13 Ocak 2023 Cuma

BELLEK - 13 OCAK -

 


OLAYLAR:

  • 1840 - Lexington adlı buharlı gemi, Long Island (New York) açıklarında yandı ve battı: 139 kişi öldü
  • 1863 – Darülfünun, Kimyager Derviş Paşa’nın verdiği halka açık fizik dersi ile eğitim hayatına başladı. Osmanlı Devleti’nde açılan ilk üniversitedir. Eğitim, Ayasofya yakınlarında tanınmış İtalyan mimar Fosatti’nin yaptığı binada başladı.
  • 1888 - National Geographic Society kuruldu.
  • 1898 - Emile Zola'nın L'Aurore gazetesinde yayımladığı J'accuse (İtham ediyorum) başlıklı açık mektup, Dreyfus davası'nı kamuoyunun dikkatine taşıdı.
  • 1920- Karakol Cemiyeti ve Türk Ocaklarının organize ettiği İstanbul Sultan Ahmet Meydanı’nda protesto mitingleri yapıldı. Bu mitinglerde Şair Mehmet Emin Yurdakul, Hamdullah Suphi Tanrıöver, Halide Edip Adıvar, Şükufe Nihal konuşmacı olarak kürsüye çıktılar.
  • 1925- Kurtuluş Savaşı komutanlarından Halit Paşa, Meclis’te Ali Çetinkaya tarafından bir “kaza kurşunu”yla vurularak öldürüldü.
  • 1942 – İstanbul’da halka ekmek karnelerinin dağıtımına başlandı. Kaymakamlıklara gidemeyecek durumda olanların karneleri liseli kız ve erkek öğrenciler tarafından evlerine teslim ediliyor. Yapılan açıklamaya göre 7 yaşına kadar olan çocuklara günde 187.5 gram, erişkinlere 375 gram, ağır işçilere ise 750 gram ekmek verilecek.
  • 1951 - Demokrat Parti'nin komünistler hakkındaki tahkikatı ve TKP tevkifatı.
  • 1956 - Adnan Menderes ve Namık Gedik hakkında 6-7 Eylül Olayları nedeniyle soruşturma açılmasını isteyen önerge reddedildi.
  • 1966 - Hürriyet gazetesi, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Lyndon Johnson'un, eski Başbakan İsmet İnönü'ye yazdığı mektuba ilişkin, gazeteci Cüneyt Arcayürek'in haberini yayımladı. Mektup ve İnönü'nün cevabi mektubu, 14 Ocak'ta TBMM'de görüşüldükten sonra, 15 Ocak'ta kamuoyuna açıklandı. Bu mektup 1964'teki Kıbrıs bunalımı sırasında yazılmıştı ve Lyndon Johnson mektubunda, Türkiye'nin Kıbrıs'a müdahale etmemesini istemişti.
  • 1968 - Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı İsmet İnönü, Türkiye İşçi Partisi'ne (TİP) çattı; "Şimdi kalkmışlar kalkınma, plan, yabancı sermaye, petrol geleceği ve antiemperyalist mücadele hakkında bizimle doğru yön yarışması yapmak istiyorlar" dedi
  • 1969 - Devekuşu Kabare Tiyatrosu, "Bir Şehr-i İstanbul Ki" oyununu sahneye koydu.
  • 1970 - Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) yöneticisi, Fakir Baykurt, Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı tarafından açığa alındı.
  • 1971- İş Bankası Ankara/ Emek Şubesi soygununu gerçekleştirenlerden Deniz Gezmiş ve Yusuf Aslan için “vur emri” çıkarıldı.
  • 1971- Adalet Partisi hükümetinin hazırladığı “Üniversite Polisi” ve “Ortak İlkeler” kanun tasarıları, İstanbul Üniversitesi’nde Öğretim Üyeleri Sendikası’nca düzenlenen Forum’da “faşist tedbirler” olarak tanımlandı.
  • 1978- İstanbul Laleli’de İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Yüksek Okulu’nun devrimci öğrencilerinin üzerine bir araçtan ülkücülerce açılan yaylım ateşinde Gökhan Yüksel ve Kudret Uybaş hayatını kaybetti.
  • 1984 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in güne dair notları: "ODTÜ'de öğrencilerden büyük ilgi gördüm. Sevgi gösterilerinde bulundular. Düşündüm de 12 Eylül 1980'den evvel acaba cumhurbaşkanı böyle üniversiteye gelip rahatlıkla dershanelere girebilir miydi? İşte o noktadan bu duruma gelinebilmiş ise 12 Eylül Harekâtı'nın sağladığı huzur ve güven ortamının yararı kendiliğinden ortaya çıkıyor demektir."
  • 1986 - İşkence yapanlara verilen cezaların arttırılması ve sorgu sırasında sanık avukatlarının da hazır bulunmasını öngören yasa önerisi, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde reddedildi.
  • 1990- TRT’de ”Perde Arkası” adlı programı yapan Ertürk Yöndem: “Ülkemizin bütünlüğünü sağlayıcı kritik konulu programlarda devletin görüşüne paralel hareket etmek zorundayız.”
  • 1990 - Atatürk Barajı'nda su tutulmaya başlandı.
  • 1990 - Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk zenci valisi L. Douglas Wilder, Virginia'da görevine başladı.
  • 1993-  İçişleri Bakanlığı’nca valiliklere, valiliklerin de üniversite ve diğer eğitim kurumlarına gönderdiği genelgede “Kamu Çalışanları Platformu’nu oluşturan sendikaların ‘toplu sözleşmeye çağrı’ adı altında yapacağı eylemlerin izlenmesi ve tutanak tutulması”istendi.

  • 1993-     9 Ocak’ta Eskişehir Çarşı Camii’ndeki vaazında ”Alevilerin kestiği yenmez, cenaze namazları kılınmaz, evlerinin önünden bile geçmek caiz değildir” diyen imam Enver Töre, çıkarıldığı Sulh Ceza Mahkemesi’nce tutuklandı. Töre, TCK’nın 321/2.maddesine göre yargılanacak
  • 1994 - Başkent Üniversitesi kuruldu.
  • 1994 - Grevli, toplu sözleşmeli sendika hakkı istemek ve yüzde 15'lik memur zammını protesto etmek için memurlar Ankara'da eylem yaptı. Polis, memurlara müdahale etti. Ankara Emniyet Müdürü Orhan Taşanlar bazı memurları tokatladı.



  • 1994 - İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı Bedrettin Dalan, "Dolmabahçe Sarayı sanat adına bir rezalettir ve mimarı Ermeni Balyan Usta'dır" dedi. Dalan'ın bu sözlerine Mimarlar Odası tepki gösterdi.
  • 1997 - Susurluk soruşturması kapsamında özel tim görevlisi polisler Ayhan Çarkın, Oğuz Yorulmaz ve Ercan Ersoy, tutuklanarak ceza evine gönderildi. 14 Ocak'ta ise Sedat Bucak'ın 3 koruma polisi ile şoförü de, DGM'ye sevk edildi. Koruma polisi Ömer Kaplan, savcılık tarafından serbest bırakıldı. 2 polis ile şoför tutuklandı.
  • 2001 – Murathan Mungan’ın Diyarbakır Şehir Tiyatrosu’nda sahnelenen “Mahmud ile Yezido” oyunu yasaklandı. Şivan Perver’in şarkısı ve bazı Kürtçe kelimeler gerekçe gösterildi. Eser daha önce İstanbul ve Ankara’da sahnelenmişti.
  • 2005 – Terörizmin Önlenmesine Dair Avrupa Sözleşmesi Tadil Protokolü, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Silahlı eyleme karışanlar siyasi suçlu olarak nitelenmeyecek.
  • 2005- Diyarbakır Emniyet Müdürü Ali Gaffar Okkan ile 5 polis memuru dahil 13 kişinin öldürülmesi, çok sayıda kişinin yaralanması olaylarına katıldığı iddiasıyla yargılanan Hizbullah üyesi Mehmet Fidancı müebbet hapse mahkûm edildi
  • 2005-  Yunanistan’da Yüksek Mahkeme, “milli güvenlik gerekçesiyle” Batı Trakya’da adları içinde “Türk” kelimesi olan derneklerin faaliyet gösteremeyeceğine karar verdi.
  • 2007- “Türkiye Barışını Arıyor” adlı konferansa katılan Yaşar Kemal: “Kürtler insanlıktan mahrum kaldığı halde kendini azınlık saymadı. Çünkü azınlık değil, kardeştiler”..
  • 2008- Bir yazısında Fethullah Gülen’e “Feto” diyen Fırat Gazetesi’nin sahibi H.Boğaztekin Cumhuriyet Savcısı tarafından tehdit edildi: “Hocadan özür dile, yoksa seni yakarım.”
  • 2010 - Haiti'de 7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. 30.000 ile 50.000 arasında insan öldü


DOĞUMLAR:

  • 915 - II. Hakem, 961-976 yılları arasında Kurtuba Halifesi (ö. 976)
  • 1810 - Ernestine Rose, Amerikalı yazar (ö. 1892)
  • 1866 - Georgi Gürciyev, Rus öǧretmen, guru ve yazar (ö. 1949)
  • 1866 - Vasili Kalinnikov, Rus besteci (ö. 1901)
  • 1891 - Julio Baghy, Macar aktör (ö. 1967)

  • 1893 - Chaim Soutine, Rus dışavurumcu ressam (ö. 1943)
  • 1895 - Jane Marken, Fransız oyuncu (ö. 1976)
  • 1899 - Lev Kuleşov, Sovyet sinema teorisyeni ve yönetmeni (ö. 1970)

  • 1921 - Necati Cumalı, Türk yazar (ö. 2001)
  • 1921 - Şecaettin Tanyerli, Türk tango şarkıcısı (ö. 1994)

  • 1946 - Ordal Demokan, Türk bilim insanı (ö. 2004)

  • Ordal Demokan (d. 13 Ocak 1946, İstanbul ö. 29 Ekim 2004, Ankara).

    Türkiye’de plazma fiziğinin öncü isimlerinden. ODTÜ Fizik Bölümü Plazma Fiziği Laboratuvarı kurucusu ve ODTÜ fizik bölümü merhum öğretim üyesi. Araştırma ilgi alanı “Işın-Parçacık Etkileşimi”dir.

    Hayatı
    13 Ocak 1946 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. 1962 yılında TED Ankara Koleji’nden mezun oldu ve ardından Orta Doğu Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği bölümünde 1966’da lisans ve 1967’de yüksek lisans eğitimini tamamladı. 1964 ve 1967 yılları arasında TÜBİTAK bursiyeri olarak seçildi. 1967-1969 tarihleri arasında Fulbright ve Iowa Üniversitesi eğitim burslarına layık görüldü ve 1970 yılında Iowa Üniversitesi’nde doktora (PhD) çalışmasını tamamladı.

    Eylül 1970’de Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fizik bölümünde yardımcı doçent olarak çalışmaya başladı. Ordal Demokan, 1972’de ODTÜ’de Plazma Fiziği Laboratuvarını kurarak Plazma Fiziği çalışmalarının öncüsü olmuştur. 1976 yılında Doçent unvanını almıştır. 1978-1979 yılları arasında TAEK (Türkiye Atom Enerjisi Kurumu) plazma ve lazer bölümü müdürlüğünü üstlenmiştir.

    1979-1981 yılları arasında Jülich Araştırma Merkezi Plazma Fiziği bölümünde misafir araştırmacı olarak bulunmuş ve TEXTOR Tokamak deneyi üzerinde çalışmıştır. 1982 yılında yeni kurulan Gazi Üniversitesi’ne dönmüştür ve 1982-1983 yılları arasında Teknik Eğitim Fakültesinde çalışmıştır. 1983 yılında Elektrik ve Elektronik Mühendisliğinde bölüm başkanlığı yapmıştır.

    1984 yılında tekrar Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fizik Bölümüne dönmüştür ve 1984-1985 yıllarında bölüm başkan yardımcılığı yapmıştır. 1988 yılında[3] profesörlük unvanını almıştır.

    Vefatı
    Ordal Demokan 29 Ekim 2004’te Ankara’da ehliyetsiz bir sürücü tarafından kendisine çarpılması sebebiyle 58 yaşında yaşamını yitirdi. Sürücü 18 yaşından küçük olduğu için ifadesi alındıktan sonra serbest bırakıldı.Demokan’ın cenazesi Kocatepe Camii’de  öğle namazının ardından kılınan cenaze namazından sonra, Cebeci Asri Mezarlığı’nda toprağa verildi

  • 1972 - Ozan Doğulu, Türk DJ ve aranjör
  • 1977 - Şeyla Halis, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
  • 1977 - Orlando Bloom, İngiliz sinema oyuncusu
  • 1990 - Liam Hemsworth, Avustralyalı aktör
  • 1997 - Luis Díaz, Kolombiyalı futbolcudur



ÖLÜMLER:


      (derleyen: mstfkrc)


Posted by at

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)