19 Ocak 2023 Perşembe

BELLEK - 19 OCAK -

 


OLAYLAR:

  • 1829 - Johann Wolfgang von Goethe'nin eseri Faust ilk kez sahnelendi.
  • 1843- Rheinische Zeitung Gazetesi’nin yayını, 3 aylık Genel Yayın Yönetmeni Karl Marx’ın makaleleri nedeniyle Prusya hükümetince durduruldu. Marx, Moselle’li yoksul orman köylülerinin durumu üzerine yazdığı makalelerde Prusya devletini ”özel çıkarların bekçiliği” ile suçluyordu.
  • 1853 - Giuseppe Verdi'nin "Il Trovatore" operası Roma'da sahnelendi.
  • 1903 - İlk kez düzenlenen Fransa Bisiklet Turu (Tour de France) bisiklet yarışmasını, Fransız bisikletçi Maurice Garin kazandı. 19 gün süren 2.428 kilometrelik tura 59 yarışmacı katılırken, ancak 20 bisikletçi bitişe ulaşmayı başarabildi.
  • 1915 - George Claude, reklamcılıkta kullanılmak üzere neon tüplerinin patentini aldı.
  • 1915 - Zeplinlerin kullanıldığı ilk hava saldırısı, Alman İmparatorluğu tarafından Birleşik Krallık'ta yapıldı.
  • 1923 - Ali Şükrü Bey'in Ankara'da yayımladığı Tan gazetesinin ilk sayısı çıktı.

  • 1925 – Yol Mükellefiyeti Kanunu TBMM’de kabul edildi.
  • 19 Ocak 1925 :Yol Mükellefiyeti Kanunu TBMM’de kabul edildi.

  • Cumhuriyet ilan edildiğinde,ulusal sınırlarımız içinde 13,900 km’si stabilize şose,4,450 km’si toprak olmak üzere toplam 18,350 km yol ağı ve 94 köprü vardı. Mustafa Kemal Atatürk: Her gittiğim yerde köylüler benden iki şey istedi: Yol ve Okul” diyerek yola verdiği önemi ifade etmiştir. Cumhuriyet yıllarında ilk hedef; -Yerleşim birimleri arasındaki seyahat süresini kısaltan, -Ülke içinde ulaşılamayan yerlere erişen, -Yurt savunmasına,güvenliğe ve ülke imarına hizmet eden, -Kültür,sanat ve eğitimin saygınlaşmasını sağlayan bir ulaşım sistemidir. 1925 senesinde kabul edilen yol mükellefiyeti kanuna göre; Madde 1:Ülke topraklarında oturan 18-60 yaş arasındaki bütün erkekler yol yükümlülüğüne tabidir,yani yol yapımında çalışacaklardır. Ancak,sakatlıklarını raporla belgeleyebilenler,öğrenciler ve silah altında bulunan ordu ve jandarma mensupları bu yükümlülükten muaftır. Ayrıca hayatta 6 çocuğu bulunanlar da bu yükümlülükten muaftırlar.

    Madde 2:Yükümlülük yılda 6 günden az ve 12 günden çok olmamak üzere,il genel meclislerince belirlenir.Bir günlük süre ortalama bir işçinin iş görebileceği kadardır.İllerde bedenen çalışmaların başlama ve bitiş saatleri il genel meclisleri tarafından belirlenir.Madde 3:Yükümlülük esas olarak yerel yolları,yani devlet yolları dışında kalan yolları kapsamakta,ancak,il meclislerinin isteği üzerine yükümlüler devlet yollarında çalıştırılabilirler. Madde 4- 5:Çalışmak durumunda olan yükümlü oturduğu yerden en fazla 8 saat uzaklıktaki bir yol işinde çalıştırılabilir.Şayet yapılmakta olan yollar 8 saatten uzaktaysa köylerde oturanlar il genel meclisi kararı ile nahiye yollarında çalıştırılabilir.

    Madde 6:Bu yükümlülük nakdi olarak da yerine getirilebilir.Yükümlülüğünü nakdi olarak yerine getirmek isteyenler her yıl yerel işçi ücretini aşmamak üzere belirlenecek aylarda bu yükümlülüklerini iki taksit halinde ödeyebilirler.

    Madde 7: Belirlenen yükümlükleri bedenen yada nakdi olarak yerine getirmek isteyenlerin isimleri muhtar ve ihtiyar meclisi tarafından her yılın Aralık ayı başından Ocak ayı sonuna kadar il genel meclisine bildirilir.Şubat ayı içerisinde de alınır.

    Madde 14:Yol bedeli nakdisi muhtar ve ihtiyar heyeti veya özel idarelerce görevlendirilen memurlar tarafından makbuz karşılığı toplanır ve bu makbuzlar ait olduğu sandığa iletilir.

    Madde 15:Muhtar ve ihtiyar heyetine,toplanacak paranın yüzde ellisini toplamaları halinde ,topladıkları paranın yüzde ikisi,yetmişbeşi toplandığında yüzde üç, yetmişbeşinden üstü toplandığında yüzde beşi ikramiye olarak verilir.

    Madde 17:Yükümlülüğünü yerine getirmekten kaçınanlar,mühendis tarafindan yetkiliye yazılı dilekçeyle bildirileceği ve bu hükümde  mükellefler zorla ve gerekli durumda jandarma denetiminde çalıştırılacağı belirtilmektedir.

    Yirmiüç maddeden oluşan Yol Mükellefiyeti Kanunu daha çok zorunlu yol çalışmasını getiren yasa olarak anılmaktadır.Bu durum meclis tartışmalarında özellikle vurgulanmıştır.Böylece,hazırlanan kanunun öngördüğü yol parasü ödeyebileceklerin sayısı bu dönemde çok az olduğu için Anadolu halkının büyük çoğunluğu yükümlülüklerini yollarda çalışarak yerine getirmiştir.

    Yasa 1950’li yıllara kadar uygulanmıştır.

    Kaynakça: Karayolları Genel Müdürlüğü:Dünden Bugüne Karayolları-Tarihçe

    Yol Mükellefiyeti Kanunları ve Uygulamaları: Mersin Üniversitesi,Tarih Ana Bilim Dalı,Yüksek Lisans Tezi-Resul Akgül,Haziran 2001

    Ocak 2013

  • https://cahilliklerkitabidotcom.wordpress.com/

  • 1941 - II. Dünya Savaşı: İngiliz güçleri Eritre'ye saldırdı.
  • 1942 - II. Dünya Savaşı: Japon askeri birlikleri Burma'yı işgal etti.
  • 1945 - Deutsche Bank ve Deutsche Orientbank, Türkiye'deki faaliyetlerini durdurdu ve tasfiye hazırlıklarına başladı.
  • 1948 – Rusya’da düzenlenen bir konferansta Mele Mustafa Barzani, Rusya’daki lrak ve İran Kürt mültecilerinin siyasi başkanı seçildi.
  • 1949 - Küba, İsrail'i diplomatik alanda tanıdı.
  • 1950 - Türkiye'de İş Mahkemeleri kurulması kararı alındı.
  • 1950 - Çin lideri Mao Zedong, Ho Şi Mingh'in önderliğindeki Kuzey Vietnam'ı tanıdı.
  • 1956 - Akis dergisi Yazı İşleri Müdürü Cüneyt Arcayürek beraat etti. Arcayürek hakkında, "Kedi gelince fareler kaçtı" başlıklı yazısı nedeniyle dava açılmıştı.
  • 1959 - Amerika Birleşik Devletleri ile imzalanan İstimlak ve Müsadere Garantisi Anlaşması Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde onaylandı. Anlaşma basında kapitülasyonlara dönüş olarak nitelendi.
  • 1960 - Türkiye Sosyalist Partisi faaliyete geçti. Genel Başkanlığa Prof. Atıf Akgüç getirildi.
  • 1960 - İsveç'in başkenti Stokholm'den Kahire'ye sefer yaparken Ankara'ya gelen İskandinav Havayolları'na (SAS) ait yolcu uçağı Esenboğa Havaalanı yakınlarında düştü, 42 kişi öldü.
  • 1961 - İstanbul'da atlı arabalara plaka verilmemesi kararlaştırıldı.
  • 1961 - Yassıada duruşmaları devam ediyor; İpar Davası sanıkları Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu, Hasan Polatkan, Medeni Berk, Hayrettin Erkmen ve armatör Ali İpar mahkûm oldular.
  • 1967- Türkiye Milli Talebe Federasyonu’nun (TMTF) kayyıma (Prof.Dr.Nevzat Yalçıntaş’a) devrine direnen öğrencileri polis copla binadan çıkardı. Olaylarla ilgili gözaltına alınan Deniz Gezmiş, Attila Özdemiroğlu ve Bülent Yardımcı tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.
  • 1969 - Amerikan Büyükelçisi Robert Komer istifa etti. Robert Komer'in makam arabası 6 Ocak günü Ortadoğu Teknik Üniversitesini ziyareti sırasında öğrenciler tarafından yakılmıştı.
  • 1969 - Prag'da Jan Palach adındaki öğrenci, Sovyetler Birliği'nin Çekoslovakya'yı işgalini protesto için kendini yaktıktan üç gün sonra öldü. Prag'da protesto gösterileri düzenlendi.
  • 1970 – Beyaz Kelebekler müzik topluluğunun üç elemanı, Adapazarı yakınlarında geçirdikleri trafik kazasında öldü.
  • 1972- Başbakan Nihat Erim’in Paris gezisini ve Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının idam kararını protesto için 5 Türk öğrencisi (Ataol Behramoğlu, Necmiye Alpay, Çelik Bilge, Nihat Fırıncıoğulları ve Lütfü Yazar) bildiri dağıtıp açlık grevine başladı.
  • 1973 – Türkiye’nin dış borçlarının, 1972 Kasım’ında 34 milyar lirayı bulduğu açıklandı. Bunun 12 milyar lirasını borç faizleri oluşturuyor.
  • 1974- Yılmaz Güney’in “Umut” filmi Paris’te haftada 2.500 bilet ortalamasıyla gösterilmeye devam ediliyor. Umut’un baş rol oyuncularından Tuncel Kurtiz, “Studio Git-Le-Coeur” sinemasında filmi seyircilerle birlikte izledi ve sonrasında sahneye çıkarak bir konuşma yaptı.
  • 1974- Ankara Sıkıyönetim 3 No’lu Askeri Mahkemesi, 3. kez Yargıtay’da bozulan Prof.Mümtaz Soysal’ın 6 yıl 8 ay hapis ve 2 yıl 2 ay sürgün cezalarında 4. kez ısrar etti.
  • 1977 - Miami-Florida'da kar yağışı: Florida'nın tarihinde ilk kez gerçekleşti.

  • 1978- Doğan Öz, Akşam Ticaret Lisesi öğrencisi Levent Özyörük’ün akşam okul önünde tabancayla öldürülmesine karışanların ülkücülerin hakimiyetindeki Site Öğrenci Yurdu’na sığındıkları bilgisiyle gece polislere Yurt’ta arama yaptırıp 66 kişi hakkında soruşturma başlattı.
  • 1978 - 1938'den beri üretilen Volkswagen Beetle (Kaplumbağa) modeli otomobillerden sonuncusu Volkswagen'in Emden'deki fabrikalarında üretildi. Kaplumbağaların üretimine Latin Amerika'da 2003 yılına kadar daha devam edilecektir.

  • 1981 – Bakırköy İş Mahkemesi, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (DİSK) 3 kişiden oluşan bir kayyım heyeti atadı. Atama, DİSK hakkında Bakırköy Cumhuriyet Savcılığı’nca 12 Eylül 1980 darbesi öncesinde açılmış olan kapatma davasında savcılık talebi üzerine yapıldı.
  • 1981- 12 Eylül 1980 Öncesi yayınlanan Demokrat gazetesinde şoförlük yapan Adil Yılmaz (1950/ Kırıkkale), Ankara Emniyet Müdürlüğü DAL biriminde sorgu sırasında elektrik işkencesi sonucu öldürüldü
  • 1983 - Lyon Kasabı olarak da bilinen Nazi savaş suçlusu Klaus Barbie, Bolivya'da tutuklandı.
  • 1983 - Apple şirketi, bir mouse ve "grafik ara yüzü" ne sahip ilk ticari bilgisayar olan The Apple Lisa yı duyurdu.
  • 1983 - Niksar Cumhuriyet Savcısı Nihat Gerçek'i öldürmekten yargılanan iki ülkücü mahkûm edildi.
  • 1987- Ankara 6.İdare Mahkemesi, 1402 sayılı Sıkıyönetim Yasası’na dayanılarak görevine son verilmiş olan SBF Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyelerinden Dr. Baskın Oran’ın göreve iadesini kararlaştırdı. 19 Temmuz 1985’de Sıkıyönetim kalkınca AÜ’ne göreve iade başvurusu yapan Oran’ın talebi reddedilmişti. Halen bir kısmı dava açan 1402’lik 68 öğretim üyesi bulunuyor.
  • 1988 - Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) milletvekili Mehmet Ali Eren Türkiye'de Kürt sorunu olduğunu ve Kürtlere baskı yapıldığını söyledi. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde olaylar çıktı.

  • 1989- Nihat Behram’ın “Yürekleri Şafakta Kıvılcımlar” ve “İşkencede Ölümün Güncesi” adlı kitapları için avukat Kazım Bayraktar’ın itirazı sonucu kaldırılan toplatma kararı, DGM savcılığının itirazı üzerine tekrar verildi.
  • 1990- Danıştay kararıyla üzerindeki yasak kaldırılan Yılmaz Güney’in “Umut” filmine ilişkin olarak Kültür Bakanlığı’nın verdiği direktif gereği filmi izleyen Film Denetleme Kurulu “gösterilebilir” kararı verdi. Umut 15 Şubat’ta sinemalarda gösterime girecek.
  • 1992– DİSK’in 8.Olağan Genel Kurulu’nda Gıda-İş eski Başkanı Kemal Nebioğlu delegelerin üçte iki oyu ile Genel Başkan seçildi. Eski Genel Sekreter Süleyman Çelebi de yeniden seçildi.
  • 1992- Nazım Hikmet Haftası kutlamaları çerçevesinde “Doğumunun 90.yılında Nazım Hikmet Aramızda” gecesi Lütfi Kırdar’da yapıldı. Açılış konuşmasını Kültür Bakanı Fikri Sağlar yaptı.
  • 1994 – Dolar 22 bin liraya kadar tırmandı. Akşam saatlerinde Merkez Bankası’nın yurtdışından döviz getirdiği haberiyle dolar 18 bin 650 liradan, mark 10 bin 550 liradan kapandı. Altının gramı ise 230 bin 500 liraya çıktı. Merkez Bankası henüz piyasalara fiili olarak müdahale etmedi.
  • 1995- DYP-SHP hükümeti Bakanlar Kurulu’nun, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin bazı yetkilerini devralma kararına ilişkin açıklama yapan Erdoğan: ”Artık seçimin bir anlamı kalmamıştır. Seçilmişleri atanmışların emrine veren bir anlayışın demokratik olmadığı ortadadır.”
  • 1997 - Yaser Arafat, İsrail kontrolü altındaki son Batı Şeria şehri Hebron'un Filistin'e verilmesini kutlamak üzere 30 yıl aradan sonra ilk kez Hebron'a geldi.

  • 1998 - Kenan Şeranoğlu adlı bir kişi, Titan Saadet Zinciri adı altında 30 bin kişiden 8,6 trilyon lira topladı. 15 Haziran'da, Şeranoğlu ile aralarında babasının da bulunduğu 7 sanık dolandırıcılık suçuyla çeşitli hapis cezalarına mahkûm edildi.
  • 2000-  İstanbul Üsküdar’da Hizbullah örgütüne ait evin kömürlük ve bahçesinde gömülü 10 ceset bulundu. Kavacık’ta yapılan operasyonda yakalanan örgütün Akdeniz bölge sorumlusu olarak açıklanan Mehmet Emir Ekinci, sorgulamasında “1998’de kaçırılan Konca Kuriş’in kaçırılma emrini ben verdim” dediği ileri sürüldü.
  • ------------------------------------------------------------------
  • 2002- Karadeniz Sahil Yolu Projesi’ne karşı çıkan, ”Gülbeyaz” dizisinin müziklerini hazırlayan Kazım Koyuncu’ya göre, dizi için uygun ev bulunamaması kültürel deformasyonun göstergesi: “Sahil yolunda sıvası bile olmayan tuğla binalar yoksulluk değil, kendin olmamak durumudur.”
  • 2002-  İsrail, Filistin’in Sesi Radyosu’nun ana binasını boşaltıp kontrollü bir patlamayla yıktı. İsrail hükümeti radyoyu çatışmaları körükleyen yayın yapmakla suçladı. Filistin yönetimi İsrail’e uluslararası yaptırım uygulanmasını istedi. Filistin’in Sesi Radyosu birkaç saat sonra başka istasyon üzerinden yayına başladı.
  • 2004- Kürtlerin zorla göç ettirildiğini anlatan ‘Zorunlu Göç Raporu’nu açıklayan Göç Edenler Sosyal Yardımlaşma ve Kültür Derneği (Göç-Der) Başkanı Şefika Gürbüz, İstanbul 4 No’lu DGM’de 10 ay hapis cezasına çarptırıldı. Ceza para cezasına çevrildi.
  • 2005 – Özelleştirme İdaresi Yüksek Kurulu kararıyla 27 Ocak’ta kapatılmasına karar verilen Seka İzmit Fabrikası’nda çalışan 734 işçi, kendilerini fabrikaya kapattı.
  • 2005- Fransa’da demiryolu işçileri greve gitti. Tren yolu işletmeleri, emeklilerin yerine eleman almayarak 3 bin 200 kişinin emekliye ayrılmasını planlıyor.
  • 2005 - "Türkler: Bin Yılın Yolculuğu 600-1600" sergisi, Londra'daki Kraliyet Sanatlar Akademisi'nde açıldı.
  • 2007 – İstanbul’da yayınlanan haftalık Agos gazetesinin kurucusu ve yayın yönetmeni Ermeni gazeteci Hrant Dink, gazetenin Şişli Halaskârgazi Caddesi’ndeki merkezi önünde, saat 15.00 sularında uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti. Başına ve boynuna üç kurşun isabet eden Dink’in cesedinin yakınında üç adet boş kovan bulundu. Görgü tanıkları, cinayeti işleyen kişinin 18-19 yaşlarında ve beyaz bereli olduğunu bildirdi.
  • 2007-  Sri Lanka’da orduyla Tamil Eelam Kurtuluş Kaplanları militanları arasında çıkan çatışmalarda 376 kişinin öldüğü bildirildi.
  • 2008- Kaz Dağları ve Madra Dağı Çevre Platformu, Kuzey Ege’nin 8 farklı yerleşim yerinde eş zamanlı olarak “Altın madenine hayır” konulu eylemler yaptı
  • 2010- TEKEL işçilerinin Ankara’da Türk-İş Genel Merkez binası önündeki direnişi 37.gününe girerken, bazı işçiler doktor kontrolünden geçerek açlık grevine başladı.
  • 2010- Sağlık çalışanları ülke genelinde iş bıraktı.
  • 2010 - Hamas liderlerinden Mahmud El Mabhuh, Dubai'de kaldığı otelde öldürüldü.
  • 2011 - Rize Milletvekili Mesut Yılmaz, Demokrat Parti'den istifa etti. Meclis'te temsil edilen parti sayısı 6'ya düştü.
  • 2011- YÖK’ün Öğrenci Konseyleri ile toplantısı sürerken “dışarıda kalan” bir grup öğrencinin protestosuna polis müdahale etti.
  • 2012- JİTEM’le ilgili iddialara ilişkin kazılar Diyarbakır’da şimdiye kadar 15 kişiye ait kemiklerin bulunduğu tarihi iç kalede, Silopi/ Görümlü Jandarma Taburu’nda (Av.Tahir Elçi’nin de nezaretinde) ve Güçlükonak Özbaşoğlu köyü yakınındaki Jandarma Tabur Komutanlığı‘nda yapıldı.
  • 2012- Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesini ve görev süresinin de 7 yıl olmasını içeren kanun TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.
  • 2012- Mersin’de “Devrimci Liseliler” son dönemde yaşanan gözaltı ve tutuklamalara karşı “kafesli protesto” yaptı.
  • 2013- Hrant Dink katledilişinin 6.yılında Noam Chomsky’nin de katıldığı tören ve yürüyüşle anıldı.
  • 2013- Bulgaristan Türklerinin oluşturduğu Hak ve Özgürlükler Hareketi’nin (HÖH) lideri Ahmet Doğan’a karşı silahlı saldırı girişiminde bulunuldu. Kürsüde konuşma yaptığı sırada Doğan’a silah doğrultan saldırganın tabancası tutukluk yaptı.
  • 2016- 29 Şubat – 6 Mart tarihlerinde Ankara’da yapılacak 2B kategorisi Dünya Kadınlar Buz Hokeyi Şampiyonasının Türkiye’de yapılması “terör” nedeniyle riskli görülerek, İspanya’ya verildi.
  • 2018- 15 Temmuz darbe girişiminde TRT’nin Ulus’taki yerleşkesi ve Digiturk binasının işgaline ilişkin 57’si tutuklu 93 sanığın yargılandığı davada, 23 sanık ağırlaştırılmış müebbet, 35 sanık müebbet hapis cezasına çarptırıldı.


DOĞUMLAR:

  • 1200 - Dōgen, Japon Zen hocası ve Japonya'daki Soto Zen okulunun kurucusudur (ö. 1253)
  • 1736 - James Watt, İskoçyalı mucit (buhar makinesini icat ederek Sanayi Devrimi'nin başlamasında büyük rol oynayan) (ö. 1819)
  • 1798 - Auguste Comte, Fransız filozof (sosyoloji ve pozitivizmin kurucusu kabul edilen) (ö. 1857)
  • 1808 - Lysander Spooner, Amerikalı politik düşünür, deneme ve kitapçık yazarı, üniteryen, kölelik karşıtı (ö. 1887)
  • 1809 - Edgar Allan Poe, Amerikalı öykücü, şair, eleştirmen ve yayıncı (ö. 1849)

  • 1839 - Paul Cezanne, Fransız ressam (İzlenimcilik sonrası dönemin en büyük sanatçılarından ve kübizmin öncülerinden) (ö. 1906)
  • 1863 - Werner Sombart, Alman iktisatçı ve sosyolog (ö. 1941)
  • 1863 - Aleksandr Serafimoviç, Sovyet yazar (ö. 1949)

  • 1865 - Valentin Serov, Rus ressam (ö. 1911)
  • 1873 - Hamide Cavanşir, Azeri hayırsever ve kadın hakları aktivist (ö. 1955)

  • 1882 - Selahattin Adil, Türk asker ve siyasetçi (ö. 1961)
  • Selahaddin Adil (19 Ocak 1882; İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - 27 Şubat 1961; İstanbul, Türkiye), Türk asker ve siyasetçi. 19 Ocak 1882'de (1298) İstanbul Fatih Çarşamba'da doğdu. Babası tersane kumandanı Amiral Adil Paşa, annesi Van Defterdarı Abdulkerim Efendi'nin kızı Sadberk Hanım'dır. Eylül 1913'te Dr. Hüseyin İhsan Paşa - Hatice Hanım'ın kızı Fazile Siret (1898/1900) Hanım'la evlendi. Emine Soada (1914/1916), Behice Suha (1919) ve Ahmet Semuh'un (1924/1926) babasıdır. 1902 yılında Kurmay Yüzbaşı oldu. 1905 yılında Şam'daki 5. Ordu'ya, ardından Selânik'teki 3. Ordu'ya atandı. 1906 yılında İstanbul'da Mekteb-i Harbiye'de öğretmen yardımcısı olarak görev aldı. 31 Mart İsyanı sırasında Hareket Ordusu'nda görev yaptı. 1910-1911 yılları arasında Bükreş Ataşeliği görevini yürüttü. Trablusgarp ve Balkan savaşlarına katıldı. I. Dünya Savaşı'nda Çanakkale ve Doğu cephelerinde bulundu. Çanakkale Savaşları'nda, savaş öncesinde Çanakkale Müstahkem Mevkii'nde kurmay başkanı olarak görev yaptı. Savaş sırasında, Üçüncü Kirte Muharebesi'nde 12. Tümen'e komuta etti. Birinci Kerevizdere Muharebesi'ni yönetti. Anafartalar Grup Komutanı Mustafa Kemal'in emrinde 12. Tümen komutanlığını üstlendi. 1920 yılında Fransız işgal bölgesinde Kuvâ-yi Milliye'yi yapılandırmak ve Fransız yayılmasını önlemek üzere Adana Cephesi komutanlığına atandı. 1921 yılında Batı Cephesi'nde 2. Kolordu Komutanı olarak Sakarya Meydan Muharebesi'ne katıldı. Bu savaştaki başarısından ötürü Mirliva rütbesine terfi etti ve Paşa oldu. Daha sonra Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarlığı görevine getirildi. Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi'ni ilk meclisteki milletvekillerine bildiren kişi oldu. Mudanya Mütarekesi'nden sonra İstanbul'un askeri denetimi kademeli olarak onun komutasındaki 81. Alay'a geçti. TBMM tarafından İstanbul Komutanlığı görevine getirildi. Savaştan sonra Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası ile taltif edildi. 23 Eylül 1923 tarihinde Mirliva  rütbesindeyken kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. TBMM IX. Dönem Ankara milletvekili seçildi. TBMM İktisat Komisyonu Başkanlığı yaptı. 7 Temmuz 1953 tarihinde milletvekilliğinden istifa etti. Gizli kahraman olarak kalmayı yeğleyen Selahattin Adil Paşa başarılarını çocuklarına dahi anlatmamış mütevazı bir kimse olmuştur. Anılarını 1983 yılında "Hayat Mücadeleleri" adı altında oğlu Semuh Adil kitap halinde yayımladı. 2007 yılında "Çanakkale'den Mektuplar" adlı kitabını da yayımladı. 27 Şubat 1961 Pazartesi sabahı İstanbul'da öldü. Zincirlikuyu Mezarlığı'nda, babası Adil Paşa'nın yanında toprağa verildi.
  • 1912 - Leonid Vitaliyevich Kantorovich, Sovyet matematikçi ve iktisatçı (1975 Nobel Ekonomi Ödülünü Tjalling Koopmans'la paylaşan) (ö. 1986)
  • 1921 - Patricia Highsmith, Amerikalı yazar (ö. 1995)
  • 1923 - Markus Wolf, Doğu Alman casus ve Stasi'nin Başkanı (ö. 2006)
  • 1931 - Altan Günbay, Türk sinema sanatçısı (ö. 2014)

  • 1933 - Suphi Kaner, Türk sinema oyuncusu, yönetmen, senarist ve yapımcı (ö. 1963)
  • 1940 - Güngör Mengi, Türk gazeteci ve köşe yazarı
  • 1942 - Tamer Yiğit, Türk aktör
  • 1945 - John Lithgow, Amerikalı oyuncu ve müzisyen
  • 1947 - Şenay Yüzbaşıoğlu, Türk pop müzik şarkıcısı ve söz yazarı (ö. 2013)

  • 1954 - Cindy Sherman, Amerikalı sanat fotoğrafçısı ve film yönetmeni
  • 1961 - Hakan Aytekin, Türk belgesel yönetmeni
  • 1980 - Jenson Button, Britanyalı Formula 1 pilotu
  • 1984 - Mickey Sumner, İngiliz aktris
  • 1985 - Duško Tošić, Sırp futbolcu
  • 1986 - Moussa Sow, Fransa doğumlu Senegalli profesyonel futbolcu



ÖLÜMLER:




      (düzenleyen: mstfkrc)
Posted by at

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)