OLAYLAR:
- 1485 - Davutpaşa Lisesi, dönemin Sadrazamı Davut Paşa tarafından 'Mekteb-i Sübyan' adıyla kuruldu. Okul, 1847'te Rüşdiye Mektebi'ne dönüştü.
- 1800 - John Brown, doğdu. Amerikalı kölecilik karşıtı isyancı lider (ö. 1859)
- 1837 - Adam Opel, doğdu. Opel'in kurucusu Alman iş insanı (ö. 1895)
- 1920 - I.TBMM Hükümeti’nin programı okundu
TBMM açıldıktan sonra kurulan ilk hükümet hazırladığı icraat programını Meclis’e sundu. Hükümet programı Eğitim Bakanı Dr. Rıza Nur tarafından sunuldu. Rıza Nur en önemli hedefin Misak-ı Milli‘ye göre bağımsızlığa kavuşmak olduğunu belirtti.
- 1920 - Sovyet Hükümeti‘nin Rusya ve Doğu Müslümanları için yayınladığı mesaj TBMM‘de okundu. TBMM Hükümeti mecliste hükümet programını sunduktan sonra Sovyet Hükümeti‘nin 1917 yılında yayınlanan Rusya ve Doğu Müslümanlarına yönelik mesajını 9 Mayıs 1920 tarihli oturumunda okundu. Bu demeç Müslüman halkları emperyalizme karşı Bolşeviklere destek olmaya çağırıyordu. Çarlık Rusya‘sının Türkiye’yi parçalamaya yönelik antlaşmalarının tanınmadığı ve özellikle İstanbul’un Müslümanların elinde kalması gerektiği belirtilmekteydi. Bu sıralarda yeni kurulan TBMM dış destek arayışı içerisindeydi ve Batı dünyası ile ters düşmüş olan Sovyetler ile ittifak arayışlarına girilmişti.
- 1926 - Amerikalı kâşif Amiral Richard E. Byrd, Kuzey Kutbu'na doğru ilk uçuşunu yaptı.
- 1935 - Cumhuriyet Halk Fırkası Dördüncü Büyük Kurultayı toplandı. Kurultayda, "fırka" yerine "parti" sözcüğü benimsendi. Altı Ok daha ayrıntılı bir şekilde ele alındı. "Partinin güttüğü bütün bu esaslar Kemalizm prensipleridir" denilerek; Kemalizm, ilk kez resmi olarak tanımlandı.
- 1936 - Albert Finney, doğdu. İngiliz oyuncu (ö. 2019)
- 1936 - Glenda Jackson, doğdu. İngiliz politikacı, oyuncu ve En İyi Kadın Oyuncu Akademi Ödülü sahibi
- 1936 - Benito Mussolini, İtalya Faşist İmparatorluğu'nu ilan etti.
- 1936 - İtalya, resmen Etiyopya'yı ilhak etti.
- 1945 - Zafer Günü, II. Dünya Savaşı'nın sonunda Nazi Almanyası'nın kayıtsız şartsız teslimiyetini imzaladığı, Sovyetler Birliği tarafından ilan edilen ve kutlanan gün.
- 1945 - Nazi gizli servisi Gestapo'nun Şefi, Reichstag ve Hava Kuvvetleri Komutanı Hermann Göring, ABD 7. Ordusu'na esir düştü.
- 1945 - Jupp Heynckes, doğdu. Alman futbolcu ve teknik direktör
- 1946 - Candice Bergen, doğdu. Amerikalı oyuncu
- 1950 - Avrupa Günü, 1950'de Robert Schumann, Avrupa'nın güvenliği için kaçınılmaz olan birleşik bir Avrupa fikrini ortaya çıkardı. Schuman Bildirgesi olarak bilinen bu sunuş, Avrupa Birliği'nin temellerini attı. Sonra, 1985 Milan Zirvesi'nde de 9 Mayıs'ın Avrupa Günü olarak kutlanması kararı alındı.
- 1955 - Anneler Günü, Türkiye'de ilk kez kutlandı.
- 1955 - Batı Almanya, NATO'ya katıldı.
- 1958 - Yeni Gün gazetesi ve Akis dergisi birer ay kapatıldı. Yazı İşleri Müdürleri; Mehmet Altan Öymen 10 ay, Tarık Holulu ise 16 ay hapis cezasına çarptırıldı.
- 1958 - Üniversite öğrencileri "flört" konulu bir panel düzenleyecekti. İstanbul valiliği toplantıya izin vermedi.
- 1960 - ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), ilk doğum kontrol hapının piyasaya sürülmesini onayladı.
- 1962 - 16 yabancı şirkete daha Türkiye‘de petrol arama izni verildi.
- 1970 - Çoğu üniversite öğrencisi olan 100000 dolayında savaş karşıtı kişi, Washington'da ABD'nin Vietnam Savaşı'na son vermesi için gösteri yaptı.
- 1971 - Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) Genel Başkanı Fakir Baykurt gözaltına alındı.
- 1971 - Darüşşafaka Lisesi'ne kız öğrenci alınması kararlaştırıldı.
- 1974 - Almanya‘da, Kızıl Ordu Fraksiyonu liderlerinden Ulrike Meinhof Stutgart‘daki Stemmheim Cezaevi’ndeki hücresinde ölü bulundu.
- 1974 - Ankara Sanatseverler Derneği'nin "en iyi oyun yazarı ödülü" Uçamayan Kuşlar Tutulur" oyunuyla Aydın Arıt'a verildi.
- 1975 - Ankara ve Mersin Öğretmen Okulları'nda çıkan öğrenci çatışmalarında, 13 öğrenci yaralandı. Gazi Eğitim Enstitüsü 10 gün süreyle kapatıldı.
- 1978 - İtalya'da Kızıl Tugaylar örgütünün 16 Mart'ta kaçırdığı eski Başbakan Aldo Moro'nun cesedi, Roma'da bir arabanın bagajında bulundu.
- 1978 - Ülkücüler, Yıldız Teknik Üniversitesi'nde dersten çıkan öğrencilerin üzerine ateş açtı: 3 kişi öldü, 12 kişi yaralandı.
- 1979 - İstanbul'da tüm sarraf ve kuyumcular, Hükûmetin altın piyasasını kontrol altına almayı amaçlayan kararını protesto için kepenk indirdiler.
- 1983 - Cumhuriyet gazetesi başyazarı Nadir Nadi ve Yazı İşleri Müdürü Okay Gönensin 2 ay 20 gün hapis cezasına çarptırıldı. Ceza paraya çevrildi.
- 1984 - Yaşar Kemal'e, Fransız Devlet Nişanı "Legion d'Honneur" verildi.
- 1984 - Sait Faik Hikaye Ödülünü "Akışı Olmayan Sular" kitabıyla Pınar Kür aldı.
- 1987 - Polonya Havayolları'na ait bir yolcu uçağı, Varşova'dan New York'a gitmek üzere havalandıktan hemen sonra düştü: 183 kişi öldü.
- 1988 - Mardin’in Nusaybin ilçesi Taşköyü’nün Behmenin mezrasını basan PKK'lı eylemciler, bir aileden 8’i çocuk, 2’si kadın olmak üzere, 11 kişiyi öldürdüler, 2 çocuk ağır yaralandı. Eylemcilerin Şırnak baskınında kaçırdıkları 3 kişi de ölü bulundu.
- 1990 - Türkiye’nin ve dünyanın sosyal, kültürel, ekonomik ve teknolojik alanlarda kalkınmasını sağlamak amacıyla Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) kuruldu.
- 2000 - Aralarında Uğur Mumcu suikastı faillerinin de bulunduğu 9 kişinin sorgusu sürüyor. Ankara DGM Savcısı Hamza Keleş, faili meçhullerle ilgili önemli bilgilere ulaşıldığını belirtti.
- 2000 - İstanbul DGM'de, Susurluk sanıkları ve Alaattin Çakıcı aynı gün yargılandı.
- 2000 - Çankaya Köşkü'nü terk etmeden önce, 80'e yakın Devlet Başkanına veda mektubu yazan Süleyman Demirel; Hafız Esad, Muammer Kaddafi, Saddam Hüseyin, Slobodan Milošević ve Pervez Müşerref'i listesine dahil etmedi.
- 2000 - Devlet Bakanı Recep Önal, Türkiye - Suriye arasındaki ticaret hacmini, 1 milyar doların üzerine çıkarmayı hedeflediklerini açıkladı.
- 2000 - Macaristan'da düzenlenen ve olimpiyat elemelerine hazırlık niteliği taşıyan 17. Uluslararası Szeged Kürek Şampiyonası'nda, Türk sporcuları iki altın, dört gümüş ve üç bronz madalya kazandı. Kürekçilerimiz, Türk Kürek tarihinde de en fazla madalya kazanan ekip oldu.
- 2000 - Schuman Bildirgesi'nin 50. yıl dönümü, Avrupa Birliği kurumlarınca kutlandı.
- 2001 - Gana'nın başkenti Akra'da oynanan bir futbol maçında çıkan izdihamda, 130 kişi öldü.
- 2002 - Taburcu olduktan sonra çalışmalarını evinde sürdüren Başbakan Bülent Ecevit, 'görevini bırakmayacağını' söyledi.
- 2008 - Türk Silahlı Kuvvetleri‘nin, geçen hafta PKK’nın Kuzey Irak’taki en büyük kampı olan Kandil’e yaptığı operasyon sonrası bu akşam saatlerinde Hakkari‘nin Şemdinli İlçesi‘nde sınır karakoluna saldırı düzenlendi. Kalabalık terörist grubu püskürtülürken çıkan çatışmada 19 PKK’lı öldü, 6 asker şehit oldu.
- 2015 - 12 Eylül darbesinin lideri, Amerika’nın “Bizim Oğlan”ı, kötü ressam ve 7. Cumhurbaşkanı E. Org. Faşist Kenan Evren (98) hayatını kaybetti. (d. 1917)
- 2015 - Kuzey Kore, denizaltından fırlatılan yeni geliştirilmiş bir balistik füze denemesi yaptı.
- 2017 - Yılbaşı gecesi Ortaköy Reina’da 39 kişinin hayatını kaybettiği terör saldırısına ilişkin iddianamede, saldırıyı gerçekleştiren DEAŞ üyesi Abulkadir Masharipov’un 40 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis ve 2 bin 397 yıla kadar hapisle cezalandırılması istendi. Eğlence merkezi Reina’da yılbaşı gecesi düzenlenen terör saldırısı 3’üncü yılına girerken, olaya ilişkin açılan davada, aralarında saldırıyı gerçekleştiren Abdulkadir Masharipov’un da bulunduğu 18’i tutuklu 57 sanığın yargılanmasına devam ediliyor.
- Cumhurbaşkanlığı adaylığı için 100 bin imza barajını Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek 118 bin 575 imzayla aştı. 24 Haziran günü yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı ve Genel Seçime Perinçek dahil 6 aday katılacak.
ÖLÜMLER:
- 1707 - Dietrich Buxtehude, Alman besteci ve org sanatçısı (d. 1637)
- 1805 - Friedrich Schiller, Alman şair ve düşünür (d. 1759)
- 1862 - Theodor Bilharz, Alman doktor (d. 1825)
- 1914 - Paul Héroult, Fransız bilim adamı (d. 1863) Alüminyumun elektroliz ile üretim yöntemini bulan kişidir.
- 1919 - James Reese Europe, Amerikalı Ragtime ve erken Caz bestecisi, grup lideri ve aranjör (d. 1880)
- 1931 - Albert Abraham Michelson, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1852)
- 1942 - Vedat Tek, Türk mimar (d. 1873)
- 1968 - Finlay Currie, İskoç sinema sanatçısı (d. 1878)
- 1977 - James Jones, Amerikalı yazar (d. 1921)
- 1985 - Edmond O'Brien, Amerikalı aktör (d. 1915)
- 1998 - Alice Faye, Amerikalı şarkıcı ve oyuncu (d. 1915)
- 1998 - Haşim Nezihi Okay, Türk şair (d. 1904)
- 2001 - Nikos Sampson, Kıbrıs Rumu siyasetçi ve EOKA-B isimli örgütün lideri (d. 1935)
- 2008 - Sinan Sofuoğlu, Türk motosiklet yarışçısı (d. 1982)
- 2010 - Lena Horne, Amerikalı bir şarkıcı, oyuncu, dansçı ve sivil hakları aktivisti (d. 1917)
- 2011 - Lidia Gueiler Tejada, Bolivya'nın 16 Kasım 1979 - 17 Temmuz 1980 tarihleri arasındaki başkanı (d. 1921)
- 2013 - Ottavio Missoni, İtalyan moda tasarımcısı ve iş adamı (d. 1921)
- 2014 - Selim Sesler, Türk müzisyen ve klarnet virtüözü (d. 1957)
- 2015 - Elizabeth Wilson, Amerikalı oyuncu (d. 1921)
- 2017 - Christopher Boykin, Amerikalı müzisyen, şovmen ve yapımcı (d. 1972)
- 2017 - Robert Miles, İsviçreli-İtalyan besteci, albüm yapımcısı, müzisyen, DJ (d. 1969)
- 2017 - Michael Parks, Amerikalı şarkıcı ve oyuncu (d. 1940)
- 2018 - Poldine Carlo, Amerikalı yazar (d. 1920)
- 2019 - Sergey Dorenko, Rus televizyon gazetecisi ve haber muhabiri (d. 1959)
- 2019 - Clement von Franckenstein, İngiliz oyuncu (d. 1944)
- 2019 - Arif Malikov, Azeri-Sovyet besteci (d. 1933)
- 2019 - Alvin Sargent, Amerikalı senarist (d. 1927)
- 2019 - Freddie Starr, İngiliz oyuncu, komedyen ve rock şarkıcısı (d. 1943)
- 2020 - Jan Aling, Hollandalı uzun mesafe arazi bisiklet yarışçısı (d. 1949)
- 2020 - Ahmed Kurd, Filistinli siyasetçi ve din adamı (d. 1949)
- 2020 - Little Richard, Amerikalı şarkıcı, müzisyen ve şarkı yazarı (d. 1932)
- 2020 - Kristina Lugn, İsveçli şair ve yazar (d. 1948)
- 2020 - Abraham Palatnik, Brezilyalı sanatçı ve mucit (d. 1928)
- 2020 - Geno Silva, Amerikalı aktör (d. 1948)
- 2021 - Neil Connery, İskoç aktör (d. 1938)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder