KISA KISA GÜNDEM BAŞLIKLARI - 5 EYLÜL 2023 -

TÜİK'in ağustos ayı enflasyonu ENAG'dan da yüksek çıktı (soL)

Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) göre yıllık enflasyon ağustosta yüzde 58,94 oldu. Aylık artışsa yüzde yüzde 9,09 oldu. TÜİK temmuzda aylık yüzde 9,49 artışla yıllık enflasyonu 47,83 olarak açıklamıştı. Haziranda yıllık enflasyon yüzde 38,21’di. Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) 12 aylık enflasyonu yüzde 128,05 olarak açıklamıştı. ENAG’a göre enflasyon ağustosta aylık yüzde 8,59 artarken sekiz aylık artış oranı yüzde 83,96 oldu. İstanbul Ticaret Odası (İTO) verilerine göreyse ağustos ayında perakende fiyatlar önceki aya göre yüzde 8,8 arttı. Yıllık enflasyon yüzde 74'ü aştı. Merkez Bankası, geçen ay açıklanan enflasyon raporuyla yıl sonu enflasyon beklentisini yüzde 22,3’ten yüzde 58’e yükseltmişti.

İstanbul'da yaşamanın maliyeti aylık 40 bin lirayı aştı!(Birgün)

İstanbul Planlama Ajansı araştırmasına göre, İstanbul'da yaşamanın maliyeti ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 9,69 artarak 42 bin 593 liraya ulaştı. İstanbul’da ortalama yaşam maliyeti, geçtiğimiz aya göre 3.765 lira arttı.(https://www.birgun.net/haber/istanbul-da-yasamanin-maliyeti-aylik-40-bin-lirayi-asti-466178)

LPG'ye zam pompaya yansıdı! 4 Eylül 2023 güncel benzin ve motorin fiyatları...(Cumhuriyet)

Akaryakıta zam gelmeye devam ediyor. Otogaz grubuna, gece yarısından itibaren geçerli olmak üzere 1 lira 31 kuruş zam yansıdı. İşte güncel benzin ve motorin fiyatları... Zam sonrası otogazın litre fiyatı İstanbul’da 17.78 TL’ye, İzmir’de 17.40 TL’ye ve Ankara’da 17.69 TL’ye yükseldi.   İstanbul Motorin litresi 37.9  Benzinin litresi 36.78, Ankara Motorin litresi 38.49 Benzinin litresi 37.39, İzmir Motorin litresi 38.67 Benzinin litresi 37.5 Fiyatlar iller, ilçeler ve bayiler arasında farklılık gösteriyor.

Taşımalı eğitim bütçede kara delik (Mustafa Bildircin-Birgün)

İktidarın köy okullarının kapısına kilit vurduran eğitim politikası nedeniyle yaygınlaşan taşımalı eğitim, MEB bütçesinde delik açtı. Milli eğitim müdürlüklerince okul servisi anlaşmalarına 271,8 milyon TL harcandı.

Taşımalı eğitim, yüksek maliyeti nedeniyle Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) bütçesinde de adeta bir karadelik haline geldi. Geçen ay gerçekleştirilen taşımalı eğitim ihaleleri de maliyetin büyüklüğünü ortaya koydu. 2023-2024 eğitim öğretim döneminde öğrencilerin okula taşınması için gerçekleştirilen ihalelerin sözleşme bedelinin toplamı 250 milyon TL’yi aştı.(ÖĞRENCİ SERVİSE MAHKÛM)  Taşımalı eğitim kapsamındaki ilköğretim öğrencisi sayısı, geçen yılın sonunda 628 bin 4 oldu. 2022-2023 eğitim öğretim döneminde ortaöğretim kademesinde ise toplam 459 bin 429 öğrenci taşımalı eğitim kapsamına alındı. İl ve ilçe milli eğitim müdürlükleri, 2022’de öğrencilerin okula taşınması için yüz milyonlarca lira para döktü. Taşımalı eğitime yönelik Ağustos 2023’te gerçekleştirilen ihaleler ise taşımalı eğitimin 2023-2024 eğitim öğretim döneminde de para yutacağını gözler önüne serdi. Ağustos ayında taşımalı eğitime yönelik gerçekleştirilen 151 ihale kapsamında toplam 271 milyon 894 bin 662 TL’lik sözleşmeye imza atıldı. Ağustos ayında taşımalı eğitim ihalesi kapsamında para harcayan bazı il ve ilçe milli eğitim müdürlükleri ve harcama tutarları şöyle sıralandı:

- Bartın İl Milli Eğitim Müdürlüğü: 64 milyon 239 bin TL,-Mardin Mazıdağı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü: 14 milyon 424 bin TL,- Ordu Ünye İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü:  11 milyon 845 bin TL - Mardin Midyat İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü:  8 milyon 96 bin TL - Antep İslahiye İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü:  6 milyon 757 bin TL. İktidarın eğitim politikası nedeniyle milyonlarca öğrenci taşımalı eğitime mahkûm. AKP’nin iktidara geldiği 2002’de 3 milyon 275 bin 458 olan köy okullarına kayıtlı öğrenci sayısı, bu yıl itibarıyla 609 bin 137’ye kadar geriledi. Yaşadığı yerde okul olmadığı için eğitime erişim imkânı olmayan öğrenciler, servislerle okullara taşınmak zorunda kalıyor. Yıllar itibarıyla giderek yaygınlaşan taşımalı eğitim, çok sayıda sorunu da beraberinde getiriyor. Yüksek servis ücretlerinin yanı sıra ölümlü ya da yaralanmalı çok sayıda okul servisi kazaları yaşanıyor.

NATO'dan Ermenistan'a çağrı (soL)

İsveç ve Finlandiya'nın katılmasının ardından NATO'ya yeni ülkelerin üyeliği bir kez daha gündeme geldi. Sosyal medya hesabından bir paylaşımda bulunan NATO'nun Avrupa Genişleme Komitesi Başkanı Gunther Fehlinger, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'a hitaben "Ermenistan'ı NATO'ya katılmaya çağırıyorum" diye yazdı. ABD Başkanı Joe Biden'ı da gönderisine etiketleyen Fehlinger, "Ermenistan'ı koru" dedi.

‘Türkiye tek yürek’ kampanyasına 6 milyon TL bağışladı, milyarlık ihaleyi kaptı (Cengiz Karagöz-Cumhuriyet)

İktidara yakın isimler inşaat ihalelerini kaçırmıyor. Son olarak Hatay Kırıkhan’daki bir konut ihalesi, daha önce de defalarca olduğu gibi bir AKP’liye verildi.(https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/turkiye-tek-yurek-kampanyasina-6-milyon-tl-bagisladi-milyarlik-ihaleyi-kapti-2115993)

Ankara'da düşen F-4 parçasında ihmal iddiası: Teknofest için getirilmişti (soL)

Ankara'da bir uçağın yakıt tankının otoparka düşmesinin ihmal nedeniyle olduğunu söyleyen gazeteci Bülent Aydemir, "Teknofest için getirilmişti, yakıt tankı dolu olsa facia olurdu" dedi. (https://haber.sol.org.tr/haber/ankarada-dusen-f-4-parcasinda-ihmal-iddiasi-teknofest-icin-getirilmisti-383695)

Belirtileri tek tek saydı... Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, 'Türkiye'ye girmemesi mümkün değil' diyerek uyardı (Cumhuriyet)

Prof. Dr. Mehmet Ceyhan’a göre turizm sezonundan sonra Eris varyantı Türkiye’ye de sıçradı. Ceyhan, “Türkiye’de de muhtemelen var. Türkiye’ye gelen turistleri düşünürsek, Türkiye’ye girmemesi mümkün değil” dedi. Uzman isim belirtileri sıralayarak uyarılarda bulundu.(https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/belirtileri-tek-tek-saydi-prof-dr-mehmet-ceyhan-turkiyeye-girmemesi-mumkun-degil-diyerek-uyardi-2116083)

İstanbul'da ormanlık alanda yangın (soL)

İstanbul Maltepe'ye bağlı Zümrütevler Mahallesi'ndeki ormanlık alanda henüz belirlenemeyen nedenle yangın çıktı. Durumun bildirilmesi üzerine olay yerine çok sayıda itfaiye ve polis ekibi sevk edildi. İtfaiye ekiplerinin yangına müdahalesi sürüyor.

Maltepe'deki orman yangınıyla ilgili 2 kişi gözaltına alındı (soL)

Maltepe Zümrütevler Mahallesi'ndeki ormanlık alanda çıkan yangın hakkında soruşturma devam ediyor. Yangın sırasında çevrede araştırma yapan polislerce ormanlık alanda 2 kişi tespit edildi. Biri yabancı uyruklu 2 kadın şüpheli, ormanlık alana izinsiz giriş gerekçesiyle gözaltına alındı. Emniyete götürülen şüphelilerin yangınla ilgilerinin olup olmadığı araştırılıyor.

Altı bakan eskiten YHT hattı projesi! (Mustafa Bildircin-Birgün)

Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren Hattı’nın yapım maliyeti, öngörüleni 15 kat aştı. Temeli Binali Yıldırım döneminde atılan sekiz duraklı proje, altı bakan eskitirken maliyeti de 56,5 milyar TL’ye fırladı.

Temeli 2010’da, Binali Yıldırım’ın Ulaştırma Bakanlığı döneminde atılan ve “Bin 80 günde tamamlanacak” denilen Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren (YHT) projesi, aradan geçen dokuz yıla karşın tamamlanmadı. Kördüğüm haline gelen projenin 2013’te 3 milyar 746 milyon TL olarak açıklanan toplam proje tutarı, bu yıl itibarıyla 15’e katlanarak 56 milyar 523 milyon TL olarak güncellendi. Projede kilometre başına maliyet, 5 milyon doların üzerine çıktı.(https://www.birgun.net/haber/alti-bakan-eskiten-yht-hatti-projesi-466138)

BDDK'den yeni 'kredi' kararı (Birgün)

BDDK kararına göre, döviz pozisyonundan dolayı kredi alamayan şirketler, YP pozisyonunu limitin altına düşürmeyi taahhüt ederse kredi kullanabilecek.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), eksik belge ya da bağımsız denetim beyanı ile ilgili usulsüzlükleri gideren şirketlerin kredi kısıtlamasını kaldırma kararı aldı. BDDK'den yapılan açıklamada, bir makroihtiyati tedbir olarak 7 Temmuz 2022 tarih ve 10265 sayılı Kurul kararı alındığı, söz konusu kararın 21 Ekim 2022 tarih ve 10389 sayılı Kurul kararı ile güncellendiği anımsatıldı. Söz konusu kararlar kapsamında, mevcut durumda bağımsız denetime tabi şirketlerin, yabancı para (YP) nakdi varlıklarının Türk lirası (TL) karşılığının 10 milyon TL'nin üzerinde olması ve bu şirketlerin YP nakdi varlıklarının aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde 5'ini aşması durumunda bu şirketlere TL cinsinden yeni bir nakdi ticari kredi kullandırılmamasına karar verildiği hatırlatılan açıklamada, şunlar kaydedildi: "Yapılan değerlendirmeler sonucunda söz konusu kararlar uyarınca; belgelerin süresi içerisinde veya usulüne uygun olarak tevdi edilmemesi sebebiyle kredi kullanımları kısıtlanan şirketlerin, kredi kullandırılan tarihler itibarıyla durumlarının bahse konu Kurul kararları kapsamında belirlenmiş olan sınırlamalara aykırılık teşkil etmediğini veya bağımsız denetime tabi olmadığını belgelendirmeleri; belirlenen sınırlamalara uymamaları veya bağımsız denetime tabi olmadıklarına ilişkin gerçeğe aykırı beyanda bulunmaları sebebiyle kredi kullanımları kısıtlanan şirketlerin, mevcut durumda bahse konu aykırılıkları gidermiş olmaları, belirlenmiş olan sınırlamaları sağlayacaklarını beyan ve taahhüt etmeleri ve bu durumları belgelendirmeleri kaydıyla Kurul kararları uyarınca belirlenmiş olan kredi kullandırım sınırlandırmalarının söz konusu şirketler için kaldırılmasına karar verilmiştir."

AKP’li belediyeyi borca batırıyorlar (İsmail Arı-Birgün)

AKP’li Beykoz Belediyesi etkinlikler ve promosyonlar için toplam 69 milyon TL harcadı. CHP’li Meclis Üyesi Sataloğlu, yılın ilk altı ayında 762 milyon TL geliri olan belediyenin 941 milyon TL harcadığını açıkladı. (https://www.birgun.net/haber/akpli-belediyeyi-borca-batiriyorlar-466146)

(derleyen: mstfkrc)