OLAYLAR:
- 1564 - İlk "1 Nisan" şakaları Fransa'da yapılmaya başlandı. Bu yıl değiştirilen takvime göre, eski yılbaşı sayılan Nisan'ın 1'i, yerini yeni yılbaşı 1 Ocak'a bırakmaktaydı. Nisan'ın ilk günü, yeni yıl kutlamaya alışmış olan halk ve yeni takvim uygulamasını beğenmeyenler, çeşitli şakalar yapmaya başladılar. Fransızlar, bu şakalara "Poisson D'avril" (Nisan balığı) adını verdiler.
- 1778 - Oliver Pollock, Dolar'ın simgesini yarattı.
- 1815 - Otto von Bismarck, doğdu. Alman politikacı (ö. 1898
- 1867 - Singapur, Birleşik Krallık Kraliyet Kolonisi oldu.
- 1873 - Britanya buharlı gemisi "SS Atlantic", İskoçya açıklarında battı; 547 kişi öldü.
- 1873 - Namık Kemal'in Vatan Yahut Silistre adlı oyununun ilk temsili, İstanbul'daki Gedikpaşa Tiyatrosu'nda gerçekleşti.
- 1906 - Lumiere Kardeşler renkli fotoğrafı icat etti.
- 1916 - Mustafa Kemal, Miralaylığa (Albaylığa) yükseltildi.
- 1921 - Metristepe'deki 10. Yunan Tümeni'nin geri çekilmesinin ardından taarruza geçen Kuvâ-yi Milliye, İkinci İnönü Muharebesi'ni kazandı.
- 1924 - Topkapı Sarayı'nın mevcut eşyasıyla, İstanbul Asarı Atika Müzeleri Müdürlüğüne bağlanarak müzeye dönüştürülmesi, Bakanlar Kurulunca karara bağlandı.
- 1924 - Münih'teki darbe girişimi dolayısıyla Nazi lideri Adolf Hitler, 5 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Fakat sadece 9 ay hapis kaldı ve bu sırada Mein Kampf (Kavgam) adlı kitabını yazdı.
- 1925 - Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi kuruldu.
- 1926 - Reha Yurdakul, doğdu. Türk sinema oyuncusu (ö. 1988)
- 1926 - Türkiye'de 30 Ağustos'un, "Zafer Bayramı" olarak kutlanması hakkındaki kanun kabul edildi.
- 1928 - Ankara Borsası Maliye Bakanı Fuat Ağralı tarafından açıldı.
- 1929 - Milan Kundera, doğdu. Çek yazar.
- 1930 - Türk kadınlarına belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı tanıyan yeni Belediyeler Kanunu kabul edildi.
- 1937 - 1961'e kadar, Türkiye'nin tek demir-çelik üreticisi olarak kalan Karabük Demir Çelik Fabrikaları'nın temeli, Başbakan İsmet İnönü tarafından, Zonguldak'ın Karabük köyünde atıldı.
- 1937 - Yılmaz Güney, doğdu. Türk oyuncu ve yönetmen (ö. 1984)
- 1939 - İspanya'da milliyetçiler, İspanya İç Savaşı'nın resmi olarak bittiğini açıkladılar.
- 1941 - Altın Meydan subayları tarafından 1941 Irak darbesi gerçekleştirildi.
- 1941 - Yozgat Milletvekili Süleyman Sırrı Bey 1929 yılında Meclis Başkanlığına Bekarlık Vergisi adı altında bir öneri sunmuştu. Tasarıya göre, 25-45 yaşları arasında bulunan tüm bekar erkekler ve 20-35 yaşları arasında olup resmi bir daireden maaş alan tüm bekar kadınlar ödedikleri verginin bir mislini bekarlık vergisi olarak verecekti. Elde edilecek gelir fazla çocuk sahibi olan ailelere verilecekti. Ancak o tarihte Meclis bu kanun teklifini geri çevirdi. 1941 yılı bugün Bekar Vergisi Kanun Tasarısı tekrar Meclis'e gönderildi. Konu değişik zamanlarda gündeme geldiyse de her seferinde tasarı geri çevrildi. Sonuçta bekarlık sultanlık olarak kaldı.
- 1942 - Savaş Dinçel, doğdu. Türk oyuncu, karikatürist ve film yönetmeni (ö. 2007)
- 1947 - Irkçılık ve Turancılık ideolojilerini yaymak ve hükümeti devirmek için gizli cemiyet kurmaktan yargılanan 24 kişinin duruşmaları bitmiş, 11 kişi muhtelif cezalara çarptırılmıştı. Kararın Askeri Yargıtay tarafından bozulması nedeniyle davaya yeniden bakan sıkıyönetim mahkemesi, 1 Nisan 1947 günü tüm sanıkların beraatına karar verdi.
- 1948 -ABD Başkanı Harry Truman, ekonomik yardımları içeren Marshall Planı'nı imzaladı.
1948 - ABD'den alınan P-47 Thunderbold avcı uçaklarından ilk parti İzmir Gaziemir ve Balıkesir hava üslerine geldi. |
- 1948 - Soğuk Savaş: Sovyetler Birliği'nin direktifleri doğrultusunda Doğu Almanya Hükûmetine bağlı askeri güçler, Batı Berlin'i karadan ablukaya aldı.
- 1948 - İstanbul Fındıklı'daki Güzel Sanatlar Akademisi binası yandı.
1949 - Türkiye İnsan Hakları Evrensel Beyannamesine katıldı.
|
- 1949 - Serbest İrlanda Devleti'ni oluşturan güneydeki 26 kontluk birleşerek, İrlanda Cumhuriyeti'ni oluşturdu.
- 1949 - Newfoundland, Kanada'ya katıldı.
- 1950 - BM, Kudüs'ün ikiye bölünmesi planını kabul etti.
- 1951 - İstanbul'da bir kumarhanede yakalanan Büyük Doğu dergisinin sahibi Necip Fazıl Kısakürek 30 lira para cezasına çarptırıldı.
1952 - Yeşilırmak'ın taşması sonucu 45 bin dekar tarım alanı sular altında kaldı, 543 ev boşaltıldı,; zarar 10 milyon lira.
1954 - Halka ucuz gıda sağlamak amacı güden Migros şirketi kuruldu- 1955 - Kıbrıs Rumları, Ada'nın Birleşik Krallık'tan bağımsız olmasını öngören, EOKA hareketini başlattılar.
- 1955 - Kıbrıs'ta Türk Mukavemet Teşkilatı faaliyete geçti.
- 1957 - Batı Almanya'da bilim insanları, nükleer silahlar üzerine çalışmayı reddetti.
- 1957 - Milletvekillerinin mal beyanında bulunmasına ilişkin kanun teklifi 1957 yılı 1 Nisan günü TBMM Adalet Komisyonu'nda reddedildi.
- 1958 - Kıbrıs'ta EOKA'cılar Büyük Britanya'ya savaş ilan etti. EOKA'nın lideri Georgios Grivas, Türklere de gözdağı verdi.
- 1961 - Türkiye'de 27 Mayıs Darbesi'nden sonra faaliyetleri yasaklanan siyasi partilerin faaliyetleri kısmen serbest bırakıldı.
- 1963 - Alman kamu televizyon kanalı ZDF (Zweites Deutsches Fernsehen, Türkçe: İkinci Alman Kanalı) kuruldu.
- 1963 - 27 Mayıs, Hürriyet ve Anayasa Bayramı olarak ilan edildi.
- 1964 - Başpiskopos Makarios'un Kıbrıs Türk Alayı'nın Garnizonuna dönmesi önerisi, Türk Hükümetince reddedildi.
- 1965 - Nüfus planlaması hakkındaki kanun 1965 yılı 1 Nisan günü Türkiye Büyük Millet Meclis'inde kabul edildi. Cumhuriyetin kurulduğu ilk yıllarda, doğurganlığı özendirici bir nüfus politikası izlenmiş ve doğum kontrol yöntemleri yasaklanmıştı. Sonuçta nüfusumuz hızla artmaya başladı. Yeni çıkartılan kanunla nüfus artışını kontrol altına almak amaçlanıyordu.
- 1966 - İngiltere'de yapılan seçimlerde İşçi Partisi çoğunluğu elde etti.
- 1969 - Münir Nurettin Selçuk'un Amerika'da verdiği konser, 525 televizyon tarafından naklen yayınladı.
- 1970 - Richard Nixon, ABD'de satılan tütün ürünlerinde uyarı yazılarının yer almasını öngören ve televizyon ve radyoda tütün ürünlerinin reklamlarının yapılmasını yasaklayan kararnameyi imzaladı.
- 1971 - Robert Kolej, olaylar nedeniyle 4 günlüğüne kapatıldı.
- 1975 - 23 yaşındaki Sovyetler Birliği vatandaşı Anatoli Karpov, dünya satranç şampiyonu oldu.
- 1975 - Bursa'da Uludağ, Elazığ'da Fırat, Samsun'da Ondokuz Mayıs ve Konya'da Selçuk Üniversitelerinin kurulmasına ilişkin kanun, TBMM'nde kabul edildi.
- 1976 - Amerika Birleşik Devletleri'ne ait Lockheed uçak şirketinden yapılan alımlara ait yolsuzluk iddialarını inceleyen Meclis Komisyonu 1 Nisan 1976 günü çalışmalarını tamamladı. Başbakan Demirel ve Milli Savunma Bakanı Ferit Melen'i sorumlu bularak haklarında soruşturma açılmasını istedi.
- 1976 - Apple; Steve Jobs, Steve Wozniak ve Ronald Wayne tarafından kuruldu.
- 1979 - Balıkçılar 1979 yılında 1 Nisan gününü Balık Bayramı ilan etti. Kumkapı'da 2 saat içinde halka 1,5 ton balık dağıtıldı.
- 1979 - İran'da yapılan referandum sonuçlanmadan Humeyni İslam Cumhuriyeti'ni ilan etti.
- 1979 - Pakistan devrik Başbakanı Zülfikar Ali Butto idam edildi.
- 1980 - May Yayınları sahibi Mehmet Ali Yalçın yayıncıların kağıt sorunuyla ilgili olarak Ankara'da Sanayi ve Teknoloji bakanıyla görüşürken kalp krizi geçirerek öldü.
1981 - Milli Güvenlik Konseyi emniyet mensuplarıyla çarşı ve mahalle bekçilerinin dernek kurmasını yasakladı. |
- 1981 - Yaz saati uygulaması, Sovyetler Birliği'nde ilk kez hayata geçirildi.
- 1982 - Nokta dergisi yayın hayatına başladı.
- 1988 - Mardin'e bağlı Nusaybin ilçesinin dağlık kesiminde 1988 yılının 1 Nisan günü çıkan çatışmada 20 PKK militanı ile bir binbaşı ve bir er öldü.
- 1991 - Türk Hava Yolları ve Havaş'ta çalışan 10.500 işçi greve başladı.
- 1992 - Ankara'nın Çankaya ilçesi kaymakamlığına vekil olarak atanan Azize Düşer, Türkiye'nin ilk kadın kaymakamı oldu.
- 1993 - Ulaştırma Bakanlığı'nın 1 Nisan 1993 tarihinde yayımladığı bir genelgeyle özel radyolar kapatıldı.
- 1994 - Bedrettin Dalan, Doğru Yol Partisi İstanbul milletvekilliğinden istifa etti.
- 1994 - Veysel Atasoy da enerji ve tabii kaynaklar bakanlığından istifa etti.
- 1996 - 1978 yılında 7 öğrencinin ölümüyle sonuçlanan "16 Mart katliamı" davası yeniden açıldı. 1996 yılının 1 Nisan günü tanık olarak dinlenen Remziye Akkol, katliam bombasını kardeşi Zülküf İsot'un attığını söyledi."Kardeşim katliamı Türkeş'in planladığını söylemişti" dedi.
- 1996 - Emlak Bankası eski Genel Müdürü Engin Civan tahliye edildi. Civan işadamı Selim Edes'ten rüşvet aldığı iddiasıyla yargılanmış ve 7 yıl 6 ay hapis cezası almıştı.
- 1999 - Kuzeybatı Toprakları'ndan ayrılan Nunavut, Kanada'nın bölgesi oldu.
- 2001 - Yugoslavya'nın eski Başkanı Slobodan Milošević, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde yargılanmak üzere polise teslim oldu.
- 2001 - Hollanda, eşcinsel evliliği yasallaştıran dünyanın ilk ülkesi oldu.
- 2002 - Ötanazi, Hollanda'da yasallaştı.
- 2004 - Google, Gmail'i halka duyurdu.
- 2005 - 61 sanıklı Hizbullah davasında 22 tetikçi ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.
- 2005 - 24. Uluslararası İstanbul Film Festivali "Yaşam Boyu Başarı Ödülü", sinema sanatçısı Sophia Loren'e verildi.
- 2005 - Türkiye'de 10 yıl süren 61 sanıklı Hizbullah davasında 22 tetikçi, ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.
- 2007 - Fransa'da hızlı tren, deneme sürüşünde saatte 574,8 km hıza erişerek dünya rekoru kırdı.
- 2008 - Cep Telefonu mesajlaşmalarında Türkçe karakterlere geçildi.
- 2009 - Hırvatistan ve Arnavutluk NATO'ya katıldı.
ÖLÜMLER:
- 1528 - Francisco de Peñalosa, İspanyol yazar (d. 1470)
- 1865 - Giuditta Negri Pasta, İtalyan şarkıcı (d. 1798)
- 1876 - Philipp Mainländer, Alman şair ve filozof (d. 1841)
- 1910 - Andreas Achenbach, Alman manzara ressamı (d. 1815)
- 1918 - Nigâr Hanım, Türk şair (d. 1856)
- 1930 - Cosima Wagner, Alman piyanist ve besteci (d. 1837)
- 1940 - John Hobson, İngiliz ekonomist ve sosyal bilimci (d. 1858)
- 1944 - Hazım Körmükçü, Türk tiyatrocu (d. 1898)Şehir Tiyatrosu sanatçısı Hazım Körmükçü İstanbul'da öldü. Sahneye ilk kez Benliyan Tiyatro Kumpanyası'nda figüran olarak çıkmıştı. Komedyenliği çok sevdiği halde dramlarda da rol aldı. Sadece tiyatro değil operetlerin de en sevilen oyuncusu oldu. Muhsin Ertuğrul'un çevirdiği filmlerin çoğunda rol aldı.
- 1950 - Recep Peker, Türk politikacı ve eski Başbakan (d. 1889)Eski başbakanlardan Recep Peker İstanbul'da öldü. Kütahya milletvekili seçildiği 1923'ten ölümüne kadar TBMM'de görev aldı. Bu süre içinde maliye, içişleri, milli savunma, bayındırlık bakanlığı görevlerinde bulundu. Dört kez CHP genel sekreterliğine seçildi. 1946'da çok partili dönemin ilk hükümetini kurdu. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün muhalefetle uzlaşma öneren tezine muhalefet edince Eylül 1947'de başbakanlıktan istifa etmek zorunda kaldı.
- 1952 - Ferenc Molnár, Macar yazar (Pal Sokağı Çocukları’nın yazarı) (d. 1878)
- 1965 - Helena Rubinstein, Polonyalı-Yahudi asıllı Amerikalı iş kadını (d. 1870)
- 1976 - Max Ernst, Alman gerçeküstücü ressam (d. 1891)
- 1978 - İsmail Hakkı Baltacıoğlu, Türk eğitimci, yazar, hattat ve siyasetçi (d. 1886) Cumhuriyet döneminin ilk rektörü Ord. Prof. Dr. İsmail Hakkı Baltacıoğlu, Ankara'daki evinde 92 yaşında öldü.
- 2001 - Ayhan Şahenk, Türk iş adamı (d. 1929)
- 2002 - Aptullah Kuran, Türk mimarlık tarihçisi (Mimar Sinan konusunda yaptığı araştırmalarla tanınan) (d. 1927)
- 2005 - Naci Tanrısever (Karamanoğlu Naci Bey), Türk şair ve İstiklal Madalyası sahibi (Cumhuriyetin Tapu Kadastrosunu kuran, 16 eski dil bilen hayattaki tek kişi sıfatıyla "ölene kadar emekliliği yasak" olan Millî Savunma Bakanlığı uzman bilirkişisi) (d. 1901)
- 2007 - John Billings, Avustralyalı doğal doğum kontrolü yönteminin mucidi (d. 1918)
- 2012 - Ekrem Bora, Türk sinema oyuncusu (d. 1934)
- 2014 - Jacques Le Goff, 12. ve 13. yüzyıl Orta Çağ tarihinde uzmanlaşmış, Fransız tarihçi (d. 1924)
- 2016 - Aydın Tansel, Türk şarkıcı ve besteci (d. 1945)
- 2017 - Gary Austin, Amerikalı doğaçlamalı tiyatro eğitimcisi, yazarı ve yönetmeni (d. 1941)
- 2017 - Lonny Brooks (doğum adı: Lee Baker, Jr.), Amerikalı rock-blues müzisyeni ve gitaristi (d. 1933)
- 2017 - Ikutaro Kakehashi, Japon mühendis ve girişimci (d. 1930)
- 2017 - Giovanni Sartori, demokrasi ve karşılaştırmalı siyaset alanlarında çalışmaları bulunan İtalyan siyaset bilimci (d. 1924)
- 2017 - Yevgeni Yevtuşenko, Sovyet şair (d. 1933)
- 2018 - Steven Bochco, Amerikalı yapımcı ve yazar (d. 1943)
- 2018 - Michel Sénéchal, Fransız opera şarkıcısı (d. 1927)
- 2018 - Ülkü Tamer, Türk şair, gazeteci, oyuncu ve çevirmen (d. 1937)
- 2019 - Rafael Sánchez Ferlosio, İspanyol yazar ve romancı (d. 1927)
- 2019 - Vonda Neel McIntyre, Amerikalı bilimkurgu yazar (d. 1948)
- 2019 - Ruth-Margret Pütz, Alman opera sanatçısı ve eğitimci (d. 1930)
- 2020 - David Driskell, Afroamerikalı sanatçı ve profesör (d. 1931)
- 2020 - Bernard Epin, Fransız yazar, edebiyat eleştirmeni ve komünist aktivist (d. 1936)
- 2020 - Gérard Mannoni, Fransız heykeltıraş (d. 1928)
- 2020 - Bucky Pizzarelli, Amerikalı caz gitaristi (d. 1926)
- 2020 - Cemil Taşçıoğlu, Türk profesör doktor (d. 1952)
- 2021 - Isamu Akasaki, yarı iletken teknoloji alanında uzmanlaşmış Japon bilim adamı ve Nobel Ödülü sahibi (d. 1929)
- 2021 - Michèle Boegner, Fransız konser piyanisti (d. 1941)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder