TARİHTE BUGÜN (19 NİSAN)

    

    OLAYLAR:

1775 - Amerikan Devrimi başladı. Sömürgeci İngiliz birlikleri ile bağımsızlık savaşçıları, Massachusetts eyaletinin Lexington kentinde ilk çatışmaya girdi.

1904 - Toronto'nun büyük bir kısmı, çıkan yangında harabeye döndü.

1909 - Jeanne d'Arc, azize ilan edildi.

1926 - Cumhuriyetin ilan edildiği 29 Ekim'in Milli Bayram olması yasalaştı.

1926 - Türk karasularında her türlü denizcilik işlerini Türk vatandaşlarına tahsis eden ve yabancıların kabotaj hakkına son veren Kabotaj Kanunu kabul edildi.

1927 - Mae West'in "Sex" adlı oyundaki rolü, müstehcen bulunarak 10 gün hapse mahkûm oldu.

1933 - Jayne Mansfield, doğdu. Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 1967)

1934 - Shirley Temple, Stand Up and Cheer adlı filmde ilk rolünü oynadı.

1938 - Kırşehir ve çevresindeki 6,6 büyüklüğündeki depremde 149 kişi öldü.

1943 - İsviçreli kimyager Albert Hofmann, çavdar mahmuzundan ürettiği LSD'nin etkilerini yaşayan ilk insan oldu.

1943 - II. Dünya Savaşı: Alman askerleri Yahudileri toplamak için Varşova Gettosu'na girdi.

1947 - Hindistan'da Kongre Partisi, ülkenin Hindistan ve Pakistan olarak iki ayrı devlete bölünmesini kabul etti.

1948 - Amerika Birleşik Devletleri, yeni bir atom silahını Marshall Adaları'nda denedi.

1951 - General Douglas MacArthur, Ordu'dan emekli olarak ayrıldı.

1956 - Monako Prensi III. Rainier ile Amerikalı sinema oyuncusu Grace Kelly, Monte Carlo'da evlendi. Tören için 25 ülkenin temsilcileri Monako'ya geldi.

1961 - 27 Mayıs'tan sonra ilk basın mahkûmiyeti: Ahmet Emin Yalman, 25 lira ağır para cezasına çarptırıldı.

1964 - Ford, Mustang modelini piyasaya sundu.

1965 - Fener Patrikhanesi başta olmak üzere, bütün azınlık kurumlarının denetlenmesine karar verildi.

1966 - 79 gün süren Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası grevi "halk sağlığını tehlikeye düşürdüğü" gerekçesiyle bir ay ertelendi.

1969 - Milliyetçi Hareket Partisi lideri Alparslan Türkeş, "doğum kontrolü suikasttır" dedi.

1969 - Şair Nazım Hikmet'in oğlu Mehmet Hikmet Ran Türkiye'ye gelmek için müracaat etti.

1971 - Sierra Leone'de cumhuriyet ilan edildi.

1971 - İlk uzay istasyonu Salyut 1, uzaya fırlatıldı.

1971 - Amerikalı seri katil Charles Manson, aralarında Roman Polanski'nin hamile eşi Sharon Tate'in de olduğu beş kişiyi öldürdüğü için idam cezası aldı, cezası ömür boyu hapse çevrildi.

1975 - Hindistan'ın ilk uydusu olan "Aryabhata" fırlatıldı.

1980 - Ajda Pekkan, Eurovision Şarkı Yarışması'nda Şanar Yurdatapan'ın düzenlediği "Petrol" adlı şarkıyla, 19 yarışmacı arasında 15'inci oldu.

1983 - Başrolünü Cüneyt Arkın'ın oynadığı "Yıkılmayan Adam" adlı filmi hakkında komünizm propagandası iddiasıyla dava açıldı.

1984 - Avni Dilligil Tiyatro Ödülü'nü Dostlar Tiyatrosu "Galile Galile" oyunuyla aldı. Yıldız Kenter "en iyi kadın oyuncu", Müşfik Kenter "en iyi erkek oyuncu" seçildi.

1987 - Mariya Şarapova, doğdu. Rus tenisçi

1987 - Simpsonlar, televizyonda gösterime girdi.

1989 - USS Iowa zırhlısının top taretlerinin birindeki patlama, 47 denizcinin ölümüne yol açtı.

1995 - Amerika Birleşik Devletleri'nin Oklahoma eyaletinde Alfred P. Murrah Federal Binası bombalandı, 168 kişi ölü. Bombayı eski bir asker olan 28 yaşındaki Timothy McVeigh'in yerleştirdiği ortaya çıkarıldı.

1999 - Almanya Federal Meclisi (Bundestag), Bonn'dan Berlin'e taşındı.

2000 - Filipinler Havayolları'na ait Boeing 737-200 tipi bir yolcu uçağı, Davao (Filipinler) şehri yakınlarında düştü: 131 kişi öldü.

2002 - İBDA/C'nin lideri Salih Mirzabeyoğlu'nun idam kararı, Yargıtay tarafından onandı.

2005 - Katolik dünyasının yeni Papa'sı 78 yaşındaki Alman Kardinal Joseph Ratzinger oldu. Yeni Papa'nın, XVI. Benedictus adını kullanacağı belirtildi.

2009 - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde VIII. dönem milletvekili seçimleri yapıldı. Oyların %43.97'sini alan Ulusal Birlik Partisi 26 milletvekili, %29.34'ünü alan Cumhuriyetçi Türk Partisi 15 milletvekili çıkardı. Bu sonuca göre, UBP tek başına Hükûmeti kuracak çoğunluğa sahip oldu.

2010 - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, bir kişinin yumruklu saldırısına uğradı. Yüzüne aldığı darbeyle yaralanan Yıldız, ambulansla hastaneye kaldırıldı.

2020 - Koronavirüs salgını etkili olmaya devam ediyor. Şimdiye kadar Tüm Dünyada: 2,395,502 vaka tespit edildi. Ölü sayısı: 164,564, İyleşen sayısı: 615,661. Türkiye: Toplam Vaka:86.306, Vefat:2.017, İyileşen:11.976

2021 - NASA'nın Ingenuity helikopteri, başka bir gezegende (Mars'ta) uçan ilk makine oldu.

ÖLÜMLER:

65 - Lucius Annaeus Seneca, Romalı düşünür, devlet adamı ve oyun yazarı (d. MÖ 4)                          1506- Marcus Antonius Coccius Sabellicus, Venedikli tarihçi (d. 1436)

1560 - Philipp Melanchthon, Alman filolog, filozof, teolog ve şair (d. 1497)

1588 - Paolo Veronese, Venedikli ressam (d. 1528)

1768 - Canaletto, İtalyan ressam (d. 1697)

1824 - George Gordon Byron, İngiliz şair ve yazar (d. 1788)

1831 - Johann Gottlieb Friedrich von Bohnenberger, Alman astronom (d. 1765)

1878 - Władysław Tarnowski, Polonyalı şair, oyun yazarı, piyanist ve besteci (d. 1836)

1881 - Benjamin Disraeli, İngiltere Başbakanı (d. 1804)

1882 - Charles Darwin, İngiliz biyolog (d. 1809)

1885 - Nikolay Kostomarov, Rus ve Ukraynalı tarihçi, yazar ve şair (d. 1817)

1899 - Édouard Pailleron, Fransız şair, oyun yazarı ve gazeteci (d. 1834)

1906 - Pierre Curie, Fransız fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1859)

1914 - Charles Sanders Peirce, Amerikalı filozof (d. 1839)

1916 - Colmar von der Goltz, Alman subay (Osmanlı ve Alman ordularında mareşal rütbesi sahibi) (d. 1843)

1919 - Andrei Eberhardt, Alman kökenli Rus İmparatorluk Donanması Amirali (d. 1859)

1958 - Haykanuş Danielyan, Ermeni opera şarkıcısı (d. 1893)

1959 - Wilhelm Nestle, Alman felsefeci ve dil bilimci (d. 1865)

1964 - Hafız Cemal (Lokman hekim), Kıbrıs Türkü doktor. Doktor Hafız Cemal. "Lokman Hekim" adıyla anılan Dr. Hafız Cemal ömrünce halk sağlığı için çalışmış, gazetelerde sürekli makaleler yazmış, sağlık dergileri çıkartmıştı.

1966 - Väinö Tanner, Finlandiya Başbakanı (d. 1881)

1967 - Konrad Adenauer, Alman devlet adamı (d. 1876)

1982 - Şair, öykücü ve oyun yazarı Sabahattin Kudret Aksal vefat etti. Pek çok edebiyat ödülünün sahibi olan Aksal'ın en tanınmış yapıtları arasında "Gazoz Ağacı" ve "Yaralı Hayvan" da var.

1983 - Şahan Natali, Ermeni yazar (Ermeni Devrimci Federasyonu'nun üyesi ve Nemesis Operasyonu'nun yöneticilerinden) (d. 1884)

1994 - Turgut Boralı, Türk sinema sanatçısı (d. 1923)

1998 - Octavio Paz, Meksikalı diplomat, yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1914)

1999 - Mizah yazarı ve karikatürist Tekin Aral vefat etti. Tekin Aral Ağabeyi Oğuz Aral ile birlikte Türkiye'nin en çok okunan ve tirajları günlük gazetelerinkini geçen Gırgır ve Fırt dergilerini çıkartmış, yeni bir karikatürcüler kuşağının doğuşuna katkıda bulunmuştu.

2005 - George Pan Cosmatos, Yunan asıllı İtalyan film yönetmeni (d. 1941)

2007 - Helen Walton, Amerikalı iş insanı ve Walmart'ın Yönetim Kurulu Üyesi (d. 1919)

2007 - Jean-Pierre Cassel, Fransız aktör (d. 1932)

2008 - Ayvaz Gökdemir, Türk siyasetçi (d. 1942)

2009 - J.G. Ballard, İngiliz romancı (d. 1930)

2011 - Elisabeth Sladen, İngiliz oyuncu (d. 1946)

2012 - Ümit Ömer Sevinç, Türk aşçı, eğitimci ve yemek uzmanı (d. 1952)

2013 - Allan Franklin Arbus, Amerikalı moda fotoğrafçısı, dizi ve sinema oyuncusu (d. 1918)

2013 - François Jacob, Fransız biyolog (d. 1920)

2015 - Oktay Sinanoğlu, Türk kuantum kimyacısı ve moleküler biyolog (d. 1934)

2016 - Ronit Elkabetz, İsrailli oyuncu, senaryo yazarı ve sinema yönetmeni (d. 1964)

2016 - Walter Kohn, Amerikalı fizikçi ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1923)

2017 - Bülent Kayabaş, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı (d. 1945)

2019 - Martin Böttcher, Alman film müziği bestecisi, aranjör, söz yazarı ve orkestra şefi (d. 1927)

2019 - Massimo Marino, İtalyan televizyon yapımcısı ve oyuncu (d. 1960)

2020 - Philippe Nahon, Fransız aktör (d. 1938)