1 Mart 2022 Salı

TARİHTE BUGÜN (1 MART)



1921    Mehmet Akif'in (Ersoy) ''İstiklal Marşı'', Maarif Vekili Hamdullah Suphi Bey tarafından Mecliste ilk kez okundu 

1923    Mustafa Kemal Paşa, TBMM'nin yeni çalışma dönemini açtı. Mustafa Kemal'in açış konuşmasını Mecliste dinleyiciler balkonundan izleyen Latife Hanım, Meclise gelen ilk kadın oldu.

1923    Ali Fuat (Cebesoy) tekrar TBMM ikinci başkanlığına, Erzurum mebusu Hüseyin Avni Bey (Ulaş) birinci başkan vekilliğine, Konya mebusu Musa Kâzım Efendi ikinci başkan vekilliğine seçildiler.

1925     Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketi kurularak, AA şirket statüsüne kavuştu. Ahmet Ağaoğlu, AA'nın ilk Yönetim Kurulu Başkanı, Alaeddin Bey ilk Genel Müdürü oldu.

1926    1889 İtalyan Zanardelli yasası esas alınarak hazırlanan yeni Türk Ceza Kanunu TBMM'de kabul edildi Dönemin Adalet Bakanı Mahmut Esat Bey TBMM'de yaptığı konuşmada yeni yasa hakkında şunları söylüyordu: " Arkadaşlar ceza kanunumuz çok serttir Çünkü inkılap çok kıskançtır Fakat şunu heyet-i celilenize temin edebilirim ki sertliği ile beraber ilmi bir eserdir Bundan korkacak olanlar ve korkması lazım gelenler Türk milletinin menfaatlerine, Türk milletinin hukukuna ve inkılabına karşı tekin olmayanlardır ve bunların korkması lazımdır."

1935    Atatürk 4 kez oybirliğiyle cumhurbaşkanı seçildi.

1958    Türk denizcilik tarihine "Üsküdar Faciası" olarak geçen deniz kazası İzmit Körfezi'nde meydana geldi Üsküdar adlı yolcu vapuru İzmit'ten Karamürsel'e hareket etti 293 yolcusu vardı 26 dakika sonra Soğucak mevkiinde, hızı saatte130 kilometreyi bulan şiddetli lodosa yakalanarak battı Vapurda kapasitesinin üstünde yolcu vardı 76'sı öğrenci 272 kişi can verdi Kazadan ancak 21 yolcu kurtulabildi.

1997    İstenmeyen adam ilan edilen İran'ın Erzurum Başkonsolosu Said Zare ülkesine geri döndü İran'da misilleme olarak Türkiye'nin Tahran Büyükelçisi Osman Korutürk ile Urumiye Başkonsolosu Ufuk Özsancak'ı istenmeyen adam ilan etti.

1929    İstanbul Boğazı kuzeyden gelen büyük buz kütlelerinin hücumuna uğradı Buzların yoğunluğu yüzünden Boğaz vapurları çalışamadı

2007    Danıştay 2. Daire üyelerine yönelik saldırıyla ilgili davada, savcı, olayın faili Alparslan Arslan ile Osman Yıldırım, İsmail Sağır ve Erhan Timuroğlu için ''anayasal düzeni cebren ortadan kaldırmak için silahlı örgüt kurmak ve yönetmek'' suçundan 4'er kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istedi.

1931    Troçki'nin Büyükada'da kaldığı Arap İzzet Paşa köşkü yandı.

1940    Fransız yazar Pierre Louys'in, Afrodit adlı romanının Türkçe çevirisi hakkında "müstehcen yayın" gerekçesiyle dava açıldı Bilirkişinin verdiği rapora dayanılarak toplatıldı Duruşmada savcı bazı bölümler için, " huzuru adalette zikrinden teeddüp (yani utanma) duyduğum " dediği romanın ne gibi yararı olduğunu anlamadığını, yapıtın ebedi bir değer taşımadığını, kitabın aile yuvalarına kötü etki yapacağını ileri sürdü Oysa, Pierre Louys'in Afrodit romanı Larousse'un 20 yüzyıl baskısına girmiş, Fransız operasında oynanmış bir eserdi Dava1940 yılında basan ve yayanların aklanmasıyla son buldu Davayla ilgili bir yazı yazan Sabiha Sertel "Resim tablolarını indirten, sanat eserlerini ikide bir maznun sandalyesine oturtan geri bir zihniyet eteğimizi çekiyor" dedi

1977    Hükümet 1977'de üç kez devalüasyon yaptı Yılın ilk devalüasyonu 'ta gerçekleşti Sanayici ve işadamları tarafından gecikmiş bir uygulama olarak değerlendirildi Alman Markı 50 kuruş, Amerikan Doları ise1 lira değer kazandı.

1987    Türkiye, Yunanistan'ın Bern Deklarasyonu'nu çiğneyerek Ege'nin ihtilaflı kıta sahanlığında petrol aramalarına başlaması durumunda, misillemede bulunacağı konusunda Atina'yı uyardı.

1996    Harçları protesto eden öğrenciler İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni 30 saat işgal ettiler Eylem sonrası çıkan olaylarda100 öğrenci gözaltına alındı.

1994    Refah Partisi'nin merkezi Libya'da olan Uluslararası İslama Çağrı Cemiyeti'nden 500 bin dolarlık yardım aldığına ilişkin iddialar yeni bir boyut kazandı Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 500 bin dolarlık çeki RP adına aldığı ileri sürülen Beşir Darçın'ın peşine düştü Ankara Cumhuriyet Başsavcısı Nazmi Şarvan bu konuda gazetelerde yer alan haberleri ihbar kabul ederek soruşturma başlattıklarını açıkladı.

1940    Bulgaristan Mihver devletlerine katıldı.

1990    Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın oğlu Ahmet Özal'ın da ortakları arasında olduğu ilk özel TV kanalı Magic Box, Eutelsat F 5 uydusundan test sinyali yayınlamaya başladı.

2000    Meclis İnsan Hakları Komisyonu üyeleri, İstanbul Küçükköy Karakolu'na yaptıkları baskında bir adet "Filistin askısı" buldu El konulan işkence aleti Ankara'ya götürüldü.

1984    Turgut Özal'ın köprü ve barajların satılması önerisine tepkiler sürdü. DYP Genel Başkanı Yıldırım Avcı, "Mirasyediler her şeyi satarlar" dedi HP Genel Başkanı Necdet Calp, "Ermeni terör örgütü ASALA almak istese verilecek mi ?" diye sordu SODEP Genel Başkanı Erdal İnönü de " Devlet malını satmaya kimsenin gücü yetmeyecektir " dedi.

1947    İffet Halim Oruz'un çıkardığı Kadın Gazetesi yayınlandı Gazete1979 yılına kadar 32 yıl,1125 sayı olarak çıktı.

1959    Kıbrıs'a dönen Makarios Kıbrıslı Rumlar tarafından büyük bir tezahüratla karşılandı.

1964    Milli Birlik Komitesi'nden çıkarıldıkta sonra Ottawa Büyükelçiliği danışmanlığına atanmış olan14'lerden Orhan Kabibay, yurda dönüşünde tutuklandı.

1979    Başbakan Ecevit ülkenin içinde bulunduğu bunalıma dikkat çekerek, "Ekonomiyi düzeltmek için zam şarttır" dedi.

1992    Show-TV yayına başladı.

1978    Adnan Menderes'in oğlu Adalet Partisi Aydın Milletvekili Mutlu Menderes geçirdiği bir trafik kazasından sonra öldü.

1951    Afyon ili Sandıklı ilçesinde grip salgınından 22 kişi öldü.

1956    İstanbul Valiliği'ne bağlı olarak yürütülen belediye hizmetleri,belediye binasında yapılan bir törenle birbirinden ayrıldı Artık tamamen bağımsız olan Belediye Başkanlığı görevi, Belediye Meclisi'nde yapılan seçim sonucunda bir yıl süreyle yine Vali Fahrettin Kerim Gökay'a verildi.

1992    İstanbul Kuledibi'ndeki Neve Şalom Sinagogu'na bombalı saldırıda bulunuldu Olayda bir kişi yaralandı, saldırganlardan biri yakalandı.

1951    Hastalık ve Analık Sigortası Yasası İstanbul, Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ illerinde yürürlüğe girdi.

1963    Kürt lider Molla Mustafa Barzani, Amerikan Associated Press'e verdiği bir demeçte, Irak hükümetinin Kürdistan'a özerklik tanımaması halinde kuvvetlerini yeniden harekete geçireceğini söyledi.Barzani, Irak Başbakanı Kasım'ın devrilmesinde Kürt mücadelesinin rol oynadığını ileri sürdü "Muhtar bir Kürt bölgesinin kuruluşuna muhalefet eden başka herhangi bir kişinin deakıbeti aynı olacaktır" dedi.

1980    Hacı Ali Demirel ve oğlu Yahya Demirel hakkında döviz kaçakçılığı suçundan yeni bir dava açıldı Sanıklar hakkında1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası isteniyor.

1996    Uluslararası Narkotik Kontrol Stratejisi Raporu'nda, Türkiye kara para aklayan ülkeler arasında sayıldı.

1983    Hakkari'de Bir Mevsim adlı film Berlin Film Şenliği'nde 4 ödül aldı Berlin Film Şenliği'nde en çok ödül alan birkaç filmden biri olarak sinema tarihine geçti Senaryosu Onat Kutlar tarafından Ferit Edgü'nün O adlı romanından uyarlanan filmin yönetmeni Erden Kıral, oyuncuları Genco Erkal, Şerif Sezer ve Erkan Yücel.

1984    TBMM'de sıkıyönetimin13 ilde kaldırılmasını, 54 ildeyse 4 ay süreyle uzatılması kararlaştırıldı Başbakan Turgut Özal yaptığı açıklamada, "Olaylarda yüzde 99 azalma var Ancak aşırı sol ve bölücü örgütler faaliyetlerine yeraltında devam ediyorlar" dedi

1971    Batman'da 3 bin işsiz rafineriyi işgal etti.

1982    Erol Toy'un, "Aydınımız, İnsanımız, Devletimiz" adlı kitabının basımı ve dağıtımı yasaklandı.

1948    2 Saraçoğlu hükümetinde Gümrük ve Tekel Bakanlığı yapan Suat Hayri Ürgüplü, bakanlığı sırasında yolsuzluk yaptığı iddiasıyla Yüce Divan'da yargılanmaya başladı Basında yolsuzluk söylentileriyle ilgili yazılar çıkması üzerine Ürgüplü olayın sağlıklı biçimde soruşturulabilmesi için bakanlıkta istifa etmişti Suat Hayri Ürgüplü, kibrit üretiminde kullanılan tutkal ve Yunanistan'a satılacak kibrit işinde,1946'daki kahve alımlarında yolsuzluk yapmakla suçlanıyordu Yüce Divan Ürgüplü ve diğer sanıklar hakkında beraat kararı verdi.

1971    Ankara, Ege ve Diyarbakır Tıp fakülteleri asistanları oturma eylemine başladı.

1971    Türkiye'nin ilk çoban boykotu Konya'nın Sazgeçit köyünde başladı.

2012    Türk Lirası'nın tanıtılması amacıyla düzenlenen ''TL Simge Yarışması''nın sonuçları açıklandı. Türk Lirası simgesine kavuştu. Birincilik ödülüne layık görülen tasarım Tülay Lale'ye aitti.

1974    Hüseyin Kemal Gürmen, Türk tiyatro sanatçısı (doğum 1901) vefat etti.

2014    Dershanelerle ilgili düzenlemeleri de içeren kanun tasarısı TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. Özel Öğretim Kurumları Kanunu'ndan "dershane" tanımı çıkarılıyor.

2018    Artvin Hopa ve Borçka ilçeleri arasında yapımı tamamlanan, 5 bin 228 metre uzunluğu ile Türkiye'nin en uzun ikinci çift tüplü tüneli Cankurtaran Tüneli ulaşıma açıldı.

2021    Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kabine Toplantısı'nın ardından açıklamalarda bulundu. 'İller mavi, sarı, turuncu, kırmızı diye sınıflandırıldı. Hafta sonu sokağa çıkma kısıtlaması düşük ve orta riskli illerde tamamen kalktı. Yüksek ve çok yüksek riskli illerde pazar günü devam edecek. Saat 21.00 - 05.00 arasında sokağa çıkma kısıtlaması sürecek.'Restoran, kafetarya, tatlıcı, pastane, kıraathane, çay bahçesi gibi yerler çok yüksek riskli iller dışında sabah 07.00 ile akşam 19.00 arasında faaliyetlerini yüzde 50 sınırlama ile sürdürecek.

1947     Uluslararası Para Fonu (International Monetary Fund, IMF) finans işlemlerine başladı.

1966     Baas PartisiSuriye'de yönetimi ele geçirdi.

1896      Henri Becquerelradyoaktiviteyi keşfetti.

2003    Türk Silahlı Kuvvetlerinin yabancı ülkelere gönderilmesine, yabancı silahlı kuvvetler unsurlarının 6 ay süreyle Türkiye'de bulunmasına izin verilmesine ilişkin Başbakanlık Tezkeresi, TBMM'nin kapalı oturumunda reddedildi.

2010    Başbakan Erdoğan malvarlığını açıkladı. Banka hesaplarında 2.366.109,95 TL'si (Şirket hisselerinin satış geliri, emekli ikramiyesi, emekli maaşı ve milletvekili maaşlarının toplamı) bulunuyor.





Hiç yorum yok:

Yorum Gönder