5 Mart 2022 Cumartesi

TARİHTE BUGÜN ( 5 MART)



1920    Yeşilay kuruluşu. Sigara, alkollü içki ve diğer uyuşturucu gibi alışkanlıklar ile mücadelesi ile bilinen Kamuya Yararlı Cemiyetin kuruluş tarihi.

1924    İstanbul'da Maarif Müdürlüğü, Tevhid-i Tedrisat Kanunu gereğince medreselere el koydu. 

1941    Türkiye Cumhuriyeti Diyanet İşleri ilk Başkanı Rıfat Börekçi vefat etti.

1934    Aydın Milletvekili, Milli Eğitim Eski Bakanı ve Andımızın yazarı Dr Reşit Galip vefat etti. Aydın Milletvekili Dr. Reşit Galip, zatürreeden. Toprağa verildiği gün , gazeteler memleketin "Büyük bir inkilapçı, ateşli bir milliyetperver, temiz bir politikacı ve devlet adamı, samimi bir halkçı, canlı bir hatip ve doktor," kaybettiğini yazdı. Reşit Galip Şeyh Sait ayaklanmasından sonra kurulan İstiklal Mahkemesi üyeliğine seçilmişti. Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti ve Türk Dili Tetkik Cemiyeti'nin kuruluşunda etkin olmuştu.

1950    Eskişehir'de sel felaketi:50 bin kişi açıkta kaldı, 2500 ev yıkıldı, 6 kişi boğuldu.

1987    Son yılların en yoğun kar yağışı altında kalan İstanbul'da hayat felce uğradı.

1991    Manisa Milletvekilli, Yapı ve Kredi Bankası'nın kurucusu Kazım Taşkent vefat etti.

1986    Yüce Divan tarafından iki yıl hapse mahkum edilen eski Devlet Bakanı İsmail Özdağlar'ın milletvekilliği TBMM Genel Kurulu'nda düşürüldü.

1981    İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi yasadışı örgüt kurmak ve komünizm propagandası yapmak suçundan 7 TİP yöneticisini tutukladı.

1952    74 Ticaninin duruşmasına Ankara1'inci Ağır Ceza Mahkemesi'nde başlandı Tarikat Şeyhi Kemal Pilavoğlu,1934 yılında mahkum olduktan sonra Ticaniliği bıraktığını söyledi.

1953    1929'dan beri SSCB liderliğini elinde tutan Sovyetler Birliği Komünist Partisi Birinci Sekreteri Josef Stalin öldü; bir gün sonra yerine Malenkov geçti Asıl adı Yosif Vissariyonoviç Çugaşvili olan Stalin "Çelik Adam" anlamına gelen takma adını 1879'da devrimci mücadeleye atıldığı sırada almıştı.

1986    Yüce Divan tarafından iki yıl hapse mahkum edilen eski Devlet Bakanı İsmail Özdağlar'ın milletvekilliği TBMM Genel Kurulu'nda düşürüldü.

1959    Türkiye ile ABD arasında ikili bir askeri bir antlaşma imzalandı ABD'nin diğer Bağdat Paktı ülkeleriyle de imzaladığı bu ikili antlaşmaya göre, bu ülkelere doğrudan ya da dolaylı bir saldırı söz konusu olduğunda, ABD ülkenin isteği üzerine gerektiğinde silahlı kuvvetlere de başvurarak yardımda bulunacaktı.

1977    Suudi Arabistan'da yaptığı bir kaza sonucu iki kişinin bacağının kırılmasına neden olan Türkiyeli şoför, 300 bin lira para cezasına çarptırıldı, ancak bu parayı ödeyemediği için ayağını kırdığı kişilerin yanında ömür boyu köleliğe mahkum edildi Dışişleri Bakanlığı ve Türkiye Otomobilciler Federasyonu, şoförü kırtarmak için girişimler başlattı.

1951    Devlet Tiyatrosu Genel Müdürlüğü'nden ayrılan Muhsin Ertuğrul, özel bir tiyatro kurmaya karar verdiğini açıkladı İstanbul Beyoğlu'nda Atlas Sineması'nın üst katında yer alması planlanan yeni tiyatronun adı Küçük Sahne olacak.

1942    Okul bahçelerine patates, yerelması, fasulye gibi sebzeler dikilmeye başladı.

1976    Amerikan uçak firması Lockheed'in Türkiye'de dahil olmak üzere çeşitli ülkelerdeki nüfuslu kişilere rüşvet dağıttığı1976 yılı Şubat ayında ortaya çıkmıştı Ankara Savcılığı soruşturma açmıştı.Hava Kuvvetleri Komutanı Emin Alpkaya, soruşturmanın selameti açısından istifa etti Ferruh Bozbeyli Başbakan Demirel'in Hava Kuvvetleri Komutanı Alpkaya'yı örnek alarak istifa etmesini istedi.

1966    Millet Meclisi Seçim Kanunu tasarısı çıkıncaya kadar resmi tatil günleri de dahil olmak üzere devamlı çalışma kararı almıştı. Bu karar üzerine toplanıldı. Adalet Partisi Kayseri Milletvekili Feyyaz Köksal'ın , Cumhuriyet Halk Partisi Kayseri Milletvekili Profesör Turhan Feyzioğlu'na, "Anası babası belli değil" demesi üzerine, CHP'liler ile AP'liler sille tokat birbirlerine girdiler Adalet Partisi Malatya Milletvekili Hamit Fendoğlu'nun elinde beyaz saplı, şiş veya bıçak olduğu tahmin edilen bir cisim görüldü TBMM'deki bu kavga sırasında CHP'li iki milletvekili yarandı Başbakan Demirel Seçim Kanunu'nun çıkarılmasına her şeye karşın kararlı olduklarını açıkladı.

1975    İşadamı Kemal Has ortaklarından Ahmet Celepçi tarafından öldürüldü.

1977    Türkan Şoray Dünya Kadın Rejisörleri Festivali'nde "Dönüş" filmindeki başarısı nedeniyle Brüksel'de özel ödül aldı.

1969    Balıkesir'de Akbaşlak köyü muhtarı "aminli düğün tüzüğü" hazırladı ve mevlit okutmayan damatlara ceza kesileceğini açıkladı.

1980    Zile'de okul öğrencileri arasında çıkan çatışma, halkında katılmasıyla büyüdü CHP'li ve Alevi olarak bilinen Zilelilere ait çok sayıda işyeri tahrip edildi CHP ilçe başkanı yazıhanesinde vurularak ağır yaralandı Olaylarda1 kişi hayatını kaybetti,12 kişi yaralandı, gece sokağa çıkma yasağı konuldu.

1971    İstanbul'da Akbank'ın Selamiçeşme Şubesi silahlı 5 kişi tarafından soyuldu, soygun sanıklarından olduğu ileri sürülen Salman Kaya Bebek'te yakalandı.

1971    Kırıkhan'da Türkiye İşçi Partililere (TİP) saldırıldı, 3 kişi öldü, 23 kişi yaralandı.İlçede sokağa çıkma yasağı başlatıldı.

1969    Ant dergisinde yayımlanan "İşgal Toprağı, Kurt Köpeği" başlıklı yazısından ötürü yargılanan Yaşar Kemal beraat etti.

1971    Amerikalı 4 asker Ankara'da THKO militanlarınca kaçırıldı Örgüt gazetelere gönderdiği bildirisinde kaçırma esnasında yakalanan bir arkadaşlarının bırakılmasını ve Amerikalılara karşı fidye istedi Bir gün sonra Amerikalıları kaçıranların ODTÜ'de saklandıkları duyumu üzerine üniversiteye polis baskını yapıldı Erdal Şener adlı öğrenci ölürken 32 kişi de yaralandı 2 bin ODTÜ öğrencisinin ifadesi alında ve 24 öğrenci tutuklandı İnönü'nün CHP'li parlamenterlere "ODTÜ baskını konusunda hükümeti desteklemeliyiz" dediği öğrenildi. Kaçırılan Amerikalı askerler 8 Mart'ta THKO militanları tarafından serbest bırakıldı.

1972    Ağustos1971'de Sultanahmet'te esrar satarken yakalanan ve 6 yıl hapse mahkum edilen 14 yaşındaki İngiliz çocuk, Türkiye ile İngiltere arasında sorun oldu İngiliz basını "Gaddar Türkler" diye manşetler attılar Bunun üzerine Başbakan Nihat Erim programında olmasına rağmen 1972'de ABD'ye giderken Londra'ya uğramadı.

1978    İstanbul İstinye'de yapılan 23 Balkan Kros Şampiyonası'nda Mehmet Yurdadön 12 bin metre, Sadık Salman 8 bin metre yarışmasında birinci oldular.

1992    Sovyet şair Yevgeniy Yevtuşenko öldü.

2015    Konya'da askeri eğitim uçağı düştü. 2 pilot şehit oldu.

2013    Venezuelalı politikacı ve ülkenin devlet başkanı, Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi'nin (PSUV) lideri olan Chávez hayatını kaybetti.

1953    Sergey Sergeviç Prokofyev, Rus besteci, (DY-1891) öldü.

2021    Papa Francesco, Irak'ı ziyaret etti. Bir papanın Irak'a yaptığı ilk gezi oldu. Gezi 5-8 mart arası oldu. Papa bir takım ziyaretler ve görüşmeler yaptı.

1933    Almanya'da yapılan genel seçimlerde Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi, % 43.9 oy alarak çoğunluk sağladı ve kesin olarak iktidara geldi.

1946      Sovyetler Birliği ile Doğu Avrupa ülkelerini simgeleyen Demir Perde kavramı, ilk kez Winston Churchill'in bir konuşmasında kullanıldı.

1966     Boeing 707 tipi bir yolcu uçağı Fuji Dağına düştü: 124 kişi öldü.

1991     IrakKörfez Savaşı esirlerini serbest bıraktı. 

1923     Şile’de Rum Değirmenlik Mahallesi’nde çıkan yandında çoğu terk edilmiş yaklaşık 550 Rum, 200 Müslüman hanesi, 100 dükkân, 1 cami, 2 kilise ve bazı resmi binalar yandı. Toplam 1500 kişi yangın dolayısıyla evsiz kaldı.


1983
    Karikatürist Mustafa (Mim) Uykusuz, 61 yaşında öldü. 

1994    Birleşmiş Milletler, Bosna'ya Türk askeri gönderilmesini kabul etti.

2000    İşadamı İzzet Baysal öldü.

2008    Şampiyonlar Ligi'ndeki temsilcimiz Fenerbahçe, ilk maçta 3-2 yendiği Sevilla ile İspanya'da karşı karşıya geldi (4 Mart 2008). Penaltı atışlarına giden maçta Fenerbahçe rakibini eliyerek Şampiyonlar liginde çeyrek finale yükselerek tarih yazdı.

1987     Sinema ve tiyatro sanatçısı Gülistan Güzey, İstanbul'da vefat etti.Sanatçı Düğün Gecesi, Yayla Kartalı, Cyrano De Bergerac, Sacide, Anastasia, Yaşama Sevinci gibi bir çok oyunda başrol oynadı.

1984    İstanbul Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi, Papaya suikast düzenlemek suçundan Mehmet Ali Ağca hakkında açılan davada görevsizlik kararı verdi.



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder