TARİHTE BUGÜN (23 NİSAN)

      

     OLAYLAR:

• 1827 - William Rowan Hamilton, Işık Sistemleri Teorisi'ni hazırladı.
• 1895 - Yusuf Ziya Ortaç, doğdu. Türk şair, yazar, edebiyat öğretmeni, yayımcı ve siyasetçi (ö. 1967)
• 1906 - Rusya'da Çar II. Nikolay, "Temel Yasalar" olarak bilinen anayasayı ilan etti.
• 1920 - Türkiye Büyük Millet Meclisi açıldı ve ilk kez toplandı.
• 1923 - Lozan Barış Konferansı 23 Nisan 1923’te ikinci defa toplanarak, taraflar olan TBMM temsilcileriyle Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika, SSCB ve Yugoslavya temsilcileri aracılığıyla 24 Temmuz 1923’te sonuçlandırılmıştır.
• 1926 - Suavi Süalp, doğdu. Türk mizahçı (ö. 1981)
• 1928 - Avni Anıl, doğdu.Türk müzisyen (ö. 2008)
• 1929 - Mürüvvet Sim, doğdu.Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (ö. 1983)
• 1929 - İlk defa 23 Nisan günü, Çocuk Bayramı olarak kutlandı.
• 1934 - Ergun Köknar, doğdu. Türk tiyatro, sinema, dizi oyuncusu ve gazeteci (ö. 2000)
• 1934 - Fikret Hakan, doğdu. Türk sinema oyuncusu (ö. 2017)
• 1935 - Polonya'da anayasanın kabulü.
• 1936 - Hokkabaz Zati Sungur Kuzey Amerika'dan Türkiye'ye geldi.
• 1938 - Fransa'nın Nice şehrinde yapılan yarışmalarda, Ordu Süvari Ekibi birinci oldu.
• 1938 - Ali Ecder Akışık, doğdu. Türk tiyatro, sinema oyuncusu ve seslendirme sanatçısı (ö. 2010)
• 1945 - Doğan Kardeş dergisinin ilk sayısı yayımlandı.
• 1945 - Alev Sezer, doğdu. Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (ö. 1997
• 1948 - II. Dünya Savaşı'ndan beri kapalı tutulan Topkapı Sarayı Müzesi ve İstanbul Arkeoloji Müzesi halka açıldı.
• 1953 - Kore'de savaşan Türkiyeli subaylara, törenle Amerika Birleşik Devletleri Başkanı'nın bronz yıldız madalyası verildi.
• 1960 - İzmit Petrol Rafinerisi'nin temeli atıldı.
• 1961 - İlk TBMM binası müze haline getirildi.
• 1961 - Yerli yapım 27 Mayıs Treni ilk seferini yaptı.
• 1962 - Ankara'da Yılanların Öcü filminin gösterildiği sinemada olaylar çıktı. Bir grup, film bittikten sonra, sinemaya maddi zarar verip "kahrolsun komünistler" diye bağırdı.
• 1965 - İlk Sovyet haberleşme uydusu, Maniya-1 uzaya fırlatıldı.
• 1968 - ABD'deki Columbia Üniversitesi'nde bir grup Vietnam Savaşı karşıtı öğrenci, yönetim binalarını ele geçirerek üniversiteyi kapattı.

• 1969 - Robert Kennedy'nin katili Sirhan Bişara Sirhan, ölüm cezasına çarptırıldı.
• 1970 - İş Bankası, Ticaret Bakanlığı'na gizli bir rapor verdi. Raporda, devalüasyon halinde bankalarla ihracatçıların korunması isteniyordu.
• 1972 - Eyüp Emniyet Amirliği'nde copla ölüm iddiası için İçişleri Bakanlığı soruşturma açtı.
• 1973 - Cem Yılmaz, doğdu.Türk komedyen
• 1975 - Sıkıyönetim Komutanlığı, ünlü Rus yazar Maksim Gorki'nin "Ana" adlı romanından uyarlanan aynı adlı oyunu sahneleyen Ankara Sanat Tiyatrosu'nu (AST) kapattı.
• 1976 - İran Hava Yolları'nın İstanbul bürosunda bir patlama oldu. 1'i çocuk 4 kişi yaralandı.
• 1978 - Iğdır'da ülkücüler Cumhuriyet Halk Partililere ait ev ve işyerlerine saldırıp tahrip etti. 
• 1978 - Türk Hava Yolları'nda Hava-İş sendikasına üye işçiler greve başladı.

• 1979 - Türkiye'nin yedi ülke ile telefon görüşmesini sağlayacak olan uyduyla haberleşme istasyonu hizmete girdi.
• 1979 - 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, UNESCO'nun 1979 yılını "Çocuk Yılı" olarak duyurmasının ardından, TRT tarafından "TRT Uluslararası 23 Nisan Çocuk Şenliği" adı ile ilk kez kutlandı.
• 1981 - Millî Güvenlik Konseyi, eski Gümrük ve Tekel Bakanlarından Tuncay Mataracı'nın Yüce Divan'da yargılanmasına karar verdi.

• 1982 - TRT, haftada iki gün renkli televizyon yayınına başladı.
• 1984 - AIDS'e neden olan virüs belirlendi.
• 1986 - Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilen, yabancıların Türkiye'de mülk edinmesine olanak sağlayan yasa, 1986 yılında bugün Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.
• 1987 - Atatürk Barış Ödülü'ne Federal Almanya Cumhurbaşkanı Richard von Weizsaecker değer görüldü.

• 1990 - Namibya; Birleşmiş Milletlerin 160., İngiliz Milletler Topluluğu'nun ise 50. üyesi oldu.
• 1992 - Sağlık kontrolü için ABD'de bulunan Cumhurbaşkanı Turgut Özal'a, prostat kanseri teşhisi konuldu.
• 1993 - Doğu Afrika ülkesi Eritre'de, Etiyopya'dan bağımsızlık referandumu başladı.
• 1994 - Gagavuzya kuruldu.
• 1995 - Sürgünde Kürt Parlamentosu'na izin veren Hollanda'yı protesto için yurtdışında çalışan 70 bin kadar Türk işçi Lahey'de yürüyüş yaptı.
• 1996 - Çeçenistan'ın Devlet Başkanı Cahar Dudayev'in bir Rus füze saldırısında öldüğü bildirildi.
• 1997 - Cezayir'de Ömeriye katliamı: 42 kişinin ölümü.
• 2001 - İntel, Pentium 4 işlemcisini piyasaya sürdü.
• 2003 - SARS virüsü nedeniyle Çin'de okullar iki hafta tatil edildi.
• 2003 - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu'nun aldığı karar doğrultusunda; Kuzey Kıbrıs ile Kıbrıs Cumhuriyeti arasında serbest geçişler başladı.
• 2005 - Şair ve yazar Sunay Akın'ın kurduğu İstanbul Oyuncak Müzesi açıldı.
• 2006 - Merapi Yanardağı (Marapi) patladı.
• 2020 - Birinci Büyük Millet Meclisinin açıldığı ve Türk halkının egemenliğini ilan ettiği, 23 Nisan 1920 tarihinin üzerinden 100 yıl geçti. Koronavirüs salgını nedeniyle sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu bugün, kutlamalar evlerden ve internet üzerinden yapılıyor.

       

      

      ÖLÜMLER:

• 1616 - Miguel de Cervantes, İspanyol yazar (d. 1547)
• 1616 - William Shakespeare, İngiliz oyun yazarı (d. 1564)
• 1850 - William Wordsworth, İngiliz şair (d. 1770)
• 1939 - Saffet Atabinen, ilk Türk orkestra şefi ve flüt virtüözü (d. 1858)
• 1954 - Rudolf Beran, Çek siyasetçi (d. 1887)
• 1975 - William Hartnell, İngiliz aktör (Doctor Who dizisinin ilk doktoru) (d. 1908)
• 1979 - Maurice Clavel, Fransız yazar, filozof ve gazeteci (d. 1920)
• 1986 - Otto Preminger, Avusturya asıllı Amerikalı film yönetmeni (d. 1906)
• 1990 - Paulette Goddard, Amerikalı aktris (d. 1910)
• 1998 - Konstantin Karamanlis, Yunan siyasetçi (d. 1907)
• 2005 - John Mills, İngiliz aktör (d. 1908)
• 2007 - Boris Yeltsin, Rus devlet ve siyaset adamı (d. 1931)
• 2010 - Bo Hansson, İsveçli müzisyen (d. 1943)
• 2013 - Molla Muhammed Ömer, Taliban'ın lideri (d. 1959)
• 2015 - Richard Corliss, Time Dergisi yazarı (d. 1944)
• 2016 - Çetin İpekkaya, Türk tiyatro yönetmeni ve oyuncu (d. 1937)
• 2016 - Madeleine Sherwood, Kanadalı oyuncu (d. 1922)
• 2017 - Jerry Adriani (Jair Alves de Sousa), Brezilyalı şarkıcı, müzisyen ve aktör (d. 1947)
• 2017 - Kathleen Crowley, Amerikalı oyuncu (d. 1929)
• 2017 - Erdoğan Teziç, Türk hukukçu ve akademisyen (d. 1936)
• 2018 - Bob Dorough, Amerikalı bebop havalı caz piyanisti, şarkıcı-söz yazarı, besteci, aranjör ve albüm yapımcısı (d. 1923)
• 2020 - Kumiko Owada, Japon oyuncu, ses sanatçısı ve TV sunucusu (d. 1956)