Gericiliğin yoğunlaştığı yıl: 2023! - RIFAT OKÇABOL/soL

 

"AKP’nin ve AKP bürokratlarının gericileşme konusunda ne denli kararlı ve de tutkulu olduklarını göstermektedir. Laik ve bilimsel anlayış sahiplerinin de kararlı duruş gösterme zamanı gelmiştir."

Gazetelerde yer alan haberlere göre, 2023 yılında gerçekleşen gerici söylem ve uygulamaların bir bölümü şöyledir:

• Danıştay, meclisin değil Cumhurbaşkanı kararıyla İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılmasını ‘hukuka uygun’ bulmuştur (2 Ocak)! •    Van’da 3 lisede kız ve erkek öğrencilerin sınıfları ayrılmıştır (14 Ocak)!
• ‘Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği’nin belirli gün ve haftalar çizelgesine, ‘Mevlid-i Nebi Haftası’ eklenmiştir (18 Ocak)!
• Beyoğlu İstiklal Caddesi'nde bulunan İsveç Başkonsolosluğu'na yürüyen gerici bir grup tekbir getirip “Yaşasın şeriat” sloganları atmıştır (23 Ocak)!
• Yüksek Seçim Kurulu üyelik seçimlerinde, adayların tarikat ve cemaat mensubiyetlerine göre desteklendiği iddia edilmiştir (29 Ocak)!
• 6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli depremde, yetkililerin zamanında müdahale edememeleri nedeniyle, son yılların en büyük faciası yaşanmıştır.
• YÖK, depremlerden etkilenenlere ‘manevi’ danışmanlık sağlamak için harekete geçmiştir (17 Şubat)!
• Karabük Üniversitesi Mimarlık Fakültesi dekanlığına atanan ilahiyatçı-tarihçi, tepkiler üzerine istifa etmiştir (17 Şubat)!
• İstanbul Üniversitesi mensubu tıpçı bir öğretim üyesi, Yargıtay Onursal Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu'nun ölümü üzerine “cehennem zebanileri toplanıp ateşte mi kızartalım yoksa kubura mı atalım diye 367 oylaması yapacaklarmış” demiştir (18 Şubat)!
• Van'da valilikle belediyenin hazırladığı her sayfasında hadislerin yer aldığı takvim, bakanlık tarafından okullara dağıtılmıştır (24 Şubat)!
• Bazı üniversitelerde ramazan nedeniyle öğrencilere verilen öğle yemeği kaldırılmıştır (24 Mart)!
• İstanbul Sancaktepe milli eğitim müdürü, öğretmenlerden öğrencilerin ilahiyatçı ‘Nihat Hatipoğlu ile iftar programına’ getirilmesini istemiştir (24 Mart)!
• Nevşehir’de bir tarikata ait anaokulunda, çocuklara dini törenler adı altında gelinlik, türban, fes giydirildiği, Osmanlı kıyafetleriyle camide etkinlik düzenlendiği ve kadına şiddet yasasının kaldırılmasını isteyen bir yazarın öğrencilere ders verdiği ortaya çıkmıştır (2 Nisan)!
• İçişleri Bakanlığı’nın önerisi ve Cumhurbaşkanı’nın onayıyla İsmailağa Cemaati’nin devletten izinsiz yardım toplamasına izin verilmiştir (11 Nisan)!
• Cumhurbaşkanı, Menzil Cemaati'ne bağlı bir derneğe “Devlet Üstün Fedakarlık Madalyası” vermiştir (26 Nisan)!
• İçişleri Bakanı, “Hani LGBT+Q diyorlar ya onun içerisinde hayvanla insanın evlenmesi de var” diyebilmiştir (28 Nisan)!
• Anayasa Mahkemesi üyelerinden biri de, “Kadın-erkek eşitliği modern hurafelerden birisidir” diyebilmiştir (28 Nisan)!
• AKP lideri, “Kandil'den talimat alanlarla bir yere varılır mı? Biz talimatımızı önce Allah’tan sonra milletten alıyoruz” demiştir (4 Mayıs)!
• Cumhur İttifakına katılmış olan Yeniden Refah Partisi Genel (YRP) Başkanı Fatih Erbakan, “Eğitim sistemi, ahiret öncelikli nesiller yetiştirecek” demiştir (8 Mayıs)!
• İsmailağa Cemaati’ne bağlı bir dernekte çocuklara, seçimlerde Erdoğan’ın kazanması için dua ettirildiği ortaya çıkmıştır (10 Mayıs)!
• Mahmut Özer yerine yine Yusuf Tekin eğitim bakanlığına getirilmiştir (4 Haziran).
• İzmir’de 842 okula ‘manevi danışmanlık’ hizmeti verecek imam, müezzin, vaiz, din hizmetleri uzmanı ve kuran kursu öğreticisi atanmıştır (4 Haziran)!
• İstanbul Anadolu Savcılığı, İstanbul Anadolu Adalet Sarayı’nda Kuran kursu açılacağını duyurmuştur (23 Haziran)!
• Yönetmelik değişikliği ile çoğu iktidara yakın Eğitim Bir Sen’in üyesi olan proje okulu yöneticilerinin görev süreleri uzatılmıştır (28 Haziran)!
• Diyanet İşleri Başkanı’nın hemen her toplantıda, “Camiler çocuklarımızın okuludur, ilim ile uğraşmak nafile ibadettir” dediği anlaşılmıştır (28 Haziran)!
• Bir imam hatip ortaokuluna kayıtlı öğrencilerin üçte biri kadarının, bir yıl içerisinde bir kez dahi okulda derse girmeden, tarikatlara dini eğitime gidip mezun oldukları ortaya çıkmıştır (30 Haziran)!
• Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Hatay'da çocuklara ‘tanrı günahkarları cezalandırır’ konulu kukla gösterisi düzenlemiştir (2 Temmuz)!
• Eğitim bakanı Yusuf Tekin, çocuklarını erkeklerle birlikte okutmak istemeyen veliler için “Kız okulları açabilmeliyiz” demiştir (11 Temmuz)!
• Fen liseleri hakkında hazırlanan raporda, bu okulların fiziki ve sosyal olanaklardan mahrum bırakıldığı vurgulanmıştır (17 Temmuz)!
• Cumhurbaşkanı, ölen Menzil Cemaati lideri için gazetelere tam sayfa taziye ilanı vermiştir (14 Temmuz)
• İstanbul'da devletin koruması altındaki çocukların 40 günlük tarikat kampına gönderildiği anlaşılmıştır (2 Ağustos)!
• Güneydoğu ve Doğu Anadolu’da pek çok yörede medreseler açmış olan ‘Alimler ve Medreseler Birliği’, siyah çarşaflar giymiş 26 kadına törenle ‘icazet verebilir’ belgelerini dağıtmıştır (10 Ağustos)!
• Diyanetin 4 Ağustos tarihli cuma hutbesinde, “İşyerlerimizdeki mesai saatlerini, okullarımızdaki ders programlarını cuma namazının vaktine göre düzenleyelim” denmiştir (11 Ağustos)!
• Ensar Vakfı yurtlarındaki tecavüz skandallarıyla ilgili olarak hakkında soruşturma açılan kişi, il milli eğitim müdürlüğüne atanmıştır (15 Ağustos)!
• YRP Konya milletvekili, “Tek eşlilik ve kadın özgürlüğü erkeklerin bir oyunudur” demiştir (19 Ağustos.)!
• Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, okullarda imamların, hafızların, … manevi danışman olmalarını laikliğe uygun bulmuştur (21 Ağustos)!
• Bakanlık, 2023-2024 eğitim öğretim yılı itibarıyla uygulanacak haftalık ders çizelgelerinde değişiklik yaparak din derslerini arttırmış ve çoğu dini içerikli yeni seçmeli dersler konmuştur(28 Ağustos)!
• THY uçaklarında, pilotların  kokpitte namaz kılınmasına izin verilmiştir (29 Ağustos)!
• Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi ilanında, alınacak mühendis için ‘erkek’ olma koşulu konmuştur (7 Eylül)!
• Diyanet örgün eğitime devam eden öğrenciler için Kuran eğitim merkezleri açacaktır (14 Eylül)!
• İstanbul Eminönü'ndeki bir camide, kız voleybol milli takımı için, “Filenin sultanları kafirdir, izlemek günahtır, bir de alkış tutuyorsunuz” denmiştir (15 Eylül)!
• Samsun’daki bir özel okulda, akademik başarı gösteren kızlara, ‘İslam’ın kızı’ belgesi verilmiştir (15 Eylül)!
• Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Diyanetin derslerin Cuma namazına göre ayarlanması çağrısını Anayasa’ya uygun bulmuştur (22 Eylül)!
• Bakanlık verilerine göre, okul çağında olan 1 milyon 613 bin çocuk hiçbir eğitim kurumuna kayıtlı değildir (1 Ekim)!
• Ankara’da bir devlet hastanesine personel alımında, “Kıyamet gününe inanır mısın, namaz kılar mısın?” gibi sorular sorulmuştur (10 Ekim)!
• Diyanet Akademisi Başkanı, “Fiyatları Allah belirliyor” demiştir (13 Ekim)!
• Bakanlık bir yönetmelik değişikliğiyle, kreşlerde bile mescit yapılmasının önünü açmıştır (14 Ekim)!
• AKP, Gazze’de yaşanan katliam üzerine okullarda ‘'gıyabi cenaze namazı’  kılınmasını istemiştir (18 Ekim)!
• Aydın’daki bir ilçenin milli eğitim müdürü, Menzil şeyhine bağlılığını ilan etmiştir (23 Ekim)!
• Diyanet, ‘Cumhuriyetin 100. Yıl’ kutlamasıyla ilgili Cuma hutbesinde bile Atatürk’ün adını anmamıştır (27 Ekim)!
• TÜİK verilerine göre, 15 yaş ve üzeri yaş grubundaki 1.501.903 kadın okuma yazma bilmemektedir (31 Ekim)!
• Hizbullah terör örgütüne yakınlığıyla bilinen Peygamber Sevdalıları Platformu’nun 3 yöneticisinin devlet okullarında öğretmenlik yaptığı öğrenilmiştir (2 Kasım)!
• Anadolu Gençlik Derneği ve Milli Gençlik Vakfı, Eskişehir’deki bir Anadolu Lisesi’nde stant açmıştır (2 Kasım)!
• Aczmendi tarikatı lideri, “Zerre kadar namusu şerefi haysiyeti olan kızını üniversiteye verebilir mi ya?” demiştir (9 Kasım)!
• 3-6 yaş grubuna Diyanet aracılığıyla Arap alfabesi anlatılıp dini eğitim verilecektir (12 Kasım)!
• “Kur’an’da, sağcılar, Allah topluluğu, solcular da şeytan topluluğu olarak, sağcıların topluluğu uğurlu topluluk, solcu topluluk da uğursuz topluluk olarak vasıflandırılmıştır” ifadesi bulunan ‘Diriliş Neslinin Amentüsü’ adlı kitap Kocaeli’nde, 38 okula dağıtılmıştır (18 Kasım)!
• Bursa Nilüfer ilçesindeki bir meslek lisesi müdürü, okulda cemaatle cuma namazı kılınması talimatını vermiştir (29 Kasım)!
• Bakanlık, öğrencileri depreme manevi olarak hazırlamak içi ‘Din Öğretiminde Dayanıklı Sınıflar Hareketi Projesi’ni başlatmıştır (4 Aralık)!
• Bakanlık, öğretmenle veliler arasındaki iletişimi kurmak için gönüllü olarak görev yapan ‘sınıf annesi’ uygulamasına son vermiştir (6 Aralık)!
• İstanbul Ataşehir ilçe milli eğitim müdürlüğü, okullardan ders saatlerinin cuma namazına göre düzenlenmesini istemiştir (8 Aralık)!
• Eğitim bakanı Yusuf Tekin, “… sizin 'tarikat, cemaat' dediğiniz, bizim 'STK' dediğimiz yapılarla toplasanız 10 tane protokolümüz vardır. Onlarla protokol yapmaya da devam edeceğiz. Çünkü onlar çocukların dağa çıkmasını engelliyor” diyebilmiştir (18 Aralık)! Hem STK’nın anlamını çarpıtmıştır hem de diğer okulların çocukların dağa çıkmasını engellemediğini ima etmiştir!
• Tuzla Piyade Okulu’nda teğmenleri Nur cemaatine davet eden bir video kaydı yayınlanmıştır (19 Aralık)!
• Diyarbakır’da valilik ve il milli eğitim müdürlüğünün hazırladığı programda, ilkokul çocuklarına Said Nursi anlatılmıştır (20 Aralık)!
• 29 Ekim 2016’dan bu yana üniversitelere yandaş rektörler atayan AKP lideri, “Kültür, sanat ve akademi dünyasını tek tipleştiren, baskı ve tahakküm altında tutan ideolojik kabileler gerçeğiyle bir an önce yüzleşmemiz gerekir” demiştir (20 Aralık)!
• ‘Türk Sosyal Hayatında Aile Yapısı’ dersinde, levirat (kocası ölen kadının, kocasının erkek kardeşlerinden birisiyle evlendirilmesi), sorarat (baldızla evlenme), berdel (ailelerin karşılıklı olarak kızlarını birbirine gelin vermeleri) ve taygeldi (İkinci kez evlenen kadının beraberinde getirdiği çocuk veya çocuklar) gibi kavramların öğretildiği ortaya çıkmıştır (24 Aralık)!
• Ankara Çankaya ilçesinde okullarda düzenlenecek kermeslerde öğrencilerden toplanan paradan Diyanet Vakfı’na da pay verilmesi istenmiştir (25 Aralık)!
• Ordu’da öğrencilere Işık Cemaati'nin kitapları dağıtılmıştır (26 Aralık)!
• Diyanet, “Nişanlıların görüntülü görüşmeleri veya yazışmaları caiz değildir” demiştir (26 Aralık)!

Yukarıdaki örnekler içinde, bakanlığın gerici kuruluşlarla yaptığı protokollerle gerici tepkiler nedeniyle iptal edilen kültürel etkinlikler yoktur. 2023, 2024’te olacakların habercisidir.

Yukarıda özetlenen örnekler, AKP’nin ve AKP bürokratlarının gericileşme konusunda ne denli kararlı ve de tutkulu olduklarını göstermektedir. Laik ve bilimsel anlayış sahiplerinin de kararlı duruş gösterme zamanı gelmiştir.

RIFAT OKÇABOL/soL