31 Temmuz 2022 Pazar

TARİHTE BUGÜN (1 AĞUSTOS)

     OLAYLAR:

  • 1291 - Uri, Schwyz ve Unterwalden kantonları, İsviçre'nin temelini attı.
  • 1521- Osmanlı orduları, Belgrad’ı kuşatma altına aldı.
  • 1560 - İskoçya Parlamentosu, Papa’nın otoritesini artık tanımayacağını bildirdi, böylece İskoç Kilisesi ortaya çıkmış oldu.
  • 1571 - Lala Mustafa Paşa, Venedik Cumhuriyeti'ne ait Kıbrıs adasını fethetti.
  • 1589 - Fransa Kralı III. Henri bıçaklandı. Saldırgan koyu bir Katolik rahip olan Jacques Clément'dı. Clément orada ölürken, Kral ise ertesi gün öldü.
  • 1619 - İlk Afrikalı köleler, Virginia'nın Jamestown şehrine getirildiler.
  • 1773 - Deniz Harp Okulu (Tersane Hendesehanesi), Cezayirli Hasan Paşa tarafından İstanbul   Kasımpaşa'da açıldı.
  • 1774 - İngiliz kimyacı Joseph Priestley, oksijen gazını (dioxygène, O2) keşfetti.
  • 1798 - Nil Savaşı: Amiral Horatio Nelson komutasındaki Büyük Britanya Donanması, Abukir  Körfezi'nde Fransız Donanması'nı yendi.
  • 1830 – Belçikalılar’ın Hollanda’ya karşı ayaklanmasıyla Belçika kuruldu.
  • 1834 - Britanya İmparatorluğu'nda kölelik kaldırıldı.
  • 1836- Osmanlı ordusu, Rewanduz kentine saldırdı. Kent bir süre Osmanlıların ablukası altında kaldı. Ekmek, su kesilince Paşayé Kore Osmanlılara teslim oldu. Kore İstanbul’a sürgün edildi.  
  • 1840 - Ceride-i Havadis gazetesinin ilk sayısı basıldı.
  • 1868- Alaska ABD tarafından Rusya İmparatorluğu’ndan 7.2 milyon dolara satın alındı.
  • 1876 - Colorado, 38. eyalet olarak ABD'ne kabul edildi.
  • 1894 - Çin-Japon Savaşı: Japon İmparatorluğu, Kore için Çin'e savaş açtı.
  • 1902 – ABD, Panama Kanalı’nın haklarını Fransa’dan satın alarak kanalın inşaatını başlattı. 
  • 1914 - Alman İmparatorluğu, Rus İmparatorluğu'na savaş ilan etti.
  • 1929- Yunanistan’da genel grev.
  • 1933 - İstanbul Üniversitesi kuruldu.
  • 1936- Berlin  Olimpiyatları, Adolf Hitler’in de katıldığı seremoniyle açıldı. ABD’li siyah atlet Jesse Owens, oyunlarda tüm rekorları alt üst ederek dört altın madalya kazandı.
  • 1941 - ABD ordusu için tasarlanmış hafif arazi aracı olan Jeep'lerden (Cip) ilki üretildi.
  • 1942- Almanlar Stalingrad’dan Krasnodar’a uzanan demiryolunu kapattılar.
  • 1947- İstanbul Türk Musikisi Yüksek Sanatkarlar Cemiyeti kuruldu.
  • 1949- Irak Kürdistan’da yayımlanan “Gelawéj” dergisi lrak hükümeti tarafından kapatıldı.
  • 1950 - Türkiye, NATO’ya başvurdu.
  • 1951- Yabancı Sermaye Yatırımlarını Teşvik Kanunu çıktı.
  • 1953 - Rodezya ve Nyasaland Federasyonu (Orta Afrika Federasyonu) kuruldu.
  • 1956- ABD büyükelçiliği yazışmalarına göre, Türk istihbaratı o zamanki adıyla MAH ve CIA işbirliği içinde Türkiye’de muhtemel Sovyet saldırısında devreye girecek kontrgerilla birimlerin eğitiminde rol almış.
  • 1956 - Avrupa’da, Kürdistan Öğrenciler Birliği kuruldu.
  • 1957- Kıbrıs Mücadelesi Ulusal Örgütü (EOKA) Kıbrıs Türklerine karşı bir bildiri yayımladı. Bildiri, adanın taksimi durumunda Türk-Yunan savaşı çıkacağını ileri sürdü.


  • 1958- Karikatürist Nehar Tüblek, uluslararası “Altın Hurma” ödülünü kazandı.
  • 1963 - Büyük Britanya, Malta’ya 1964’te bağımsızlığını vermeyi kabul etti.
  • 1964 - Belçika Kongosu'nun adı, Kongo DC olarak değiştirildi.
  • 1968- Türkiye’de ilk kez bir toplu iş sözleşmesi tartışma ve anlaşmazlık konusu olmadan Türkiye Teknisyen Gazeteciler Sendikası ile Hürriyet Gazetesi arasında imzalandı. İşveren daha önceki toplu sözleşme hükümlerine ek olarak işçilere izin ikramiyesi vermeyi, ayrıca kış aylarında yakacak yardımında bulunmayı kabul etti.
  • 1969- Türkiye İşçi Partisi Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar, “Türkiye’de sosyalizm, geniş halk kitlelerinin bilinçlenmesi ve seçim yoluyla iktidara gelmeleri sonucunda kurulacaktır” dedi.
  • 1969 -  Türk Demir Döküm fabrikasında çalışan iki bin üç yüz T. Maden-İş üyesi işçi toplu sözleşme görüşmelerinin sürüncemede bırakılması nedeniyle fabrikayı işgal etti. Polisin direnişi kırmak için 5 Ağustos’ta fabrikaya müdahale etmesi üzerine çatışma çıktı. Askeri birlikler fabrikayı sarınca işçiler fabrikayı terk etti. 13 Ağustos’ta direniş yeniden başladı ve 19 Ağustos’ta Koç Holding ile T. Maden-İş arasında bir protokol imzalandı.
  • 1969 - Altıncı Filo’yu protesto etmek için yapılan mitinge bir grubun saldırmasıyla çıkan olaylarda iki genç öldü, yaklaşık 200 de kişi yaralandı.
  • 1969 - -Türkiye Metal-İş Federasyonu 70 gündür süren görüşmelerden bir sonuç alınamaması üzerine Ereğli Demir Çelik Fabrikası’nda grev kararı aldı. Greve 4400 işçi katılacak.
  • 1971- Akşam Gazetesi yazarı Çetin Altan ve Yazı İşleri Müdürü Doğan Koloğlu, Çetin Altan’ın 8 Kasım 1967’de yayınlanan “Sovyet İhtilalinin 50.Yılı” başlıklı yazısından dolayı 1.5 yıl hapis ve 4’er ay sürgün cezası aldı.
  • 1971 - Basın sektöründeki ekonomik kriz büyüyor. Akaryakıt ve kağıda yapılan son zamlardan sonra çeşitli gazetelerde çalışan 50 gazeteci işten çıkarılırken, Batılı anlamda bir fikir gazetesi olan “Yeni Gazete” de kapandı.
  • 1971 - Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) kuruldu. Derneğin “Türkiye’nin demokratik ve planlı yoldan kalkınması ve Batı uygarlık seviyesine ulaşmaya hizmet amacıyla kurulduğu” açıklandı.
  • 1973- İptal edilen Üniversite giriş sınavı sorularının matbaadan Fatih Hırka-i Şerif Camii müezzinine satıldığı ortaya çıktı. Emniyetin henüz doğrulamadığı habere göre, Üniversite sınav soruları ve cevaplar İmam-Hatip okulları öğrencilerine ve 1 özel dershaneye dağıtıldı.
  • 1975 - Arnavutluk, ABD ve Kanada’nın katılmadığı Helsinki zirvesinde, 35 ülkenin katılımıyla "İnsan Hakları Sözleşmesi" (Helsinki Nihai Senedi) imzalandı.
  • 1976- Ankara’da bir Camii’de ayin yapan ve Nur Cemaati’ne bağlı oldukları öne sürülen 30 kişi gözaltına alındı.
  • 1977- İkinci MC hükümeti güvenoyu aldı.
  • 1979- 2 gün önce Kırbaç köyünde baskına uğrayan Bucak aşireti, Siverek’te bir köyü bastı; 2 kişi öldü, 10 kişi yaralandı.
  • 1979 -  16 Haziran’da Diyarbakır’da yapılan 10.Bölge Temsilciler Meclisi Toplantısı’ndan dolayı hakkında Diyarbakır Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi’nce gıyabi tutuklama kararı çıkarılan DİSK Genel Sekreteri Fehmi Işıklar Diyarbakır’da Askeri Mahkeme’ye başvurdu ve tutuklandı. 
  • 1979-  Adam başı 1 kg. ucuz et için sabah erkenden kuyruğa girilen Zeytinburnu Et ve Balık Kurumu Satış Mağazası’ndan kuyruğa girmeden et almak isteyen 3’ü sivil 1’i resmi giysili 4 polis, kendilerini uyaran satış tezgahtarı ve bekçiye silah çekip döverek mağazadan ayrıldı.
  • 1980- Siyasi nedenlerle 10 ilde 24 kişi öldürüldü.
  • 1983- TİP Davası’nda MYK üyesi Alp Selek: “Bu davanın açılması Anayasa’ya ve Siyasi Partiler Kanunu’na aykırı”
  • 1984- İngiltere’de 100 binin üzerinde maden işçisinin Mart’ta başlattığı grev, sertleşen çatışmalarla sürüyor. Grev Thatcher’ın Muhafazakar Parti hükümetinin son 3 yılda 80 bin işçi çıkarılan işletmelerden 20 bin daha çıkarılacağını açıklamasının ardından başlatılmıştı.
  • 1986- Dersim Ovacık Topuzlar köyünde, askerlerle çıkan çatışmada TKP/ML-TİKKO mensupları  Doğan Memeçil, İsmail Kaya, Yusuf Yıldırım, Ali Demir, Cahit Oğuz, İmam Utan, Süleyman Kaya, Yusuf Tosun ve Cumhur İçöz öldürüldü.
  • 1987- Tutuklu ailelerinin İstanbul Bayrampaşa Cezaevi önündeki açlık grevini çevik kuvvet ve sivil polisler dağıttı. Aileler, tutuklu ve hükümlülerin cezaevlerinde tek tip elbise zorunluluğu, sevk zinciri vb. dayatmalara karşı başlattığı açlık grevine destek eylemleri yapıyor. 
  • 1988- ANAP iktidarının 7 Temmuz’da cezaevlerine gönderdiği, bugün yürürlüğe giren “Genelge” ile tek tip elbise dahil birçok konuda baskı ve yaptırımlar ağırlaştırılıyor. 
  • 1988 - Fuat Saka’nın 1984’de Paris’te doldurduğu “Ayrılık Türküsü” adlı plağı Türkiye’de kaset olarak yayınlandı.
  • 1988 -  Trafikte ceza puanı uygulamasına başlandı.
  • 1989- “Baskı ve işkencelere karşı” cezaevlerinde süren açlık grevlerinde 2 cezaevinde daha eylem başlatıldı, toplam 9 cezaevinde eylemci mahpus sayısı 500’e yaklaştı. Açlık grevlerine destek için Sultanahmet Meydanı’nda yapılan gösteriyi polis havaya ateş açarak dağıttı.
  • 1989-  Tunceli’de bir kırtasiyecide Nazım Hikmet’in şiirlerinin basılı olduğu kartpostallara el konup kırtasiyeci Mehmet Orhan gözaltına alındı.
  • 1989-  Çelik işletmelerinde 90 gündür grevde olan Bağımsız Çelik-İş üyesi 24 bin işçiye destek amacıyla Hak-İş’in örgütlü olduğu işyerlerinde yemek boykotu yapıldı.
  • 1991- Terörle Mücadele Kanunu’nun TCK 146/1-2. maddelerinden hüküm giyenleri ”Şartlı Tahliye” yasası kapsamı dışında bırakan maddesinin Anayasa Mahkemesi’nce iptal gerekçesinin yayınlanmasının ardından, sol örgüt davaları mahkumlarının cezaevlerinden tahliyeleri sürüyor. 
  • 1991 -  Et Balık Kurumu işyerlerinde çalışan 6 bin işçi adına Özgıda-İş Sendikası ile TÜHİS arasında sürdürülen görüşmelerde anlaşma sağlandı. İşçilere birinci yılın ilk altı ayında yüzde 80 artı 300 bin lira, ikinci altı ayda yüzde 30, ikinci yılın ilk altı ayında yüzde 30, ikinci altı ayında da yüzde 25 zam sağlandı.
  • 1993- PKK’nın, Batman’ın Sason ve Hakkari’nin Çukurca ilçelerinde giriştiği iki saldırıda 178 erin yaşamını yitirirken, 29 erin yaralandığı açıklandı.
  • 1995- 80 gündür direnişte ve 14 gündür ölüm orucunda olan Eminönü Belediyesi işçilerini alevi dernekleri ziyaret etti.
  • 1996- Refahyol hükümeti tarafından hazırlanan “Promosyon Yasası” kabul edildi. Yasa, basına ağır ceza ve yaptırımlar getiriyor. Muhalefet, yasanın yolsuzlukları ortaya çıkaran basına ekonomik bir darbe vurmak amacıyla hazırlandığını belirtti. ANAP, DSP ve CHP’nin uygulamalar için belli bir süre tanınması istemi de Refahyol oylarıyla reddedildi.
  • 1996 -  SİP (Sosyalist İktidar Partisi) Genel Başkanı Aydemir Güler: “Refah Partisi’ni iktidara taşıyan yol laik generaller tarafından döşendi. Türkiye’de laisizme son nefesine kadar sahip çıkacak ne devlet bürokrasisi vardır, ne herhangi bir düzen partisi” (Cumhuriyet)
  • 1996 - Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, RP’li eski Kültür Bakanı İsmail Kahraman ve 2 bürokrat hakkında tazminat davası açıyor. Dava, Oda’nın kullandığı Yıldız Sarayı Dış Karakol Binası’nın gece yarısı polis zoruyla tahliyesinin Yargı’dan dönmesi nedeniyle açılacak.
  • 1998- Çıkarılan Kararname ile “Atatürk’ün mirası” Atatürk Orman Çiftliği taşınmazları Tarım Bakanı’nın “imtiyazı” ile isteyene 5 yıldan fazla süreyle kiralanabilecek, kişinin malvarlığındaki bir taşınmaz AOÇ arazisinin bir bölümü ile takas edilebilecek.
  • 1998 -  Ruhi Su Harbiye Açıkhava Tiyatrosu’nda türkülerle anıldı. 
  • 1998 -  “Dersim Danışma Kurulu” üyelerinin kente “toplu olarak” girmeleri Valilik emriyle yasaklandı.
  • 1999- Kapatılan RP’nin yasaklı lideri Necmettin Erbakan Milli Gazete’ye konuştu: “İktidar, çocuklarımızın Kuran öğrenmesini engelliyor. Bu zulüm Hitler Almanyası’nda, Stalin Rusyası’nda bile yapılmamıştır.”
  • 1999 -  Avrupa’da deli dana krizinden dolayı İngiliz etine konan ambargo kaldırıldı.
  • 2001 - İsrailli bilim adamları embriyondan hareketle, kalp hücrelerini imal etmeyi başardıklarını açıkladılar.
  • 2001- Hollanda’nın başkenti Amsterdam’da bir grup eylemci İtalya konsolosluğunu işgal etti. Eylemciler, İtalya’da yapılan G-8 zirvesi sırasında İtalyan polisinin küreselleşme karşıtlarına sert davranmasını protesto etmek istedi. 49 eylemciden 29’u düzenlenen operasyonla tutuklandı.
  • 2001 -  Almanya’da eşcinsellere evlilik hakkı tanıyan yasa yürürlüğe girdi. Yasa, eşcinsel çiftlere diğer çiftlerin yararlandığı tüm sosyal hakları tanıyor.
  • 2001- İş adamı Üzeyir Garih öldürüldü.
  • 2002 - Irak dört yıllık bir aradan sonra BM Baş Müfettişi'ni denetim için Bağdat’a davet etti.
  • 2002- Alternatif küreselleşme aktivisti Fransız çiftçi lideri Jose Bove cezasını tamamlayarak cezaevinden çıktı. “Yasayı çiğnemek ya da ona uymak arasında bir tercih yapmamız gerekiyorsa, biz çiğneyeceğiz” dedi. Bove 1999’da inşa halindeki MacDonald’s restoranını yıktığı için hapse girmişti.
  • 2002 -  Ankara DGM Cumhuriyet Savcısı Nuh Mete Yüksel, AKP hakkında Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu. İhbar yazısına ek olarak AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan ile Grup Başkanı Bülent Arınç’ın çeşitli zamanlardaki konuşma kasetlerini de gönderdi.
  • 2002 -  Emek Platformu Başkanlar Kurulu 12 gündür “işyerini terk etmeme” eylemi yapan Paşabahçe/ Beykoz işçilerini ziyaret etti.
  • 2003- Rusya’da Kuzey Osetya Cumhuriyeti’nin Mozdok kentinde bir askeri hastaneye bombalı intihar saldırısı düzenlendi. 50 kişi öldü, çok sayıda yaralı var.
  • 2003 -  İsrail parlamentosu “İsrail Vatandaşlık ve İsrail’e Giriş Kanunu”nu kabul etti. Yasa, işgal altındaki topraklarda yaşayan Filistinlilerle evli olan İsraillilerin aile birleşmelerini yasaklıyor.  
  • 2003-  İHD İstanbul Şube üyeleri Beşiktaş’ta “Irak’a asker gönderilmesin” dedi.
  • 2003-  Cezayir’de Abdülaziz Buteflika hükümeti Berberilere kendi dillerinde eğitim hakkı tanıdı. Berberiler Cezayir nüfusunun yüzde 25’ini oluşturuyor.
  • 2005- 27 Temmuz’da PKK’lılarca kaçırılan Yayladere ilçesi AKP’li Belediye Başkanı Haşim Akyürek serbest bırakıldı.
  • 2005 -  Irak’ta İşgale Hayır Koordinasyonu, 26 Ağustos’ta İstanbul’dan İncirlik Üssü’ne yürüyüş başlatacak.
  • 2005- Suudi Arabistan Kralı Fahd’ın ölümü üzerine velihat prens Abdullah yeni kral ilan edildi. Savunma Bakanı Prens Sultan bin Abdülaziz de yeni velihat oldu. Suudi Arabistan’ın beşinci Kralı Fahd bin Abdülaziz El Suud, 1932’de krallığı kuran Abdülaziz bin Abdülrahman el-Suud’un 45 oğlundan biriydi.
  • 2005-  Sudan Halk Kurtuluş Ordusu (SPLM) lideri ve birlik hükümetinde devlet başkan yardımcısı John Garang uçak kazasında öldü.
  • 2006- Küba Devlet Başkanı Fidel Castro, sağlık sorunları nedeniyle, 47 yıllık iktidarında ilk kez yetkilerini geçici olarak kardeşi Raul Castro’ya devretti.  
  • 2006-  Görev yaptığı illerde bazı kamu görevlilerini teröre karşı bilinçlendirmek için bomba attırdığını açıklayan Korgeneral Altay Tokat hakkında, Diyarbakır Cumhuriyet Savcılığı’nca inceleme başlatıldı.
  • 2006 - Duygu Asena kadınların omuzları üzerinde ve “kadınlar vardır, kadınlar her yerde” sloganlarıyla uğurlandı. 
  • 2007- ABD’nin 2004 ve 2005 yıllarında Irak güvenlik güçlerine dağıttığı 190 bin kadar silahın kaybolduğu ortaya çıktı. 
  • 2007 - BM Güvenlik Konseyi, Sudan’ın Darfur bölgesine barış gücü gönderme kararı aldı. 26 bin asker ve polisten oluşan ekip, dünyanın en büyük barış gücü olacak.
  • 2008 – Konya’nın Taşkent ilçesinde özel bir vakfa ait 3 katlı kaçak din eğitimi veren öğrenci yurdu, LPG gazı’nın sıkışması nedeniyle çöktü: 18 ölü, 27 yaralı.
  • 2010- YAŞ çalışmalara başladı. 4 Ağustos’ta açıklanan kararda Genelkurmay Başkanlığı ve Kara Kuvvetleri Komutanlığına yapılacak atamalar yer almadı. ”Kara Kuvvetleri Komutanı olacağı” konuşulan Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Işık emekliliğini istedi. 
  • 2011- Munzur Festivali’nde yaklaşık 10 bin kişi, Munzur ve Pülümür’de yapımı planlanan barajlara karşı yürüdü. 
  • 2014 - İstanbul Sözleşmesi yürürlüğe girdi.
  • 2015- TSK’nin uçaklarla Kandil’e yaptığı harekatta Zergele köyünün de bombalanması sonucu 8’i sivil 10 kişi öldü.
  • 2015 - Kars’taki operasyonda mayına basan bir uzman çavuş hayatını kaybetti.
  • 2015 - YPG saflarında Rojava’da IŞİD’le girdikleri çatışmalarda ölen 13 TC vatandaşının cenazeleri İçişleri Bakanlığı’nın talimatıyla Türkiye’ye sokulmaksızın 26 Temmuz’dan beri Suriye sınırında bekletiliyor, bir TIR’da tutulan cesetlerin kokmaya başladığı bildirildi.
  • 2015 - “Barış İçin Kadın Girişimi” ve “Barış Anneleri Meclisi” birçok ilde gösteriler yaptı.
  • 2015 - Bölgedeki terör olaylarının araştırılması için Meclis’te verdikleri önerge AKP-MHP oylarıyla reddedilen CHP’den Gürsel Tekin başkanlığında 8 milletvekili Diyarbakır’a giderek incelemelerde bulundu. Tekin “HDP’nin kapatılmasını kabul etmemiz mümkün değil” dedi.
  • 2015 - Eski 63 kişilik “akil insan”ın Ali Bayramoğlu’nun çağrısıyla 10’unun bir araya geldiği toplantının ardından, “çatşmasızlık ve diyalog” öneren bir bildiri metni 20 kişi tarafından imzalanarak deklare edildi. “Erdoğan’ın akilleri”nden bir grup metni imzalamadı.
  • 2015 - S.Demirtaş ”Yeni Cumhurbaşkanı Danışmanı Burhan Kuzu’nun özel hukuk bürosunda HDP’yi kapatma hazırlığı yapılıyor. Amaç partiyi kapatmaktan çok, Hazine yardımından muaf bırakmak.” Burhan Kuzu: ”Bu iddia yalan. HDP kapatmayı haketmiştir ama kendileri yargılansın, HDP kapatılmasın.”
  • 2015 - TRT, HDP’ye yönelik tüm suçlama ve protestolara ekranlarda yer verme, buna karşın HDP sözcülerinin cevapları, basın açıklamaları ve partinin düzenlediği gösterileri yayınlamama uygulamasına başladı.
  • 2016- Ankara 1. İdare Mahkemesi, soruların sınavdan günler öncesinde sızdırıldığı gerekçesiyle 2010 KPSS’nin Genel Yetenek ve Genel Kültür kısımlarını oy birliğiyle iptal etti.
  • 2017- 15 Temmuz 2016’daki darbe girişimi sırasında komuta merkezi olarak kullandığı belirlenen Akıncı Hava Üssü’ndeki eylemlere ilişkin 486 sanığın yargılanmasına başlandı.
  • 2018 - Dersim/ Ovacık’ta devlet güçleri tarafından yapılan operasyonda, MKP/ HKO mensupları Yılmaz Kes, Sevda Serinyel ve Mahir Özgül öldürüldü.

    • DOĞUMLAR:

Posted by at

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)