17 Ekim 2022 Pazartesi

BELLEK (17 EKİM)


 OLAYLAR: 

  • 1448 - II. Kosova Savaşı; János Hunyadi komutasında ve çoğunluğu Macarlardan oluşan ordu, II. Murat'ın komutasındaki Osmanlı ordusuyla karşı karşıya geldi.
  • 1912- Bulgaristan, Yunanistan ve Sırbistan bir araya gelerek Osmanlı Devleti’ne karşı savaş açtı (I. Balkan Savaşı)
  • 1918 - Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı kuruldu. (daha sonra adı Yugoslavya Krallığı olacak)
  • 1919 - Batı Trakya'daki İskeçe kasabası, Yunanlar tarafından işgal edildi.
  • 1922 - Gökçeada'nın kurtuluşu.
  • 1933 - Albert Einstein, Almanya'dan Amerika'ya kaçtı
  • 1945 - Juan Peron, Arjantin Devlet Başkanı oldu.
  • 1951 - Türkiye'nin NATO'ya katılmasıyla ilgili protokol, Londra'da imzalandı.
  • 1956 - Türkiye ilk şeker ihracatını gerçekleştirdi.
  • 1957 - Fransız yazar Albert Camus, edebiyat alanında Nobel Ödülü aldı.
  • 1960- Küba’da kentlerde kiracılık kaldırıldı; evsiz kiracılar oturdukları evin sahibi oldu
  • 1961- Bağımsızlık yanlısı yaklaşık 30 bin Cezayir asıllının Paris’teki gösterisine saldıran polis en az 200 kişiyi katletti (bazılarına göre 400). Paris katliamında basın tam bir otosansür uyguladı, yalnızca 3 kişinin öldüğü söylendi; 37 yıl sonra 1998’de ölü sayısı resmi olarak 40’a çıkarıldı.
  • 1962 - Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, siyasi Af Kanunu'nu imzaladı; 258 Yassıada  hükümlüsünün tahliyesi başladı.
  • 1966 - Birlik Partisi kuruldu. Parti Genel Başkanlığına Hasan Tahsin Berkman getirildi. Partinin amblemi Ali'yi simgeleyen bir aslan ve onun çevresinde 12 imamı temsil eden 12 yıldız olarak belirlendi.
  • 1967- Kayserispor-Sivasspor futbol maçı sonrasında çıkan olaylarda 40 kişi öldü.
  • 1967 - "Hair" müzikali New York'ta sahnelenmeye başlandı.
  • 1970 - Québec Çalışma Bakanı Pierre Laporte, Québec Kurtuluş Cephesi (FLQ) militanlarınca öldürüldü. Laporte, 10 Ekim 1970'te kaçırılmıştı.
  • 1972- Sıkıyönetim Askeri mahkemesi’nde görülen Türkiye İşçi Partisi davası sonuçlandı. TCK’nunun “komünizmi yasaklayan” 141 ve 142. maddelerini ihlal gerekçesiyle, Genel Başkanı Behice Boran dahil 7 yöneticisi 15’er yıl, 5 yönetici de 12.5 yıl hapis ve çeşitli sürgün cezalarına çarptırıldı. TİP yöneticilerinin ömür boyu kamu hizmetinden mahrumiyetine de karar verildi.
  • 1973 - OPEC, bazı Batılı ülkelere, Suriye ile olan savaşında İsrail'e yardım ettikleri gerekçesiyle petrol ambargosu uygulamaya başladı.
  • 1976 - Tofaş'ın Murat 131 otomobilleri üretimine izin verildi.
  • 1977- Nazım Hikmet’in “Yolcu” oyunu Savaş Dinçel’in yönetiminde Fatih Şehir Tiyatroları’nda sahneleniyor
  • 1978- 6 TİP’li gencin ülkücülerce öldürüldüğü Bahçelievler Katliamı’nda ağır yaralanan yedinci kişi ve tek görgü tanığı Serdar Alten de hayatını kaybetti.
    1978 -  9 Ağustos 1978’de İstanbul-Kocamustafapaşa’daki Artvin Kültür Derneğinin “ülkücüler” tarafından kurşunlaması sırasında vurulan Ferruh Ataol (1957- İstanbul), Ankara Numune Hastanesinde hayatını kaybetti.
    1978 - Denizli’nin Bekilli ilçesinin Üçkuyu köyü Halk Kültür Dayanışma Derneği üyesi Ali Ayvaz (1955- Bekilli), köy ağalarının kışkırtması sonucu, sağ görüşlü amcası Bekir Ayvaz tarafından katledildi.
    1978-  TBMM Kitaplık Müdürlüğü’ne atanan ülkücü Hilmi Çelik hakkında 14 Eylül’de CHP Ardanuç İlçe Merkezi’ne bomba atma iddiasıyla dava açıldı.
  • 1979- Adana Emniyet Müdürü Cevat Yurdakul’un öldürülmesinin ardından direnişe geçen polislerden 6’sı tutuklandı.
    1979-Ankara İncesu Sivaslı mahallesinde, “faşist saldırılara karşı gece nöbeti” tutan Mehmet Adil Olcay (1958- Samsat), saat 23.00’te ülkücülerin silahlı saldırısı sonucu yaşamını yitirdi.
  • 1980- Milli güvenlik Konseyi, kıdem tazminatlarının 1 yıllık tutarının 30 günlük asgari ücretin 7.5 katını aşamayacağına ilişkin yasayı onayladı. 30 günlük süreler toplu iş sözleşmeleriyle arttırılabilecek.
  • 1980 – Nihat Erim’in öldürülmesinde “tetikçilik yaptığı” iddiasıyla 12 Eylül darbesi sonrası gözaltına alınan Devrimci Sol üyesi Ahmet Karlangaç’ın (23) ”arkadaşlarıyla yüzleştirme sırasında sinir krizi geçirerek başını duvara vurmak suretiyle hayatını kaybettiği” bildirildi
  • 1981- Hopa kırsalında Devrimci Yol örgütlenmesi için çalışan Alaattin Demirci (1959- Artvin Hopa), jandarma tarafından yapılan operasyonda öldürüldü.
  • 1983- İstanbul Sıkıyönetim Askeri Savcılığı, İleri Maden-İş’in 4 yöneticisine 6 yıl 8 ay ile 20 yıl arası hapis istemiyle dava açtı. Dava,”sanıkların anayasal düzen yerine işçi sınıfı öncülüğünde proletarya diktatörlüğünü kurmak için eylemde bulundukları” iddiasıyla açıldı.
  • 1984 - "60 Günlük Bir Şey" adlı kitabı sebebi ile Füsun Erbulak için 6-10 yıl hapis istendi
  • 1989- ANAP hükümetince hazırlanan yasa tasarısıyla, görev süresi dolan Cumhurbaşkanı Kenan Evren’e özel emeklilik aylığı bağlanacak, Cumhurbaşkanlığı Konseyi’nin 5 üyesinin emekli aylıkları arttırılacak, araç-konut tahsis edilecek.
  • 1989 - Başbakan Turgut Özal, Cumhurbaşkanlığına aday olduğunu açıkladı.
  • 1995- Bakanlar Kurulu, genel sağlığı ve milli güvenliği bozucu nitelikte görüldüğü gerekçesiyle SEKA, Şeker Fabrikaları, limanlar ve karayollarındaki grevleri iki ay süreyle erteledi.
  • 1996 - Sanatçı Şanar Yurdatapan "bölücülük" yaptığı iddiasıyla tutuklandı.
  • 1997- Che ve yoldaşlarının Bolivya’dan getirilen cenazeleri 100 bine yakın kişinin katıldığı törenle Santa Clara kentinde inşa edilen anıt mezara gömüldü.
  • 1997 - Bergama/Ovacık’ta siyanürlü altın aramada yargı son noktayı koydu: Eurogold şirketinin çalışma izni İdare Mahkemesi’nce iptal edildi. Eurogold’a Çevre Bakanlığı’nca 1994’de verilen izne karşı Bergamalı 650 yurttaş adına İzmir Çevre Avukatları Grubu’nca dava açılmıştı.
  • 1998- Şili eski diktatörü/devlet başkanı A.Pinochet tedavi için bulunduğu Londra’da, 1973-1983 döneminde Şili’de kaybolan/öldürülen yüzlerce İspanyol’la ilgili İspanya’da yargıçlar Carson ve Castellon’un yürüttüğü soruşturma kapsamındaki başvuruları nedeniyle tutuklandı. Pinochet’in ifadesi için Londra’ya gidecek olan yargıçların, Şili dahil 5 Latin Amerika ülkesinde 70’lerde iktidarda olan askeri rejimlerce kurulup sol örgütlere karşı kontrgerilla faaliyetlerinin eşgüdümü ve mahpus takasını yürüten gizli ”KONDOR” örgütünü de soracağı bildirildi.
  • 1998- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı müfettişleri, FP’li Ankara Anakent Belediye Başkanı Melih Gökçek’in “belediyeden irticai kuruluşlara (Kanal 7, Milli Gençlik Vakfı, Vahdet Vakfı vs.) ve kayırılan firmalara kaynak aktarmak suretiyle görevini kötüye kullandığı”nı saptadı.
  • 2001 - İsrail-Filistin barış anlaşmalarına karşı çıkan Ulusal Birlik Partisi Genel Başkanı Rehavam Ze'evi, uğradığı silahlı saldırıcı sonucu öldü. Saldırıyı Filistin Halk Kurtuluş Cephesi üstlendi.
  • 2002- İstanbul B.Şehir Belediyesi’ne ait reklam panolarının, 3 ihalede muhammen bedelden düşük tutarlarda kiraya verilmek suretiyle Belediye’nin 51 trilyon TL zarara uğratıldığı iddiasıyla eski Başkan ve AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan, Ali Müfit Gürtuna ve 24 görevli hakkında rapor tutuldu.
  • 2003 - Ziya Selçuk’un başkanlığındaki Talim ve Terbiye Kurulu’na “milli eğitim sisteminin nasıl bir insan yetiştirmeyi hedeflediğini belirleme” görevi de verildi.
  • 2003- Türkiye, AİHM’de görülen Mardin Kayaballı Köyü davasında mağdurlara toplam 130 bin Euro (214 milyar) ödemeyi kabul etti. Kayaballı köyünde yaşayan altı kişi, güvenlik güçlerince dövüldükleri, ardından evlerinin yakıldığı ancak sanıkların cezalandırılmadığı ve tazminat ödenmediği iddiasıyla 1996’da AİHM’e şikayette bulunmuştu.
  • 2007- Avrupa Konseyi, Abdullah Oğuz’un yönettiği, Zülfü Livaneli’nin romanından uyarlanan “Mutluluk” filmini “İnsan Hakları Ödülü”ne layık gördü.
  • 2008 - Türkiye, 2009 - 2010 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi geçici üyeliğine 151 oyla kabul edildi.
  • 2012 - Ege Üniversitesi Kampüsü içindeki KYK yurtlarında kalan öğrenciler yemek fiyatlarındaki artış ve porsiyonlardaki azalışı protesto etti.
  • 2017- OHAL’in 3 ay süreyle uzatılmasına ilişkin Başbakanlık Tezkeresi TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Türkiye ülke olarak Temmuz 2016 yılından beri Olağanüstü Hal (OHAL) koşullarında.


 DOĞUMLAR:

  • 1488 - Baccio Bandinelli, İtalyan, Maniyerist heykeltıraş ve ressam (ö. 1560)
  • 1577 - Christofano Allori, Barok Dönem İtalyan ressamı (ö. 1621)
  • 1760 - Henri de Saint Simon, Fransız filozof ve iktisatçı (ö. 1825)
  • 1859 - Childe Hassam, Amerikalı Empresyonist ressam (ö. 1935)
  • 1867 - Josep Puig i Cadafalch, Katalan mimar, sanat tarihçisi ve siyasetçi (ö. 1956)
  • 1886 - Spring Byington, Amerikalı aktris (ö. 1971)
  • 1914 - Jerry Siegel, Amerikalı çizgi roman sanatçısı ve yazar (ö. 1996)
  • 1915 - Arthur Miller, Amerikalı oyun yazarı (Satıcının Ölümü adlı eseriyle ün kazanan) (ö. 2005)
  • 1918 - Rita Hayworth, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 1987)
  • 1919 - Zao Ziyang, Çinli Devlet adamı ve Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi eski Genel Sekreterlerinden (ö. 2005)
  • 1920 - Montgomery Clift, Amerikalı aktör (ö. 1966)
  • 1922 - Michel Galabru, Fransız oyuncu (ö. 2016)
  • 1924 - Rolando Panerai, İtalyan opera sanatçısı (ö. 2019)
  • 1926 - Julie Adams, Amerikalı oyuncu (ö. 2019)
  • 1930 - İsmail Akbay (17 Ekim 1930, Mudanya - 26 Temmuz 2003; Huntsville, Alabama, ABD), Türk bilim insanı. NASA'da çalışan ilk Türk mühendistir. 17 Ekim 1930 yılında Mudanya'nın Zeytinbağı köyünde doğdu. Orta öğretimini'nde ve Haydarpaşa Lisesi’nde tamamlayan İsmail Akbay, üniversite eğitimi için ABD’ye gitti ve 1956 yılında Tennessee Üniversitesi’nden fizik mühendisi olarak mezun oldu. Ünlü roket bilimci Dr. Wernher Von Braun, İsmail Akbay’ı Marshall Uzay Merkezi’nde  Apollo Saturn V-S1C roketinin F1 motoru entegrasyon çalışmalarını sürdürecek mühendis ekibine seçmiştir. Akbay aynı zamanda Apollo - Soyuz Test Projesi'nde Saturn 1B/H-1 motor entegrasyon çalışmalarında da öncülük etmiştir. İsmail Akbay 1963-1975 yılları arasında NASA’da yönetim kademelerinde görev yapmıştır.
  • 1948 - Margot Kidder, Kanadalı-Amerikalı oyuncu (ö. 2018)
  • 1953 - Muhittin Korkmaz, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu
  • 1953 - Özkan Uğur, Türk müzisyen, sinema ve dizi oyuncusu (MFÖ grubunun üyesi)
  • 1957 - Lawrence Bender, Amerikalı film yapımcısı
  • 1963 - Sergio Goycochea, Arjantinli emekli kaleci
  • 1971 - Deniz Uğur, Türk sinema, tiyatro, dizi oyuncusu ve senaryo yazarı
  • 1972 - Tarkan, Türk şarkıcı, söz yazarı, besteci, yapımcı ve aranjör
  • 1976 - Nil Karaibrahimgil, Türk şarkıcı
  • 1979 - Kimi Räikkönen, Fin Formula 1 pilotu
  • 1980 - Ekaterina Gamova, Rus voleybolcu


 ÖLÜMLER:


(derleyen:mstfkrc)



Posted by at

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)