TARİHTE BUGÜN (31 MART)

OLAYLAR:

• 1517 - Protestan Reformu sebeplerinden, Martin Luther'in 95 Tezli Katolik Kilise Eleştirisi.
• 1596 - René Descartes, doğdu. Fransız filozof ve matematikçi (ö. 1650)
• 1732 - Franz Joseph Haydn,  doğdu. Avusturyalı besteci (ö. 1809
• 1774 - Amerikan Bağımsızlık Savaşı: Büyük Britanya Hükûmeti, Boston limanını kapattı.
• 1809 - Nikolay Vasilyeviç Gogol, doğdu. Rus yazar (ö. 1852)
• 1866 - İspanyol Donanması, Şili'nin Valparaíso limanını bombaladı.
• 1848 - Margaret ve Kate Fox adlı iki kız kardeş, ruhlar dünyasıyla ilişki kurduklarını iddia ederek, ilk profesyonel medyumlar oldu.
• 1889 - Paris'te, 1789 Fransız Devrimi'nin 100. yıl dönümü için, Gustave Eiffel tarafından yapılan Eiffel Kulesi açıldı.
• 1909 - RMS Titanic'in yapımına başlandı.
• 1901 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Başkonsolosu Emile Jelinek'in, Daimler'e ısmarladığı dört silindirli araç, sahibine teslim edildi. Jelinek, yeni aracına kızı "Mercedes"in adını verdi.
• 1917 - ABD, Virgin Adaları'nın bir bölümünü, Danimarka'dan 25 milyon Amerikan doları karşılığında satın aldı.
• 1918 - Yaz saati uygulaması, ABD'de ilk kez uygulanmaya başlandı.
• 1920 - İstanbul'un işgali üzerine Anadolu'ya geçen aydınlar arasında bulunan Yunus Nadi(Abalıoğlu) ile Halide Edip (Adıvar), yolda buluştuklarında, Ankara'ya ulaşır ulaşmaz, ''Anadolu Ajansı'' adıyla bir haber ajansı kurulmasını, Mustafa Kemal Paşa'ya önermeyi kararlaştırdılar.
• 1921 - İkinci İnönü Muharebesi'nde, Türk Ordusunun karşı taarruzu başladı.
• 1923 - Lozan Antlaşması: Londra'da toplanan İtilaf Devletleri temsilcileri, Türkiye'nin 8 Mart'taki notasına cevap vererek, Lozan'da kesintiye uğrayan görüşmeleri sürdürmeye çağırdılar.
• 1925 - Şeyh Said İsyanı'nın olduğu bölgede, Divan-ı Harb'in verdiği idam cezalarının, onay gerektirmeden yerine getirilmesi hakkındaki kanun kabul edildi.
• 1928 - İzmir, Torbalı'da meydan gelen 7,0 büyüklüğündeki depremde 50 kişi öldü.

• 1930 - Afet (İnan) Hanım, CHP'ye üye yazılan ilk kadın oldu.

  1931 - Nikaragua'nın başkenti Managua'daki depremde 2000 kişi öldü.
• 1944 - Krom adlı yük gemisi Marmaris açıklarında torpillenerek batırıldı.
• 1959 - Adana'da İncirlik NATO üssünde bir Amerikan askeri uçağı düştü;4 kişi öldü, 9 kişi yaralandı.
• 1961 - "Akıl Hastası Ressamlar Sergisi" Bakırköy Akıl Hastanesi'nde açıldı.
• 1963 - Balkan Kros Şampiyonası'nda 10 bin metre yarışını Muharrem Dalkılıç kazandı.
• 1964 - Brezilya'da askerî darbe yaşandı.
• 1965 - ABD, Vietnam'a 3500 deniz piyadesi göndererek sıcak savaşa girdi.
• 1975 - Birinci Milliyetçi Cephe Hükümeti (39. Hükûmet), Süleyman Demirel Başkanlığında kuruldu. Süleyman Demirel başkanlığında Adalet Partisi, Milli Selamet Partisi, Cumhuriyetçi Güven Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi'nden oluşan Milliyetçi Cephe hükümeti Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından onaylanarak göreve başladı.
• 1977 - Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel'in yeğeni Yahya Demirel hakkındaki "mobilya yolsuzluğu" davasını incelemek üzere Meclis'te Soruşturma Hazırlıkları Komisyonu kuruldu Komisyon, Süleyman Demirel ile dönemin ticaret ve maliye bakanları hakkında ön soruşturma açılmasına karar verdi.
• 1979 - Malta'daki son İngiliz Birlikleri de Ada'dan çekildi.
• 1980 - 58 tutuklu Van Cezaevi'nden kaçtı, kaçanlardan 13'ü aynı gün yakalandı.
• 1987 - Petrol-İş sendikasının 32 işyerinde daha grev uygulamaya başlamasıyla grevdeki işçi sayısı 9 bine, işyeri sayısı 57'ye yükseldi.
• 1990 - Dokuzuncu İstanbul Film Festivali programında yer alan Yusuf Kurçenli'nin Karartma Geceleri filmi, Denetim Kurulu tarafından yasaklandı.
• 1992 - Anayasa Mahkemesi Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun (DİSK) 12 Eylül yönetimince el konulan malvarlığının iade edilmesine karar verdi.
• 1992 - Halkın Emek Partisi (HEP) kökenli 14 milletvekili 31 Mart 1992 tarihinde Sosyaldemokrat Halkçı Parti'den (SHP) istifa etti
• 1995 - Kuzey Irak harekatını izleyen Reuters haber ajansı muhabiri Fatih Sarıbaş ile Ajans France Press muhabiri Kadri Gürsel, Cizre-Nusaybin yolunu kesen PKK militanları tarafından kaçırıldı
• 2000 - Resmi bir ziyaret için Hindistan'da bulunan Başbakan Bülent Ecevit, 16 yaşından beri bu ülkeyi ziyaret etmeyi düşlediğini belirterek, "Rüyalarım gerçek oldu" dedi.
• 2005 - Makemake (cüce gezegen), Michael E. Brown liderliğindeki bir ekip tarafından keşfedildi.
• 2008 - İtalyan sanatçı Pippa Bacca, Kocaeli'nin Gebze ilçesi Tavşanlı köyü yakınlarındaki ormanlık alanda ölü bulundu. Zanlı Murat K., Bacca'yı öldürdüğü iddiasıyla tutuklandı.
• 2015 - Türkiye'de elektrik sistemi çöktü. 79 il genelinde 10 saate kadar uzanan kesintiler yaşandı.
• 2015 - Berkin Elvan soruşturması Savcısı Mehmet Selim Kiraz Çağlayan Adliyesi'ndeki odasında terör örgütü DHKP-C üyeleri tarafından rehin alındı. Terör örgütü saat 15.36'ya kadar 5 talep için süre verdi. Savcı Mehmet Selim Kiraz adliyedeki odasında rehin alındı ve saatler sonra teröristlerce öldürüldü.
• 2019 - 2019 Türkiye yerel seçimleri yapıldı.
• 2020 - Koronavirüs salgını nedeniyle ekonomik olarak zor duruma düşen vatandaşlara yardım amacıyla Ankara ve İstanbul başta olmak üzere büyükşehir belediye başkanlarının başlattığı bağış kampanyaları, İçişleri Bakanlığı genelgesiyle yasaklandı. 11 CHPli belediyenin hesaplarının bloke konuldu. Cumhurbaşkanı 1 gün önce "Biz Bize Yeteriz Türkiyem" ilkesiyle 30 Mart 2020 tarihinde Milli Dayanışma Kampanyası başlatmıştı.

      ÖLÜMLER:

• 1727 - Isaac Newton, İngiliz matematikçi ve fizikçi (d. 1643)
• 1797 - Olaudah Equiano, Gustavus Vassa olarak bilinen, özgürlüğünü ticaret yoluyla satın alan köle (d. 1745)
• 1837 - John Constable, İngiliz ressam (d. 1776)
• 1850 - John C. Calhoun, Amerikalı devlet adamı (d. 1782)
• 1855 - Charlotte Brontë, İngiliz romancı (Jane Eyre adlı yapıtıyla ünlü) (d. 1816)
• 1869 - Allan Kardec, Fransız yazar ve Deneysel Spiritüalizmin kurucusu (d. 1804)
• 1870 - Thomas Cooke, Kanadalı Katolik rahip ve misyoner (d. 1792)
• 1898 - Eleanor Marx, Marksist yazar ve politik eylemci (d. 1855)
• 1907 - Léo Taxil, Fransız gazeteci ve yazar (d. 1854)
• 1917 - Emil Adolf von Behring, Alman hekim ve Nobel Tıp veya Fizyoloji Ödülü sahibi (d. 1854)
• 1943 - Pavel Milyukov, Rus tarihçi ve liberal politikacı (d. 1859)
• 1945 - Anne Frank, Yahudi yazar (yazdığı günlüklerle ünlü, Yahudi Soykırımının simge isimlerinden) (d. 1929)
• 1945 - Hans Fischer, Alman kimyager (d. 1881)
• 1970 - Semyon Timoşenko, Sovyet komutan (d. 1895)
• 1975 - Munis Faik Ozansoy, Türk şair ve yazar (d. 1911)
• 1976 - Paul Strand, Amerikalı fotoğraf sanatçısı (d. 1890)
• 1980 - Jesse Owens, Amerikalı atlet (d. 1913)
• 1981 - Enid Bagnold, İngiliz yazar (d. 1889)
• 1993 - Brandon Lee, Çin kökenli Amerikalı aktör (d. 1965)
• 1995 - Selena, Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı (d. 1971)
• 2001 - Clifford Shull, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1915)
• 2008 - Jules Dassin, Amerikalı sinema yönetmeni (d. 1911)
• 2009 - Atilla Konuk, Türk siyasetçi ve sporcu (d. 1923)
• 2009 - Aydın Babaoğlu, Türk sinema oyuncusu (d. 1953)
• 2010 - Ana Novac, Rumen yazar (d. 1929)
• 2012 - Dale R. Corson, Amerikalı fizikçi ve akademisyen (d. 1914)
• 2013 - Yaşar Güner, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1943)
• 2016 - Ronnie Corbett, İskoçyalı oyuncu ve komedyen (d. 1930)
• 2016 - Hans-Dietrich Genscher, Alman politikacı (d. 1927)
• 2016 - Zaha Hadid, İngiliz mimar (d. 1950)
• 2016 - Imre Kertész, Macar yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1929)
• 2016 - Denise Robertson, İngiliz program sunucusu (d. 1932)
• 2017 - Halit Akçatepe, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1938)
• 2017 - Gilbert Baker, Amerikalı LGBT hakları aktivisti ve bayrak tasarımcısı (d. 1951)
• 2018 - Frank Aendenboom, Belçikalı oyuncu (d. 1941)
• 2018 - Margarita Carrera, Guatemalalı yazar, akademisyen ve filozof (d. 1929)
• 2018 - Luigi De Filippo, İtalyan oyuncu, tiyatro yönetmeni ve oyun yazarı (d. 1930)
• 2018 - Mükerrem Kemertaş, Türk ses sanatçısı (d. 1938)
• 2019 - Peter Coleman, Avustralyalı yazar, gazeteci ve siyasetçi (d. 1928)
• 2019 - Cesare Dujany, İtalyan siyasetçi (d. 1920)
• 2019 - Ralph S. Greco, Amerikalı cerrah ve heykeltıraş (d. 1942)
• 2019 - Eva Moser, Avusturyalı satranç oyuncusu (d. 1982)
• 2019 - Hedi Türki, Tunuslu sanatçı ve eğitimci (d. 1922)
• 2020 - Mark Azbel, Sovyet-İsrailli fizikçi (d. 1932)
• 2020 - Julie Bennett, Amerikalı aktris ve seslendirme sanatçısı (d. 1932)
• 2020 - Viktar Daşkeviç, Beyaz Rus aktör (d. 1945)
• 2020 - Andrew Jack, İngiliz dublaj sanatçısı, eğitimci ve aktör (d. 1944)
• 2020 - Abdülhalim Haddam, Suriyeli siyasetçi (d. 1932)
• 2020 - Eva Krížiková, Slovak aktris (d. 1934)
• 2020 - Gita Ramjee, Ugandalı-Güney Afrikalı bilim insanı ve araştırmacı hekim (d. 1956)
• 2020 - Wallace Roney, Amerikalı caz trompetçisi (d. 1960)
• 2020 - Kiyoshi Sasabe, Japon film yönetmeni (d. 1958)
• 2020 - Peter J. N. Sinclair, İngiliz ekonomist ve profesör (d. 1946)
• 2020 - Michael Wakelam, Britanyalı moleküler biyolog, profesör (d. 1955)
• 2021 - Kemal Ganzuri, Mısırlı bir politikacı (d. 1933)
• 2021 - Cleve Hall, Amerikalı özel efekt sanatçısı, makyöz ve aktör (d. 1959)
• 2021 - Jadwiga Wysoczanská, Çek opera sanatçısı (d. 1927)