TARİHTE BUGÜN (7 MAYIS)

 

OLAYLAR:

• 558 - Ayasofya'nın kubbesi çöktü. I. Justinianus, kubbenin onarılma emrini verdi.
• 1429 - Jeanne d'Arc İngilizler’den Orléans’ı alır; bu, Yüz Yıl Savaşları’nın seyrinde bir dönüş işaretidir.
• 1682 - Deli Petro, Rus Çarı oldu.
• 1824 - İşitme duyusunu yitiren Beethoven, Viyana'da 9. senfoniyi ilk kez sundu.
• 1830 - Osmanlı-Amerikan Ticaret ve Dostluk Antlaşması imzalandı.
• 1832 - Yunanistan Krallığı kuruldu.
• 1833 - Johannes Brahms, doğdu. Alman besteci (ö. 1897)
• 1840 - Pyotr İlyiç Çaykovski, doğdu. Rus müzisyen (ö. 1893) Kuğu Gölü", "Uyuyan Güzel" "Fındıkkıran" bale suitlerinin yaratıcısı Rus besteci Piyotr İlyiç Çaykovski.
• 1867 - Alfred Nobel, dinamitin patentini aldı.
• 1892 - Josip Broz Tito, doğdu. Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti Devlet Başkanı ve Mareşal (ö. 1980)
• 1901 - Sankt-Peterburg'da işçiler ile Çarlık Polisi ve askeri birlikleri arasında çatışma başladı. Bu olay Obukhov Savunması olarak anılmaktadır.
• 1901 - Gary Cooper, doğdu. Amerikalı sinema oyuncusu ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (ö. 1961)
• 1911 - Rıfat Ilgaz, doğdu. Türk yazar (Hababam Sınıfı eserinin yazarı) (ö. 1993)
• 1915 - İngiliz transatlantiği Lusitania, I. Dünya Savaşı sürerken Atlas Okyanusu'nda bir Alman denizaltısı tarafından batırıldı. 20 dakikada batan gemideki, 1959 yolcudan 1198'i öldü. Bu olay, ABD'yi Almanya aleyhine çevirdi.
• 1919 - Eva Perón, doğdu. Arjantinli siyasetçi ve Arjantin Devlet Başkanı Juan Domingo Perón'un eşi (ö. 1952)
• 1921 - Türkiye Muallimler ve Muallim Cemiyetleri Birliği kuruldu.
• 1923 - Abdurrahman Palay, doğdu.Türk tiyatro ve sinema oyuncusu, seslendirme sanatçısı, yönetmen ve senarist (ö. 2002)
• 1924 - İstanbul'da Cumhuriyet gazetesi yayımlanmaya başladı.7000 nüsha basılan gazetenin kurucusu Yunus Nadi Bey'di. Gazetenin kadrosunda Ahmet Rasim, Peyami Safa, Ahmet Refik (Altınay) gibi isimler vardı.

• 1925 - Hüseyin Cahit Yalçın, Ankara İstiklal Mahkemesince Çorum'da müebbet sürgüne mahkûm edildi.
• 1945 - II. Dünya Savaşı: Alman General Alfred Jodl, Reims’de Almanya'nın Müttefik Devletler'e kayıtsız teslim olma şartlarını imzaladı. Belge ertesi gün yürürlüğe girdi.
• 1953 - Müslüm Gürses, doğdu. Türk şarkıcı ve oyuncu (ö. 2013)
• 1954 - Vietnam'da, Viet Minh kuvvetleri, Dien Bien Phu'da Fransızları yenilgiye uğrattı.
• 1956 - Parla Şenol, doğdu.Türk sinema ve tiyatro sanatçısı.
• 
  
  
  
• 1966 - Polis Mecliste arama yaptı. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü "Eşkiyanın bu gece ne yapacağı belli olmaz" dedi.
• 1973 - Muş Milletvekili Nermin Çiftçi, ilk kadın Meclis Başkanvekili seçildi.
• 1978 - Çevreciler, İskoçya'da bir nükleer santral inşaat alanını işgal ettiler.
• 1979 - Bayındırlık Bakanı Şerafettin Elçi, kendisine yöneltilen "Kürtçü" iddialarına karşı düşünce özgürlüğü mücadelesine devam edeceğini açıkladı. Elçi "Her Türk vatandaşı meramını anlatabildiği dilde konuşur. Bunu yasaklayan bir yasa yoktur" dedi.

• 1979- İran'ın yeni lideri Humeyni, evlenme yaşını kızlarda 13'e, erkeklerde ise 15'e indirdi.
• 1982 - Genel Kurmay başkanlığı bir kitap yayımladı. Buna göre; Aralık 1981 itibariyle 14.086 sol, 2941 bölücü ve 347 sağ görüşlü 17.374 kişi hakkında 167 değişik örgüt davası açıldı.
• 1983 - İstanbul Laleli'deki Washington Oteli'nin çay ocağında, tüpgaz patlaması sonucu yangın çıktı. Çoğu, Yunan ve Avustralyalı 37 kişi öldü.
• 
  1985 - Anavatan partisi Genel Başkanı ve Başbakan Turgut Özal "aylık gelirim, vergi iadesi dahil 1 000 doların çok az üzerinde. Belki de dünyanın en az ücret alan başbakanıyım" dedi.
• 1988 - Abdi İpekçi cinayeti ile Papa Suikastında adı geçen Oral Çelik, Fransa'da yakalandı.
• 
  1993 - Demokrasi Partisi (DEP) kuruldu. Özgür Gündem gazetesinin sahibi Yaşar Kaya genel başkan seçildi. Kaya, partinin Kürt sorununu demokratik yollarla çözmeyi amaçladığını söyledi.
• 1995 - Fransa'da sağın adayı Jacques Chirac, Cumhurbaşkanı seçildi.
• 1997 - İstanbul'da Yenikapı Mevlevihanesi yandı.
• 1998 - Apple, Imac'i piyasaya sundu.
• 1998 - Mercedes-Benz, 40 milyar dolara Chrysler'ı satın aldı ve DaimlerChrysler ortaya çıktı.
• 
  2021 - Ramazan ibadetini gerçekleştirmek üzere Mescid-i Aksa'ya giden on binlerce Filistinli, 10 Mayıs'taki "Kudüs Günü"n için İsrailli grupların planladığı yürüyüşte, grubun Harem-üş Şerif'e girmemesi için üç günlük nöbete başladı. İsrail polisi Mescid-i Aksa'daki cemaate ses bombaları ve plastik mermiyle müdahale etti. Çatışmalar kısa süre tüm Doğu Kudüs’e yayıldı.
• 
  

      

           ÖLÜMLER:

1617 - David Fabricius, Friz Amatör astronom, kartograf ve teolog (d. 1564)

1800 - Niccolo Piccinni, İtalyan besteci (d. 1728)

1804 - Cezzar Ahmed Paşa, Osmanlı Beylerbeyi (d. 1708)

1825 - Antonio Salieri, İtalyan besteci (d. 1750)

1840 - Caspar David Friedrich, Alman ressam (d. 1774)

1899 - Esma Sultan, Abdülaziz'in kızı (d. 1873)

1940 - Louis Allyn, Amerikalı kimyager (d. 1874)

1941 - James George Frazer, İskoç insan bilimci, yazar ve halk bilimci (d. 1854)

1943 - Ali Fethi Okyar, Türk asker ve siyaset adamı (d. 1880)

1951 - Warner Baxter, Amerikalı oyuncu (d. 1889)

1975 - Johannes Krüger, Alman mimar (d. 1890)

1978 - Mort Weisinger, Amerikalı dergi ve çizgi roman editörü (d. 1915)

1986 - Gaston Defferre, Fransız siyasetçi (d. 1910)

1986 - Haldun Taner, Türk yazar (d. 1915) Öykü ve oyun yazarı Haldun Taner İstanbul'da öldü. Taner; "On İkiye İki Var" hikayesiyle 1955 Sait Faik, "Yalıda Sabah"la 1983 Sedat Simavi, "Sersem Kocanın Kurnaz Karısı" oyunuyla 1972 Türk Dil Kurumu Tiyatro Ödülü'nü aldı. Taner, en çok "Keşanlı Ali Destanı" oyunlarıyla tanınıyordu.

1990 - Mustafa Hazım Dağlı, Türk siyasetçi (d. 1906)

2000 - Douglas Fairbanks, Jr., Amerikalı aktör (d. 1909)

2010 - Adele Mara, Amerikalı oyuncu, şarkıcı ve dansçı (d. 1923)

2011 - Willard Boyle, Kanadalı Fizikçi (d. 1924)

2011 - Gunter Sachs, Alman fotoğrafçı, yazar (d. 1932)

2013 - Ray Harryhausen, Amerikalı özel efekt sanatçısı ve film yapımcısı (d. 1920)

2013 - Yalçın Kayışçı, Türk ressam ve iş insanı (d. 1932)

2013 - Teri Moïse, Amerikalı kadın şarkıcı (d. 1970)

2013 - Gül Yalaz, Türk sinema ve dizi oyuncusu (d. 1939)

2013 - İbrahim Yazıcı, Türk siyasetçi ve Bursaspor Kulübü'nün 13. Başkanı (d. 1948)

2014 - Anthony Genaro, Amerikalı dizi, sinema ve karakter oyuncusu (d. 1942)

2017 - Levon Panos Dabağyan, Ermeni asıllı Türk araştırmacı-yazar (d. 1933)

2017 - Gulam Rıza Pehlevi, İran'da hüküm süren Pehlevî Hanedanı'nın bir üyesidir. Rıza Şah'ın oğlu ve Muhammed Rıza Şah'ın kardeşidir (d. 1923)

2017 - Hugh Thomas, İngiliz tarihçi ve akademisyen (d. 1931)

2018 - Cevat Ayhan, Türk makine mühendisi ve siyasetçi (d. 1938)

2018 - Ermanno Olmi, İtalyan yönetmen (d. 1931)

2019 - Michael Wessing, Alman cirit atma sporcusu (d. 1952)

2020 - Daniel Cauchy, Fransız sinema oyuncusu ve yapımcı (d. 1930)

2020 - İbrahim Gökçek, Türk müzisyen (d. 1980)

2020 - Richard Sala, Amerikalı çizgi roman sanatçısı, yazar ve animatör (d. 1955)