İsveç kaynaklı Stockholm Uluslararası Barış Araştırma Enstitüsü (Stockholm International Peace Research Institute) Diego Lopes da Silva, Nan Tian ve Alexandra Marksteiner imzalı "2020 yılı Dünya Silahlanma Harcamalarında Eğilimler" adlı raporu yayınladı.
Raporda öne çıkan verilerden en dikkat çekici olanı 2020 yılında dünya çapında silahlanmaya harcanan paranın 2019 yılındakine göre yüzde 2,6 oranında artarak 1981 milyar dolar mertebesine ulaşmış olması.
Rapora göre dünyada silahlanmaya en çok kaynak ayıran ülkeler listesindeki ilk beş ülke değişmedi. Buna göre toplam harcamanın yüzde 39'unu yapmış olan ABD birinci sırada. Onu Çin, Hindistan, Rusya ve İngiltere izliyor. Ancak bu dört ülkenin silah harcamalarının toplamı ABD'nin harcamalarının neredeyse yarısı seviyesinde. Buradan ABD'nin yaşamakta olduğu ekonomik ve ideolojik krize rağmen hala dünya ölçeğinde ne kadar baskın bir askeri güç olduğunu okumak zor değil.
Raporda Türkiye de yer alıyor
Raporda küresel silahlanmanın yüzde 0,9’una karşılık gelen harcamayla Türkiye de yer alıyor. Açıklanan rakamlara göre 2020 yılında silah sanayiine ayrılan kaynak 17,7 milyar dolar (146,7 milyar TL) olarak gerçekleşmiş ki bu ülke Gayri Safi Milli Hasılasının yüzde 2'sine denk geliyor.
Covid’li yılda savaş tedavisi
Toplam rakamın azalma/artma eğilimi, silahlanmanın etkileri, Türkiye'nin aktif olarak yer aldığı Suriye-Libya İç Savaşları / Karabağ Savaşı gibi etkenlerin belirleyiciliği üzerine elbette analizler yapılabilir. Ancak hem raporda yer almayan hem de daha çarpıcı tek etkene değinmekle yetineceğiz.
İçinden geçmekte olduğumuz Covid-19 sürecinden olumsuz etkilenmeyen savaş harcamaları anlaşılıyor ki iktidar sahipleri için hiçbir koşulda vazgeçilemeyen bir önceliğe sahip. Ülkemizden bir veri paylaşalım. Açıklanan 2021 yılı T.C. Sağlık Bakanlığı bütçesi 77,6 milyar TL. Bu görüldüğü gibi geçen yıl silahlanmaya harcanan paranın yarısından biraz fazla.
Yani silahlanmaya harcadığımız paranın dörtte biriyle sağlığa ayırdığımız payı bir buçuk katına çıkarabilirdik.
OGÜN ERATALAY / SOL
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder