OLAYLAR:
- MÖ 1279 - Antik Mısır'da, 19. Hanedan firavunlarından II. Ramses başa geçti.
- 1799 - Napolyon, Akka yenilgisinin ardından, savaş meydanını Cezzar Ahmed Paşa kuvvetlerine terk etti.
- 1859 - Londra'daki ünlü saat kulesi Big Ben'in saati ilk kez çalışmaya başladı.
- 1911 - RMS Titanic yolcu gemisi denize indirildi. (Yapımı 1912'de tamamlanacaktır.)
- 1927 - Ford Model T otomobillerin sonuncusu üretim bandından çıktı. Bu tarihe kadar aynı modelden tam 15.007.003 araç üretilmişti.
- 1930 - Clint Eastwood, doğdu.Amerikalı aktör, yapımcı, yönetmen ve En İyi Yönetmen Akademi Ödülü sahibi
- 1933 - İstanbul Darülfünunu'nun kapatılıp yerine Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı yeni bir üniversitenin kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi.
- 1933 - Metin Bükey, doğdu.Türk besteci ve müzisyen (ö. 1997)
- 1946 - Varto ve Hınıs'ta 5,7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi: 839 kişi öldü, 1991 ev yıkıldı.
- 1955 - Nilüfer, doğdu.Türk şarkıcı, söz yazarı ve yapımcı.
- 1956 - Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü, "Adım adım mutlakıyete gidiyoruz " dedi.
- 1957 - Atatürk Üniversitesi kanunu kabul edildi.
- 1957 - Türkiye Büyük Millet Meclisi Ceza İnfaz Kanunu'nda değişiklik yaptı. Buna göre mahkum sayısı 45 binden 25 bine düşecek.
- 1957 - Bakırköy Derbi Lastik Fabrikası hammadde yokluğundan kapandı, 720 işçi işsiz kaldı.
- 1960 - Türk Ordu Millî Futbol Takımı, ikinci defa Dünya Şampiyonu oldu.
- 1960 - Darbenin ardından 31 Mayıs 1960'da Aydın, Malatya, Nazilli, Adana, Mersin ve Adapazarı'nda halk silahlı kuvvetlere destek mitingleri yaptı.
- 1962 - II. Dünya Savaşı sırasında 6 milyon Yahudi'nin yok edilmesinden sorumlu tutulan yok etme kamplarının kurucusu ve yöneticisi Nazi yarbay Adolf Eichmann başka bir kimlikle yaşadığı Arjantin'de yakalanıp İsrail'de yargılandıktan sonra idam edildi.
- 1965 - Brooke Shields, doğdu. Amerikalı aktris ve model
- 1967 - Türkiye'de ikinci kez bir hastaya yapay kalp kapakçığı takıldı.
- 1969 - Ünlü soprano Maria Callas, Pier Paolo Pasolini'nin Göreme'de çekeceği "Medea" filmi için Türkiye'ye geldi.
- 1971 - THKO militanları Sinan Cemgil, Kadir Manga ve Alparslan Özdoğan, Kahramanmaraş'ın Nurhak ilçesindeki Nurhak Dağları'nda güvenlik güçleri ile girdikleri çatışma sonucu öldürüldü.
- 1974 - Kenan Doğulu, doğdu. Türk şarkıcı, söz yazarı, besteci ve albüm yapımcısı.
- 1976 - Colin Farrell, doğdu. İrlandalı oyuncu
- 1983 - Millî Güvenlik Konseyi, 79 sayılı bildirisiyle Büyük Türkiye Partisini kapattı.
- 1985 - Ecstasy olarak da bilinen psychedelic ilaç "Methylenedioxymethamphetamine" (MDMA), ABD'de yasaklı ilaçlar listesine alındı.
- 1987 - Yunanistan'ın ilk yasal özel radyo istasyonu yayınına başladı.
- 1988 - Aliağa Rafinerisi işçileri grev hakkının kısıtlanmasını protesto için yalınayak yürüdüler.
- 1996 - Erzurum Dadaşkent Belediye Başkanı Ensar Coşkun, "öğrenciye ev verenin kanalizasyonunu tıkarım. Erkek ve kız öğrenciler kiraladıkları evlerde karı koca hayatı yaşıyor" dedi.
- 1999 - PKK lideri Abdullah Öcalan'ın yargılanmasına İmralı Adası'nda başlandı.
- 2002 - 2002 FIFA Dünya Kupası, Güney Kore ve Japonya'da başladı.
- 2009 - Beşiktaş 6 Yıl aradan sonra şampiyon oldu.
- 2010 - İsrail ordusu, Türkiye'den hareket eden İHH (İnsani Yardım Vakfı)'nın 9 insani yardım gemisine baskın operasyonu düzenledi. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, operasyonu desteklediğini açıkladı.
- 2017 - Şırnakta helikopter kazası. Elektrik hatlarına takılan helikopter 300 metreden düştü, mühimmatı infilak etti. 13 asker şehit oldu.
- 1009 - İbn Yunus, Mısırlı astronomi ve matematik bilgini (d. 951)
İbn Yunus Mısırlı astronomi ve matematik bilgini. İsmi Ali bin Abdurrahman bin Ahmed bin Yunus Sadefî’dir. Ancak İbn-i Yunus diye tanındı. Avrupa'da ise "Aben Jenis" adıyla tanınıyor. Kaynaklarda doğum tarihi hakkında net bir bilgi yoktur. Ancak 950'de doğduğu tahmin edilmektedir. Mısır'ın Said bölgesine bağlı bir köyde doğdu 1008 veya 1009 yılında ölmüştür. İbn-i Yunus 978 yılında Kahire'de yaptığı astronomi gözlemler neticesinde ay ve güneş tutulmalarını en ince hesaplarla tespit etmesiyle şöhreti yayıldı. Çünkü o zamana kadar bu şekilde hassas ve dakik hesaplama henüz yapılmamıştı. Yaptığı rasadlar sonunda büyük ve mükemmel bir Zic adlı eser hazırladı.
- 1237 - I. Alaeddin Keykubad, Anadolu Selçuklu Devleti Sultanı (d. 1190)
- 1554 - Marcantonio Trevisan, 4 Haziran 1553 – 31 Mayıs 1554 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 80 (d. 1475)
- 1594 - Tintoretto, Venedikli ressam (d. 1518)
- 1809 - Franz Joseph Haydn, Avusturyalı besteci (d. 1732)
Franz Joseph Haydn (d. 31 Mart 1732, Rohrau, Aşağı Avusturya - ö. 31 Mayıs 1809, Viyana, Avusturya) Avusturyalı klasik müzik bestecisi. Hem Mozart’ı hem Beethoven’ı etkilemiştir. "Baba Haydn" olarak bilinir. En çok senfoni türündeki eserleriyle tanınır; bu türde 104 eser verdi. Kendisi gibi besteci olan Michael Haydn'in ve tenor Johann Evangelist Haydn'in ağabeyidir. Profesyonel meslek hayatının büyük bir bölümünde zengin Macar Esterhazy Ailesi'nin himayesinde "baş müzisyen" olarak yaşadı. Orada kaldığı süre içerisinde birçok orkestra şefi olarak birçok konser ve opera idare etti. Diğer bestecilerden uzak ve münzevî bir yaşam sürmesi, dönemin müzikal akımlarından farklı, özgün eserler ortaya koyabilmesine yol açmıştır. Bu durumu şu sözleriyle ifade etmiştri: "Münzevî bir hayat sürdüm. Etrafımdaki hiç kimse, beni benim kadar şaşırtamaz ve hiç kimse bana benim kadar ıstırap veremez. İşte bu yüzden farklı ve özgün olmak zorundaydım." 1797 yılında Kutsal Roma Kralı Franz II için bir beste hazırlamıştır. Yazmış olduğu besteden Avusturyalı Lorenz Leopold Haschka ilham alıp, Gott! erhalte Franz (Tanrı Franz'ı korusun) şiirini yazmıştır. Bu beste Habsburg monarşisi'nin 1918'deki yıkılışına kadar kullanılmış olup, 1. Cumhuriyet (1918 - 1919)'de de kullanılmıştır. 1841'de Alman şair August Heinrich Hoffmann von Fallersleben'in yazdığı Das Lied der Deutschen (Almanlar'ın Şarkısı)'nı bestelemiştir. 1922'de formu değiştirilerek sonradan Almanya'nın millî marşı haline gelmiştir.
- 1832 - Évariste Galois, Fransız matematikçi (d. 1811)
- 1837 - Joseph Grimaldi, İngiliz palyaço ve komedyen (d. 1779)
- 1867 - Théophile-Jules Pelouze, Fransız kimyager (d. 1807)
- 1910 - Elizabeth Blackwell, Amerikalı tıpçı (d. 1821)
- 1920 - Nasrullah Han, 1919 yılında yalnız bir hafta hüküm süren Afganistan emiri (d. 1874)
- 1947 - Adrienne Ames, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1907)
- 1953 - Vladimir Tatlin, Sovyet mimar, heykelci ve kuramcı (d. 1885)
- 1960 - Walther Funk, Alman siyasetçi (d. 1890)
- 1963 - Ahmet Bedevi, "Manisa Tarzanı" olarak tanınan (d. 1899)
- 1976 - Jacques Monod, Fransız biyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1910)
- 1983 - Jack Dempsey, Amerikalı ağır sıklet boks şampiyonu (d. 1895)
- 1988 - Ömer Lütfi Akadlı, Türk hukukçu (d. 1902)
- 1994 - Uzay Heparı, Türk müzisyen (d. 1969)
- 1999 - Davor Dujmovic, Bosna-Hersekli aktör (d. 1969)
- 2004 - Mehmet Fuat Doğu, Türk asker ve istihbaratçı (d. 1914)
- Kara Harp Okulu mezunudur. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin çeşitli kademelerinde görev yaptıktan sonra, 14 Eylül 1954 tarihinde Kurmay Yarbay olarak MAH Başkanlığı emrine tayin edildi. II. Dünya Savaşı sırasında Nazi istihbarat şefi olan ve savaştan sonra Müttefiklerin safına geçerek Soğuk Savaş'ta komünizme karşı istihbarat faaliyetlerinin merkezinde olmuş olan Reinhard Gehlen'in öğrencilerindendir. Burada çeşitli görevlerde bulunduktan sonra, birinci defa 27 Ağustos 1962 tarihinde Kurmay Albay rütbesi ile MAH Reisi olarak atandı. Bu görevde 25 Ağustos 1964 tarihine kadar kaldı. Aynı tarihte Sivas 59. Tümen Komutanlığı'na verildi. Maddi sıkıntılardan dolayı, MAH'ın CIA'dan para aldığını belirtti. 1 Mart 1966 tarihinde ikinci defa Millî İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı görevine tayin edildi ve bu görevi de 23 Temmuz 1971'e kadar sürdürdü. Daha sonra atandığı Genelkurmay Teftiş Heyeti Üyeliği'ne devam etti, aynı yıl Korgeneral rütbesi ile emekli oldu. 1973-1978 yılları arası Lizbon Büyükelçiliği görevinde bulundu. Lizbon'daki görevi esnasında Portekiz'de gerçekleşen Karanfil Devrimi'ne şahitlik etti. Bu devrimdeki gözlemlerini "Kırmızı Karanfiller İhtilali" adlı kitabında değerlendirdi. Dönemim hükümetine karşı gerçekleştiren 12 Mart Muhtırası'ndan haberi olmasına rağmen, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'dan emir alana kadar askerlerin faaliyetinden Başbakanı Süleyman Demirel'e bahsetmemiştir. Fuat Doğu; Nuri Gündeş, Hiram Abas, Şenkal Atasagun ve Emre Taner olmak üzere çeşitli MİT elemanları ve yöneticilerine eğitim verdi.
- 2006 - Miguel Berrocal, İspanyol ressam ve heykeltıraş (d. 1933)
- 2006 - Raymond Davis Jr., Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1914)
- 2009 - Millvina Dean, İngiliz aktivist (d. 1912) Tasarlanmış en görkemli gemilerden biri olarak bilinen Titanik yolcu gemisi, 1912 yılında batmıştı. Dean, sadece 66 günlük iken annesi tarafından bir torbaya konulmuş, annesi ve erkek kardeşiyle birlikte faciadan kurtarılmıştı. Dünyanın en büyük deniz felaketlerinden biri olan Titanik faciasından kurtulan şanslı kişilerden Millvina Dean, 31 Mayıs 2009'da 97 yaşında hayata veda etti.
- 2010 - Louise Bourgeois, Fransız heykeltıraş (d. 1911)
- 2013 - Jean Stapleton, Amerikalı oyuncu (d. 1923)
- 2014 - Martha Hyer, Amerikalı oyuncu (d. 1924)
- 2015 - Behiye Aksoy, Türk sanat müziği şarkıcısı (d. 1933)
- 2017 - Lyn James, Galli-Avustralyalı oyuncu (d. 1929)
- 2018 - Michael D. Ford, İngiliz sanat yönetmeni ve sahne tasarımcısı (d. 1928)
- 2018 - Anibal Quijano, Perulu sosyolog ve hümanist filozof (d. 1928)
- 2019 - Roky Erickson, Amerikalı rock şarkıcısı, söz yazarı, armonika sanatçısı ve gitarist (d. 1947)
- 2019 - Jim McMullan, Amerikalı oyuncu (d. 1936)
- 2020 - Akademisyen, felsefeci, şair Oruç Aruoba, hayatını kaybetti.
- 2020 - Dan van Husen, Alman aktör (d. 1945)
- 2021 - Peter Del Monte, İtalyan film yapımcısı, yönetmeni ve senarist (d. 1943)
- 2021 - Arlene Golonka, Amerikalı aktris (d. 1936)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder