir bu dinlemeye?
Örneğin 2010’da İHH’nin Gazze’ye Mavi Marmara turunun finansman ve organizasyonu… 2011’den öteye Libya’dan tedavi için getirilen milislerin, silahların ve mühimmatların Suriye’ye sevki ve bittabi, İran’ın uluslararası ambargoyu Türkiye’nin aracılığıyla delerek altın karşılığı petrol ihraç yöntemleri…
Özetliyorum, son beş yılda Türkiye ne yaptıysa ya da dinlemelere ne takıldıysa, Batı dediğimiz küresel ittifakın güvenini yitirdi. Ve bu ittifak, 2013’ten öteye denize düşenin yılana sarılması gibi daha düne kadar düşmanı İran’a sarıldı ve bölgede“ılımlı” başbakan Ruhani’yi resmen muhatap makamına yükseltirken, “hışımlı”Başbakan Erdoğan’ı da tam anlamıyla karantinaya aldı.

***

Arkasına ABD’nin ve AB’nin rüzgârını alan İran, FARS haber ajansını kullanarak, geçen ay Türkiye’yi THY uçaklarıyla IŞİD’e militan taşımakla suçladı. Zaten Türkiye’de iç edilen petrol parasının peşini de 17 Aralık 2013’ten beri bırakmıyor. İranlı milletvekili Emir Abbas Sultani, Şark gazetesine verdiği demeçte bir parlamento heyetinin “İran’ın çalınan parasını araştırmak üzere” çok yakında Türkiye’ye geleceğini açıkladı.
Babek Zencani’nin kendi ayağıyla gidip teslim olduğu İran makamları, Rıza Sarraf’ı istiyor Türkiye’den.
Fakat bizim muktedirler, akıl almaz bir hızla Türk yurttaşı yaptıkları Sarraf’ı, isteseler de veremeyecek bir pozisyona girmiş bulunuyorlar.
İki ara bir dere diyebileceğimiz bu hızlı süreçte, Alman istihbaratı BND’nin İran ile yakın işbirliği içinde olduğunun açıklanmasının, bilmem şaşırtıcı bir yanı var mı?
Batı istihbarat ittifakının İran’ı “jacobson”, Türkiye’yi “feromon” olarak nitelediği çok açık.
Anımsayın.
Libya diktatörü Kaddafi, 24 Eylül 2009’da BM’nin kürsüsünden ona buna caka satıyor, Batı’ya meydan okuyordu. 2011’de NATO’nun bombardımanıyla tahtından indirilip öldürüldü.
Suriye diktatörü Beşşar Esad’ın tepesine 2010 yılında Fransa’da devlet konuğu olarak ağırlandıktan sadece 1 yıl sonra binildi.
Türkiye’yi babasının çiftliği gibi yönetenler, bilmem haklarında “kanıt” toplandığının farkındalar mı?
Y.N. Devamı haftaya.

G NOKTASI
Ayrılığımız
Ağlamıştın gözlerinde kiraz çiçeklerinin kırmızısı kalmıştı kıştan beter bir bahardan çıkmıştık senin gideceğin şehirler vardı benim de keşke dolu cümlelerim
Ankara akşam üzerlerinin yağmurlarına benziyordu ayrılığımız geçer bekleyelim biraz ne yağmurlar kesildi ne beklemelerimiz
İstanbul’da nasıl yaşanıyor hasretler gecelerden sonra da geceler başlıyor kayboldu sabahlar diye kimlere yazıyorsun yoluna çıkıyor mu kumrular zamanın ve hayatın hükmünü ölümler verir duyduğunda üzülme uzak denizlerdeki dalgaların düğünlerini anlatırdım sana rüzgârlarla danslarını büyük özgürlüğümüzü onları hatırla ağlama sakın gözlerinde kiraz çiçeklerinin kırmızısı kalsın.
A. KADRİ ERGİN

“Güven suiistimalinin bayrak altına alınmasına casusluk denir.”
ALAIN  

MİNE KIRIKKANAT

Cumhuriyet

Davutoğlu ve Türkiye...- MUSTAFA BALBAY

Başbakan tarafından Başbakanlığa atanan Ahmet Davutoğlu’nun Stratejik Derinlik kitabını, hapislik günlerinde aylık planlama yaparken bir haftamı ayırıp okumuştum.
Kitabı okuyunca Davutoğlu’nun Dışişleri Bakanlığı’nı deyim yerindeyse Düşişleri Bakanlığı’na çevirmesinin ve her alanda batağa saplanmasının rastlantı olmadığını, özel bir eğitimle gerçekleştiğini görüyorsunuz.

Davutoğlu kendisini iyi yetiştirmiş, Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerine ve geleneksel politikalarına karşı i-kinci cumhuriyetçileri de gölgede bırakan politikalar, senaryolar üretmiş bir akademisyen siyasetçi.
Staretjik Derinlik kitabında sadece ana konulara ayrılan sayfaları aktarmak bile Davutoğlu’nun ana hayal coğrafyasının neresi olduğunu göstermeye yeter. 563 sayfalık kitapta aslan payını Ortadoğu alıyor. 130 safya yani kitabın dörtte biri bu coğrafyaya ayrılmış. Balkanlar 30, Orta Asya 40, Avrupa ise 50 sayfada özetlenmiş.
19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren başlayan Stratejik Derinlik’te Türkiye’nin kuruluş süreci tamamen küçümsenmiş, örneğin 69. sayfada şu saptamaya yer verilmiş:
“Uluslararası alanda iddialı bir konum yerine Misakı Milli sanırlarını tercih ettik...”

***

Davutoğlu’nun gerek sözünü ettiğimiz kitabı, gerek son 15 yıllık dilim içinde yazdığı makaleler, gerekse Dışişleri Bakanlığı süreci bir bütün olarak ele alındığında önümüzdeki dönemin yeni maceralarla dolu olacağını söyleyebiliriz.
Önümüzdeki 10 aylık dilimde bunları topluma anlatmaya çalışacağız. Zira 2015 genel seçimlerinde bugünkü yapının alacağı sonuç, sonraki 10 yılı biçimlendirecek.
Davutoğlu bundan sonra ne yapacak sorusunun kestirme yanıtı şudur:
Bugüne kadar yaptığını.
Dışişleri Bakanlığı dönemindeki icraatına ilişkin akılda kalan sözlerinden ikisi şu:
Komşularla sıfır sorun ve değerli yalnızlık.
Birbirini sıfırlayan iki söz! İlki, Türkiye’nin öncelikle etrafında çoğalacağını, tüm komşularla ilişkilerinin en üst düzeye çıkacağını müjdeliyordu. İkincisi ise sorunların hemen hiçbirinin çözülmediğini, aksine yeni krizlerde Türkiye’nin aldığı tavrın komşular dahil kimse tarafından benimsenmediğini itiraf ediyordu.
Bu yalnızlık beraberinde Cumhuriyet tarihinde ilk kez Ortadoğu’daki üç önemli ülkede büyükelçimizin olmayışını getirdi. Suriye, İsrail ve Mısır’da artık sıfır sorun değil, sıfır ilişki var.
Aslında Irak’la da ilişkilerimizin büyükelçilik düzeyinde olduğu söylenemez. Musul Başkonsolosluğumuz ise hâlâ rehin.

***

Davutoğlu bütün bu mirası arkasında bırakıp Başbakanlık koltuğuna oturacak.
Tarihini benimsemediği bir ülkenin iki numaralı koltuğunda görev yapacak. Bir numarasında ise kendisini buraya atayan kişi yani yukarıdaki sürecin ana mimarı var.
Davutoğlu Dışişleri Bakanlığı yaparken aslında Türkiye Cumhuriyeti’ne başka bir ülkenin bakanı gibi bakıyordu. Çünkü bu ülkenin tarihinin dışındaydı. Kafasında başka bir tarih vardı. Son 100 yılı neredeyse yaşanmamış saymak, yeni bir tarih yaratmak istiyordu. O yüzden 26 Şubat - 1 Mart 2013 arasında Yeni Şafak gazetesine verdiği seri röportajda şöyle diyordu:
“Yüz yıllık parantezi kapatmanın zamanı geldi!”
Bugün kendisini o demeci verdiği günden daha güçlü hissedebilir...
Gerçekten yüz yıllık parantezi kapatabilir mi?
Bunun zamanı geldi mi?
Son yüz yıl bir parantez kapatır gibi yok sayılacak basitlikte mi?
Bu soruların tümüne yanıtımız şu:
Hayır...
Türkiye Cumhuriyeti’ni parantez içine alacak kadar küçümseyenler o parantezin içinde kaybolur.
Bakmayın bu kör karanlığa...
Anadolu’nun gücü bunu da aşar!  

MUSTAFA BALBAY

Cumhuriyet

Bir burjuva masalı-Erhan Nalçacı/SOL

Burjuvazi cumhurbaşkanlığı seçimleri adı altında düzenlenen bir ava çıkmış ve bir taşla üç kuş avlamış.

Birinci kuş:

Birinci Cumhuriyeti yıkarken güçlü bir lidere ihtiyaçları vardı, fiili olarak zaten başkan olarak davranan, şiddetli bir toplumsal yarılmayı tetikleyen ve elde ettiği güçle bir burjuva siyasetçisinin doğal bağımsızlık alanını fazlasıyla ihlal ederek sermayenin ayağına takılan Erdoğan’ın törpülenmesi gerekiyordu. Bunu, hem onu onurlandırarak, hem ölümüne korktukları halkı sokağa dökmeden, en emin oldukları alanda, sandıkta başardılar.

Üstelik hala Erdoğan’ın diktatörlüğünü bir tehdit olarak her olasılığa karşı ceplerinde taşıyorlar.

İkinci kuş:

Ekmeleddin’in çatı adaylığı ile Birinci Cumhuriyet’in siyasi refleksleri ve Haziran direnişinin barutu olan düşünceler geniş bir kesimde iğdiş edilmiş oldu.

Bundan 10-20 yıl önce kurt işareti yapan bir CHP lideri hemen akıl hastanesine kapatılır, bir gericinin adaylığının desteklenmesine gülünür geçilirdi.

Yine her olasılığa karşı, ister ana muhalefet, ister koalisyon hükümetleri için hizaya çekilmiş bir merkez sağ ve ikinci Cumhuriyet’in pragmatizmine alıştırılmış, “tıpış tıpış” bir seçmen kitlesi yaratıldı.

Üçüncü kuş:

Türkiye’de çaptan düşmüş, itibar kaybetmiş ve artık sol ile adı birlikte anılmayan liberalizme, yeni bir soluk verildi ve taze bir liberal sol tasarımı oluşturuldu. Kürt ulusal hareketinin merkezinde durduğu, özgürlük ve demokrasiyi hedef alan, ama mülkiyet ilişkilerini değiştirmeyi arkaik veya ütopik kabul eden bir liberal bayrağın altında Türkiye Syriza’sını inşa etme şansını doğurdu.

Köşe yazarlarından oluşan tazı sürüsü kuşları yakalayıp sahibinin ayaklarına getirmiş. Avcı memnun, üç kuşu kemerine asmış avdan dönerken, attığı taş dönmüş, dönmüş kafasına çarpmış ve sekerek üç yerden kafasını yarmış:

Birinci yarık:

Artık 12 yıldır süren burjuva siyasi alanındaki istikrar korunamayacaktır, kendi içinde çalkantılara, kısa erimli hükümetlere ve giderek büyüyen siyasi krizlere gebedir. Erdoğan’ın diktatörlüğü ise bir barut fıçısıdır.

İkinci yarık:

Ana muhalefetin geçirdiği dönüşüm ve terbiye, burjuva siyasetine kapsadıkları büyük yığınları ortaya saçmış, liderlerinin nasıl kusursuz bir burjuva ajanı olduğunu Bilal’e bile anlatabilmiştir. Ortaya saçılan ve aranış içindeki milyonların sosyalizme kazanılma olasılığı vardır.

Üçüncü yarık:

Yaratılan ve bir geleceği olan liberal cephe Türkiye tarihinde bir kez daha komünistlerle liberal solun sınırlarının netleşmesine yol açacaktır. Netlik ve sadeleşme her zaman burjuvazinin esas düşmanı olan komünist siyasete yarar.

Sonuçta; avcının avladıkları ile rahatlaması mümkün değil, ava giderken avlanma olasılığı her geçen gün artmaktadır. Bu masalda hiç kimse kerevete çıkmamış, gökten üç elma düşmemiş, tazıların vaat ettiği sonsuza kadar mutlu bir birliktelik sadece köşe yazılarında kalmıştır.

Aksine sınıf mücadelesi yeni ve heyecan dolu bir evreye girmektedir.

ERHAN NALÇACI / SOL