1 Temmuz 2022 Cuma

TARİHTE BUGÜN (2 TEMMUZ)

       


      OLAYLAR:

  • 1698 - İngiliz mucit Thomas Savery, ilk buhar makinesinin patentini aldı.
  • 1777 - Vermont, ABD'nin köleliği kaldıran ilk bölgesi oldu.
  • 1829 - 25.000 kişilik bir Rus Ordusu, Balkanları boydan boya geçerek Burgaz'ı ve Sliven'i teslim aldı.
  • 1839 - Küba açıklarında, bir köle gemisi olan Amistad'daki 53 köle ayaklandı.
  • 1853- Osmanlı-Rus Kırım Savaşı başladı.
  • 1872- Yeni Osmanlılar hareketinin en etkili yayın organı olarak İstanbul’da İbret gazetesi yayımlanmaya başladı.
  • 1900 - Ferdinand von Zeppelin'in yaptığı hava aracı, Almanya'nın Friedrichshafen kenti yakınlarında denendi ve başarılı oldu. Araca "Zeplin" adı verildi.
  • 1917 - Yunanistan, Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etti.
  • 1932 - Birinci Türk Tarih Kurultayı, Atatürk'ün huzurunda Ankara Halkevi'nde toplandı.
  • 1932 - Keriman Halis, Türkiye Güzellik Kraliçesi seçildi.
  • 1937 - Uçakla ilk dünya turu için yola çıkan Amelia Earhart ve Fred Noonan kayboldu.
  • 1945 - 15 Yunan mülteciyi öldüren iki kişi, İzmir Saat Kulesi altında idam edildi.
  • 1947- İslam dininin temellerini öğretmek amacıyla din dershaneleri açılması kabul edildi.
  • 1951- DP’li Tekirdağ Milletvekili Şevket Mocan soru önergesi verdi: “Nazım Hikmet ne zaman vatandaşlıktan çıkarılacak?”
  • 1951 - Savarona gemisi, Türk Deniz Kuvvetleri'ne devredildi.
  • 1957- Sovyetler Birliği’nin ilk yapay uydu Sputnik’i fırlatmasıyla ABD ile arasındaki uzay yarışı başladı.
  • 1962 - Walmart perakende zincirinin ilk mağazası, Arkansas Eyaleti'nin Rogers şehrinde açıldı.
  • 1964- Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Lyndon Johnson ırk ayrımcılığına son veren Sivil Haklar Yasası’nı imzaladı.
  • 1966 - Antalyaspor Kulübü kuruldu.
  • 1966 - Fransa, Pasifik'teki  nükleer bomba denemesini Moruroa adasında gerçekleştirdi. Denemenin kod adı "Aldébaran"dı.
  • 1968- Üniversiteleri işgal eden öğrenciler hakkında “Memuru cebren vazifesini yapmaktan men etmek” ve “Kamu malına zarar vermek”ten işlem yapılacağı açıklandı. İTÜ ve Teknik Okul’da 15 gündür süren işgaller sona erdirildi.
  • 1968 - Küba hükümeti, 1967’de Bolivya’da katledilen Che’nin tuttuğu günlüklerden bastırdığı kitabı halka dağıtmaya başladı
  • 1969- Petro Kimya Tesisleri PETKİM’in ‘nin ilk bölümü açıldı. Başbakan Süleyman Demirel, ” Altın yumurtlayan tavuklar yapıyoruz” dedi.
  • 1972 - Bülent Ecevit, CHP Genel Başkanı seçildi.
  • 1974- Cumhuriyet Halk Partisi’nin başvurusu üzerine, Anayasa Mahkemesi genel af yasasının 5. maddesini iptal etti. Böylece 141, 142, 146 ve 149. maddeler de af kapsamına girdi. Bu ceza maddelerinden hüküm giyenler 12 yıllık ceza indiriminden faydalanabilecek.
  • 1974 - İhracat yapmış gibi görünerek naylon faturalarla Merkez Bankası’ndan 100 milyon lira çeken 10 ticari firma hakkında soruşturmaya başlandı.
  • 1975- Söke/Sazlıköy’de Toprak-İş üyesi 3 bin tarım işçisinin iş bırakma eyleminin 5.gününde 5 sendikacı gözaltına alındı. Toprak-İş’li sendikacıların duruşmasına girmek isteyen çoğunluğu kadın 400 işçiye polis engel oldu ve işçiler coplarla dövüldü.
  • 1975 - M.Germen adlı bir genç geçen hafta ülkücülerce kaçırılıp Edirnekapı Öğrenci Yurdu’nda 3 gün süreyle işkence gördüğünü söyledi.
  • 1976- İstanbul Belediyesi bu defa temizlik işçileri tarafından işgal edildi. İşçiler zam istiyor. İşgal ve direniş isteklerin kabul edilmesiyle bir gün sonra sona erecektir.
  • 1976 – 1954 yılından beri ayrı olan Kuzey ve Güney Vietnam birleşerek Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti’ni kurdu.
  • 1978- Mersin’de kurulu Soda Sanayi A.Ş.’de örgütlenen DİSK/ Petkim-İş üyesi işçilere karşı, yönetim kurulu başkanı Şahap Kocatopçu tarafından bakım yaptırma gerekçesiyle işe alınan sağcı militanlar 2 Temmuz’da kendi aralarında silahlı bir çatışmaya girdi. Çatışmada bir sağcı militan arkadaşlarınca öldürüldü, birkaçı da yaralandı. İşveren ölüm nedenini elektrik kazası olarak açıkladı.
  • 1979- Dünya Bankası ile 160 milyon dolarlık kredi anlaşması imzaladı.
  • 1979 - Elazığ’da maden müdürü ile eşi öldürüldü.
  • 1980- Çorum’da dün dağıttıkları bildiriyle halkı cihada çağıran dinci/ülkücü militanların bugün saldırıya geçmeleri sonucu 4 kişi hayatını kaybetti. Alevi/ solcuların oturduğu Milönü, B.Evler, Mutluevler, Etievler ve Kale mahallelerinde halk barikatlarla savunmaya geçti.
  • 1980 - Çorum merkezinde faşist saldırılar sürerken Alaca ilçesinde de olaylar çıktı; solcu-Alevilere ait 50’ye yakın ev ve işyeri tahrip edildi.
  • 1980 - Sivas’ta artan çatışmalar üzerine sokağa çıkma yasağı kondu.
  • 1981- Türk-İş yönetimi yazdığı mektuplarla MGK’yı ve darbeyi övdü. DİSK’i karalama kampanyası yürüttü. Ancak çabaları tersine tepti, ETUC, Türk-İş’in üyelik başvurusunu 2-3 Nisan 1981 tarihli yönetim kurulu toplantısında reddetti. ICFTU ise 2 Temmuz 1981 tarihli yönetim kurulu toplantısında Türk-İş’in üyeliğini askıya aldı. 
  • 1985- Genelkurmay Başkanlığı açıklaması: 12 Eylül 1980 ile 2 Temmuz 1985 arasında sıkıyönetim mahkemelerinde verilen 32 ölüm cezasından 27’si yerine getirildi.
  • 1985 - Andrey Gromiko, Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanı olarak atandı.
  • 1986 - Meksika'da oynanan Dünya Futbol Şampiyonası'nda, Arjantin şampiyon oldu.
  • 1987- Demiryolu İşçileri Sendikası 40 bin işçi için grev kararı aldı. Sirkeci Garı’nda grev ilanı birlikte asıldı.
  • 1987 - Batı Berlin Yönetimi, Türkeş’i “istenmeyen kişi” ilan etti ve Berlin’de toplantı yapmasına izin vermedi.
  • 1990 - Hac izdihamı: Mina'da şeytan taşlamaya giden hacı adayları tünelde sıkıştı; 1426 kişi öldü.
  • 1992 - Olimpiyat Oyunları kapsamında ilk kez New York'ta düzenlenen Dünya Zekâ Oyunları Şampiyona ve Kongresi'nde Türkiye beşinci oldu.
  • 1992- Saddam Hüseyin, Irak Kürdistanında açıkça gıda ve yakıtı yasakladı. Bu durum, kıtlık yarattı. Elektriksiz olan Kürdistan’da, aydınlatma aracı olarak kullanılan gazyağının fiyatı iki yüz kat, pirincin fiyatı seksen kat arttırdı. Diğer temel malların fiyatları da aynı astronomik ölçülerde arttı. Saddam Hüseyin, 1991 Ekiminden itibaren Kürdistanı ekonomik kuşatma altına almış. Bağdat, yakıt ve gıda mallarının Kürdistan’a götürülmesini de engellemişti.
  • 1993- Sivas’ta Pir Sultan Abdal Şenlikleri’ne katılan sanatçıların kaldığı Madımak Oteli kundaklandı. Etkinliklere katılan şair, yazar ve sanatçılarla birlikte 37 kişi yaşamını yitirdi, 43 kişi yaralandı. Aziz Nesin itfaiye merdiveniyle kurtarılabildi. Bu katliamda yaşamını yitirenler: Halk ozanı Nesimi Çimen (Sarız 1926), yazar Asım Bezirci (Erzincan 1927), şair Metin Altıok (Bergama,1941), halk ozanı Muhlis Akarsu (Kangal 1948), şair Behçet Aysan (Ankara 1949), Muhibe Akarsu (Kangal 1958), yazar Edibe Sulari (Erzincan 1953), Uğur Kaynar (Zara 1956), karikatürcü Asaf Koçak (Yerköy 1957), Erdal Ayrancı (Niğde 1958), Sehergül Ateş (1953), halk müziği sanatçısı Hasret Gültekin (Koçgiri, Han Köyü 1965), Muammer Çiçek (Yalınyazı Köyü, Zile 1967), Gülender Akça (Divriği, Şahin Köyü, 1968), Mehmet Atay (Divriği 1968), Sait Metin (Divriği 1970), Carina Johanna (Hollanda 1970), Gülsün Karababa (Divriği 1971), İnci Türk (Balıkesir 1971), Huriye Özkan (Ankara 1971), Murat Gündüz (Ankara 1971), Ahmet Özyurt (Ankara 1972), Handan Metin (Ankara 1973), Yeşim Özkan (Ankara 1973), Yasemin Sivri (Ankara 1974), Serpil Canik (Ankara 1974), Serkan Doğan (Ankara 1974), Belkıs Çakır (Ankara 1975), Nurcan Şahin (Ankara 1975), Özlem Şahin (Ankara 1976), Asuman Sivri (Ankara 1977), Menekşe Kaya (1977), Koray Kaya (Ankara 1981). Pir Sultan Abdal heykeli sanılan “Ozanlar Anıtı”nı kalabalık sökemedi; Belediyenin vinçli aracıyla söküldü, Valilik önüne götürülüp yakıldı.
  • 1993 - Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Demirel’in Başbakanlığı’nda Kasım 1991-Haziran 1992 arasında görev yapan ilk DYP-SHP koalisyonunun 7 aylık döneminde 583 faili meçhul cinayet işlendiğini, 26 kişinin işkencede öldüğünü ve 9 kişinin gözaltında kaybolduğunu açıkladı.
  • 1993 - İHD ve ÇHD’liler, İstanbul/Küçükköy’de haraç almak için geldikleri iddiasıyla gittikleri bir lastikçide önceden işçi tulumu giymiş polislerce kurşunlanarak öldürülen ve silahsız oldukları ileri sürülen 2 genç için “yargısız infaz” iddiasında bulundu
  • 1997- TGC, Yazı İşleri Müdürü sıfatından dolayı ceza almış olan gazetecilerin cezalarının infazının durdurulması için hazırladığı bir taslağı yeni AnaSol hükümetine sundu. Basın Kanunu’na eklenecek bir geçici madde ile Işık Yurtçu dahil 8 gazeteci özgürlüğüne kavuşacak.
  • 1997 - Helsinki İnsan Hakları İzleme Komitesi, Işık Yurtçu dahil Türkiye’de baskı gören ya da haberleri nedeniyle hapis ve para cezası almış 11 gazeteciyi “Hellman/Hammet Ödülü”ne layık gördü.
  • 1997 - Öğretim üyeleri ve yüksek öğretim öğrencilerine sınırlı siyaset serbestisi getiren yasa kabul edildi.
  • 1998- Maaş zamlarına tepki gösteren memurlar Ankara’da çıplak ayakla yürüyüş yaptı. Yürüyüş, Sıhhıye’den Sakarya caddesine kadar devam etti.
  • 2000- Moğolistan’da genel seçimler yapıldı.Dört yıldır muhalefette bulunan Moğolistan Devrimci Halk Partisi (MPRP) parlamentodaki 76 sandalyeden 72’sini kazandı.
  • 2000 - Meksika’da devlet başkanlığı seçimi yapıldı.Muhalefette bulunan Ulusal Hareket Partisi (PAN) adayı Guanajuato eyaleti valisi muhafazakar Vincente Fox devlet başkanı seçildi.
  • 2001- Gazetelere yansıyan Adli Tıp raporunda; mahkumları F tipine nakledip ölüm oruçlarını bitirmek için 19 Aralık 2000 tarihinde başlayan ‘Hayata Dönüş’adı verilen operasyonlarda ölen 29 kişiden 10’u kurşunla,üçü zehirlenerek, biri darpla, biri de kafasına gaz bombası saplanarak ölmüş. “Hayata Dönüş”te Bayrampaşa’da 12 mahpusun ölümüne ilişkin olarak TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu’nun hazırladığı raporda, “ölen askerin G3 mermisiyle vurulduğu”, “mahpusların başsavcının önünde işkence gördüğü” gibi iddiaların sansürlendiği ortaya çıktı. 
  • 2001 - Göğüs kafesine yerleştirildikten sonra dışarıyla herhangi bir bağlantısı kalmayan ilk yapay kalp olan "AbioCor", ilk kez bir hastaya uygulandı.
  • 2002- AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, Anayasa Mahkemesi’nin kendisi hakkında verdiği ‘kurucu üye olamaz’ kararını AİHM’ne götürdü.
  • 2002 - Steve Fossett, tek başına ve mola vermeden dünya çevresini balonla dolaşan ilk insan oldu.
  • 2003 - Yönetmen Ferzan Özpetek'in Karşı Pencere adlı filmi, İtalya'daki Yabancı Basın Merkezi'nin jüri üyeliğini yaptığı Globo D'Oro (Altın Küre) sinema ödüllerinden, "En İyi Film Ödülü" dahil beşini kazandı.
  • 2003- Britanya’da, Demiryolu, Liman, Ulaşım İşçileri Sendikası (RMT) Tony Blair hükümetini savaş suçlusu ilan etti. İşçiler Genel Sendikası da İşçi Partisi’ni işçi sınıfı değerlerinden uzaklaşmakla suçladı.
  • 2003 - BM İnsan Hakları Komisyonu ‘Kadınlara Karşı Şiddet Özel Raportörlüğü’ görevine 13 ülkenin adayı arasından ODTÜ Kadın Çalışmaları Bölümü Başkanı Prof.Dr. Yakın Ertürk atandı.
  • 2004- Van’da Ordu Caddesi’nde Vali Hikmet Tan’ın makam aracı geçtiği sırada, bomba yüklü bir kamyonda patlama oldu. Tan, patlamadan yara almadan kurtuldu, 5 kişi öldü.
  • 2004 - Pir Sultan Abdal Vakfı, Madımak sanığı 6 kişinin F.Almanya’ya kaçışını engellemediği için Türkiye aleyhine AİHM’ne dava açacak. 
  • 2004 - Ağrı’nın Doğubeyazıt ilçesinde meydana gelen 5.2 büyüklüğündeki depremde 18 kişi öldü.
  • 2005- Fransa’da Genevieve Beney, ilk kadın Fransız papaz olarak göreve başladı.
  • 2006- Filistinli militanların bir İsrail askerini kaçırması üzerine İsrail ordusu Filistin başbakanlık binasına füze saldırısı düzenledi.
  • 2006 - Kırıkkale’de,25 milyon yıl önce yaşadığı sanılan, ”karada yaşamış en büyük memeli” olan bir gergedan türü Baluchitherium’un fosilleri bulundu.
  • 2007- Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink’in öldürülmesiyle ilgili davanın ilk duruşmasında İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi soruşturmanın genişletilmesine karar verdi. Davanın ilk duruşması basına kapalı yapıldı. Sanıklardan Erhan Tuncel,”Hrant Dink’in vurulacağını Emniyet’e bildirdim” dedi.
  • 2009- Mahir Çayan’ın “Toplu Yazılar” adlı kitabını yayınlayan Su Yayınları sahibi S.Tatar  1 yıl 6 ay hapis cezası aldı.
  • 2010- Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kadınların güçlendirilmesi için çalışan dört örgütü birleştirerek “BM Kadın” örgütü kurma kararı aldı.
  • 2012- ”Futbolda şike” davasında, Aziz Yıldırım ”örgüt kurmak” suçundan ve”şike ve teşvik primi vermek” suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırdı.
  • 2013- Barack Obama, Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’yi telefonla arayarak, göstericilerin taleplerine yanıt vermesi çağrısında bulundu.
  • 2013 - Anayasa Mahkemesi, uzun tutukluluk ve yargılama nedeniyle haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle başvuruda bulunan 4 kişiyi haklı buldu.
  • 2015- Nijerya’da Boko Haram militanlarının camilere düzenlediği saldırılarda 97 kişi hayatını kaybetti.
  • 2015- Denizli’deki Tripolis Antik Kenti’ndeki arkeolojik kazılarda, tahıl ambarı olduğu belirtilen bin 900 yıllık yapılar ortaya çıkarıldı.
  • 2017- Van’da AK Parti Özalp İlçe Başkan Yardımcısı Aydın Ahi, PKK’lıların düzenlediği silahlı saldırıda hayatını kaybetti.



      DOĞUMLAR - ÖLÜMLER 




Posted by at

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)