1 Kasım 2022 Salı

BELLEK - 1 KASIM -

 


 OLAYLAR:

  • 996 - Kutsal Roma İmparatoru III. OttoBabenberg Hanedanı'nın egemenliğindeki Bavyera'nın Freising Psikoposluğu'na 8 km² arsa hibe etti. Avusturya, Ostarrîchi (doğu sınırı) denilen bu topraklarda doğmuştur.
  • 1512 - Tavan resimleri Michelangelo tarafından dört yılda yapılan Sistine Şapeli ilk kez halka gösterildi.
  • 1604 - Shakespeare'in Othello adlı eseri ilk kez Londra'da oynandı.
  • 1755 - Lizbon DepremiPortekiz'in başkenti olan Lizbon'da çok şiddetli bir deprem oldu. O deprem bir tsunami oluşturdu ve yaklaşık 90 bin kişi öldü.
  • 1896 - National Geographic dergisi, ilk defa bir kadının çıplak göğüslerinin göründüğü bir fotoğraf yayımladı.
  • 1897 - İtalyan profesyonel futbol takımı Juventus FC kuruldu.
  • 1912 - İzmir'in ilk kulübü Karşıyaka Muaresei Bedeniye Kulübü, yani bugünkü adıyla Karşıyaka Spor Kulübü kuruldu.
  • 1912- Selanik’e sürgüne gönderilen Sultan II. Abdülhamit’in Yunan Savaşı nedeniyle orada korunması zorlaştığından İstanbul’a getirildi. İkametine tahsis edilen Beylerbeyi Sarayına yerleştirildi.
  • 1918 - Ali Fethi Bey (Okyar), Minber gazetesini yayımlamaya başladı.
  • 1918- İttihat ve Terakki Cemiyeti son kongresi toplandı.
  • 1919- Urfa İngilizler’den Fransızlara geçti. Fransızlar şehri işgal ettiler.
  • 1920 - Yunanistan'da Venizelos Kabinesi düştü.
  • 1922 - 623 yıl süren Osmanoğulları saltanatıTürkiye Büyük Millet Meclisi'nin kararıyla sona erdi.
  • 1927 - Gazi Mustafa Kemal 2. kez cumhurbaşkanlığına seçildi.
  • 1928 - Yeni Türk alfabesine ilişkin kanun Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.
  • 1934 - Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa, "Bir ulusun yeni değişikliğinde ölçü, musikîde değişikliği kavrayabilmesidir. Bugün dinletilmeye yeltenilen musikî yüz ağartacak değerden çok uzaktır" dedi.
  • 1936- Ankara Devlet Konservatuvarı öğretime başladı.
  • 1939 - Suni döllenme yoluyla dünyaya gelen ilk tavşan basına tanıtıldı.
  • 1956 - Macaristan Varşova Paktı'ndan çekildiğini açıkladı. Başbakan Imre Nagy Macaristan'ın tarafsız bir devlet olarak tanınmasını istedi.
  • 1956- Akis dergisi sahibi Metin Toker, 7 ay hapis cezasına çarptırıldı. Toker’in, İstanbul Milletvekili Mükerrem Sarol’a yayın yoluyla hakaret ettiği ileri sürülüyordu.
  • 1958- Merzifon Yeni Çeltek Linyit İşletmesi’nde grizu patlaması. 10 işçi öldü.
  • 1959 - Kongo'da beyaz karşıtı ayaklanmalar sonrası milliyetçi lider Patrice Lumumba tutuklandı.(https://tr.wikipedia.org/wiki/Patrice_Lumumba)
  • 1962 - Sovyetler, Mars'a ilk roketi fırlattı.
  • 1965- ABD’nin 51 üniversitesinden 450 profesör bir bildiri yayınlayarak “Vietnam’daki cinayetlere son verilmesi” çağrısı yaptı.
  • 1966- Çanakkale Boğazı’nda bir Rus şilebi ile çarpışan Derince araba vapuru battı; 7 kişi öldü.
  • 1967 - Rum polisi, Kıbrıs Türk toplumu liderlerinden Rauf Denktaş'ı Ada'ya gizlice girerken yakaladı ve tutukladı.

  • 1968- İstanbul Üniversitesi bahçesindeki Atatürk Anıtı önünde ”açılış töreni” yapmak isteyen MTTB’lilerle devrimci öğrenciler çatıştı: 50 yaralı. MTTB Başkanı İsmail Kahraman ile devrimciler adına Kemal Bingöllü, MTTB’lilerin Anıt’a çelenk bırakıp töreni İstanbul Üniversitesi önünde yapmasında uzlaşmıştı. Ancak, Anıt önüne gelen MTTB’liler ceketlerinin içine sakladıkları sopalarla devrimcilere saldırıp Anıtı işgal edince çatışma yaşandı.
  • 1968 - Aydınlık aylık dergi olarak, Doğu Perinçek ve Vahap Erdoğdu önderliğinde yeniden yayımlanmaya başladı.
  • 1970-  Sinematek Derneği kendi salonuna kavuştu. Film gösterimleri, söyleşiler ve diğer etkinlikler Taksim/Sıraselviler’deki salonda gerçekleştirilecek. Öncesinde büro faaliyetleri Beyoğlu Mis Sokak’ta, film gösterimleri ise Şişli Kervan Sineması’nda yapılıyordu
  • 1970 - Fransa'da bir dans salonunda çıkan yangın 144 gencin ölümüne yol açtı
  • 1971- 25 sanığın yargılandığı THKP-C Davası’nda Askeri Savcı Mahir Çayan ve 12 arkadaşı için idam cezası istedi.
  • 1971 - Hindistan'da kasırga; 5 bin kişi öldü, 1500 kişi evsiz kaldı.
  • 1973- Türkiye’nin Ege’nin açık sularında petrol araması yapmak üzere Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na ruhsat vermesi ve Yunanistan’ın bu ruhsatı geçersiz sayması üzerine iki ülke arasında Kıta Sahanlığı konusunda anlaşmazlık çıktı.
  • 1974- Süttozu ithalinin durdurulması üzerine piyasada süt ve süt ürünleri darlığı baş gösterdi. İstanbul’da tüpgaz sıkıntısı büyüyor. Bulunabilen tüpler de el altından ve karaborsa fiyatla satılıyor.
  • 1978- Başbakan Ecevit’in geçmişteki “Milliyetçi Cephe”hükümetlerini “faşistlikle” suçlamasına karşı Erbakan:”Biz milli görüş temsilcisiyiz. Batıdan gelen komünizm, faşizm, solculuk, renksizlik gibi her türlü zihniyetin karşısındayız, kim üstüne alınıyorsa o cevap versin.”
  • 1980- Askeri Yargıtay Daireler Kurulu, Erdal Eren hakkında Sıkıyönetim Mahkemesi’nce verilen ölüm cezasını bozan Askeri Yargıtay 3. Dairesi’nin kararını geri çevirdi.
  • 1981 - Antigua ve BarbudaBirleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazandı.
  • 1982- Kenan Evren İzmir’de: “Anayasa’ya hayır diyen edepsizlere Atatürk mavi gözlerle hain hain bakıyor, elinden gelse onları parçalar.”
  • 1982 - Ataol Behramoğlu, Asya-Afrika Yazarlar Birliği'nin Lotus Edebiyat Ödülü'nü kazandı.
  • 1983 - Millî İstihbarat Teşkilatı ile ilgili yeni bir yasal düzenlemeye gidilerek, 2937 sayılı "Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilâtı Kanunu" çıkarıldı.
  • 1983- 6 Kasım seçimleri için Karadeniz illerinde miting yapan T.Özal: “24 Ocak 1980 kararlarıyla marksist ve komünistleri dize getirdik. Yeni modellerimizle de bu kişilerin hortlamasını önleyeceğiz.”
  • 1990- İtalya’dan sonra Yunan ordusu içinde de CIA-NATO bağlantılı bir “gizli yeraltı örgütü”nün varlığı ortaya çıktı. Örgütün, ABD ile ilk kez 1955’de imzalanan ”askeri işbirliği anlaşması”nın bir maddesine göre ”iç ve dış komünizm tehlikesine karşı” kurulduğu öğrenildi. “Süper NATO” olarak da adlandırılan anti-komünist örgütün PASOK’un iktidara geldiği 1981 yılından sonra tek taraflı olarak feshedildiği açıklandı.
  • 1990- Yeltsin’in başkanı olduğu Rusya Federasyonu’nda ”piyasa ekonomisine”geçiş için ekonomist Şatalin’in hazırladığı “500 gün planı”parlamentoda ezici çoğunlukla onaylandı. Plan, SSCB lideri Gorbaçov’un Yüksek Sovyet’e 19 Ekim’de sunduğu “uzlaşmacı plan”dan daha keskin.
  • 1990- Zülfü Livaneli’nin “Zor Yıllar” adlı kaseti için Konya 3.Sulh Ceza Mahkemesi’nce Şubat’ta verilen “İmha” kararı Yargıtay’ca bozuldu. Kaseti bulunduran İlke Kitabevi sahibi beraat etmiş, ancak Zülfü Livaneli’nin Haziran’da vereceği konser iptal edilmişti.
  • 1990- İlyas Salman hakkında, Bursa’nın Keles İlçesi’ndeki bir piknikte yaptığı konuşmada “bölücü propaganda yaptığı” iddiasıyla 10 yıl hapis istemiyle DGM’de dava açıldı.
  • 1990-  Galatasaraylı futbolcular ve teknik kadro, yeniden İstanbul’da göreve başlayan Emniyet Müdürü Mehmet Ağar’ı ziyaret etti.
  • 1991- 11 yıldır süren 1.243 sanıklı “İstanbul Devrimci Sol Ana Davası” sonuçlandı. Tahliye ve firarlar sonrasında 12 sanığın tutuklu kaldığı davada 1 idam, 41 müebbet, 553 2 yıl 9 ay ile 20 yıl arası hapis cezası verildi, 582 sanık beraat etti, 66’sının davası düştü.
  • 1993- 29 İslam ülkesinden 200 kişinin katıldığı cumhuriyet tarihinin ilk “Din Şurası” Kur’an-ı Kerim okunarak başladı. Cumhurbaşkanı Demirel: “Din ve ahlak eğitimi ilk ve ortaokullarda zorunlu olarak kalmıştır. Böylelikle dine ne kadar önem verdiğimiz anlaşılmaktadır” dedi. Başbakan Tansu Çiller toplantıda başını örterek ayet okudu.
  • 1993 - Maastricht Antlaşması yürürlüğe girdi; Avrupa Birliği resmen kurulmuş oldu.
  • 1996 - NTV Televizyonu kuruldu.
  • 1997- 1990/1991 Zonguldak maden işçilerinin grevi ve Büyük Ankara Yürüyüşü’nü konu alan “Ekmek” filmi Kültür Bakanlığı’nca yasaklandı
  • 1998 - Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kuruldu.
  • 1999- İstanbul Üniversitesi Avcılar Kampüsü öğrencilerinin depremde hasar gören binalarda eğitime devam edilemeyeceğine dair basın açıklaması yapmalarına polis izin vermedi.
  • 1999 - Türkiye İşçi Partili 7 gencin katledilmesi sanıklarından Ünal Osmanağaoğlu   ve Bünyamin Adanalı yedişer kez idam cezasına çarptırıldı. Aynı davada, Haluk Kırcı da 7 kez idam cezası almıştı.
  • 2001 - Çin'in Ukrayna'dan satın aldığı Varyag gemisi İstanbul Boğazı'ndan geçti.
  • 2001- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer Bakanlar Kurulu’nun Afganistan’a asker gönderme kararını onayladı. Özel kuvvetlere bağlı 90 asker, Kuzey İttifakı askerlerini eğitecek, keşif ve terörle mücadele tecrübelerini aktaracak. Taliban yönetimi, “hangi dine mensup olursa olsun, Amerika’nın safına katılanın kendileri için düşman” olduğunu söyledi.
  • 2002- Aralarında Prof.Dr. Server Tanilli, Prof.Dr.Onur Hamzaoğlu, Ahmet Ümit, Aydın Boysan, Ferhan Şensoy, İlyas Salman, Orhan Aydın, eski futbolcu Metin Kurt ve Tarık Akan’ın da bulunduğu bir grup aydın 3 Kasım Milletvekili -Erken- Genel Seçimlerinde Türkiye Komünist Partisi’ne (TKP) oy verilmesi çağrısı yaptı.
  • 2003- BM Genel Kurulu, ilk kez yolsuzluklarla mücadeleyi öngören uluslararası sözleşmeyi kabul etti. Sözleşme rüşvet, zimmete para geçirme, karapara aklamayı suç sayıyor ve bu yolla elde edilen malvarlıklarına el konulmasını öngörüyor. ABD, özel sektör ve sanayi sektöründe verilebilecek rüşvetlerin kapsam dışında bırakılmasını sağladı.
  • 2003- Yönetmen Nuri Bilge Ceylan’ın filmi “Uzak”, Fransa’da 25. Montpellier Akdeniz Film Festivali’nde “En İyi Film” ve “Eleştirmenler Birliği” ödülünü kazandı.
  • 2004- İnsan Hakları Danışma Kurulu Başkanı Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu’nun “Azınlıklar Raporu”nun son halini açıklayacağı basın toplantısı, Kamu-Sen temsilcilerinin de aralarında bulunduğu bir grup tarafından sabote edildi. Kaboğlu’nun elinden metni alıp yırtan grup, Lozan’ı tartışmaya açan bir raporun dağıtılmasına izin vermeyeceğini söyledi.
  • 2006- Türkiye’nin ilk Sümerologlarından 92 yaşındaki Muazzez İlmiye Çığ, yargılandığı davadan beraat etti. Çığ “Vatandaşlık Tepkilerim” adlı kitabında “halkı kin ve düşmanlığa tahrik ve aşağılamak” suçu işlediği gerekçesiyle yargılanıyordu.
  • 2007 - Birleşmiş Milletler’in Genel Kurul toplantısında alınan bir kararla, 2008 yılında başlamak üzere, tüm dünyada otizm konusunda farkındalık yaratmak ve sorunlara çözüm bulmak amacıyla, her yıl 2 Nisan tarihi Dünya Otizm Farkındalık Günü olarak kabul edildi.
  • 2007- İstanbul Yenibosna’daki Adliye önünde toplanarak basın açıklaması yapan Halkevleri üyeleri, İBB’nin suya ve ulaşıma yaptığı zamların geri alınmasını istedi ve ardından her iki zammın iptali için dava açtı.
  • 2008- Botaş, konutlarda kullanılan doğal gaz fiyatına %22.50, sanayide kullanılan doğal gaza da %22 oranında zam yaptı
  • 2008 - TRT Çocuk yayına başladı.
  • 2010 - Numan Kurtulmuş liderliğinde Halkın Sesi Partisi (HAS Parti) kuruldu.
  •  2011- Van depremi sonrası ”deprem vergilerinin nereye harcandığı” tartışmalarına değinen Başbakan Erdoğan: ”Böyle bir vergi söz konusu değil. ‘İletişim Vergisi’ bizim dönemimizde 2004’den itibaren ‘Özel İletişim Vergisi’ olarak yerini aldı, bir deprem vergisi olarak değil.”
  • 2014 - Irak Şam İslam Devleti’ne (IŞİD) karşı verdiği direnişe destek olmak amacıyla Avrupa Birliği Türkiye Yurttaş Komisyonu (EUTCC) ve Peace Camping inisiyatifi tarafından yapılan IŞİD'e karşı, "Kobani ve insanlık için küresel seferberlik” çağrısıyla 1 Kasım “Dünya Kobani günü” olarak ilan edildi.
  • 2015 - Türkiye'de 26. dönem milletvekili seçimleri yapıldı. Seçim sonuçları: AK Parti %49,50 (317 milletvekili), CHP %25,32 (134 milletvekili), MHP %11,90 (40 milletvekili), HDP %10,76 (59 milletvekili), diğer partiler ise %2,52 oranlarında oy alarak sayılarında milletvekili çıkartmıştır.
  • 2017- Suriye İnsan Hakları Ağı, Suriye’de 7 yılda 634 gazetecinin öldürüldüğünü açıkladı.

 DOĞUMLAR:

  • 1636 - Nicolas Boileau, Fransız şair ve eleştirmen (ö. 1711)
  • 1757 - Antonio Canova, Venedikli heykeltıraş (ö. 1822)
  • Ahmed Muhtar (Gazi Ahmet Muhtar Paşa adıyla da tanınır; 1 Kasım 1839; Bursa - 21 Ocak 1919; İstanbul), 
  • 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın Kafkasya cephesi komutanı, asker, gökbilimci, yazar, eğitimci ve devlet adamıydı. 1912 yılında kısa bir süreyle Osmanlı Devleti'nin sadrazamlığını da yapmıştır. Darüşşafaka Cemiyeti'nin kurucularındandır.1839 yılında Bursa'da doğdu. Babası İpekçi Halil Efendi'ydi. Babası 6 yaşında ölünce dedesi tarafından büyütülen Ahmet Muhtar İlk ve Orta eğitimini Bursa'da tamamladı. Bursa Işıklar Askerî İdadisi'ni bitirdikten sonra İstanbul'a giderek öğrenimini Harbiye Mektebi'nde sürdürdü. 1860 yılında Harbiye'yi birincilikle bitirerek kurmay yüzbaşı oldu.Ahmet Muhtar Harbiye'den mezun olduktan sonraki ilk görevi Serdar-ı Ekrem Ömer Paşa'nın yanında Karadağ Savaşlarına katılmak oldu. Savaş sırasında küçük bir süvari birliğiyle Ustruck Geçidi'ni ele geçirmeyi ve iki yerinden yaralanmasına rağmen destek kuvvetler gelene kadar geçidi elinde tutmayı başardı. Bu başarısından dolayı binbaşılığa yükseltildi. Harbiye Mektebi'ne dönerek bir süre eğitim subayı olarak görev yaptı. 1863 yılında, sonradan Darüşşafaka Cemiyeti'ne dönüşecek olan Cemiyet-i Tedrisiyye-i İslamiye'nin kurucuları arasında yer aldı. 1864 yılında Abdülaziz'in oğlu şehzade Yusuf İzzeddin Efendi'nin öğretmeni oldu. Şehzadeye 1864-1867 yılları arasında  İngiltere, Fransa, Almanya ve Avusturya gezilerinde refakat etti. Ahmet Muhtar 1867 yılında tekrar Karadağ'a döndü ve Karadağlı isyancılara karşı büyük başarılar kazandı. 1869 yılında Yemen'e tayin edildi. Yemen'deki Arap isyanlarına karşı kazandığı başarılardan dolayı 1871 yılında 33 yaşında   Müşir (Mareşal) rütbesini kazandı ve Yemen'e vali oldu. Daha sonra ŞumnuErzurumBosna-Hersek ve Karadağ'da görev yaptı. 93 Harbi'nin arifesinde padişah II. Abdülhamit tarafından Kafkas cephesinin başkomutanlığına getirildi. Ahmet Muhtar Paşa başkomutanlık görevini üstlenmek üzere 16 Mart 1877 tarihinde deniz yoluyla Trabzon'a, oradan da 30 Mart 1877'de Erzurum'a ulaştı. 27 Nisan'da Rus birlikleri Doğubeyazıt'ı işgal etti. 17 Mayıs'ta Ardahan Rusların eline geçti. Ahmed Muhtar Paşa Erzurum'u savunmak için Zivin'de bir savunma hattı oluşturdu. Komuta ettiği ordu Rus Ordusu'na karşı 25 Ağustos'ta Gedikler Muharebesi, 24 Ekim'de ise Yahniler Muharebesi'ni kazandı. Bu savaşlar sonrası Gazi unvanını kazandı. Ancak Alacadağ Muharebesi'nde komuta ettiği Osmanlı ordusu yenilince, Ahmed Muhtar Paşa ordusuyla Erzurum’a çekildi. Ruslara karşı çok daha az bir asker gücüyle savaşmasına rağmen Aziziye Tabyası'nda Rusları defalarca geri püskürtmeyi başardı. İstanbul'dan asker desteği istemesine rağmen asker yardımı alamayınca Kafkas ordusunu Bayburt'a çekmeye karar verdi. Bu sırada Tuna Cephesindeki Rus ordularının İstanbul'a yaklaşması üzerine İstanbul'a çağrıldı ve Çatalca'da Ruslara karşı bir savunma hattı kurmakla görevlendirildi. Ruslarla Ayastefanos Antlaşması görüşmeleri başlayınca savunma hattını Bakırköy'e kadar çekti. Savaşın son günlerinde Erkan-ı Harbiye başkanlığına getirildi.Ahmed Muhtar Paşa 93 Harbi sonrasında Tophane-i Amire  yöneticiliği, Manastır Valiliği ve Üçüncü Ordu müfettişliği gibi görevlerde bulundu. 1882-1908 yılları arasında Fevkalade Komiser görevine atanarak 26 yıl Mısır'da yaşadı.  1912’de Halâskâr Zâbitân’ın  İttihat ve Terakki Cemiyeti çoğunluklu meclisin aleyhinde  Askerî Şura'ya muhtıra vermesinin üzerine Sultan V. Mehmet Reşad , görece tarafsız sayılan Gazi Ahmet Muhtar Paşa’yı 22 Temmuz 1912’de sadrazam ilan etti. Sadrazamlığı sırasında kabine yönetimine gelen muhalif baskılar sebebiyle ve Balkan Savaşları'nın başlamış olması üzerine, Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın önerisiyle 5 Ağustos 1912'de 4. Meclis-i Mebusan dağıtıldı. Sıkıyönetim ilan edildi. 29 Ekim 1912'de de Gazi Ahmed Muhtar Paşa sadrazamlık görevinden istifa etti. Sadrazamlığı, Sultan V. Mehmet Reşat saltanatında 22 Temmuz 1912 - 29 Ekim 1912 tarihleri arasında üç ay sekiz gün sürmüştü. 93 Harbi'ndeki anılarını savaşın ardından Sergüzeşt-i Hayatım'ın Cild-i Sanisi  adlı bir eserde toplamıştır. Ahmed Muhtar Paşa askerlik yeteneğinin yanı sıra gökbilim ve matematiğe ilgi duymaktaydı. Uluslararası saat sistemi ve Miladi takvim  sisteminin kullanılmasını Osmanlı Devleti'nde ilk defa ileri sürdü. Bu konuda  Islahat-ül Takvim adlı bir kitap yazmıştır. Ayrıca İstanbul'daki  Darüşşafaka Lisesi'ni kurucusudur. 1890 yılında açılışını yaptığı İstanbul'un Avrupa tren terminali olan Sirkeci Garı'na ilk önce Ahmet Muhtar Paşa'nın adı verilmişti, sonradan sadece "Sirkeci Garı" olarak anılmaya başladı21 Ocak 1919 tarihinde 80 yaşındayken İstanbul’da öldü ve Fatih Camii avlusuna gömüldü.Ahmed Muhtar Paşa'nın oğlu Mahmud Muhtar Paşa (Soyadı Kanunu  sonrasında Mahmud Muhtar Katırcıoğlu) Osmanlı Devleti'nde Bahriye Nazırlığı yapmıştır. Kars valiliği ve Kars Tugay Komutanlığı, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Ahmet Muhtar Paşa’nın karargâh olarak kullandığı 19. yüzyılda yapılmış olan konağı restore ederek bir müze haline getirmişlerdir. Müze içerisinde Osmanlı-Rus Savaşları ile ilgili askeri malzemeler, savaş planları, haritalar ve fotoğraflar bulunmaktadır. Bu müzenin girişine Ahmet Muhtar Paşa’nın bir büstü yapılmıştır.(Yazdığı kitaplar) 
  • Güzide-i Tarih-i Osmani‎, Mekteb-i Sanayi-i Şahane Matbaası, 1883.
  • Riyaz ül-Muhtar: Mirat-ül Mikat ve el-Edvar, Bulak Matbaası, 1885
  • İstimdad, Matbaa-ı Ceride-i Askeriye, 1887.
  • Islah-ül Takvim, Matbaat Muhammed Afnadi Mustafa, 1891.
  • La Réforme du Calendrier, E. J. Brill, 1893.
  • Muhteriat-ı Cediden Çapı Büyük Seri Ateşli Toplar, Mekteb-i Fünun-ı Harbiye Matbaası, 1893.
  • Dumansız Barutlar, Matbaa-yı Askeriye, 1894.
  • Tedris-i Lisan-i Ermeni, Matbaa-i Tigran Civelekyan, 1897.
  • Deniz ve Sahil Muharebelerinin, Karabet Matbaası, 1898.
  • Ahvalname-i Müellefat-i Askeriye-i Osmaniye, Tahir Matbaası, 1898.
  • Rehber-i Umran, Tahir Bey Matbaası, 1900.
  • Rehber-i Muzafferiyat-i Bahriye: yahut Deniz ve Sahil Muharebelerinin Vesait ve Kavaid Esasiyesi, Karabet Matbaası, 1900.
  • Hikmet-i Tefekkür, Mensur: Mecal-i Fikret, Manzum‎, Mahmut Bey matbaası, 1902
  • Sen Gotardda Osmanlı Ordusu: 1073-75 Seferinin Vakayi-i Esasiyesi, Esfar-ı Osmaniye hatıraları, Kütüphane-i İslam ve Askeri, 1908.
  • Atabe-i Bülend Mertebe-i Hazret-i Hilafet Penahiye bir Arıza, Teşil-i Tıbaat Matbaa ve İdaresi, 1910.
  • Sergüzeşt-i Hayatımın Cild-i Evveli, Mekteb-i Harbiye Matbaası, 1912, Yeni Baskısı: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1996, ISBN 979-975-333-046-5.
  • Sergüzeşt-i Hayatımın Cild-i Sanisi, Mekteb-i Harbiye Matbaası, 1912, Yeni Baskısı: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1996, ISBN 975-333-047-2.
  • Sene-i Maliyenin Hicri Sene-i Şemsiye ile İstibdaline Dair, Matbaa-i Ebüzziya, 1912.
  • Takvimü's-sinin, 1915, Yeni Baskısı: Genelkurmay Başkanlığı, Ankara, 1993.
  • İstimali Tekerrür Eden Takvim-i malı, Matbaa-i Ahmet İhsan ve Şürekası, 1916.
  • Serair ül-Kur'an fi tekvin ve ifna ve iadet il-ekvan, Evkaf-ı İslâmiye Matbaası, 1920
  • Serair ül-Kuran, Darülhilâfet ül-Aliye Evkaf-i Islamiye Matbaasi, 1920.
  • 1911 - Henri Troyat, Fransız yazar ve tarihçi (ö. 2007)
  • 1920 - Walter Matthau, Amerikalı oyuncu ve Oscar ödülü sahibi (ö. 2000)
  • 1923 - Victoria de los Ángeles, İspanyol opera sanatçısı ve soprano (ö. 2005)
  • 1923 - Sergey Mikaelyan, Sovyet-Rus film yönetmeni ve senarist (ö. 2016)
  • 1924 - Süleyman Demirel, Türk siyasetçi, devlet adamı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin 9. Cumhurbaşkanı (ö. 2015)
  • 1939 - Hıncal Uluç, Türk gazeteci ve yazar
  • 1943 - Salvatore Adamo, İtalyan-Belçikalı şarkıcı
  • 1944 - Meltem Mete, Türk sinema oyuncusu
  • 1944 - Refik el-Hariri, Lübnan Başbakanı
  • 1948 - Bill Woodrow, Britanyalı heykeltıraş
  • 1949 - Zeynep Aksu, Türk sinema ve dizi oyuncusu
  • 1951 - Fabrice Luchini, Fransız oyuncu
  • 1958 - Erkan Can, Türk sinema, dizi oyuncusu ve yapımcı
  • 1959 - Valeria Cavalli, İtalyan aktris ve model
  • 1961 - Kenan Kalav, Türk dizi ve sinema oyuncusu
  • 1962 - Helene Udy, Amerikalı oyuncu
  • 1963 - Mark Hughes, Galli eski futbolcu ve teknik direktör
  • 1971 - Sibel Bilgiç, Türk pop müzik şarkıcısı
  • 1987 - Meeri Koutaniemi, Finlandiyalı fotoğrafçı ve gazeteci


 ÖLÜMLER:

  • 1496 - Filippo Buonaccorsi, İtalyan hümanist ve yazar (d. 1437)
  • 1597 - Edward Kelley, İngiliz Rönesans okültist (d. 1555)
  • 1629 - Hendrick ter Brugghen, Hollandalı ressam (d. 1588)
  • II. Charles (6 Kasım 1661 - 1 Kasım 1700), 
  • Büyülenmiş olarak da bilinir, İspanyol İmparatorluğu'nun son Habsburg hükümdarıdır. En çok, fiziksel engelleri ve ölümünü takip eden taht savaşı ile hatırlanır. 1700'de, Habsburg Hanedanı'ndan bir varisi olmadan çocuksuz öldü. Vasiyetinde halefini Fransa Kralı XIV. Louis ve Charles'ın üvey kız kardeşi İspanya Kraliçesi Maria Theresa'nın torunu olan Anjou Dükü Philip olarak belirtildi.  Miras konusundaki anlaşmazlıklar, İspanya Veraset Savaşı'na yol açtı.

  • 1903 - Theodor Mommsen, Alman tarihçi (d. 1817)
  • 1907 - Alfred Jarry, Fransız oyun yazarı, romancı ve şair (d. 1873)
  • 1932 - Tadeusz Makowski, Polonyalı ressam (d. 1882)
  • 1936 - Mehmet Esat Işık, Türk askeri hekim (d. 1865)
  • 1958 - Yahya Kemal Beyatlı, Türk yazar, siyasetçi ve diplomat (d. 1884)
  • 1959 - Halide Pişkin, Türk tiyatro oyuncusu (d. 1906)
  • 1968 - Yorgo Papandreu, Yunan siyasetçi (d. 1888)
  • 1972- Amerikalı şair Ezra Pound yaşamını yitirdi.
  • 1982 - James Broderick, Amerikalı oyuncu (d. 1927)
  • 1982 - Sait Naci Ergin Türk siyasetçi (d. 1908)
  • 2002- Arkeolog Ord.Prof.Ekrem Akurgal, 91 yaşında öldü. Türkiye arkeolojisini dünyaya tanıtan Akurgal “hocaların hocası” olarak tanınıyordu.
  • 2005 - Michael Piller, Amerikalı film yapımcısı ve senarist (d. 1948)
  • 2006- Güney Afrika’daki ırkçı “Apartheid” yönetiminin eski devlet başkanı Pieter Willem Botha, 90 yaşında öldü. 1978-1989 arasındaki iktidarında binlerce insanın öldürülmesi ve işkenceden geçirilmesi emirlerini vermişti.
  • 2006 - Adrienne Shelly, Amerikalı oyuncu, senarist ve film yönetmeni (d. 1966)
  • 2007- Japonya’nın Hiroşima kentine atom bombası atan B-29 uçağının komutanı ve pilotu Paul Tibbets 92 yaşında öldü
  • 2011 - Cahit Aral, Türk siyasetçi ve eski Sanayi ve Ticaret Bakanı (d. 1927)
  • 2017 - Pablo Cedrón, Arjantinli aktör ve senarist (d. 1958)
  • 2017 - Vladimir Makanin, Rus yazar (d. 1937)
  • 2018 - Carlo Giuffrè, İtalyan tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu ve tiyatro yönetmeni (d. 1928)
  • 2019 - Rina Lazo, Guatemalalı-Meksikalı kadın ressam (d. 1923)
  • 2020 - Yalçın Granit, Türk eski basketbolcu, antrenör, idareci ve gazeteci (d. 1932)
  • 2020 - Eddie Hassell, Amerikalı aktör (d. 1990)
  • 2021 - Semra Dinçer, Türk oyuncu ve senarist (d. 1965)




(derleyen:mstfkrc)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder