22 Haziran 2022 Çarşamba

TARİHTE BUGÜN (22 HAZİRAN)

 


     OLAYLAR:

  • MÖ 217 - Rafya Savaşı: Antik Mısır Ptolemaios Krallığı Ordusu, III. Antiohos idaresindeki Seleukos İmparatorluğu Ordusu'nu Filistin’de bozguna uğrattı.
  • 431 - Üçüncü Ekümenik Konsil olan Efes Konsili'nin, İskenderiye Patriği Cyril tarafından açılışı.
  • 1633 - Engizisyon Mahkemesi'nce mahkûm edilen Galile, Kopernikçi görüşlerini ve Dünya'nın döndüğüne ilişkin tezini inkar etmek zorunda kaldı.
  • 1691 - II. Ahmed, 21. Osmanlı Padişahı olarak tahta çıktı.
  • 1812 - Napolyon Bonapart Rusya'ya sefer düzenledi.
  • 1846 - Adolphe Sax, saksofonun patentini aldı.
  • 1911 - V. George, taç giyerek resmen Büyük Britanya kralı oldu.
  • 1919 - Amasya Genelgesi yayınlandı.
  • 1925 - 20 Haziran'da İstanbul'da tutuklanan gazeteciler, Doğu İstiklal Mahkemesi'nde yargılanmak üzere Diyarbakır'a gönderildi
  • 1935- Türkiye’de azınlık cemaatlerinden sekiz ruhani lidere geçici olarak ayin ve mabetler dışında dini giysilerle dolaşma izni verildi..
  • 1936- Boğazlar Konferansı, Montreux’da açıldı. Konferansta, Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras’ın sunduğu karar tasarısı temel alındı. Bu tez, Lozan Sözleşmesi’ndeki askerden arınma hükmünün kaldırılması ve Boğazlar Komisyonunun lağvedilmesi esasına dayanıyordu.
  • 1937- 23 yaşındaki Joe Louis 1908’den o güne kadar dünya ağır sıklet boks şampiyonluğunu kazanan ilk siyahi oldu. “Brown Bomber,” lakabıyla anılan Louis, James J. Braddock’tan aldığı şampiyonluğunu 25 kez koruduktan sonra 25 Haziran 1948’de Rocky Marciano’ya yenilerek bıraktı.
  • 1939 - Adana Elektrik Şirketi satın alınarak devletleştirildi.
  • 1939 - Hindistan'da, Subhas Chandra Bose tarafından Tüm Hindistan İlerleme Bloku adlı parti kuruldu.
  • 1940 - II. Dünya Savaşı, Fransa Muharebesi: Fransa, imzalanan ateşkes antlaşmasıyla Almanya'ya teslim oldu.
  • 1941 - II. Dünya Savaşı: Nazi Almanyası, Barbarossa Harekâtı'nı başlatarak SSCB'yi istila etmeye başladı.Nazi orduları ve müttefiklerine bağlı 4.5 milyon asker 2.900 km’lik bir hatta Sovyetler Birliği’ni istilaya başladı. Çok hızlı ilerleyen Naziler ve müttefikleri, ilk kez 05 Aralık 1941’de Moskova önlerinde durdurulabildi.
  • 1941 - Hırvatistan'da ilk silahlı antifaşist örgüt kuruldu.
  • 1942 - Erwin Rommel, Tobruk'u ele geçirdikten sonra Generalfeldmarschall rütbesine terfi ettirildi.
  • 1945 - İller Bankası Kuruluş Kanunu kabul edildi.
  • 1951- İnönü Stadı’nın adı Mithatpaşa Stadı olarak değiştirildi
  • 1959- Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı (NATO) Genel Sekreteri Paul Henri Spaak Türkiye’de. Spaak, “Komünizm tehlikesi gittikçe yayılıyor. Komünizmin Avrupa’da yayılmasına NATO set çekiyor” dedi.
  • 1961- Tütün işçilerinin üreticilerine yüzde 10 oranında zam yapıldı. İşçiler ücretlerine zam yapılmadığı için bir süre önce iş ihtilafı çıkarmışlardı.
  • 1964- Başbakan İsmet İnönü Amerika Birleşik devletleri Başkanı Lyndon Johnson ile Kıbrıs sorununu görüştü. İnönü “Türkiye barışçıdır, ancak adalete dayanmayan barış uzun ömürlü olamaz” dedi.
  • 1968- Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi’nde 26 talepten 25’i kabul edildi ve boykota son verildi.
  • İstanbul Üniversitesi Boykot/ İşgal Merkez İcra Konseyi’ndeki öğrencilerin çoğunluğu, zabıtın belge gibi garanti sayılamayacağını savunup işgalin kaldırılmamasını istedi.
  • 1972- İş kazası ve meslek hastalığı sonucu iş görme gücü azalan sigortalı işçilere ek aylık bağlanacak. Resmi Gazete’de yayınlanan SSK Sağlık İşletmeleri Tüzüğü’ne göre bu aylık, iş görme gücünün ne ölçüde azaldığı tespit edildikten sonra bağlanacak. Ayrıca sigortalılardan 50 yaşını doldurmuş fakat emeklilik yaşı olan 55 yaşını doldurmadan biyolojik olarak bu yaşa erişenler erken yaşlanmış sayılacak ve emeklilik aylığı alacak.
  • 1972 - THY uçağının Bulgaristan’ın başkenti Sofya’ya kaçırılmasına karıştıkları iddiasıyla gazeteci Altan Öymen ve yazar Erdal Öz tutuklandı.
  • 1973- Toprak ve Tarım Reformu Kanunu kabul edildi. Uygulamada yetersiz kalınınca, yasa 1978’de iptal edildi.
  • 1974- Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP) kuruldu. Partinin genel başkanlığına Ahmet Kaçmaz, genel sekreterliğine Yalçın Yusufoğlu getirildi. Partinin programında emekçi sınıfların demokratik iktidarı ve sosyalizm hedefleniyordu. TSİP, 12 Eylül sonrası 16 Ekim 1981 tarihinde öteki partilerle birlikte kapatıldı.
  • 1974 - Çetin Altan’ın “Bir Avuç Gökyüzü” adlı son romanı “müstehcen olduğu” gerekçesiyle Ankara Savcılığı’nca toplatıldı.
  • 1975- Sigortalı işçilerin ellerine geçen aylıklar önümüzdeki aydan itibaren yüzde 2 oranında azalacak. Uygulamaya emekli işçi aylıklarını artırmak için kaynak sağlamak amacıyla gidildi.
  • 1976- 13.Antalya Uluslararası Film ve Sanat Festivali için 3 Haziran’dan beri Antalya’da olan, heykeltraş Mehmet Aksoy ve ressam Cihat Aral dahil 16’sı Türk 4’ü yabancı 20 resim ve heykel sanatçısının yapıtlarının sağcı gruplarca tahrip edilmesi ortak bildiriyle kınandı.
  • 1976 - Danıştay, Sansür Kurulu’nca yurtiçi ve yurtdışında gösterimi yasaklanan, Bekir Yıldız’ın öyküsünden uyarlanarak Vedat Türkali tarafından senaryosu yazılan ve Süreyya Duru’nun yönettiği “Kara Çarşaflı Gelin” filmi için “yürütmeyi durdurma” kararı verdi.
  • 1976 - Kanada’da idam cezası kaldırıldı.
  • 1977- Yeni kurulan Ecevit hükümeti, MC Hükümeti zamanında TRT Genel Müdürlüğü’ne getirilen, ancak atama kararı Danıştay’ca iptal edildiği halde görevde tutulan bürokratlardan ve icraatları dolayısıyla sürekli tepki toplayan Şaban Karataş görevinden alındı. Cengiz Taşer, TRT Genel Müdürlüğüne getirildi.
  • 1977 - MHP’ye yakın ODTÜ Rektörü Hasan Tan da istifa etti.
  • 1977 -  İstanbul Elmadağ’da durakta otobüs beklerken ülkücülerin silahlı saldırısında hayatını kaybeden ve cenazesi polislerce gizlice toprağa verilen Galatasaray Mühendislik Yüksek Okulu öğrencisi Ahmet Aykaç için arkadaşları boş bir tabutla Okmeydanı’ndan Çemberlitaş’a yürüdü.
  • 1978- Ecevit, Moskova’da SSCB Devlet Başkanı Leonid Brejnev ile görüştü.
  • 1979- İzin almadan duvarlara yazı yazan, afiş-pankart vb. asanlara 6 Aydan 1 yıla -kamuya açık yerlerde 1 yıldan 2 yıla- kadar hapis cezası geliyor.
  • 1980- İstanbul Belediye Başkan Yardımcısı ve Cumhuriyet Halk Partisi Beyoğlu İlçe Başkanı Bülent Demir, sabah Kasımpaşa’da uğradığı silahlı saldırıda hayatını kaybetti. Cinayeti “Müslüman Kardeşler Birliği” adına ilk defa duyulan bir örgüt üstlendi.
  • 1981- 22 gündür İstanbul Emniyeti 1.Şube’de gözaltında tutulan Tarık Akan, Sıkıyönetime teslim edilerek Selimiye Kışlası’na nakledildi. Tarık Akan F.Almanya’da bir konserde “Türkiye aleyhine ülkenin itibarını ve nüfuzunu kıracak şekilde asılsız propaganda yapmak”la suçlanıyor.
  • 1981 - Cumhuriyet Gazetesi’nin Ege Temsilcisi Hikmet Çetinkaya gözaltına alındı. 17 gündür Selimiye Kışlası’nda gözaltında tutulan Cumhuriyet yazarı Mehmed Kemal serbest bırakıldı
  • 1985- TRT, reklam yapımcılarının da “yasak sözcükler listesi”ne uymasını istedi: “Ulusal” yerine milli, “doğa” yerine tabiat vb. kullanılacak.
  • 1986- İşçiler 16 yıl aradan sonra meydanlarda; Türk-İş’in Eskişehir yürüyüşüne on binlerce işçi katıldı.
  • 1987 - Aynı gün Türkiye, işçi haklarındaki sınırlamalar nedeniyle Amerika’nın “Ekonomide en çok kayrılan ülkeler” listesinden çıkarıldı.
  • 1987 -  Gebze Türkay Kibrit önünde grevci işçilerin kurduğu “kondu tuvalet” nedeniyle Petrol-İş Başkanı C.Selvi, 3 MYK üyesi ve 3 işçi hakkında dava açıldı. Savcı, 18 Haziran’da sona eren grevde konulan tuvaletin ”grev gözcüleri için barınak amaçlı konulduğunu” iddia etti.
  • 1989- Eminönü’nde işportacılar belediyenin olumsuz tavrı ve yer verilmemesini protesto için süresiz oturma grevine başladı.
  • 1992- Kamu emekçileri sendikalarının grevli-toplu sözleşmeli sendika hakkı için İstanbul’dan Ankara’ya 7 günlük yürüyüşü polisin engellemelerine rağmen SSK Genel Müdürlüğü önünde sonlandı. Sendika temsilcileri SHP-DYP koalisyonunun Çalışma Bakanı Moğultay ile görüştü.
  • 1993- Kastamonu Şeker Fabrikası işçileri, yerlerine taşeron işçi alınmasına karşı açlık grevine başladı.
  • 1995- Kamu çalışanları grevli-toplu sözleşmeli sendika tasarısını engelleyen DYP’nin Genel Merkezi önünde oturma eylemi yaptı.
  • 1995 - Tüm Maliye-Sen’liler 50 sendikacının görevden alındığı, 3 üyenin sürgün edildiği gerekçesiyle bugün de çalışmadı.
  • 1996- Cumartesi Annelerinin son 2 haftadır engellenen eylemine polis bu hafta da engel oldu: yazar ve sanatçılar dahil 100 gözaltı.
  • 1998- İşadamı Korkmaz Yiğit’in Türkbank’ın satışıyla ilgili olarak Çakıcı’yla yaptığı telefon görüşmelerinin kayıtları yayımlandı. 9 Kasım’da gözaltına alınan Yiğit, kendi televizyon kanallarında yayımlanan ses kaydında Çakıcı’nın Türkbank ihalesinde devrede olduğunu Başbakan Mesut Yılmaz’ın ve Devlet bakanı Güneş Taner’in bildiğini açıkladı. Bu açıklamalardan sonra hükümet gensoruyla düşürüldü. Televizyonda Alaattin Çakıcı ile yaptığı telefon konuşmaları yayımlanan Devlet Bakanı Eyüp Aşık bakanlıktan ve milletvekilliğinden istifa etti.
  • 1999- Birleşik Taşımacılık Sendikası (BTS) üyeleri TCDD Yakacık Hastanesi’nin özelleştirilmesi girişimlerini protesto için “raylarda yürüyüş”e başladı. İlk gün Bostancı’ya kadar yapılan yürüyüş beşinci gün Derince’den İzmit’e yürüyüşle sonlanacak.
  • 2000- 3 yıl önce aralarında Süleyman Yeter’in de bulunduğu 15 kişiye gözaltında işkence yaptıkları iddiasıyla tutuksuz yargılanan 8 polisin duruşması sonrası yakınları koridorda slogan attı.
  • 2001- Necmettin Erbakan’ın lideri olduğu”Milli Görüş Hareketi”nin 1969 yılından bu yana kurduğu 4. parti olan Fazilet Partisi de “Laik cumhuriyet karşıtı eylemlerin odağı olduğu” gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’nce kapatıldı. FP’nin malvarlığı da Hazine’ye devredilecek.
  • 2002- Araştırmacı Ergün Poyraz, AKP Genel Başkanı Erdoğan’ın 1993-1994-1995 yıllarına ait onlarca konuşma kasetini ortaya çıkardı: ”Egemenlik kayıtsız şartsız Allah’ındır”, ”Ben müslümanım diyenin aynı zamanda laik olması mümkün değil”, ”Allah’ın izniyle kıyam başlayacak.” Erdoğan’dan: “Fetih şehri İstanbulumuzu adeta fahişe pazarına çevirdiler. Türkiye 24’ten bu yana ’kahrolsun’ dedikleri şeriat sebebiyle mi fahişe pazarına döndü?”, “Bu düzen kölelik, Batı’ya uşaklık, rüşvet, hanedan, yeğen üretir, deyyus üretir.”(1993-Eyüp İlçe Teşkilatı konuşması)
  • 2002 - İran'da meydana gelen, Richter ölçeğine göre 6.5 şiddetindeki depremde 261'den fazla kişi öldü.
  • 2005- Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, Yunanistan Kara Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Nikolaos Dukas’ın davetlisi olarak Atina’ya geldi. Büyükanıt, Yunanistan’ı resmen ziyaret eden ilk Türk Kara Kuvvetleri Komutanı oldu.
  • 2005 - Eğitim-Sen MYK üyeleri örgütlenme ve iş yasalarının yeniden ele alınmasına dair Başbakanlık’a dilekçe sundu.
  • 2006 - Kuzey Makedonya, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü'ne kabul edildi.
  • 2008- Doğu Karadeniz’in birçok yerinde inşasına başlanan HES’ler Kadıköy’deki miting ile protesto edildi.
  • 2008 - MEB'in hazırlamış olduğu 7. sınıf Seviye Belirleme Sınavı ilk kez yapıldı.
  • 2010 - Apple iPhone (4G) piyasaya sürüldü.
  • 2011- BDP listesinden Bağımsız Hatip Dicle’nin Milletvekilliğinin YSK tarafından düşürülmesik kararını protesto için Taksim’den İstiklal Caddesi’ne yürümek isteyenlere müdahale edildi. Güneydoğu’da birçok kentte de protesto eylemleri yapıldı.
  • 2012- Türk Hava Kuvvetlerine ait savaş uçağı, Malatya’dan havalandıktan sonra Akdeniz üzerinde kayboldu. Uçağı Suriye’nin düşürdüğü açıklandı.
  • 2012 - Gazetecilere Özgürlük Platformu’nun Çağlayan Adliyesi önündeki 13’üncü “Tanıklık Günleri” eyleminde TGS Başkanı Ercan İpekçi tutuklu Özgür Gündem, Azadiya Welat ve DİHA çalışanlarına özgürlük istedi.
  • 2013- Taksim Dayanışması’nın “Gezi Direnişi kayıplarını anma ve taleplerde ısrar” temalı mitingi Taksim Meydanı’nda yapıldı. Polis 1.5 saat sonra müdahale ederek Meydan’ı boşalttı. Miting dağıtıldıktan sonra İstiklal, Cihangir ve Sıraselviler’de çatışmalar yaşandı. Eskişehirliler, Ali İsmail Korkmaz’ın tedavi gördüğü hastanenin önünde bedenleriyle “Diren Ali” yazdı. Avrupa Alevi Birlikleri Federasyonu’nun Köln’deki “Gezi Direnişi ile dayanışma” mitingine yaklaşık 40 bin kişi katıldı.
        

      
DOĞUMLAR - ÖLÜMLER
  • 1869 - Mustafa Sabri Efendi, doğdu.  
  • Mustafa Sabri Efendi (22 Haziran 1869 - 12 Mart 1954), Osmanlı müderris, Meclis-i Mebusan mebusu, şeyhülislam. Kat köyünde doğdu. Köydeki Asarkaya (Karabacak) ailesindendir. Çocukluğunda Pazar nahiyesinde Peşli Hoca'dan ders alarak eğitime başladı. Sonra Kayseri Medresesi'nde din eğitimi aldı. 1889 yılında Rüus imtihanını kazanarak Fatih Camii'nde din dersleri vermeye başladı. Beşiktaş Asariye Camii imamlığını yaptı. 1900 ve 1904 yılları arasında II. Abdülhamid tarafından huzur derslerine alındı. 1908 yılında II. Meşrutiyet'ten sonra memleketi Tokat'tan Osmanlı Mebusan Meclisi'ne milletvekili seçildi. Sevr'i imzalayan hükûmet döneminde şeyhülislam olan Mustafa Sabri, Yıldız Sarayı'nda Vahdettin başkanlığında toplanan Meclis-i Âlî'de anlaşmanın kabul edilmesi yönünde görüş bildirenler arasındaydı. Millî Mücadele karşıtı olması nedeniyle ülkeye girişi yasaklanmıştır. 12 Mart 1954 tarihinde Kahire’de ölmüştür.Şapka Kanunu'na, Medeni Kanun'un kabulüne, Harf Devrimi'ne, halifeliğin kaldırılmasına, Kuran'ın Türkçeye tercüme edilmesine karşı çıkmıştır. Türk milliyetçiliğine karşı çıkmış, Yunanistan'da çıkardığı Yarın gazetesinde 1927 yılında yazdığı şiirde Türklüğüne tövbe ettiğini, Türklükten istifa ettiğini söylemişti: Yalnız Müslüman ve insan, Olarak kalmak üzere, Türklükten,Şeref ve izzetimle istifa ediyorum Allah'ın huzurunda!...Tövbe yarabbi tövbe Türklüğüme, beni Türk milletinden addetme
      

Posted by at

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)