9 Mart 2022 Çarşamba

TARİHTE BUGÜN (9 MART)



1930    Atatürk, Antalya Müzesi'ni gezdikten sonra, Aspendos'ta incelemelerde bulundu.

1929    İstanbul'da Matbaacılık Mektebi açıldı.

2001    Türk balesinin kurucusu Edris Stannus (Dame Ninette de Valois), İngiltere'de 104 yaşında öldü.

1967    Gazeteci yazar Va-Nu (Vala Nurettin) İstanbul'da öldü. Nurettin, Kurtuluş Savaşı yıllarında Bolu'da öğretmenlik yaparken arkadaşı Nazım Hikmet'le birlikte Sovyetler Birliği'ne gitmiş ve Moskova'da Doğu Üniversitesini bitirmişti Türkiye'ye döndükten sonra gazetecilik yaptı, takma adlarla hikayeler, romanlar, radyo oyunları yazdı Arkadaşı Nazım Hikmet'le ilgili anılarını "Bu Dünyadan Nazım Geçti" adıyla yayımladı.

1952    Marksist militan ve yazar Aleksandra Kollontay öldü. Sovyetler Birliği'nde kadınların siyasal mücadeleye katılmaları, örgütlenmeleri için mücadele verdiği mücadelelerle bilinen Kollontay, "kadınların yazgısı beni tüm yaşamım boyunca ilgilendirdi ve beni sosyalizme çeken de bu ilgi oldu zaten" demişti Kollontay'ın feminizm ile gerilimli bir ilişkisi olmuştu Dönemin feministlerine karşı dışlayıcı olmuş ve kadınların örgütlenmesi meselesini işçi kadınların örgütlenmesine indirgemişti Dünyanın ilk kadın büyükelçisi de olan Kollontay .1922-1945 arasında Sovyetler Birliği'ni Norveç, Meksika ve İsveç'te temsil etmişti.

1923    Sovyet lideri Lenin geçirdiği felç sonucu konuşma yeteneğini kaybetti.

1991    Basın işkolunda kriz Asil Nadir hakkında İngiltere'de açılan soruşturma nedeniyle Kıbrıslı işadamının sahip olduğu Günaydın gazetesinde 350'den fazla kişinin işine son verildi Güneş gazetesinde188 kadrolu 350 kadrosuz çalışanın gazeteyle ilişkisi kesildi Gelişim yayınları 400 çalışan sayısını 300'e indirdi Tercüman gazetesi de çalışanların maaşlarını, ikramiyelerini ödeyemedi.

1971    Güvenlik kuvvetlerinin denetimi altındaki ODTÜ'de Mütevelli Heyeti'nin Akademik Konseyi feshetmesi üzerine Rektör Erdal İnönü görevinden istifa etti.Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç'ın başkanlığında toplanan Yüksek Komuta Konseyi Toplantısında "Olayları önlemede hükümetin yetersiz kaldığı" ifade edildi ve Başbakanın istifası istendi.

1996    1990 yılında öldürülen gazeteci Çetin Emeç'i vuran İslami Hareket Örgütünün Ameliyat timi sorumlusu İrfan Çağırıcı İstanbul'da yakalandı.

1984    Turgut Özal Türk Ceza Kanunu'nda siyasi suç olmadığını söyledi.

1983    Türkiye'nin Belgrat Büyükelçisi Galip Balkar, iki saldırgan tarafından yaralandı Büyükelçi iki gün sonra öldü Saldırıyı Ermeni Soykırımının Adalet Komandoları ve Asala örgütü üstlendi Yakalanan iki Ermeni iki yıl sonra tarihinde Yugoslavya'da 20'şer yıl hapse mahkum edildi.

1957    Türk ordusunun ilk kadın doktor subayı Sema Aran teğmen rütbesiyle göreve başladı.

1955    Erzurum 9 Kolordu Komutanlığı 2 Numaralı Askeri Mahkemesi'nce idama mahkum edilen Sovyet casusları İvan Adamidi ve Nikola Antonov asıldı.

1971    19 Adalet Partili Demirel'in çekilmesi için bir muhtıra hazırladı.

1983    Görevini kötüye kullanmaktan Yüce Divanda yargılanmakta olan eski Bayındırlık Bakanı Selahattin Kılıç beraat etti.

1954    Gazeteciler Cemiyeti ve Gazeteciler Sendikası, Mecliste yaptığı bir konuşmada yazı işleri müdürleri için "baldırı çıplak" tabirini kullanan DP İzmir Milletvekili Halil Özyörük'ü Meclise ve DP Genel Başkanlığı'na çektikleri bir telgrafla protesto ettiler.

2007    İstanbul 2. Ağır Ceza Mahkemesi, Alaattin Çakıcı'yı, Tevfik Nurullah Ağansoy'un öldürülmesi olayının ''azmettiricisi'' olduğu gerekçesiyle 18 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırdı.

1956    Kıbrıs Rum toplumunun lideri Başpiskopos Makarios, İngiltere tarafından sürgüne gönderildi Yapılan açıklamada Başpiskopos Makarios'un "barış koşullarına dönmenin önünde en büyük engel" olduğu ve terörizmi desteklediği için adadan uzaklaştırıldığı belirtildi Ayrıca Makarios'un eski bir Yunan subayı olan Albay Grivas'ı, EOKA örgütünü kurmak için teşvik ettiği ileri sürüldü Sürgün haberinin duyulmasından sonra EOKA, Kıbrıs'ta yaygın bombalama eylemlerine girişti.

1945    Filistin'den gelen 36 bin diş fırçası piyasaya sürüldü.

1965    Zonguldak Kömür İşletmeleri direnişinde Satılmış Tepe ve Mehmet Çandar adlı işçiler öldürüldü Zonguldak Kozlu'daki Ereğli Kömür İşletmesi'nde çalışan maden işçileri, Türk-İş ve hükümetin kanunsuz saymasına rağmen greve gittiler Grevci maden işçileri çalışmak isteyen işçilerin yer altına inmesini engellediler Hükümet gelişmeler üzerine Kozlu'ya bir tümen asker gönderdi Kozlu'da işçilerin direnişi çatışmaya dönüştü; açılan ateş sonucunda iki işçi öldü,15 jandarma yaralandı,14 kişi gözaltına alında Olayların radyodan verilmesi hükümet kararıyla durduruldu.13 Mart günü olaylar yatıştı, işçiler işbaşı yaptı.

1986    Muzır Neşriyat Yasası'na ilişkin suçlamaları yanıtlayan Başbakan Turgut Özal, "Bu yasaya muzır diyen muzırdır" dedi.

1956    Ali Sami Yen Stadı Galatasaray Spor Kulübü'ne devredildi.

1979    7 kişiyi öldürmekten sanık sağ eylemci Veli Can Oduncu 16 yıla mahkum oldu.

1971    Başsavcılık Milli Nizam Partisi'nin (MNP) kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu

1974    İşverenlerin SSK'ya 1,5 milyar lira borcu olduğu açıklandı.

1954    Yayın yoluyla suç işleyenlere ağır cezalar getiren yasa Meclisten çıktı.

1961    Cemal Gürsel, Alman gazetecilerin, "Parlamento teklif ederse cumhurbaşkanlığını kabul edecek misiniz?" sorusuna, "Parlamento değil, millet teklif ederse hizmete hazırım" dedi.

1967    Gölcük Tersanesi'nde "Berk" adlı refakat firkateyninin yapımına başlandı.Türkiye'nin kendi olanaklarını kullanarak yaptığı ilk firkateynin yapımı1971 yılında tamamlandı.

1959     Kıbrıs'ı Yunanistan'a bağlamak amacıyla kurulmuş EOKA Londra'nın önerisini kabul etti; Grivas çekildi.

1997    Elle dergisinin yazı işleri müdürü Jean- Dominique Bauby 1995'te geçirdiği beyin kanaması sonucunda tüm vücudu, başından ayak parmağının ucuna kadar felç olana Bauby'nin yalnızca beyni ve göz kapakları çalışıyordu Jean Dominique Bauby, göz kapaklarını kullanarak kitap yazdı Kitabın yazılış öyküsü sabrın ve dayanışmanın öyküsüydü Bauby'nin yakın arkadaşı Claude Mendibil, bir yıl boyunca her gün hastaneye gelerek ona alfabeyi sesli olarak okudu Bauby gerekli olan harfi gözünü kırparak belli ediyordu, böylece harf harf kelimeleri dikte ettirerek kitabı yazdı.

2014    Türkiye'nin en uzun, Dünya'nın 5. uzun su tüneli Suruç Tüneli Şanlıurfa'da açıldı.

2018    İstanbul'da zarar ettiklerini ileri süren halk otobüsü sahipleri bugün kontak kapattı. Eyleme, İstanbul Otobüs A.Ş. bünyesinde hizmet veren sendika üyesi erguvan halk otobüsü işletmecileri katıldı. İETT yasal işlem başlatıldığını açıkladı.

1995   TBMM Malvarlığını Araştırma Komisyonunun Almanya'da bulduğu belgeler, RP'li Süleyman Mercümek'in Türkiye'de yönettiği paranın toplam 17 milyon mark olduğunu ve bu paraların akıbetinin bilinmediğini ortaya koydu. 

2000    Güney Kore'de saatlerce bilgisayarın önünden kalkmayan 37 yaşındaki Kim Kwang-Su, aşırı yorgunluk ve stresten öldü.

1994    Amerikalı yazar Charles Bukowski öldü.

2003    Siirt'te yapılan milletvekili yenileme seçimlerinde 3 milletvekilliğini alan, iktidardaki AK Parti'nin Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan da parlamentoya girdi.




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder