BELLEK.... 20-KASIM-
OLAYLAR:
1863 - Ziraat Bankası'nın kuruluşu.1910- 20.yüzyılın ilk büyük devrimi Meksika’da başladı. Serbest seçimleri ve tek dönemli başkanlığı savunduğu için tutuklanıp şartlı salıverilen Madero 34 yıllık Diaz diktatörlüğüne karşı halkı isyana çağırdı.1918- Venezüella İspanya’dan bağımsızlığını kazandı. 1922- İsviçre’nin Lausanne (Lozan) şehrinde, Lozan Barış Konferansı açıldı.1923 - Halk Fırkası, Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti örgütünü bünyesine aldı.1936 - İspanya İç Savaşı'nda faşist ayaklanmaya karşı Cumhuriyetçiler safında mücadele eden anarşist önderlerden Buenaventura Durruti öldürüldü.1943 - İstanbul Teknik Üniversitesi kuruldu.1945 - II. Dünya Savaşı'ndan sonra Nürnberg duruşmaları başladı.1957- Fahretttin Kerim Gökay Berlin Büyükelçiliği’ne atanınca, yerine eski Çalışma Bakanı Mümtaz Tarhan İstanbul valisi ve belediye başkanı oldu.1961 - Türkiye'de ilk koalisyon Hükümeti, Başbakan İsmet İnönü tarafından Adalet Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi'ne mensup bakanlarla kuruldu.1962- ABD, Küba’daki Sovyet füze rampalarının sökülmesi ve 30 Sovyet bombardıman uçağının geri gönderilmesi konusunda SSCB ile anlaştı, Küba’ya denizden uyguladığı ablukayı kaldırdı.1967- “Fukara Tahir” lakabıyla bilinen Türkiye Yapı İşçileri Federasyonu Başkanı Tahir Öztürk (43), Federasyon Genel Sekreteri tarafından bir araba içinde silahla vurularak öldürüldü. 1952’de Yapı İşçileri Sendikası Ankara şubesini kuran Tahir Öztürk 1954’de Federasyon’a dönüştürdüğü sendikanın 3 Mayıs 1962’deki “Açlar eylemi”(yapı işçileri Ulus’tan koşarak Meclis’i kuşatmıştı) ile 12 Ağustos 1962’deki Büyük Ereğli Mitingi’nin örgütleyicisi olarak öne çıkmıştı. 1975 - İspanya'yı 36 yıl diktatörlükle yöneten, General Franco öldü.1975- Türkiye Emekçi Partisi Genel Başkanı Mihri Belli, yöneticilerle ilgili yürütülen soruşturmada “Parti defterlerini savcılığa teslim etmediği” gerekçesiyle DGM’ce tutuklanarak Paşakapısı Cezaevi’ne konuldu.1975- J.Losey’in 1972 yapımı “Troçki Suikasti” filmi Türkiye’de gösterime girdi.1978- DİSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk: “CHP ağırlıklı hükümet, faşist odakların üzerine kararlılıkla gidemiyor. Kolluk kuvvetlerinin yetkisini genişleterek faşizmin geriletilmesini amaçlamak çözüm yolu değildir.”1979 - İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi ve Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekan Yardımcısı, Prof. Dr. Ümit Doğanay uğradığı saldırıda öldürüldü.1980 - Askerî Yargıtay Daireler Kurulu, Zekeriya Önge'yi öldürme suçundan idam cezası alan 19 yaşındaki Erdal Eren'in idamını onayladı.1982- İstanbul Ataköy’de bir tavernada tüpgaz patladı; 24 kişi öldü. 1990- NATO ülkelerinde deşifre olan “Gladyo” örgütüyle ilgili olarak Cumhuriyet’in sorularını yanıtlayan CIA eski Başkanı William Colby, -bilgisi olmasa da- “Türkiye’nin komünistlerin eline düşmemesi için CIA’nın anti komünist kuruluşlara destek vermiş olabileceği”ni söyledi.1991- “Flörtün fahişelikten ne farkı var?” diyen Aileden Sorumlu Devlet Bakanı Cemil Çiçek çeşitli kadın grupları tarafından protesto edildi.1991- Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi: “Eskişehir Özel Tip Cezaevi’ne sevkedilen mahpuslardan 119’unda darp ve cebir izi var”. Eskişehir Özel Tip Cezaevi’ne giden mahpus yakınlarının açlık grevindeki 165 mahpusla görüşmesine izin verilmedi.1991- Selda Bağcan 19 yıllık TRT yasağının ardından TRT TV’de “Müzik Rüzgarı”programında “Dünyanın bütün çiçeklerini getirin”ve “İlkbahar Geldi”adlı şarkılarını seslendirdi. 1972’de okuduğu “Mahpushanelere Güneş Doğmuyor” şarkısının ardından Bağcan’a TRT’de yasak gelmişti.1992- Haftalık “Gerçek” dergisinin Diyarbakır muhabiri Namık Tarancı, Bağlar’da düzenlenen silahlı saldırıda hayatını kaybetti. Şair Cahit Sıtkı Tarancı’nın yeğeni olan Tarancı’ya düzenlenen saldırının arkasında Türkiye’deki Hizbullah örgütlenmesinin olduğu ortaya çıkmıştır.1994- Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) özel radyo ve televizyonlarda 900’lü hat reklamlarını yasakladı. 1997- “Yeşil” kod adlı Mahmut Yıldırım’ın Etibank Elazığ Ferro Krom Tesisleri’nde 20 yıl çalıştığı, 1991’den sonra 5 yıl işe gelmediği halde düzenli ücret ödendiği, sigorta primlerinin yatırıldığı, Susurluk kazası sonrası Şubat 1997’de iş akdinin feshedildiği ortaya çıktı.1998 - İtalya, 12 Kasım'da Roma Hava Alanı'nda yakalanan PKK lideri Abdullah Öcalan'ı serbest bıraktı.2000- Yönetmen Nuri Bilge Ceylan’ın ‘Mayıs Sıkıntısı’ filmi, Avrupa Film Akademisi ile FIBRESCI’nın ortaklaşa verdiği Eleştirmenler Avrupa Film Ödülü’ne layık görüldü. 2001- Kuzey İttifakı’nın Taliban’dan aldığı Afganistan’ın başkenti Kabil’de 500 kadın sembolik yürüyüşle burkaları attılar, çalışma, eğitim ve siyasi hak isteklerini dile getirdiler.---------------------------------------------------------------------------------------------------------------2002- Türkiye Motorlu Taşıt İşçileri Sendikası İstanbul 1 No’lu Şube üyeleri ile DİSK’e bağlı Nakliyat İş Sendikası Ambarlar Temsilciliği üyeleri arasında sendika üyeliği konusunda taş, sopa ve bıçakların kullanıldığı kavga sonucunda 3 kişi öldü.2003- İstanbul’da saat 10. 55’te Levent’teki HSBC binasına, saat 11. 00’de de Galatasaray’daki Britanya Başkonsolosluğu’na bombalı saldırı yapıldı. Başkonsolos Roger Short dahil 28 kişi yaşamını yitirdi, yüzlerce kişi yaralandı. HSBC bankasına yapılan intihar saldırısında ölenler arasında tiyatro sanatçısı Kerem Yılmazer de bulunuyor. Saldırının El Kaide bağlantılı olduğu ileri sürüldü.2004- Türk-İş, DİSK, KESK ve BASK’ın oluşturduğu Emek Platformu Ankara’da “Sosyal Devlet ve Sosyal Adalet İstiyoruz” mitingi düzenledi. Onbinlerce kişi, SSK hastanelerinin Sağlık Bakanlığı’na devri ve Köy Hizmetleri’nin kapatılmasını protesto etti.2005- Mersin’de Şemdinli ve Yüksekova olaylarını protesto eden gruba polis müdahale etti; bir kişi öldü, bir kişi ağır yaralandı.2005- SES üyeleri, Aile Hekimliği’nin 15 Eylül’de pilot uygulamaya başlandığı Düzce’de “Aile Hekimliği Ticarethanesine Hayır” mitingi düzenledi. Mitinge çevre il ve ilçelerden çok sayıda kişiyle Halkevleri, ÖDP, EMEP, İP ve Öğrenci Koordinasyonu katıldı.2006- İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), 1982’de 148 Şii’nin öldürüldüğü Duceyl davasında idam kararı verilen Irak’ın devrik lideri Saddam Hüseyin’in adil yargılanmadığını rapor etti. Örgüte göre; savunmaya kanıtlar önceden verilmedi, başyargıç tarafsız değil.2007- Tuzla Tersaneleri’nde 3 günde 2 işçinin ölümü Limter-İş Sendikası ve Tersane İşçileri Birliği Derneği’nce protesto edildi.2009- İstanbul Halkevi ve Dayanışma Evleri üyeleri ayrı eylemlerle metrobüs ulaşımına yapılan % 33’lük zammı protesto etti.2010- İzmir’de Alevi Bektaşi Federasyonu üyeleri zorunlu din dersinin kaldırılması için Cumhuriyet Alanı’ndan Konak Meydanı’na yürüdü.2011- BDP ve HDK bileşenlerinin İstanbul Kazlıçeşme’de düzenlediği “İrademe Dokunma” mitingine ÖDP, EMEP, SDP, ESP, Yeşiller Partisi, Halkevleri, Kaldıraç ve SODAP destek verdi.2011- İspanya’da erken genel seçimler yapıldı. Sağ görüşlü Halk Partisi tarihi bir zafer kazanarak tek başına iktidara geldi; sosyalistler, tarihindeki en kötü sonucunu aldı.2012- 12 Eylül askeri darbesine ilişkin davada, dönemin Genelkurmay Başkanı, 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren ile Hava Kuvvetleri Komutanı emekli Orgeneral Tahsin Şahinkaya, Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi aracılığıyla hakim karşısına çıktı. Evren ve Şahinkaya, hastanedeki yataklarından telekonferans yöntemiyle katılarak haklarında düzenlenen iddianameyi dinledi. 2013- “Savunmaya Özgürlük Platformu” üyeleri KCK soruşturması kapsamında 15’i tutuklu 45 avukatın serbest bırakılmasını istedi.2015- Mali’nin başkenti Bamako’daki Radisson Otel’de 170 yabancı uyruklu, silahlı kişiler tarafından rehin alındı. 22 kişinin öldü, 20 kişi yaralandı.2017- Diyanet İşleri Başkan Yardımcılığına atanan ilk kadın Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Huriye Martı, görevine başladı.
DOĞUMLAR:
- 1889 - Edwin Hubble, Amerikalı astronom (ö. 1953)
- 1901- Nâzım Hikmet Selanik’te doğdu (aile çevresinde 40 gün için bir yaş büyük görünmesin diye bu tarih 15 Ocak 1902 olarak anılmış, kendisi de bunu benimsemiştir).
- 1940 - Ediz Hun, Türk sinema oyuncusu ve siyasetçi
- 1940 - Özkan Sümer, Türk eski futbolcu ve teknik direktör (ö. 2020)
- 1945 - Emel Sayın, Türk ses sanatçısı
- 1946 - Ali Uyandıran, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu
- 1946 - Özer Baykay, Türk öğretim üyesi, ekonomist, siyasetçi ve yazar (ö. 1981)
- 1956 - Bo Derek, Amerikalı sinema oyuncusu
- 1956 - Ali Rıza Öztürk, Türk siyasetçi
- 1962 - Kamil Okyay Sındır, Türk ziraat mühendisi ve siyasetçi
- 1967 - Teoman, Türk rock müzik sanatçısı ve söz yazarı
- 1970 - Melda Arat, Türk sinema ve dizi oyuncusu
- 1976 - Mahmud A. Asrar, Türk çizgi roman sanatçısı
- 1978 - Nadine Velazquez, Amerikalı oyuncu ve model
- 1981 - İbrahim Toraman, Türk millî futbolcu
- 1982 - Shermine Shahrivar, Alman manken ve oyuncu
- 1989 - Sergey Polunin, Ukraynalı balet
- 1991 - Irene Esser, Miss Venezuela 2011 tacını takmış 58. güzellik kraliçesi
ÖLÜMLER:
- 1764 - Christian Goldbach, Rus matematikçi (d. 1690)
- 1894 - Anton Grigoryeviç Rubinstein, Rus bestekâr ve piyanist (d. 1829)
- 1903 - Gaston de Chasseloup-Laubat, Fransız otomobil yarışçısı (d. 1867)
- 1910 - Lev Nikolayeviç Tolstoy, Rus romancı (d. 1828)
- 1918 - John Bauer, İsveçli ressam (d. 1882)
- 1921 - Henry Hyndman, İngiliz Marksis (d. 1842)
- 1936 - Buenaventura Durruti, İspanyol anarşist, devrimci ve sendikalist (d. 1896)
- 1950 - Francesco Cilea, İtalyan besteci ve müzik eğitimcisi (d. 1866)
- 1952 - Benedetto Croce, İtalyan filozof (d. 1866)
- 1995 - Sergey Grinkov, Sovyet Rus buz patencisi (d. 1967)
- 2003 - Kerem Yılmazer, Türk tiyatro oyuncusu (d. 1945)
- 2006 - Robert Altman, Amerikalı yönetmen (d. 1925)
- 2018 - Roy Bailey, İngiliz sosyalist görüşlü halk müziği şarkıcısı, söz yazarı ve gitarist (d. 1935)
- 2019 - Michael J. Pollard, Amerikalı karakter oyuncusu, komedyen ve dublaj sanatçısı (d. 1939)
(düzenleyen: mstfkrc)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder