29 Aralık 2023 Cuma

Hep kasa kazanır: AKP'den 'çocuklarınızı aç yatırın, paranızı kumara yatırın' mesajı - Emre Alım / soL-Özel


Gıdadan ulaşıma zamlanan vergi, kumar için indirildi. Halkı şans oyunlarına teşvik eden karar, özelleştirilen Milli Piyango'nun hasılat hedeflerini yakalayamamasının ardından geldi.

Her şeyin vergisi artarken şans oyunlarında vergiler düştü. Şans oyunları hasılatından alınan vergi oranları yeniden belirlendi.

AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın imzasını taşıyan karar Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre vergi oranları, spor oyunlarında yüzde 10'dan yüzde 5'e, at yarışlarında yüzde 14'ten yüzde 7'ye, diğer şans oyunlarında yüzde 20'den yüzde 10'a düşürüldü.

Bir süredir 2024'ün ne kadar zorlu geçeceğini anlatan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, verginin tabana daha da yayılacağını söyleyerek yeni zamlara işaret ediyordu. Şans oyunlarına gelen indirim hükümetin vergi stratejisini ortaya koydu. İğneden ipliğe getirilen vergi zamları yoksulun cebini daha da boşaltırken, geriye kalan birkaç kuruşun vergi indirimiyle teşvik edilen bahis şirketlerine kaptırılacağı anlaşılıyor.    

Neye, ne kadar vergi ödüyoruz?
Benzin, tütün, alkol, elektronik cihaz       %20
Restoran, beyaz eşya, mobilya       %18
Gelir vergisi    %15-40
Giyim, kitap, sinema       %10

Milli Piyango'da neler döndü?

Bahis oynamaya teşvik eden indirim, özelleştirilmesinin ardından hasılat hedeflerini gerçekleştiremeyen Milli Piyango'yu da akıllara getirdi. 

Milli Piyango, 2019'da Demirören ve İtalyan ortağı Sisal'in kurduğu "Sisal-Şans Ortak Girişimi"ne devredildi. 2022'deyse Sisal şirketinin hisselerinin tamamı Dublin merkezli Flutter'a satıldı. Böylece yüzde 49 hissesiyle Milli Piyango'nun yeni ortağı Sisal üzerinden Flutter oldu.

Özelleştirmenin ardından ilk adım 20 bin şans oyunları bayisinin kâr marjını yüzde 9,75’ten 4,25’e indirmek oldu. Ayrıca internetten bahis oynamanın kanalları artırıldı. Ancak bu adımlara rağmen istenen hasılat elde edilemedi.

Demirören ve Sisal, 2020 yılı için 9,3 milyar lira, 2021 yılı için de 12,5 milyar lira hasılat taahhüt etmişti. Ancak her iki yılda da hedefler tutturulamadı, toplamda 7,5 milyar liralık fark oluştu.

Üstelik taahhüt edilen tutar 2024’e kadar her yıl yüzde 20 artı enflasyon kadar artırılacaktı. Yabancı ortak, 2022'ye ait detaylı verileri henüz açıklamış değil. Ancak paylaşılan ön bilgilerde 2022'de, Milli Piyango'nun özelleştirildiği 2019'a kıyasla hasılatını avro bazında yüzde 136 arttırdığı kaydediliyor. Yüksek enflasyon dikkate alındığında şirketin hedefini bir kez daha tutturamama ihtimaline işaret ediliyor.

Ceza ödedi mi?

Öte yandan ulaşılamayan hedefler nedeniyle kesilen cezaların devlete ödenip ödenmediği de bilinmiyor. Şirketlerin mali raporlarında bu yönde bir ödeme yapıldığına ilişkin veri bulunmuyor. Milli Piyango'nun bağlı olduğu Türkiye Varlık Fonu konuya ilişkin soruları yanıtsız bırakıyor.

Şirket verilerine göre, Milli Piyango'nun dağıtım ağının iki katına çıkarılacağı öngörülüyor. Toplam bahis oyunları içerisinde internetten oynananların payının artırılması hedefleniyor. Türkiye'de şans oyunları pazarının büyüme potansiyeline işaret ediliyor.

Demirören-Sisal (Flutter) ortaklığı Temmuz 2030'a kadar piyango oynatma yetkisini elinde tutuyor.

Emre Alım / soL-Özel




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder