Restorasyonu faciaya çevirdiler - BİRGÜN

 

Tarihe ışık tutan binlerce yıllık yapılara yapılan restorasyonlar adeta ‘ülkede restorasyon yasaklansın’ dedirtecek cinsten. Restorasyon faciasının son örneği ise Datça’daki Çeşmeköy Camii’nde yaşandı.

Restorasyon faciaları son bulmuyor. Ülkedeki binlerce yıllık tarihi yapılar aslını yok eden restorasyon hatalarıyla gelecek nesillere aktarılamayacak noktaya geldi. Son facia ise Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Gürün’ün Twitter paylaşımıyla ortaya çıktı.

Gürün'ün Datça’da tarihi Çeşmeköy Camii’nin restorasyonuyla ilgili paylaşımı tepkilere yol açtı. Tarihi yapının özgün hali ile restorasyon sonrası fotoğraflarını paylaşan Gürün paylaşımında şu ifadelere yer verdi: “Neydi?/Ne Oldu? Datça-Cumalı Mahallesi Çeşmeköy Mevkii’nde bulunan tarihi Çeşmeköy Camii’nin restorasyon çalışmalarını tamamladık. Kültürel mirasımızı koruyup, gelecek nesillere aktarmaya devam edeceğiz.”

Ancak restorasyon sosyal medya kullanıcıları tarafından ‘facia’ olarak nitelendirildi. Paylaşıma gelen tepkiler sonrası Gürün, şu paylaşımda bulundu: "Vatandaşımızın yapmış olduğu eleştirilere büyük önem veriyor, gösterilen hassasiyet nedeniyle teşekkür ediyoruz. Tarihi yapının yok olmasının önüne geçmek için bilimsel incelemeler yapılarak yapının restorasyon çalışmalarına başlatılmıştır. Yapıdaki tüm uygulamalar yapının onaylı restorasyon projesine uygun olarak restorasyon ilkeleri ve kurallarına göre tamamlanmıştır. Restorasyon süreci ve sonucuna ilişkin bilgi ve belgeler Koruma Kurulu’na iletilmiş, restorasyon uygun bulunmuştur."

Ülkedeki restorasyon facialarından bazıları ise şöyle:

Ocaklı Ada Kalesi-Şile: Yaklaşık olarak iki bin yıldır ayakta duran ve Cenevizliler döneminde yapılan Şile’deki Ocaklı Ada Kalesi’nin eski halinden eser kalmadı. Çalışmalar sırasında bambaşka bir görüntüyle karşımıza çıkan kale sosyal medyada ‘Sünger Bob’a benzetildi. Geri dönüşü olmayan bir faciayla tarih yok edildi.

Nasurallah Camii-kastamonu: 1506 yılında Kadı Yakupoğlu Nasrullah tarafından yaptırılan Nasrullah Camii, 2014 yılında onarım ve restorasyon şartıyla devri yapılarak özel bir firmaya kiraya verildi. İki yıl süren restorasyon çalışmaları sonucunda camii 2016 yılında yeniden ibadete açıldı ancak tarihi yapının özgün hali korunamadı.

Roma Mozaikleri-Hatay: Dünyanın ikinci büyük mozaik sergileme alanı olan Hatay Arkeoloji Müzesi’ndeki mozaikler 2015 yılındaki taşınma sırasında restorasyon skandalına kurban gitti. Roma’nın en görkemli zamanlarını resmeden mozaikler aslından uzaklaştı ve zarar gördü.

Mısır Çarşısı-İstanbul: Duvarlarına çivi çakmanın bile yasak olduğu 354 yıllık Mısır Çarşısı’na 2018 yılında restorasyon sırasında elektrik panoları takıldı. Dış duvarda yer alan iki metre boyundaki 45 elektrik panosu tepkilere neden oldu.

BİRGÜN