Ocak ayı enflasyon rakamı belli oldu
TÜİK'e göre enflasyon yüzde 50'ye dayandı! TÜİK Ocak ayı enflasyon rakamını yüzde 11.10, yıllık enfasyonu ise 48,69 olarak açıkladı. Tüketici fiyatları (TÜFE) ocak ayında yüzde 11,10 artış gösterdi. Aralık ayında yüzde 36.08 olan yıllık enflasyon yüzde 48.69'a yükseldi. Bu, AKP iktidarında görülen en yüksek seviye.2001 krizi sonrası 2002 yılının şubat ayında yüzde 73'e ulaşan enflasyon Kemal Derviş'in ekonomi politikaları ile Mayıs 2002'de en son yüzde 46,2 ile yüzde 45'in üzerine çıkmıştı. AKP'nin 2002 yılında iktidara geldiği Kasım ayında ise enflasyon yüzde 31,8'di.
TEK HANELİ RAKAMLAR UNUTULDU
2019 yılının eylül ve ekim ayları ile 2017 yılının temmuz ayını bir kenara bırakılırsa Türkiye 2017 yılının ocak ayından beri enflasyonda tek haneli rakamları unuttu.
İSTANBUL TİCARET ODASI OCAK AYI ENFLASYONUNU YÜZDE 50,91 OLARAK AÇIKLADI
Son aylarda TÜİK’in enflasyon oranıyla yakın sonuçlar ortaya koyan İstanbul Ticaret Odası’nın İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi bir önceki aya göre yüzde 13,78 artış göstererek yıllık bazda yüzde 50,91’e ulaştı.
İTO Ücretliler Geçinme Endeksi’nin ulaştığı bu nokta, son 20 yılın zirve enflasyonu olarak kayıtlara geçti.
TÜİK verilerine göre yıllık en düşük artış %10,76 ile haberleşme ana grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla %18,67 ile eğitim, %25,32 ile giyim ve ayakkabı ve %28,63 ile sağlık oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, %68,89 ile ulaştırma, %55,61 ile gıda ve alkolsüz içecekler, %54,53 ile ev eşyası oldu.
EN ÇOK ARTANLAR İÇKİLER VE TÜTÜN, KONUT, EV EŞYASI
Ana harcama grupları itibarıyla 2022 yılı Ocak ayında aylık düşüş gösteren ana grup %0,24 ile giyim ve ayakkabı oldu. En az artış gösteren ana gruplar ise %1,19 ile eğitim, %2,16 ile haberleşme ve %8,09 ile çeşitli mal ve hizmetler oldu. Buna karşılık, 2022 yılı Ocak ayında artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, %21,90 ile alkollü içecekler ve tütün, %18,91 ile konut, %12,82 ile ev eşyası oldu.
354 MADDENİN FİYATI ARTTI
Ocak 2022'de, endekste kapsanan 409 maddeden, 38 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 17 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 354 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
ÜRETİCİ ENFLASYONU YÜZDE 93,5!
Tüketici enflasyonunun artış habercisi olarak yorumlanan üretici enflasyonu ise 2022 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %10,45, bir önceki yılın aynı ayına göre %93,53 ve on iki aylık ortalamalara göre %49,93 artış gösterdi.
Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında %86,51, imalatta %90,29, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında %138,48, su temininde %25,88 artış olarak gerçekleşti.
ENERJİDE YÜZDE 142 ARTIŞ
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında %106,40, dayanıklı tüketim malında %58,49, dayanıksız tüketim malında %65,25, enerjide %142,06, sermaye malında %63,25 artış olarak gerçekleşti.
Sanayinin dört sektörünün aylık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında %17,36, imalatta %10,16, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında %10,62, su temininde %8,61 artış olarak gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarının aylık değişimleri; ara malında %9,84, dayanıklı tüketim malında %13,14, dayanıksız tüketim malında %10,66, enerjide %11,92, sermaye malında %9,59 artış olarak gerçekleşti.
Yıllık en düşük artış; %25,88 ile su ve suyun arıtılması ve dağıtılması, %28,08 ile temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları, %29,95 ile giyim eşyası alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık kok ve rafine petrol ürünleri %180,75, ham petrol ve doğal gaz %162,84, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı %138,48 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
TÜİK BAŞKANI GÖREVDEN ALINMIŞTI
Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan atama kararları 29 Ocak’ta Resmi Gazete’de yayımlanmış, buna göre Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkanı Sait Erdal Dinçer 1 yılını doldurmadan görevinden alınmış, yerine ise BDDK Başkan Yardımcısı Erhan Çetinkaya getirilmişti.
ENFLASYON SEPETİNDEKİ ÜRÜNLER VE AĞIRLIKLARI GÜNCELLENDİ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), enflasyon sepetinde yer alan ürünleri ve ağırlıklarını güncelledi, sepette 415 madde ve 901 madde çeşidi dikkate alınacak.
Her yıl aralık ayında yapılan güncellemede, ağırlığı artan mal ve hizmetler endeks sepetine dahil edilirken, ağırlığı azalan ürünler sepetten çıkartılıyor. Bu nedenle, TÜFE sepetinde yer alan ürünlerin sayısı her yıl değişim gösteriyor.
2021 yılında TÜFE'de 81 ilin tamamı ve 225 ilçe kapsamında, 27 bin 980 iş yeri ve 4 bin 274 konuttan (kira), 415 madde, 901 madde çeşidi için her ay yaklaşık 550 bin 632 fiyat derlenecek.
2021 yılı TÜFE hesaplamalarında kullanılacak ana grup ağırlıkları da belirlendi. Buna göre, gıda ve alkolsüz içeceklerin ağırlığı yüzde 22,77'den yüzde 25,94'e çıkarıldı. Salgın sürecinde önemi artan sağlığın ağırlığı ise yüzde 2,80'den yüzde 3,25'e yükseltildi.
Konut, haberleşme, ev eşyası gruplarının ağırlığı artarken, alkollü içecekler ve tütün, giyim ve ayakkabı, eğitim, lokanta ve oteller gibi grupların ağırlığı azaldı.
Söz konusu ağırlıklar, alkollü içecekler ve tütün için yüzde 4,88, giyim ve ayakkabı için yüzde 5,87, konut için yüzde 15,36, ev eşyası için yüzde 8,64, ulaştırma için yüzde 15,49, haberleşme için yüzde 4,64, eğlence ve kültür için yüzde 3,01, eğitim için yüzde 2,28, lokanta ve oteller için yüzde 5,91, çeşitli mal ve hizmetler için yüzde 4,73 oldu.
***
Ekonomistlerden enflasyona tepki
TÜİK'in açıkladığı enflasyona iktisatçı ve ekonomistlerden tepki geldi. İktisatçı Hakan Kara’nın yorumu "Hamdolsun, an itibarıyla sefalet endeksinde Arjantin'i geçmiş bulunuyoruz" şeklinde oldu. TÜİK'in açıkladığı enflasyona iktisatçı ve ekonomistlerden tepki geldi.
Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) 2022 Ocak ayı enflasyonu yüzde 15,52 Yıllık enflasyonda 114,87 olarak açıkladı. Akademisyen ve ekonomistlerin oluşturduğu ENAG, milyonların beklediği aralık ayı enflasyonunu yüzde 19.35 olarak açıklamıştı. ENAG’a göre 2021 enflasyonu ise yüzde 82,81 olmuştu.
ENAG'ın açıklaması şöyle oldu:
ENAGrup Tüketici Fiyat Fiyat Endeksi (E-TÜFE) Ocak ayında %15.52 arttı.
E-TÜFE’nin son 12 aylık artışı ise %114.87 olarak gerçekleşti.
TÜİK'İ RAHATSIZ EDEN KURUM
Dönemin Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, mayıs 2021'de yaptığı açıklamada TÜİK'in ENAG hakkında suç duyurusunda bulunduğunu söylemişti. TÜİK'i savunan Elvan, “Kesinlikle TÜİK’in rakamlarla oynaması, yüzde 30-40’lık bir enflasyon söz konusu değil” açıklamasını yapmıştı. Elvan, “Tarihte ilk defa TÜİK, bu grup (Enflasyon Araştırma Grubu-ENAG) ile ilgili suç duyurusunda bulundu. Bu grubun amacı TÜİK’i itibarsızlaştırmak” değerlendirmesinde bulunmuştu.
BİR SUÇ DUYURUSU DAHA
ENAG'ın yaptığı enflasyon açıklamaları TÜİK'i rahatsız ederken TÜİK, 26 Ocak 2021 tarihinde ENAG yönetici Veysel Ulusoy hakkında, ‘kişilik haklarını ihlal ettiği’ gerekçesiyle bir suç duyurusunda daha bulunmuştu.
TÜİK’in söz konusu hamlesini değerlendiren ENAG yöneticisi Prof. Dr. Veysel Ulusoy, daha önce ENAG hakkında, TÜİK’in talebiyle bir soruşturma açıldığını ancak bu soruşturmanın davaya dönüşmediğini belirtmişti.
YENİÇAĞ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder